"Адай" күйінің шығу тарихы

© «Таңшолпан» ақпаратты-сазды бағдарламасы. Барлық құқықтары қорғалған
Әр таң сайын «Қазақстан» Ұлттық арнасының шымылдығын ашатын «Таңшолпан» ақпаратты-сазды бағдарламасы жаңа маусымын бастады. Үш сағат бойы тікелей эфирде сан алуан тақырыпты қамтып, ұланғайыр қазақ даласының түкпір-түкпіріне ән мен жырдан шашу шашады.
Әсерлі әңгіме, әуезді ән, қызықты дерек, танымдық сюжет, әлемдік ақпарат, жағымды жаңалық -- мұның бәрі «Таңшолпанда».
kaztrk.kz/ru
Біз әлеуметтік желілердеміз:
/ tankaz.kz
/ tansholpan_tv
tansholp...
/ tansholpan_tv

[@zhumagulbeisenbayeva5449]

МЕН АДАЙ ҚЫЗЫ БОЛҒАНЫМА ҚАТТЫ МАҚТАНАМЫН.АДАЙ ЕР ЖҮРЕК БАТЫР РУХЫ БИІК РУЛАР.🤲👍👍🙏

[@АлшаИзмагамбетова]

Құрманғазы атамыз Адайлардың дархан мінезіне,қонақжайлылығына және ержүректілігіне риза болғанынан шыққан күй.Атаны орыс патшасынан алып қалғанына қатты риза болғанынан шыққан күй.

[@Табло-э5ъ]

Адай күйі дегесин болғаны ғой демек адайлар кайтпас кайсар ер жүрек ел болған

[@Кино-ч8в]

300 аскер 1000 карсы аскерге карсы шыгып утып сондарынан куып олтырген 🤣🤣 соны корып шыгарган

[@shaman_.]

Әлі де қайтпас қайсар, ержүрек!!!

[@КазакНайман-ч5з]

Адайлар Қазақтың ішіндегі ең ержүрек батырлары.Адай күйін Құрманғазы атамыз көтеріліске қатысқан адайлықтарға арнаған.

[@quatpro7265]

жараисың

[@ЕрланТокбаев-у7о]

Дурыс

[@ЕрланТокбаев-у7о]

Оте дурыс

[@ЕрланТокбаев-у7о]

Дурыс❤

[@МейрамбекДосмуханбетов]

Адайлар жасасын,Ура.

[@erdosturansak8133]

Адайлар жасасын Адайлар батыр халык

[@REGION12...]

Орыс жендеттері Құрманғазыны айдауға алғанда арашалаған Адай батырларының селі, жаукештілігін бейнелеген күй-Адай күйі!

[@ИсаИса-й5н]

Естігенім Атырау жаққа барғанда.Патша солдаттары айдап бара жатқанда,Ұлы күишіні Адайдың Ер жүрек жігіттері босатып алыпты.Адайлардың Құрметіне арналған деп.

[@НұрлыбекАманжолұлы]

Ұрыспай төбелесейік Адай күйі адайлардын қүрметіне шығарған адай халқы ер жүрек батыр кезінде сталинді мойындамаған халық болған

[@quatpro7265]

келісем 100 %

[@ҚабылЕңсегенов]

Адай күйінің шығу тарихы - Құрманғазы бірде келе жатып, 300 адайдың жауынгерлеріне кездеседі. Сол жерде ол адайлардың алда тұрған 2 мыңдай түрікменнің жауынгерлерімен соғысайын деп тұрғанын естіп, бұлар өздерінен бірнеше есе көп жауға қалай шабайын деп тұр? Қалай болар екен деп биікке, тауға шығып ұрыстың бағытын қарап тұрған. Бұл кезде 300 Адай бір қатарға бәрі қатар тұрып, сосын аттарының құйрығына қойдың терісін (тулақ) байлап, қатар тұрған күйінде қаптап тұрған түрікмендерге қарсы шапқан. Түрікмендерге қатар шауып келе жатқан 300 адай, және аттардың сүйреген тулағынан үлкен шаң көтеріліп, оларға өте көп болып көрінген. Түрікмендер сасып, қорқып адайлар жақындағанда кейін қарай бытырай қашқан. Адайлар артынан қуып, жеткендерін құлатып, қырған. Бұны көріп тұрған Құрманғазы адайлардың тапқырлығына, батырлығына таң қалып, қошы келіп сол жерде Адай күйін шығарған екен. Адай күйін тыңдасаң жауға шапқан ержүрек адайлардың айқайы мен аттардың шапқан дүбірі естіледі - дейтін.! Тамаша естелік.

