АДАЙЛАРДЫҢ МАҢҒЫСТАУҒА КЕЛУІ/АТАМЕКЕН/ҚАШАҒАН КҮРЖІМАНҮЛЫ/ЖЫР-ДАСТАН. ЖЫР ТЕРМЕ

Бəли Қашаған жыраудың "Атамекен" дастаны.
Орындаған: Сəттіғали Нұрдəулет
Қашаған Күржіманұлы
Қашаған ақынға аруақты сөз біткенмен, мал бітпеген қара табан, жарлы-жақыбайлау кісі екен. Бірде жалғыз бұзауы өрістен келмей қалып, соны іздеп шығады. Бірақ таба алмай, адасып, жаңадан келіп қонған бір бай ауылға кезігеді. Бұл ауыл Қашаған атына қанық болғанмен, жүзбе-жүз танымайды екен. Шет жақтағы үлкен ақбоз үйге келіп кірсе, бір-екі әдемі киінген сарбаз жігіттер табақты ортаға алып, тамақ жегелі жатыр екен. Бірақ шаршап, шалдығып келген, өңі де, киімі де жүдеу ақынға үй иесі бай да, бәйбіше де "жоғары шық" деп айта қоймады. Ол амалсыз төменгі жаққа отыра кетеді. Байдың жаратпай калғанын сезсе де, сыр білдірмей жоқ қарап жүргенін айтады. Отырғандар: "Сонда бұзауды осы үйдің ішінен қарағалы келдің бе?" - деп келемеж етіп, күліседі. Сонда Қашаған табан астында:
Бұзауым қайда кеттің қумалақтап,
Отырмын, міне, мен де шығанақтап.
Құдағай "қолыңды жу" демеген соң,
Табаққа қол салмадым сұғанақтап.
Бәрінен жоқ қараған жаман екен,
Көңілің қарайғанға алаң екен.
Қор болды-ау Кіші жүздің Қашағаны
Сол бұзау бізді есіне ала ма екен...-
деп төкпектете, тағы да тамағын бір кенеп алып, айтуға оқталады. Сонда үйдегілер үрпиісіп, ұшып тұрып:
"Ойбай, Қашеке "танымасын сыйламас деген" білмей жүзіқара болып қалдық, - деп оны зорлап көтеріп апарғандай төрге шығарады. Қонағасы қайтадан басталады.
"Маңғыстау акын жазущылары китабынан.!!!
#Адайлар #ЖЫртерме #МАңғыстау#

[@zhyr_zhynak]

Құрметті тыңдарман АҒАЙЫН! КЕНЖЕЛЕП БАРА ЖАТҚАН ӨНЕРДІ БІРГЕ ҚОЛДАЙЫҚ! Жыр-термелерді барынша таратып насихаттайық! Лайк басып, Каналға жазылуды ұмытпаңыздар! 👍

[@КуанышЖума]

Саубол

[@никниконвич]

@@КуанышЖума Алла дәрежеліі ұзақ жәилі Бқытт ҒУМЫР берсін!.Жұмаділда .Қзылордалық Атаң.

[@АрманЧекимбаев]

@@никниконвич г Ь Гьь Ьнньньньнььнннқ Қ

[@geooil4916]

Адай еш уақытта тыныш жатқан елге шаппаған , тиіскен елге қарымтасын қайтарған ел

[@ЖамилаУсеновно]

Менде кырык млтык адай кызымын жасай берсин Адайлар🤝 😘👍

[@kg-tp4cf]

Казак тугандар кыргыз биртуганларым барбогула 2020 тындагагдар барбы класс

[@ИманғалиДүйсенғали-ш4ю]

Адай балықшыдан аслаумағлйкум

[@abaiakhykur7217]

Адай Акпан ұрпақтарына мын алғыс сауболсын.

[@bekzat4181]

Әссалямуалейкум ағайын біз осы қаратаудың Ер Қосайлары Бәлиіміз Есеніміз, айтайын дегенім ағайындар жалпыда бөлінбеуіміз керек негіз. Біз бір болсақ,жалпы Қазақ елі бір болсақ еш ел ала алмас ағайын, ауызымыз бір болсын...

