"Aλησμονώ και χαίρομαι" - χωρίς προλόγισμα, ΚΤΙΣΜΑΤΑ ΠΩΓΩΝΙΟΥ, ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ ΠΟΛΥΦΩΝΙΚΟ ΚΑΡΑΒΑΝΙ 2014

Τo "Aλησμονώ και χαίρομαι" είναι ένα από τα πλέον εμβληματικά και ευρύτερα διαδεδομένα ηπειρώτικα πολυφωνικά τραγούδια. Έγινε ευρύτερα γνωστό με τον τρόπο ερμηνείας του από το περίφημο Πολυφωνικό των Κτισμάτων, έτσι όπως το δισκογράφησε σε δύο εκδόσεις με διαφορά μιας δεκαετίας μεταξύ τους, το "Chants Polyphoniques et musique d΄ Εpire" (OCORA, 1984) και το "Πολυφωνικό της Ηπείρου" ("Λύρα" - "Πάπιγκο" 1994). Ο τρόπος ερμηνείας του σε αυτές τις δισκογραφήσεις βασίζεται στο προλόγισμα του ολόκληρου του στίχου από τον παρτή (προλογιστή) και την επανάληψη όλου του στίχου με το σύνολο των ρόλων/φωνών.
Αυτός ο τρόπος ερμηνείας στα Κτίσμαστα είναι καρπός της εξέλιξης στη διάρκεια των πέντε, περίπου, τελευταίων δεκαετιών και πολύτιμο τεκμήριο για τη ζωντάνια του πολυφωνικού τραγουδιού στο χωριό στη διάρκεια του 20ου αιώνα. Γιατί μόνο η ζωντανή παράδοση εξελίσσεται και αλλάζει. Παλαιότερα το τραγούδι στο χωριό τραγουδιόταν αλλιώς, με τρόπο που το συναντούμε ακόμη σε γειτονικά χωριά αλλά και την ευρύτερη περιοχή του Πωγωνίου. Παλαιότερα δεν υπήρχε προλόγισμα, τραγουδιόταν από όλους μαζί, σχεδόν σβάρα, ξεκινώντας όλοι οι ρόλοι στο τραγούδι μαζί με τον παρτή του ή, με ένα προλόγισμα μόλις τριών συλλαβών.
Το Πολυφωνικό Καραβάνι ξεκίνησε εξαρχής τη σχέση του με τα Κτίσματα που φιλοξένησαν και μία από τις τέσσερις μεγάλες εκδηλώσεις της 1ης Διεθνούς Συνάντησης Πολυφωνικού Τραγουδιού το 1999. Από τα Κτίσματα ξεκίνησαν και οι πρώτες αποστολές επιτόπιας έρευνας του Πολυφωνικού Καραβανιού το 2003 και τα εποχιακά Πολυφωνικά Καραβάνια από το 2006. Σε κάθε επιστροφή μας στο χωριό, η έρευνα βάθαινε εμπλουτίζοντας τις γνώσεις μας, ανατρέποντας και στερεότυπες αποψεις για το πολυφωνικό τραγούδι, δίχως τεκμηρίωση, που ήταν διαδεδομένες εκείνα τα χρόνια. Kι η έρευνα πορεύθηκε εν είδει στρωματογραφικής ανασκαφής, αναζητώντας την εξέλιξη του πολυφωνικού τραγουδιού στο ονομαστό χωριό.
Ήταν 2013 όταν ανταμώσαμε πρώτη φορά τον αξέχαστο Φάνη Γιώτη, παλαιότερο παρτή των Κτισμάτων που δεν είχε συμμετάσχει στις προαναφερθείσες δισκογραφήσεις αλλά συμμετείχε στις καταγραφές της Δόμνας Σαμίου στο πλαίσιο της τηλεοπτικής της εκπομπής "Μουσικό οδοιπορικό" το 1977, τραγουδώντας εκεί το "Χαριτωμένη συντροφιά". Ο Φάνης Γιώτης τεκμηρίωνε με τη μαρτυρία του τον παλαιότερο τρόπο ερμηνείας στα Κτίσματα, τον δίχως προλόγισμα, το τραγούδι που "ξεκινούσε σβάρα", από όλους μαζί, φωνές και ρόλους. Tον πρωτογνωρίσαμε στο πλαίσιο του Χειμερινού Πολυφωνικού Καραβανιού 2013 και από τότε επιστρέφαμε να τον ανταμώνουμε σε κάθε Χειμερινό Πολυφωνικό Καραβάνι, όσο η υγεία του το επέτρεπε, γιορτάζοντας και τη γιορτή τoυ, στα Θεοφάνεια.
Έτσι επιστρέψαμε και στο Χειμερινό Πολυφωνικό Καραβάνι 2014, στις 5 Ιανουαρίου, προσκαλώντας τον στο καφενείο του Τάκη Μήτση, προέδρου κάποτε στο χωριό και αγαπητού φίλου. Από εκεί ετούτο το βίντεο, με τoν Φάνη Γιώτη στην κορυφή του τραπεζιού, στο βάθος. Στο βίντεο βλέπουμε να παίρνει το τραγούδι ένα από τα ιστορικά μέλη του πολυφωνικού των Κτισμάτων, ο εκπαιδευτικός Γιώργος Παπάς, που είχε ήδη συμμετάσχει σε σειρά εκδηλώσεων του Πολυφωνικού Καραβανιού. Μόλις ο "κυρατζής" του Πολυφωνικού Καραβανιού αντιλαμβάνεται ότι η παρέα παίρνει το τραγούδι με τον παλαιό τρόπο ερμηνείας του ζητά να το πάρουν πάλι από την αρχή για να καταγραφεί καλύτερα και για να μπορούμε τώρα να το μοιραστούμε με τους φίλους του πολυφωνικού τραγουδιού, τους σημερινούς σκυταλοδρόμους του, τους αυριανούς ιχνηλάτες του.
Ο παλαιότερος τρόπος ερμηνείας του "Aλησμονώ και χαίρομαι" στα Κτίσματα, λοιπόν, χωρίς ξεχωριστό προλόγισμα από τον παρτή, από όλη την παρέα, "σβάρα". Από μια αυτοσχέδια παρέα στο καφενείο των Κτισμάτων. Με τον δάσκαλο Γιώργο Παπά να διανθίζει τη βραδιά με την ερευνητική του ματιά στο πολυφωνικό τραγούδι που θα παρουσιαστεί σε επόμενα βίντεο.
Εικονιζόμενοι, με τη βοήθεια του Κτισματιώτη Αλέξανδρου Μάτσικα, από αρστερά προς τα δεξιά:
Γιώργος Παππάς, Βασίλης Κολιοφώτος, + Κώστας Γκόγκος, + Φάνης Γιώτης, + Βίλλης Γιώτης, Aλίκη και ο άντρας της (εγγονός) Φάνης Γιώτης τότε κάτοικοι στο χωριό και ο + Βαγγέλης Σούλιος. Ορθιος πίσω ο οικοδεσπότης μας στο καφενείο Tάκης Μήτσης.
Δέκα χρόνια μετά, οι τέσσερις από τη συντροφιά έχουν πια "φύγει"...
"Άπειρος" Πολυφωνικό Καραβάνι
Καλή Πρακτική Διαφύλαξης Άυλης Πoλιτιστικής Κληρονομιάς
UNESCO 2020
[e-mail]
www.polyphonic.gr
www.polyphoniccaravan.gr

