Аламан бәйгесі. Қазалы ауданы, Майлыбас ауылы. 16 мая 2021 г.

[@user-sw4lk4dj7b]

Майлыбас нагашыларымнын жери. Аман есен болындар.

[@user-vq5vl2nk7k]

Керемет!

[@user-yp6xi6wh2l]

Түк қызық емес! Қолдарыңыздан келмесе - көттеріңді қыспайсыңдар ма?! 100 мың ақшама?

[@user-mn2tp1pf1w]

Аламан бәйге жайдақ атпен жасалмайды. Ата бабамыздың асыл мұрасына қиянат жасалмасын. Аламан бәйге тек қана ерттеулі аттармен ғана өткізілген! Екі аяқтарын салаңдатып, жайдақ атпен жалпылдап шауып жүрген тобырды бәйге атауға болмайды.

[@user-yx4gl8hs3x]

Дұрыс айтасыз. Бабаларымыз өз өмірінде сансыз бәйге өткізген. Бірақ, солардың бірде-бірінде шабандоз атқа жайдақ мініп шапты деген дерек жоқ. Тарихтан белгілі, барлығы алтынмен апталып, күміспен қапталған, өмілдірікті, құйысқанды ертоқыммен шапқан. Жеті жасынан атқа мінген қазақ, арындаған атпен жайдақ шабудың өте қауіпті екенін біледі. Бәйге атқа әлі буыны қатпаған, салмағы жеңіл жас балалар отырады. Тайталасқан ұзақ жарыста аяғын тіреп, күш алатын үзеңгі жоқ болған соң, баланың тақымы талады. Салақтаған екі аяққа көп мөлшерде қан үймелеп, қара саны мен балтыры ұйып қалады, тіпті жансызданады. Ердің үстінде аяғын үзеңгіге тіреп отырған бала атта өз дегеніне оңай көндіреді. Керек кезінде екпінін басып, қажет болса еркіне жіберіп отырады.

[@user-mn2tp1pf1w]

@@user-yx4gl8hs3x. Иә, өте дұрыс айттыңыз. Аламан бәйгені жайдақ атпен өткізу-Қазақтың атам заманнан келе жатқан асыл дәстүріне сәйкес келмейтін, әрі, Қазақ халқын мазақ етіп, әлемге күлкі қылатын өте жаман нәрсе.

[@user-yx4gl8hs3x]

@@user-mn2tp1pf1w қазіргі уақытта өткізіліп жүрген барлық бәйгелерде жайдақ шабады. Сонда бұл бәйге қалай аталады?

[@user-mn2tp1pf1w]

@@user-yx4gl8hs3x. Қазақтың ең үлкен асын--«бешбармақ»-деп, қазақ өзі өзін мазақ қылды. Әлеументтік желілерде, бешбармақ-деген, қазақты тамақты қолымен жейтін надансыңдар, деп мазақ еткен атауы. Сондықтан бұндай сөзді айтпаңдар, басқаларға тиым салыңдар, деп түсіндіру жұмысы жасалды, соның арқасында, бешбармақ атауына тиым салынды. Жайдақ атпен бәйге жасау деген, 1995 жылдардағы жоқшылық кезінде пайда болды, Ол кезде аш болсада, көңілі тоқ жұрт, егемендік алдық деп уралап жүрген кез, күнде бәйге жасалады. Бәйге ат қосқан адам, ортаға (көнге) бір тоқтыдан қосады. Бәйгеден келген алғашқы бес ат иесі осы тоқтыларды ұтып алатын болды. Алғашқы кезде, бәйгеге тек ертоқымы барлар қатыстырылды, ұрғашы жылқыға рұқсат етілмей, кәдімгі Қазақтың ұлттық салты сақталатын. Бірақ бәйгеге қатысушылар тым көбейді, ертоқым табу мүмкін емес, елдің бәрі жаппай жайдақ атпен шабуды бастады. Аламан бәйгенің ұлттық спорт ретінде мәні кетіп, таза коммерциялық сипатқа ие болып, бәйгеге ұрғашы жылқылар қатысатын болды. Табиғаттың заңы бойынша, еркек малдар, ұрғашы малдың алдына шықпай еріп отыратынын білген атбегілер, ат жарысқа биелерді көптеп қосатын болды. Кейіннен аламан бәйгенің призіне жеңіл аатокөлік қойылған кезде, пысық жігіттер таза қанды, асыл тұқымды аттарды қосып, жергілікті аттар оларға ілесе алмай қалды. Міне сол кезден бастап, ұлттық дәстүр аяқ асты болып, кәзіргі ұрпақтың арасында, ұлттық аламан бәйгесі жайдақ атпен өтеді деген, кереғар пікір қалыптасты. Қазақстанның ұлттық ат спортының басшылары бұл мәселеге бас ауыртқылары келмейді, жоғарыда айтып өткен «бешбармақ»-сияқты ұлттық намысты ескеріп жатқан ешкім жоқ. Атты ерттеп мініп, аламан ат бәйгесін бізден үйренген Еуропа, Америка, Россия, Түркімендерің өліп бара жатса да жайдақ атпен бәйге жасамайды. Өйткені ат бәйгесі Қазақтың ұлттық мұрасы екендігін біледі. Бүгінгі қазақтардың екі аяқтарын салаңдатып, жайдақ аттың үстінде тепеңдеп жүргенін, үстіндегі шабандоздардың киімдерінде ұлттық нақыштан түк жоқ, трикомен шауып жүргенін Қазақтың ұлттық ат спорты деуге болмайды.Жайдақ атпен бәйге жасаудың тарихы, осы. Біз, кейінгі ұрпағымыз намысты, рухы биік, тәкаппар болып өсуі үшін, өз өзімізді дәріптеп, ұлттық дәстүрімізді қастерлеп аялауымыз керек. Жайдақ атпен бәйге жасап жас ұрпақты жерге қаратуға болмайды!

[@user-bq5vi4it4w]

100мын деген ақшама призді дрұстап неге бермисіндер сосын ат жарысын дрұстап неге ұиымдастраисындардрұс коментария жоқ қалаи болсын солаи өткізесіндер