[@АбылайАмандык-т9л]

Адай болек ел

[@saqaors4445]

@@АбылайАмандык-т9л Аллах Жараткан Адам Ата,Хауа Ана дан бьолек баска Бiр Жаратылыс болдындар ма онда-АллахТагаланын Кай Жаратылысы-Макулыгынан Тарайсындар Бауырым ба-Альде Бьотен Тектен Тараган Жатым Ба ?!!

[@saqaors4445]

🤝😇🐺✊🤲

[@berikorakov1808]

тумалас екенсин менде есен бәли мін

[@Нурик-м1я]

Ассаламалейкум Бауырлар Балидин есенимин менде

[@МейрамбекДосмуханбетов]

Адайлар жасасын. Күшті терме екен.

[@ДоолотУбайдылдаев]

ДОНБЫРАНДАН БАЙАН ДАСТАН ТАРЫХЫНДАН ЭГИЗИМ КАЗАК БААТЫР ЖОЛБОРСУМ ЭЙ АЛЛАХ ОЗУН ЖАЛГАП КЕЛГЕНСИН ДАГЫ ДА ОЗУН ЖАЛГАЙ БЕР АТАЛАРДЫ УККАНДА ЖАН ДУЙНОМ БЕЙИШ ТОРУНДО БАР БОЛ БАР БОЛ ДАСТАНЧЫМ ЭРАЛЫ ОНГАР КОП ЖАША❤ ❤❤АЛА ТОО КЫРГЫЗ ТОКТОГУЛ УЧ ТЕРЕК ЖЕТИГЕН КАН САРУУ АЛИМЖАН УУЛУ ДООЛОТ ААЛАМДА ТЫНЧТЫК ДОСТУК АК ЭМГЕК МАНАС АТАМ ЫРДАЛА БЕРСИН МЕН СЕНИ ЖАКШЫ КОРОМ ДУЙНО ЭЛИ❤

[@ДоолотУбайдылдаев]

ЭЙ АЛЛАХ ЖЭР ШААРЫНА ТЫНЧЫЛЫК БЕР АЛЛАХЫМ СЕН БОЛСУН ДЕСЕН АЛ БОЛОТ САГА АРЗАН БЕРЕКЕНДИ АЙАБА ЭЙ АЛЛАХЫМ КАЗЫНАН ЭЧ БОКСОРБОС КЫЛЫМДАР САГА КОЗ ИРМЕМ ЖЭР ШААРЫНА ТЫНЧЫЛЫК БЕР АЛЛАХЫМ СЕН БОЛСУН ДЕСЕН БОЛОТ ❤

[@АнарЖумабаева-с3р]

Кнремет Адай термелерi.озим Адаймын. Руым Кунан орыс. Керемет демалдым тындап. Озим али жаспын жас болсамда Адайдын термелерин аркашан тындаймын.

[@saqaors4445]

Орыс Деген Бабанын Аты ма Аьлде Тайпанын Атауы ма-Не Магына бередi екен Бул Орыс Атауы?!?Ногайдын Кырымлы КуланКыпшактарында Осындай ОРЫС Тайпасы Бар Кубан-Суда...

[@gabdolkalabayev8557]

Әкем есіме түсіп жатыр домбыраның бұрандасын тістетіп қоятын брақ менен домбырашы шықпады бірақ осындай жырды естісем атқа қонғым келіп рухтанып кетемін қорқыныш деген мүлде болмайды Адайдың Жеменейімін Бегімбетпін Асанымын бірақ руға бөлінбейміз ҚАЗАҚПЫН !!!!МҰСЫЛМАНМЫН!!!!

[@СалтанатКонысбаева-ы5ы]

Мен құнанорыстың жиенімін және келінімін. Руым алаша.Жаса адайым.