[@kalifornya6486]

Төу қойш өтірік соқпай. Соның ішінде бірге болғандай сөйлемеш!!!

[@moldagalirakhimov5900]

🤝👍

[@Zhanel_-wg9ed]

@@kalifornya6486ол рас тартита бар

[@362AdaiKZ04]

​@@kalifornya6486басынды ұрайын!!! Адрес жаз, тел жаз кездескенде осы жазғанынды айтып көр

[@МұхамбетДжанаев]

Құрманғазы түрмеден қашып Адай елін паналаған кезде осы Адай, Сарыарқа,Алатау күлерін шығырған деген сөз бар

[@ruslanabdyldaev2342]

Эр жүрөк көчмөндөрдүн күйү, уксаң жылкынын тыпырап баратканы, кылыч найза чабышып жаткан угулат.

[@beisenulpan4723]

Қандай қызбен

[@НурланСССР]

ҚАЗАҚ еліне арналған күй болса ҚАЗАҚ күйі болар едіғо не керек жан жақа тартып АДАЙ руна арналып турғо көралмаушлык деген жаманау. (жалпы білмитін затна араласпау керек)

[@quatpro7265]

ұнамаса тыңдама . бұны көтеріліске шыққан адаиларға арналған

[@quatpro7265]

қазақ күиі болсын десең сол кезде шықпадыңба көтеріліске

[@Жеткзген]

Мына кісінің күй тартқаны ұнады . Қазіргі күйшілер домбыраны сабалай береді

[@StepPoligon]

АДАИ күиін шет ел композиэиторлары тыңдаған және күидің мағынасы Соғыс деп баға берген

[@БәйтерекБәйтерек]

Әннің ырғағы отансүйгіш адамдарға арналған сияқты, ерекше шабыт береді.

[@kkefinance337]

Жубанов шындықты жасырған екен, Адай күйі шығу тарихы, Құрманғазы орыстың ақ патшасынан қашып келіп Адай ауылында аман қалған

[@ЕсболСүйінов]

ООО ДҰРЫССЫ ОСЫ ОСЫ КҮЙДІН

[@АлыбайОнайбаев]

Екіншісі дұрыс, дал солай. Исатай-Маханбет аталарымыз бастағн көтерілісте орыс- казактар оқ атқанда, қазақ жасағы кеиін шегінет. Адайлар оққа қарсы шапқанда.Адай күиін шығарған.қариялардан қалған сөз.

[@qazaqaday]

Исатай-Махамбет көтерілісі 1836-1838 жылдар аралығында болды.Ал ол кезде Құрманғазы 13-15 жастағы бала еді.Бұл көтеріліске арналған Кішкентай деген күй бар. Алғашқы күйлердің бірі. Ал Адай күйін ол егде тартқан шағында шығарған. Бұл күй орыс жазалаушы отряды Құрманғазыны айдауға алып бара жатырып Маңғыстау түбегінде келгенде қарсылыққа ұшырап,Адайлардан жеңіліп Құрманғазыны босатып жіберуіне мәжбүр болады. Бұл сол оқиғаға байланысты Адай руының жігіттеріне риза болып шығарған күйі. Адай руына Мұстафа Шоқай бабамызда өлең арнаған риза болып.Ол кісініде Адай жігіттері артына түскен қуғыншылар мен ГПУ,НКВД жендеттінен құтқарып қарақалпақ жері арқылы Ташкентке жетуіне көмектескен

[@АлыбайОнайбаев]

Кішкентайсың деп соғысқа алмай кеткенде шығарған, Кішкентай күйін.

[@amanjanahmetuly5395]

@@qazaqaday ольуақытта 15-16 жас ер жігіт деп санаған

[@МмМмм-з1и]

Иса Досан батыр бар Адайда орыс патшасына карсы шыккан

[@АлыбайОнайбаев]

Құрманғазы Атамызды Атыраудан Маңғыстауға емес, Атыраудан əрі Орынборға алып кеткен түрмеге.

[@АсемгулНурлыханова-ц7г]

Кызга арналган деген бос сөз. Мына куйді тыңдап отырып кызды еске тусіру деген мумкін емес.