[@rosa.4035]

Eυχαριστούμε για το τεράστιο έργο σας και το ανεξάντλητο μοίρασμα! Νάστε καλά και πάντα καλοτάξιδοι!

[@ΠαναγιώτηςΔελής-φ1ξ]

Συγχαρητήρια

[@Kixem.LjChmom]

❤❤❤

[@alexandrosmatsikas8296]

Ευχαριστούμε κι εμείς Αλέξανδρε,για την προβολή και τον ανάλογο σεβασμό που τρέφεις προς το πολυφωνικό των Κτισμάτων, που αποτέλεσε την "μαγιά" αφήνοντας παρακαταθήκη και από αυτήν πήρες την σκυτάλη και "ζυμωσες " με τον πλούτο της έρευνας σου των απεκει που ελευθερωθηκαν στις αρχές των 90s και δημιούργησες ένα αρχείο θησαυρό για τις επόμενες γενιές για να μην σβήσει αυτό το ιδιότυπο τραγουδισμα... Δυστυχώς από την ομήγυρη αυτή οι περισσότεροι "μας άφησαν".Να είσαι καλά! Υ.Γ. μόνον μια παρατήρηση,όχι ιδιαίτερης σημασίας, ο μαγαζατορας Τάκης, γνωστός ως Καράφλας,λέγεται Μήτσης στο επώνυμο κι όχι Μάτσιας...

[@polyphonicfestival]

Ευχαριστούμε για την επισήμανση, διορθώθηκε., Ο "κυρατζής" μας κάνει συχνά αυτή τη ...μετονομασία του Κτισματιώτη φίλου μας και οικοδεσπότη σειράς γλεντιών μας λόγω παραδρομής, έχοντας στο νου και τον Τάκη Μάτσια, αλλον αγαπημένο φίλο από το πολυφωνικό των Κτισμάτων