[@ТурдыбаиКенганов-г8б]

Керемет терме киши жуз термелернин Бари керемет

[@КуралКарабалаев-в8н]

Адай Келіндердіұлы Ақпан Батыр керемет ерлік жасаған екен!!! 💪👌👍👍🤝👊👌

[@nurlanbaidaulet1533]

Керемет! Өкінішті қазіргі ұрпақ тыңдамайды майдаланып мылжың болып барады

[@ЖумажанРахметкалиева-ц9д]

Ай аллажан осындай ақылды жандар көбейеберсін бір біріне үлгі берер жастарымыз көбейсін

[@КузенбайУттибайулы...70]

АССАЛАУМАГЕЛИКУМ

[@AKHMET_SAPAR]

Ақпан батыр ұрпақтары тек алға!!!!👍👍👍

[@АманжолТуркменбай]

Адай-Акпан-Танатар

[@ҚайратИскаков-щ7и]

алла көтерсін жасайберіңдер жыршылар

[@azhekalovedosdos6187]

ЖЕМ БОИЫ НАЗАР ЕСЕНТҮГЕЛ САҒЫНБАИБЫҢ ҚЫЗЫМЫЗ МЫНА ТЕРМЕНІ БІРІНШІ РЕТ ТЫҢДАП ОТЫРМЫЗ КЕРЕМЕТ ТАРИХ ПАРҒЫН АШҚАНДАИМЫЗ КӨӨӨП РАҚМЕТ!

[@ЖеткергенТанатканов-ш2э]

Жарайсыңдар Байұлы Адайларым. Байұлы Алашадан болам.

[@ШапаКз-й6ц]

Қазақтар жасасын

[@АгайшаДжексембаева]

Жасасын, қазағым тек алға жырлар керемет КЕЛІМБЕРДІДЕН ТОБЫШ ЖАЙЫҚ " БЕС ӘЛМЕМБЕТ" қызымын КӨК НАЙЗАЛЫ ТАБЫНАЙ баласы АЙБАС батырдан туылдым, Табынай қызымын бауырлар аман жүріңдер дендеріңе саулық тілеймін. Еліміз аман, жұртымыз тыныш болғай. Амандық тілеймін еліме. 🤲🤲👍🤝🕌🌍

[@SHezHire2023]

БЕРІШ ЖАЙЫҚ -АЙБАС БАТЫРДАН ТАРАҒАМ😲

[@КадиршеИзтурганова]

Сау бол қандай тамаша

[@aisuadaika9425]

Сәтөк айналайын мың жаса!👏👏👏

[@askovremenno3743]

Салем менде адаймын!

[@КуралКарабалаев-в8н]

Сəттіғали Нұрдəулет саған мың алғыс... 👍💪✋👌

[@оразисмайлов-р5х]

Келімбердінің бірінші баласыма акпан батыр или екінші баласыма

[@КуралКарабалаев-в8н]

Шежіреде 2-баласы деп жазылғап, дгенмен бір Құнанорыстың шалыменен əңгімелескенімде, ол кісі: Келімбердінің бірінші баласы Ақпан, екінші баласы Құнанорыс -деп, айтты...

[@sakenduysekeshov7114]

@@КуралКарабалаев-в8н екінші баласы.

[@ЕркинЖолдасов-ю3ф]

Ассалямуалеикум казак ели ия киши жуздин термелери адамга рух береди мен озим мунал шогымын коп жаса осындаи термелерден коп болсын казагымнын туы бийк болсын

[@StepPoligon]

ХРАБРЫЙ АДАИ

[@НурадинТлеуов]

Сегіз арысдың бірі АҚПАН. Керемет орындалған.

[@ЗауреИбрашева]

Менде қүнанорс қызымын осындаи шежірелерді тыңдаимын өте керемет жүз жаса

[@saqaors4445]

Неге Кунан Орыс деп Аталады Бабанын Аты ма,Алде Тайпанын Аты ма-Не бiлдiредi Орыс Есiмi🍙🔱⚜️🐺🗡🏹🎠🛡

[@КунсулуСамарова]

Термены колдаймыз агайын быз биргемыз алга казагым

[@askarkhalelov8036]

Өте мағыналы терме екен.Ұнады

[@gamerplay2007]

Мен Беріш / жайық нағашым Адай/Қосай Аллаға шүкір

[@КонысАли-п8з]

Жүз жаса. Алла Әл қуат бергей.

[@АсылбекДаулыбаев-е6ц]

Па Акпан Мунал батыр Адайда аридеги батыр

[@mazhidnurzhan1854]

Керемет 👍👍👍

[@ДарханКыстаубаев-ц4с]

Ақ Сәтөк жырлай бер

[@РысгульУтепова]

Ак Саток бауырым Алланын нуры жаусын саган! 👍👍👍

[@Аруакаруак-л6щ]

Кандай керемет терме

[@ЖазыкЖарбаева]

Айналайын баурым кулагымыз ашылды кандай керемет терме Бакытты бол осындай жыр термелер коп болсын

[@ferres7902]

Қазағыма АЛЛА ЖАР БОЛҒАЙ !Хайрулла

[@АкботаЕ]

жаса,қазағым!!!