[@АмангулАлдабергеновп]

Ия соны айтам, былшылдаған әңгіме

[@ЕламанКенжегалиев-о8х]

Смысле

[@ЕламанКенжегалиев-о8х]

Сен онын кадырын былмисын😁

[@АдайБаласы-э4л]

Дурыс айтасын кызга тук катысы жок бул куйдин

[@БатанязЕлешов]

2-шісі дұрыс, себебі күй сұрапыл қимыл, атыс-шабысты суреттейді.

[@ShaikhislamMussaev]

Құрманғазы жақында өмір сүрген адам ғой, әле анығына жете алмай жүр ма? Аңыз деп айтатындай. Миллион жыл алдыңғыны көріпкелгендей айтады

[@seka362ata7]

Жауга шапканда тарткан бул куйди

[@ГаухарЖанаберген]

Мен тарталам домбырадан 5 оқимын

[@РустемТемирлан]

Кешір,бірақ қазақ тілінен үш екен-ау шамасы

[@ЕскелдиОтаров]

2шісі дұрыс сияқты ,күйдің екпіні айтып тұр ғой.

[@dondon8133]

Кызга арналган деген бос соз

[@tanattanat7412]

Адай куйи жаудан кайтпагансын шыгарган куйи

[@ainurumasheva1434]

тамаша

[@МарқұланАманжол]

Адай

[@zakefilms875]

Маңғыстауда бұны басқаша шыққанын айтып жүр сіздер қайдан тауып аласыңдар осыны бұрмаламаң тарихты

[@МадьярБисен]

Адай күй Күнанорыс Жолды деген күйшінің кұйі Курманғазы Жолдынын ат кошшысы болған Жолды кұйін орыска көрсетпеймін деп жұріп кайтыс болған

[@Дыииаиооа]

Бұл күйден кыздың иісі де шыкпайды.

[@ӨмірзақКөптілеуов]

Тыңдай бергің келеді , жігер , күш - қуат беретін күй , телефонымға орнатып , қоңырау шалғанда 15-29 секунттай тыңдап барып көтерем. Ия , тарих екені анық.

[@elnur6513]

Адай күйін тарта алатындай лайк

[@moonnett5296]

Адайлар оган көмек көрсеткен

[@bagdatyessetov2342]

Адайлар куткарып алган... орыс патшалыгы зынданынан Курмангазы атамызды соган арнап шыгарган Кызбен айтысып шыкты бул куй деген аныз жок

[@ЕсболСүйінов]

ООО ОСЫ ДҰРЫС ӘНГІМЕ

[@АмангелдиБукесов]

Қазір Қали Жантілеуов нұсқасымен орындамайды домбраны ұрғыштап сабалап жұлқынып тартады Қали атамыз сияқты салмақты сабырлы тарту керек

[@АсемХоджабаева]

Енди казак солмызго руга болмнемиз. Негизи рудан куралганбыз. Казакта коралмау болмаса дегенине жетет калганинин бари бар. Журекта бар иманда бар агайыншыл халыкпызго. Адамды куртатын 2 нарсе коралмаушылыкпен такаппарлык. Адайларды мактасак казактын неси кетет. Расында мойындау керек коралмаймыз. Неге биз ондай емеспиздеп баримиз казак емеспизбе

[@Арғын-ъ5ы]

Бұл адамдардың духын көтередi,ешқандай қызға арналмаған, қумандар, өтipiк айтып қалықты шатастырмандар ,шiмipiкпейдiғой.

[@РусскаяЛитература-э2о]

Біреу мында тек адайлар қазақ дедіма? Естишеш не деп жатқанын видеода. Адай күйі қалай шыққанын айтып отыр, ал сен мында бөлінбе дисң. Воще не в тему айтып отсың.

[@АлиОнгайбаев-щ6с]

@@РусскаяЛитература-э2о аты аитып турго Адай куй деп. Неге казак куй деп шыкпаган. Неге Адай куй деп шыккан.

[@РусскаяЛитература-э2о]

@@АлиОнгайбаев-щ6с сенің басың жасайма? Оны автордан сұра (Құрманғазы) неге күйдің атын Адай деп қойдың? деп. Қазақ күйі деп күйшілер шығармаған, солардан сұра шғар деп. Не ішің жанып баражатрма күйдің аты тек рулас Адайда бар екені?

[@АлиОнгайбаев-щ6с]

@@РусскаяЛитература-э2о кума наиман куй ол, наимандар щай ишип отканда шыгарган го просто так.

