Antalya Kaleiçi Sultan Alaaddin Camii Minaresi'nde Yeşil Papağanlar (Psittacula krameri) 01.11.2021

Antalya Kaleiçi Sultan Alaaddin Camii Minaresi'nde Yeşil Papağanlar 01.11.2021
Antalya, Kaleiçi, Kılıçaslan Mah. Zafer Sokakta bulunan Camii, üç nefli bir bazilika tipinde bir Rum kilisesi iken, Sultan Alaeddin Keykubat devrinde camiye çevrilmiştir. Mevcut minare 1962 yılında yapılmıştır. Eski bir kilise olan eser, bir süre müze olarak kullanıldıktan sonra 1958 yılında camiye çevrilmiştir. Hem çan kulesinin, hem de minarenin bulunduğu nadir eserlerdendir.
Yeşil Papağan (Psittacula krameri), doğal dağılım gösterdiği ülkeler dışında Türkiye'nin de dahil olduğu toplam 41 ülkede istilacı yabancı tür olarak bulunmaktadır. Yeşil papağan Türkiye’de her geçen gün daha da yayılmakta ve nüfusu artış göstermektedir. Birçok ülkede uzun yıllar herhangi bir etki göstermeksizin varlık gösteren bu türün nüfusu belli bir eşik değerin üzerine ulaştığında olumsuz etkilerinin arttığı bildirilmektedir. Bu nedenle Yeşil papağanların Türkiye’de dağılım durumlarının, popülasyon büyüklüklerinin ve etkilerinin izlenmesi ve gerekli tedbirlerin alınması önemlidir.
Türkiye’de şu ana kadar Adana, Ankara, Antalya, Balıkesir, Bolu, Burdur, Bursa, Çanakkale, Denizli, Gaziantep, Giresun, Hatay, İstanbul, İzmir, Kastamonu, Kayseri, Kırklareli, Kırşehir, Kocaeli, Muğla, Mersin, Osmaniye, Sakarya, Samsun, Sinop, Tekirdağ, Trabzon, Şanlıurfa ve Yalova olmak üzere toplam 29 farklı ilden kayıt gelmiştir. En yoğun popülasyon İstanbul’dadır. İstanbul’u Yalova ve Ankara illeri izlemektedir. Ülkemize giriş yolunun papağan ticareti nedeniyle olduğu düşünülmektedir. İlk kayıt yılı 1975'dir.
Yeşil papağanlar riparyan ormanlar, mangrovlar, savanlar, çayırlıklar, açık tarım alanları, dağınık ağaçlık alanlar, yerleşim yerlerindeki parklar ve bahçeler gibi oldukça farklı habitatlarda bulunabilen bir türdür. Türkiye’de şehirlerde ağaçların bulunduğu parklar, bahçeler ve korularda bulunmaktadır.
Popülasyon durumu artış göstermektedir. İlk yıllarda sadece İstanbul ve İzmir gibi illerde gözlenen Yeşil papağan, farklı illerde yayılışını arttırmaktadır. Türkiye’de 1355 Yeşil papağan bulunduğu tahmin edilmektedir. Bunun da yaklaşık 1000’inin İstanbul’da olduğu tahmin edilmektedir. İstanbul’da 1000’den fazla, İzmir’de 150 birey, Ankara’da 60 birey, Antalya’da 20 birey, Şanlıurfa’da 10 birey, Yalova’da 100 birey, diğer illerde 15 birey olduğu tahmin edilmektedir.
Meyve bahçeleri, mısır, tahıl vb tarımsal ürünlere zarar verdiği için tarım zararlısı olarak kabul edilir. Gürültü, dışkı birikimi, parazit ve patojen taşıma yoluyla hastalığa sebep olma gibi etkileri nedeniyle insanlar tarafından zararlı kabul edilir. Üreme döneminde ağaçlardaki yuva kovukları için rekabet ederek kovukta üreyen diğer türlerle rekabet eder. Sıvacıkuşu ve ağaçkakanlar ile yuva kovukları için rekabet ettiği tespit edilmiştir. İspanya’da bir yarasa türünün (Nyctalus lasiopterus) popülasyon büyüklüğünü önemli ölçüde düşürdükleri ve türün risk altına girdiği belirtilmiştir. Tam olarak etkileri tespit edilemese de sincap, serçe, leş kargası, gümüş martı, küçük karga gibi çeşitli türlerle etkileşim halinde olduğu gözlenmiştir.