[@АгарысАйдаров-ю4к]

Бир демалдым рахмет 🤘🤙🤘🤙🤙🤘🤘

[@nota3048]

Пай-пай тұнып тұрған тарих , кино көріп отырғандай .Дауыс қандай анық , домбыра үні сан түрлі оркестр ойнап тұрғандай . Неге опера жасамасқа , әдемі клип , оркестрге осы жырлардың мақамын түсіріп неге опералық қойылым жасамасқа ... Музыкасы тамаша әдемі қазіргі жастар тыңдайды ...

[@ИзимгалиМутиев]

Машнада косу керекго осыны озим кунде тындаим почти жатталып кележатр слухпен

[@ЖолдасРахметов-б4ф]

Бәрекелді!

[@ДуйсенбиКушимов-г6ч]

Керемет тыңда қазақ

[@КайратКалиев-н6г]

Бәрекелде күштті терме

[@ГулсимЕлжанова]

Керемет терме.

[@АзаматБаянов-щ2ш]

керемет !!!!!!

[@ЖанарМустафаева-я7у]

АҚПАННЫҢ ҚЫЗЫ ЕДІМ РУЫҢ КІМ ДЕСЕ АҚПАН ДЕЙМІН, ӨКІНІШТІ ӨЗ АДАЙЫМ АҚПАН ДЕГЕН РУДЫ БІЛМЕЙТІНДЕР ОСЫ ТЕРМЕНІ ТЫҢДАСЫН

[@QanatNukaev-g9e]

Апам екенсіз❤менде Ақпанмын көбісі білмит

[@nurlan_12]

Қай жердің Ақпанысыз?

[@nurlan_12]

@@QanatNukaev-g9eқай жердің Ақпанысыз?

[@ЕртайҚұсшы]

Адаймын Ақпанды білемін

[@ЖайнаМуханова-ю9ъ]

Ақпан бауырларым аман болыңдар Жаңаөзендік ақпанмын

[@user-fu4dk3ws5i]

Маладес Алла разы болсын.

[@bekzat4181]

Қашаған атамыздың термелері бөлек қой шіркін. Топырағы торқа болғай

[@Була-и2з]

Біз бармыз Аллаға шүкір Адайцы !!!

[@uleketyrnakbai8362]

Тамаша👍

[@ЗамираУтегенова-ь5в]

Керемет!!!!

[@НурсулуНурсулуова]

Күшті

[@БАНУАЖГАЛИЕВА-к9и]

Ғажап!

[@ЖанаОзен-х4т]

Адаидын батыр. Кунанорыс таипасы САУ болсын

[@НурланАлпысбай-о7ч]

Адай, Ақпан💪

[@sungatturihov.2510]

Адай Тобыш Бегей.Белгілі ерден Бегей бар Атам Әруағы жар болғай 🤲🤲🤲

[@АзанбайНургалиев]

Керемет!

[@qabrelmark5778]

эй сау бол

[@aibaai6158]

Адаилар мен табындар жауга косылп шапкан ер журек калыкпыз адай табын бирлиги манги болсын

[@МухаммедКенесарин]

Көп Адайлар Табынды жау табын дейді. Жау болмау керек

[@adamulfson4164]

@@МухаммедКенесарин орысқа жол көрсетіп, сатқан дейді, жау табын болуы сондықтан дейді міс

[@ҚазақстанМаңғыстау-з8е]

@@МухаммедКенесарин олай дейтін себебі табындарды көмекке шақырған табындар жау қайда жау қайда деп келетін болған сол себепті жау иесі табын ноқта ағасы табын дейді шалдар

[@НурисламНурланулы-в9б]

Жау табын екені тарихта қалған табынның

[@ҚазақстанМаңғыстау-з8е]

@@НурисламНурланулы-в9б қай тарихта оны жазған кім? Білмесең айтпа

[@ТугелДжедибаев]

Ассаламагалейкум Калын Казагым!Ескелди Турмамбеттин урпагымын,Тектилердин урпагымыз!!!

