бірақ Көтеріліс Алтайда 1940 жылы Ақпан айында басталып кеткен Оспан Орысбен Сарттың Ойыншығы болғысы келмеді дербес Қазақ елін құрғысы келді

Біріншіден Шығыс Түркістан мемлекетін ешкім де құрған жоқ оны құрған кеңес одағы, ондағы шығыс Түркістан республикасының басында отырғандар кеңес одағының қуыршақтары коммунист басшылар болды ,екіншіден шығыс Түркістан көтерілісін бастаған Акбар мен сейт емес одан бұрын да көтерілістер болған Акбар сейт 1944 те бастаса Оспан 1943 те Көтеріліс жасағанды қойып Хан сайланып қойған сонды кім бастады деп ойлайсың? Нағында ешкім де бастамаған көтеріліс ұрпақтан ұрпаққа жалғасып отыратын құбылыс біреуге телуге біреуге тура осы бастады деп айтуға келмейді

Өте дұрыс айтасыз , қазір текқана Оспан батырдың аты аталып басқалары мүлде ұмыт қалып жүр

Тек Оспан батырды ғана айтаберсе елдер ойлайды Оспаннан басқа батыр болмаған деп Баркөл жақта Ұнанбай деген кісіде сол кезде көтеріліс жасаған Іледе Акбар батыр Сауан Шиху жақтардада Қазақтар көтеріліс жасаған Майлы Жәйір дада көтеріліске шыққан Бұлатала жақтада болған болыуы мүмкін

Акбар және сейт батыр ағайындылар жөнінде көп мәлімет таппадым Акбар батыр деген роман бар дейді өзім оқымадым мұндағы мен келтіріп жатқан сөздер Оспан батыр романынан алынды және негізгі желісі Оспан батыр жайында, кейбіреулер айтады Шығыс Түркістан азаттығының бірінші оғын Акбар мен сейт атты деп ол былай қарасаң дұрыс былай қарасаң бұрыс себебі азаттық күрес мейлі қай жерде болсын бір сәт толастамаған оны Акбар сейттен бастау ақымақтық және тарихи қателік Акбар 1944 жылы нылқыда бастаған қыркүйек айында кеңес одағының бастауымен жалпы іле құлжадағы көтеріліс сол кезде басталды деуге болады егер Акбар сейт бірінші оқ атты десек Ал бұл өрескел қателік одан бұрын Ол жақта көтеріліс болмағанба сонда болған әрине, Тіпті Алтай көтерілісін оспан батыр бастаған жоқ, оның алдынды 1940 та Есімхан рысхандар бастап Оспан соны жалғаған тіпті Есімхан рысхандарда көтерілісті бастады деу ақымақтық оның алдында Зуқа батыр, қылаң батыр, жантайлақ батыр тіпті Бөке батыр деп солай кете береді көтерілісті бір адамға байлауға жазуға болмайды атты, бастады деп. Бұл ұрпақтан ұрпаққа өтіп отыратын құбылыс кезегі келген ер атқа мынып азаттық жолында күресе береді

Ал қай кезде көтеріліс төңкерісті бір екі тұлғалармен байланыстырамыз? Әдетте көтеріліс ұлғайып рулық ауылдық аудандық шектен шығып күллі өлкеде жайылып сол тұлғалардың бастауымен ірі ірі жеңіске жетіп ірі ірі келіссөздер жасалынып әскер саны өсіп даңқы жер жарғанда міне осы кезде сол тұлғалардың аттарымен көтеріліс атала бастайды және тығыз байланыста болады, Акбар мен сейт батырлар 1945 жылдары көз жұмған және ол кісілер ге мао зе дун халық батыры атағын беріп шығыс Түркістан республикасы емес "үш аймақ көтерілісі Қытай коммунистік партиясының азаттық күресінің бір бөлігі* деп атапты, демек оларды коммунист қатарына қосып отыр осы сөздерге қарасақ, не себепті үйткені кеңес одағымен тығыз байланыста болған бұл кісілер, егер тірі болғанда Әлихан төре сияқты басында өздерін қолдаған кеңес одағына қарсы шығарма еді кім білсін,өкініштісі тарих оған жеткізбеді өмірлері қысқа болды, Бірінші оқты Акбар сейт атты депты бір кісі ,еске алу керек ол кісілер кеңес одағының бастауымен атты оқты және 1944 жылы ал оспан батыр 1943 те оқ атқанды қойып хан сайланған кез және ешкімің қолдауынсыз құр қолмен бастаған басында өз ойларымен ойлап қызыл қолмен жағаласып, енді ойлай беріңіз сонда бірінші оқты Акбар сейт атты деген сөздің қисыны келеме? Ол орыстың айтқан өтірігі сайқалдығы бұл сөзбен шығыс Түркістанда көтеріліс біздің бастуымызбен болды бізден бұрын мұндағы қазақтар ай бағып отырған дегісі келіп тұр, тіпті Оспан батыр да бірінші оқты атпаған

@@qazaqbalasy1469 ия Акбар мен Сейіт бастады деп үш Аймақ төңкерісі деп аталатын 1944 бен 1945 де аяқталған Іле Нылқыда басталған көтерілісты айтады оны көбінесе Қытай солай дәріптеген басқа ұлт азаттық көтеріліс болмағандай қылып көрсетіу үшін бірақ тек қана бір адамның бір өңірдің көлемінде айта бергенше басқада өңірлерде басқада батырлар туралыда айтқан дұрыс мысалы 1864 жылдары Құрманқажы (Қоңыз батыр) сол 1864 жылдардағы Албан Тазабек батыр Шәуешектегі Демежан би бастаған жерге суға талас ол өте керемет болған көтеріліс Баркөлдегі Ұнанбай лар көтеріліс жасап Шонжыдан Алтайға өтетін жолды кесіп тастаған Жәйірдағы Қызыр Төре Райымжан Мәрсеков тың қытайдағы өмірі Алтайдың дутұңы Шарыпқан Көгедай дегенсяқты көп ғой Жақсылықтың үкірдайы руы Қошқарбай Дөрбілжіндегі Таңғыт үкірдай ( Алаш Ордаға көмек берген адам)