[2] Devlet Yönetme Sanatı (Plutarkhos'tan)

Merhaba değerli dostlar,
Bu canlı yayında Plutarkhos'un Praecepta gerendae reipublicae (ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΜΑΤΑ) yani "Devlet yönetme ilkeleri" metninde beliren unsurları ele alacağız.
Plutarkhos politikaya kişisel çıkar, eğlence ya da sadece meşguliyet için katılan bireylerin, kamu işlerini yozlaştırabileceğini vurgular. Modern dünyada da bu durum geçerlidir; niteliksiz ya da yanlış niyetlerle politikaya girenlerin hem kendi itibarlarını hem de toplumun çıkarlarını tehlikeye atabileceği görülmektedir.
Plutarkhos, burada kamu hizmetine girmenin bir tür sorumluluk, hatta kutsal bir görev olduğunu ima eder. Devlet adamlığı, yalnızca yetki değil, ciddi bir fedakârlık ve hesap verebilirlik gerektirir.
Plutarkhos burada, bir liderin toplumun "karakteri" ile uyum içinde olması gerektiğini vurgularken, aynı zamanda bu karakteri eğitme sorumluluğunu da üstlenmesini önerir. Modern liderlik teorilerinde bu yaklaşım, "uyumlu liderlik" ya da "transformasyonel liderlik" olarak adlandırılabilir. Liderin hem mevcut durumu anlaması hem de toplumu daha iyiye götürme çabasında olması gerektiğini ifade eder.
Bir devlet adamı, kendi çıkarlarından çok devleti düşünmelidir. Kişisel düşmanlıkların üstesinden gelemeyen, hatta bu düşmanlıkları sürdürerek devlete zarar veren kişiler, medeni olmayan bir tutum sergilerler. Buna karşılık, Phocion ve Cato gibi liderler, siyasi rakipleriyle kişisel meseleleri ayrı tutmayı bilmiş ve onları dostça karşılamışlardır. Devlet adamı, hiçbir vatandaşı düşman olarak görmemelidir; sadece devlete ciddi zarar veren bireyler gerçek bir tehdit olarak kabul edilmelidir.
Loeb cildindeki tanıtım yazısını da paylaşmak isterim:
Bu deneme, Plutarkhos'tan kamu yaşamıyla ilgili tavsiye isteyen genç bir adam olan Menemachus'a hitaben yazılmıştır. Sardeisli Pardalas'ın hemşerisi olarak anılması dışında (813F; 825D) genç adam hakkında başka bir şey bilinmemektedir; ancak Plutarkhos'un çeşitli denemelerinde hitap ettiği bazı kişilerin gerçek kişiler olduğu bilinmektedir ve bu nedenle Menemakhos'un da gerçekten var olması muhtemeldir. Plutarkhos farklı zamanlarda çeşitli kamu görevlerinde bulunmuş ve ayrıca yurttaşları ve diğer pek çok kişi tarafından bir rehber, filozof ve dost olarak büyük saygı görmüştür; bu nedenle, siyasi bir kariyere girmeyi düşünen genç bir adamın tavsiye ve öğüt için ona başvurması doğaldır, ancak Plutarkhos'un bu denemeyi kendisinden istenmeden yazmış olması ve sadece biçimsel bir mesele olarak Menemachus'a hitap etmiş olması da mümkündür.
Burada derinlemesine felsefi hiçbir şey yoktur ve çok az şey tamamen teoriktir. Bilinen dünyanın çoğu gibi Yunanistan da Roma İmparatorluğu'nun bir parçasıydı ve büyük ölçekte devlet yönetimi uygulaması neredeyse Romalılarla sınırlıydı. Ancak antik Yunan şehir devletleri, prokonsülün denetimine tabi olarak yerel özyönetimlerini korudular; birbirleriyle anlaşmalar yapabildiler ve gerektiğinde Roma'ya elçiler gönderebildiler. Dolayısıyla, Plutarkhos'un kendisinin de yaptığı gibi, bir insan kamu yaşamında yararlı ve onurlu bir iş bulabilirdi. Yunanistan'ın büyük günlerinin büyük adamlarını sık sık örnek olarak kullanmasına rağmen, Plutarkhos kendi zamanında bir Yunana açık olan bu tür siyasi faaliyetlerle uğraşan biri için yararlı olabilecek türden tavsiyeler verir.
Bazı tavsiyeleri sadece kendi zamanına ve koşullarına uygulanabilir, ancak herhangi bir çağın politikacısı veya devlet adamı, onun birçok ilkesini, uygulaması hiçbir zaman veya yerle sınırlı olmayan sağduyu olarak kabul edebilir. O halde bu deneme, sadece Plutarkhos'un yaşadığı dönemde Yunanistan'daki koşullara ışık tuttuğu için değil, aynı zamanda kendi içsel değeri nedeniyle de ilgi çekicidir.

[@Kut-d9x]

Çok teşekkürler🌿

[@bulentarseven]

👏👏👏👏👏

[@heresince2006]

sıhhat ve bereket dolu seneler diliyorum, çok sevimli görünüyorsun pancar gibi kızarmış yüzün yılbaşında votkamış gibi hava :)