[@АсылбекДаулыбаев]

Амансынба ! Ескелди Турманбет Батыр Туркпен Бакы батырдын мауыздап канын ишкен гой сертим бар деп 97 жасында оз ажалынан олген Турманбет Батырго есесин ешкимге жибермеген

[@СинусКосинус-п3в]

Адай, Қосай ⬆️♐

[@ЛаззатЛаззат-ц5д]

жарайсың Қыдырша!!!

[@КузенбайУттибайулы...70]

Руым.. Даулеталы. Толебай ...

[@JaqsibaevAsilbek]

❤❤

[@Бакдаулет-и6ы]

Руға бөлінбейік, руға тек қыз алысарда бөлініп. Жеті атамызды біліп. Басқа кезде бәріміз бір Қазақ боп жүрейік ағайын! Метистерге келсек әкең қазақ болса Қазақылыққа бұрылғаны жөн!

[@КунсулуСамарова]

Казактын жырлары тындасан создеры осиетгой ширкын тындайтын кулак болса создын кадырын тунып тындас 😭

[@БахаБах-ч6ш]

Адай Қырықмылтық Жолай Бодан Кенжебай Қотырбаспын

[@АйдарОтаров-ю3э]

Адайдын Акпан батыры, тек батыр емес кол башы

[@ТалгатОрынов-м5й]

Ақпан Алдияр Ишан нағашы аруақтарың асқақтай берсін

[@ZamiraKaldikulova]

Ақпанның қызымын менде😊

[@КуанышКуаныш-э8ж]

Альхамдулиллах🤲

[@АбуАльМансур]

Руым Қыпшақ , Адай тумам. Тұтқұйлдан жау туса. Адаймен шабаб жауға мен.

[@РустемКабылбай-е6ь]

Паш, шіркін!

[@GauharSakhova-pd1we]

Керемет шығыпты, қазақ ұлтымыз аман болайық!

[@ЖумаЖума-г7ц]

Келгенде алпыс үйден аз келіпті Ішінде Ақпан деген таз келіпті Есболай еріп келген екі үй екен Қалғаны қар кеткен соң жаз келіпті. Түмен Балтабас ұлы жырында айттылады. Бұл жырдағы Есболай беріш Құлбарақ батырдың атасы. Ел ауызындағы аңызда үш Ақпан батыр жөнінде әңгіме бар. 1. Адай Ақпан батыр. 2.Таз Ақпан батыр. 3. Ысық Ақпан батыр. Маңғыстауға 1 - ші Есенғұл ұлы Есек мерген барлаушы болып келіп жер аралап жүріп кездескен Тау тайлақты , Жезтырнақты, Айдахар жыланды өлтіреді. Сол кезде Маңғыстау ойын түрікмен елі жайлап отырған кез екен, түрікменнің Эрсары батыры Есекмергеннің аяғының ізін көріп өз аяғының өлшемінен көп үлкен болады, бұны көрген түрікмен батыры қой бізге күш бермес деп Маңғыстаудан көшіп кеткен екен деп айттады аңыз әңгімеде, сонымен Есек мерген елге қайттып барып хабарын айттады. Бинеудің солтүстігінде жер атаулары бар Есек мерген атты мен байланысты, Есек мерген тауы, Сарқасқа аты, құдығы деген. Маңғыстауға адайларды бастап келген Атағозы батыр, Лабақ батыр, Шотан батыр, елші болып келіп қаза болған Бердалы батырлар деп айттылып жүр әңгіме - жырларда.

[@BAHA85105]

Адай Акпан урпактары

[@ЖумабекТурдыханов]

Орындап откан Шетпенин жигитиго

[@kaiyrbeknurkhanov7795]

Керемет

[@KuatbaiAsabaev]

Ер қармысдың. Ұрпағымын

[@serikaltaev7567]

Ақпан батыр Таз руынан болады бауырлар құлыптаста солай жазылған сенбесеңдер

[@nurikturumov8413]

Термен жақсылап тыңда Адай Ақпан деп айтып отыр сен Қайдағы Таз Ақпан деп отсың?