[@РусскаяЛитература-э2о]

@@АлиОнгайбаев-щ6с бар ұйықтап келші балам ау, миың істеми тұрғо сенің, найманның күйі дима🤣🤣🤣🤣 найман мен адай жер мен көктей😂

[@АрнатАрысов-и3ш]

Маңғыстауға келшиш шалдар дурыстап тусіндіредіғо саған .өтрк айтпай

[@bagdatyessetov2342]

Дурыс айтасыз 👍

[@СултанБейбарс-к4т]

Қайда қыз

[@АйбекМурадалиев-е6ю]

Оте дурыс айтты, Агамыз неге соламай озгертпеи неге айтпайт???

[@ОрынкулАхметова-о8ж]

👌👌👌

[@rangerrd7146]

Менин ойымша бул керемет куй Адай руына гана арналмаган, букил Казактын минезин корсетуде...

[@БахтыгулЖубанова]

🤣🤣🤣

[@ЕрланТокбаев-у7о]

Асалаумағалейкум это песня для Адайцев мужественых и хватит преписывать что он для всех он создал эту песню именно про такои народ был отважный Адай племя признаите это уже

[@СкачатСкачатов]

0:52 а ата жерде ооооо

[@АлибайНурсултанов]

Курманғазы Орынборда 4-ші рет сотталып итжеқғенғе айдаладі Бадойба деғен рудникге,(Бадойба кәзір обл.центр Новосибирск жакын).Рудникғе жетпей тағіда тутғыннан қашаді. Қазақдің жеріне ол қарағанді облсынің үстінен қеледі, қазақға қелғесін Сары далані қөреді.Сары арқа деғен қуйді сонда шығарады.Еліне тікелей жүрсе,алды Бетбак дала сосын ол батысға қарай бұрыліп,Алатаудың етеғі мен жүреді.Алатауді меқен етғен ел еқенғой деп Алатау деғен қуйді сонда шығарады.Елдің аралап біреуғе қоніп біреуғе тұстеніп, батысға қарай жұріп Маңқыстауға барады.Патшадан қашіп,қуғын сүргін қөрғен,қолінда өнері бар адам болғасін, адайлар оні шенеунікғеде болысғада ұстап бермеген. Курманғазы сол елдің құйшілерімен термешілермен, ақсақал,билерімен танысып, жазда жембойінда қыста маңқыстауда бір аз вақыт тұрады.Адай елінің батырліғіна еңбекқорліғіна, меймандостығіна, құй-терме онеріне общем адай тайпасіна ырза болып,Адай құйін арнаған. Қызді жаман қөрғен адам барма, Құрманғазыда қызға құй арнаған,бұл құй Құй Адай болсын деғен,қейін бұл құй Ақмаңдай болып тартылады...

[@kalifornya6486]

Сарыарқа мен Алатау күйлері, қазіргі солтүстіктегі сарыарқа мен оңтүстіктегі алатау тауына арналмаған. Құрманғазы ол жақтарда мүлде болмаған адам!

[@dondog1194]

Мангыстаудын Адайларына арнап емес, ол жакка барды деген Курмангазынын далел кайда?! Ол ишкилик Нарыннын Адайларына арнаган. Ана таз шал акымак, Адайлар тек Мангыстауды мекен етпейди, бирдеме айтпас бурып билип айту керек. Туркпен мен Тазике Адайлар Нарында али кунге диин мекен етеди, ата конысы

[@qazaqaday]

Құрманғазы Батыста туылған және өмірінің басым бөлігін Батыста өткізген.Астраханьда Алтынжар деген жерде жерленген. Маңғыстау жерінде бірнеше мәрте болған. Оны біздің көнекөз қариялар дәлелдеп береді. Біз жақта Құрманғазы мен Адай руының қызы Ақмаңдаймен болған айтысы туралы деректер де таралған. Құрманғазының сыйға тартқан домбырасы сол Ақмаңдайдан туылған ұрпақтарында әлі күнге дейін сақтаулы

[@kkfinancekek7319]

Қумаш

[@kalifornya6486]

Иа, дұрыс айтасыз! Нарын құмындағы Тәзіке Адайлармен қоныстас болған Құрманғазы. Соларға арнап шығаруы бек мүмкін. Маңғыстау болу болмауы неғайбыл дүние!

[@kalifornya6486]

@@qazaqaday Ақмаңдай Нарын құмының Тәзіке-Адайларынан тараған қыз ғой сол.