[@RedmiNotes-vn2kx]

Мықты мықты

[@айнуртокбаева-в8я]

Пааааа👏👏👏👏👏👏👍👍👍

[@айнуртокбаева-в8я]

Ай саубол Сәтөк

[@БахаБах-ч6ш]

Маа ша Аллах Аллаху Акбар Алхамдиллях

[@АйдарОтаров-ю3э]

Сәкен бұл жырда 18-19 ғасырдағы кісілер туралы емес одан бұрын екі, үш ғасыр бұрынғы кезеңдер туралы, жалпы Маңғыстаудың үстімен талай Адайдың батырлары өткен, сен айтып отырған кісілерден бұрын.

[@АсылбекАкын]

Абилхайыр ханды орта жуздин султаны олтирип суйегин бермей кояды,сонда Акпан батыр ак кийизге орап алып келген жалгыз ози урыс салып майданда,Себеби Абилхайыр хан киши жуздин ханы,ари айели Бопай ханым Адай Мырзатай батырдын карындасы,Акпан батыр Ер Косайдын немере иниси

[@ЕржанЖакайым]

Абилхайыр ханды барак султан олтирген

[@ЖенисУтенов-с6щ]

АссалауМагайликум Бауырлар Адай Кiшi Жуз Келiмбердi-Муналдан Тамырым.! Канын Мыктылыгы Казак Ата Бабаларыма Он мен Дурыс Жагынан Корiнген Кай Кай Жерде!Алла Журектерiне Салып Койган Деп Тусiнем Алла, Адiлдiктi Акты Колдап Салтымыз Шежiре Ру Коздерiндi Ашын Бауырлар Казак Елiн Мойындамаган да Кайда барар Уакыт корсетет баска Елдер. Казакстан Жасасын Дамыган Заманда 21гасыр. Акын Жазушыларды Айтканда Фариза Апамыз Айткан Созi Кай Акын Ды Алып Карасан да Бiр Тулга деп Судай Бiр, Момын Казак!

[@armaniamanturly3591]

мынауың шындыққа келмейді Ақпан батыр шама мен 15 16 ғасырда өмір сүрген. Әбілқайыр Абылайдың заманында өмір сүрд. Әбілқайырды өлтірген Барақ сұлтанды өлтірмей сақалын кесіп қолына ұстатып кеткен Өмі Темір деген батырлар Адайдың

[@berdibekzhapakov6540]

Хан кегі деген дастанды оқыңдар

[@УбиевКойшыбай]

@@armaniamanturly3591 Дұрыс айтасың. Бопай апамыз Табынайдың қызы ғой сондықтан жол Тобыштардікі.Салт бойынша солай.Дала заңы.

[@АктауАктау-о9ц]

Город Ақтау Маңғыстау 5живу 524кв Мыжыков Айтпай Б. Салам всех братам 👏👏👍👍👍

[@КирТерен]

Бул жырдан шыгарылатын косымша кортынды 1.Басында "казак уш елден" куралган деп айтылып отыр(алшын, аргын, уйсын, дурысы усун). Киши жуз бабалар айтуынша - аргын(Аргын адам аты, онын коластындагы ру-тайпалар аргын аталып кеткен). УОда кыпшакпен("кыпшак" жалпы соз, немесе Шынгыс алдындагы Дешт-и Кыпшак ели, онын ишинде не турли ру-тайпалар омир сурген, негизги ыкпал жасаганы огыз-кыпшак тукымдары) басекелес болып, таяк жегеннен кейин, окпелеп Шадай(Шынгыстын екинши улы;Шагатай, Джагатай депте айтылады) улысына ауган; Шадайда Шу-Талас ониринде коныс берилген, Шадайлыктар жаналарды УОга карсы колдануга тырыскан. Ток етерин айтканда, Шайбан-озбек куаты Шадай улысынын орнын алган - Амир Темир империясын ыдыратканын пайдаланып, аргындар "кашак-озбек", немесе, уакыт оте - "казак" аталган жана елдин иргесин калаган. "Казак" атауына айналу себеби осыда - "кашак-озбек", келе "казак" бурма сози боды. Кезнида, ислам кабылдаган, букил УО тургындары "озбек" аталган. Озбек хан Шынгыс теги, УОга ислам акелген. Киши жуз бабаларымыздын айтуынша, ата дини танирде каламыз деген озинин "40 улын буындырып" олтиркен. 2. Жырда анык айтылып отыр, биздин - казирги Киши жуз - елимиздин шын аты Алшын(Ногайлынын бир болшеги; Ногай, Бату тири кезинде, оган кызымет тарткан адам; Алшында тарихи тулга, кезинде Жошынын коластында болган аскери басшы). Керей-Жанибектен кейин Казак("Кашак-озбек") даулетинде, ишки кыркыстар кобейген. Казактын Тахир деген ханын, Шайбан-озбек пен кыргыз бириккен куштери, Ыстыккол жагасында, урыста женип, олтирген. Содан, елбасынан айрылган Казактар ыдырап кеткен(Озбекстан архиви бойынша - "Тахирден кейин, казак жогалып кетти" - могол-доглат М.Хайдардын жазбасы). Тахир хандыгы ирткиси кезинде, Хакназар(Касым урпагы) ханзаде Ногайлыны паналаган. Ногайлы мырзалыры мен каралары Хакназардын каблетинин жогарылыгын байкаган, сойтип ол Алшынга хан сайланган. Оны Алшыннын биринши ханы деп есептеуге болады. Ханнын максаты - Казак даулетин кайта куру, бытырап, бас саугалаган елди кайта жинау. Оздериниз, мумкин, естиген баска жырда былай айтылган - ..."Хакназар хан болып самгады, сунги сагасы кайспен буылды, ат ерттелип, жау сагынган билекти аруакка сыйынды"... Хакназар бастаган алшын аскери Сыр бойын, казирги Туркстан манайын кайтадан жаулап бекитип алды; Хакназар, оз саясаты аркасында, казак мемлекетин ныгайтты. Сойтип биз - Алшын - казакка косылдык. Ал шындыкка келгенда - казирге дейин, ресми тарихта бул окига бекер багытпен жазылган. Себеби жазгандар билместик, саяси букпалык пен арамдыктын буын жуткандар. Бирак, хактан, деректен кашу, туби аксатады, Отрикпен, откенди киялдаумен ел курылмайды. Туби, шындык орныны мызгымайтын, омирдин табиги жане дини тиреги. 3. Уйсын калай казак болды, усун калай уйсынга айналды, дерек бар, бирак оздери билгизсин. 4. Бул жырда "кытай" деген создин маганасы - "каракытай", немесе кидан елинин Силяо мемлекети. Каракытай даулетин Шынгыс жойды. Кезинде улкен мемлекет болган, буларга. Уйгырстан(Кашкариа) багынган, Сартауыл(Хорезм) салык толеген. Келе-келе алсиреген, акыры Шынгыска жем болды. Кызыгы, согыспай, бирден берилген. Мине, Аргыннын Отаны(Ватаны) сол Кидан даулети. Жалпы, талантты, жартылай отырыкшы, кытай жазуы бар, дипломатияга жуйрик ел болган. Бирак, Кытай тектестер сиякты, жалпы халыки, аскери урыска шолак, букпа болган. Угым бойынша, Шынгыс тукымдары дауиринде. араларынан бирнеше парасатты, терен акылды тулгалар туылган. Каракытай, кейин, турикпен араласып, шайылып жогалып кеткен. 5. Жырда, хорезимдиктер "кашкын" деп атаган делинеди. Назар аударыныз - сарттар арасында, коне тарихты, жауласу дауиринде али умытпаган деп толык тусинуге болады. 6. Косатын тагы бир жайт. Адайдын "батыска" аудык деген соз угымы, олар кезинде Жошы кол астында болдык дегенге апарады. Билесиздер, Жошы даулети, Торгай-Арка шегинен, батыска аяк баспаган. Ал, Жошыдан томен жагында - Фергана, онын айналасы, Балхаш онири Шадай(Шагатай; Шынгыстын екинши улы; бала кезинен Жошымен бакталас, минези нашар, суйыктау болган) меншигинде болган. Батыска жылжу, Жошы кенеттен кайтыс болгасын, болинетин енши урпак-туыстарына берилип болгасын, онын улы Бату, иши дау айтыска толы коне журттан аулак, жана жер издеп, батыска аттанган. Оз орталыгын Едил бойында орнаткан. Мине, биз, кейин Киши жуз, Бату жумырынын ишинен, талаймен араласып, кан жугиртип, бирынгай ел болдык. Умытпаныздар, адам шыккан котин умытса, айуандыгын мойындаганымен бирдей...