[@БахтыгулЖубанова]

Қай АДАЙ ...Баяғы Бір АДАЙ 👍🤲❤️

[@АлыбайОнайбаев]

Домбыраны теріс бұраумен тартып отыр.

[@bilimkz319]

Алыбай Онайбаев солакай гой

[@АйбекСатаев-з1л]

Анамыз Динадан алған нұсқасы дұрысы болар

[@bellainaltel3132]

Адаидың күиін адаидың қызы шығарған оны жарықа шығарған Құрманғазы

[@АсекеТулеген]

Дұрыс айтасыз.

[@aset0806]

Ауыздарындагы Адайдын котагын шыгарып сойлен.!..

[@alibaidakhob4588]

Куиди неге адай куй деп айткан екен соны билгим келед? Курмангазы ози Кызылкуртко руы.

[@kkfinancekek7319]

Адайлар Құрманғазыны ақ патшадан аман алып қалған соғыста

[@БахтыгулЖубанова]

АДАЙДЫҢ ЕРЛІГІНЕ ШЫҒАРҒАН !

[@aselboranbay1378]

Күй ойнала ма, тартыла ма? 🙄🙄

[@СарсенбекКуанбаев]

Адай куйин шыгарган,Шонайдын Дан деген адамы, деп айтылады ,Курмангазы Мангыстауда жургенде,Адай кыздын осы куйди тартып отыганын корип ,Сол куйди унатып журген жеринде коп тартатын болган,негизи куйдин аты Жигер,Курмангазы осы елине барып тарып жургенде мына куй калай аталады дегенде, Адай депти,содан куй бурынгы аты озгерип шыга келген,жаугершилик кезинде халыкты жауга карсы жигерлендируге шакырган Шонайдын Дан деген адамы депайтылады,Дан атанын казирде урпактары коп,осы дерек маган дурыс сиякты ,менин оз пикирим

[@УбиевКойшыбай]

Ай сау бол.Өте дұрыс шындықты айтып шалдардың мұраларын өздеріне қайтару керек.

[@ЖарылгапНогаев]

МЕН солай деп айтымгой огыста Адайдые ж гитдериниң жаксы согысканынына Курмаргазы ырыза болып жигитдердиң духын кзтерейин деп шыгарган Адай күйин

[@АлыбайОнайбаев]

Ойдан құрастырып бірдеңелерді айта бермеңдерші! Адайларға арнап соғыста шығарған

[@aset0806]

Сенин пикирине Адайлардын тукиргени бар.!.. сен биринши оз тарихынды билип ал.!..

[@АсекеТулеген]

Бұл күйдің авторы басқа адам болған. Ахмет Жұбанов, бұл күйді жеткізген Құрманғазы, сол кісінің күйі болып қалсын делінген. Құрманғазы Маңғыстауға келіп, бір үйге түскен екен. Сол үйдің бойжеткен қызы аздап домбыра шертіп, күй шығаратыны болған. Үй иесі, осы баламның тырнақалды күйі еді, тыңдап көріңіз депті. Сондағы орындалған күй осы Адай күйі екен. Бұл әңгімені Дина Нұрпейісова апамызда растаған

[@АлиОнгайбаев-щ6с]

Ол кисиге айт кумасын. Аты аитып турго Адай куй деп. Наиман куй деген барма алде

[@ОлжасКабулов-ь4ф]

Адайлар коттерин куйип жатырго....коментте😃😃😃😃

[@aset0806]

Наоборот, сен сиякты куйи жок коркактардын коттери ашып жатыр.!..

[@Адам-о9л]

Мынау ішітар шеркештің әңгімесі сияқты олжас сен кімсің өкпеңді құрманғазы атаға аит неге шеркеш деп шығармадың деп

[@Дыииаиооа]

Аиналайын Адайларға респект Ыстылардан! Осы күйді тыңдағанда жігер алам! Болар елдің баласы бірін бірі батыр дейді!

[@bagdatyessetov2342]

Дизлайк

[@ЖанболатАбылаев-ъ7ч]

Куйдин толык аты адай кыз

[@Нехабар-н9в]

Кой қателспең ағайын Қызыл әскерге қарсы шыққанда тартылған күй

[@НННН-ф5п]

Қотақты жепсің

[@Нехабар-н9в]

@@НННН-ф5п Қотақбас номеріңді берш

[@Музыкадлядуши-г7з]

Жанболат амы оның дау болат

[@НурланСССР]

Н ННН жаксы айттын. билмесе наху керек кыстрлып