[@СамалЕрмаханов]

Tamasha!!!!

[@bauka5458]

👏👏👏

[@Zhandos_777]

Бұл жердегі Ақпан батыр руы Таз жигиттер шындық тарихты билетин ақсақалдардан сурандар, Маңқыстау га калай келген

[@РашитЖаксылык-ъ4ф]

👍👍👍

[@КузенбайУттибайулы...70]

Мен улы АДАЙ дын баласымын

[@mnbvcxzlkjhg2834]

Қашаған болсаң таяма барың болса аяма,оңтайлы жігіт жүйрік ат қашғанымен сені қояма!

[@ОкинишОмиркулов]

qwerty Zxcvbnm оттапсын бир мурынбок баланын айтканын айтпаш

[@ПамирПамир-и3с]

Окиниш Омиркулов бул таз кашкиынбайдын айтканы

[@НұрКаз]

Қашқынбайыңның қаясын құйрығына қыстырып сазайын берген жоқпа Қашекең.

[@sakenduysekeshov7114]

Нұр Каз білмесең босқа сандалама.таз Қашқынбаи Қашағанмен аитысқа түскен жоқ. Адаи тегі дастанның қалаи шыққанын білетіндерден сұра.

[@НұрКаз]

@@sakenduysekeshov7114 бұл арызыңды "памир памир"ге айт, шындығында Жарыдан шыққан əдерсіздеу Ізбас деген бір жиында Қашағанды қартайды деп менсінбей тойбастар айтыпты, бірақ оңбай "таяқ" жепті.

[@НуржанАбиев-я1о]

Мангыстау га Көрпе мен Ескелді келген Көрпеден Жанбаулы Ескелдіден Бердалы

[@ecbolattikosh567]

алимулы мен байулынн алшын деп атаган ер таргын алшыннан шыккан егер баиулы мен алимулы алшын деп алсак казакстанда ен коп ру боламз

[@armaniamanturly3591]

Кіші жүздің бәрі Алшын Байұлы Жетіру Алты ата Әлімің

[@Zz-xw4ih]

@@armaniamanturly3591 Алшын деп негизи Алимулы мен Байулы Алшын менен Жетиру деген Казир го барин Алшын дейтини

[@erkinzhumabergenov3309]

@@armaniamanturly3591 Жетіруды біріктіріп кіші жүзге қосқан қосқан Әз Тәуке хан

[@СабитУралов-е2ц]

Жыр терме киши жуздин мактанышы

[@tugelbekorisbai4444]

"Жиналыстың ішінде ерлерде бар, қытайға шапқан кешегі" Шалдар мықтығо қытайды дірілдеткен.

[@HuaweiY-hs3rb]

Аи коишы бауырым жырдын да жыры бар коиаго жараима

[@КуралКарабалаев-в8н]

Маңғыстауға Алшындарды (елді) ең алғашқы бастап келген Адай немересі Келіндердіұлы Ақпан Батыр бастап келген!

[@berdibekzhapakov6540]

Ақпан Адайдың немересі

[@berdibekzhapakov6540]

Адайлар Маңғыстауға қашан келген

[@КуралКарабалаев-в8н]

@@berdibekzhapakov6540 Ол кезде көшіп-қонып жұрген.. 1550-60 жылдардан бастап келіп бастаған...

[@БисенЕрленов-л3с]

Тарихты шатыстырмайық. Бәздің Адай Ақпан емес руы Таз Ақпан батыр келген оған дәлел Түмен Балтабасұлының жыры. Әуелі алпыс үйлі аз кетіпті Ішінде Ақпан деген таз келіпті. деген

[@КуралКарабалаев-ч2й]

@@БисенЕрленов-л3с бұл Қашаған Күржімвнұлының Атамекен жыры, Түмен Балтабасұлы емес.Сен тарихты шатастырма.

[@Маржан-ч6щ]

Біз, қазақ ежелден руын біліп өскен халықпыз...руға бөлінбеген... бірақ білу- парыз

[@ДанаМусахан-с5з]

😍