«Ғасырлар даналығы». Жүсіп Баласағұн
Рет қаралды 18,156
6 жыл бұрынЖүсіп Баласағұн философиа, математика, медицина, астрономия, астрология, өнертану, әдебиеттану, тіл білімі, тағы басқа ғылым салаларының дамуына зор үлес қосқан. Жүсіп Баласағұнидің есімі әлемдік әдебиет пен мәдениет тарихында "Құтадғу білік" ("Құтты білік") дастаны арқылы қалды. Жүсіп Баласағұни бұл дастанын хижра есебімен 462 жылы, қазірғі жыл санау бойынша 1070 жылда жазып бітірген. Дастанды "хандардың ханы" - Қарахандар әулеті мемлекетінің (942 - 1210) негізін салушы Сүлеймен Арслан ханға (908 - 955) тарту етеді. Сол үшін хан өз жарлығымен Жүсіп Баласағұниға "хас хажиб" - "бас уәзір" немесе "ұлы кеңесші" деген лауазым берген. Дастанның бізге жеткен үш нұсқасы бар. Біріншісі, Герат қаласындағы 1439 жылы көне ұйғыр жазуымен (қазір ол Вена қаласындағы Корольдік кітапханада сақтаулы), екіншісі, 14 ғасырдың 1-жартысында Египетте араб әрпімен (Каирдың Кедивен кітапханасы қорында) көшірілген. Ал Наманған қаласынан табылған үшінші нұсқа 12 ғасырда араб әрпімен қағазға түсірілген. Бұл қолжазба Ташкенттегі Шығыстану институтының
қорында сақтаулы тұр. Ғалымдар осы үш көшірме нұсканың әрқайсысына тән өзіндік ерекшеліктерді жинақтай отырып, "Құтты білік" дастанының ғылымының негізделген толық мәтінін жасап шықты. Венгер ғалымы Герман Вамбери (1832 - 1913) "Құтты біліктің" бірнеше тарауын неміс тіліне аударып, 1870 жылы Инсбрук қаласында жеке кітап етіп бастырып шығарды. Бұл шығарманы зерттеу, ғылымының мәтінін дайындау және аударма жасау ісімен орыс ғалымы В.В. Радлов (1837 - 1918) жиырма жыл бойы (1890-1910) айналысқан. Түркия ғалымдары 1942-43 жылдары "Құтты біліктің" үш нұсқасын да Стамбұлдан үш том кітап етіп шығарды. "Құтты білік" дастаны орта ғасырларда бүкіл түркі әлеміне түсінікті болған Карахан әулеті мемлекеті түріктерінің тілінде жазылған.
@altin9909 Жыл бұрын
қазақтың араптану заманы азғндану барсы
@altin9909 Жыл бұрын
араптың жан жағна маденйет ұрлаған заман болды
@user-lv1sf3fu1e 4 жыл бұрын
Алла разы болсын рахмет 👍👍👍👍👍
@user-ko5gm8ub8b 5 жыл бұрын
Рахмет сіздерге көп көп 😍
@user-cr9io7jc3t 4 жыл бұрын
Керемет
@yersultan3371 3 жыл бұрын
Алға Қазақстан
@user-os1ij2uu2f 5 жыл бұрын
Өте кемелді👍 Құтты білік таппай жүрмін кітапты
@China24262hdd 2 жыл бұрын
Сәлеметсіз бе? Таптыңызба? Құтты білік кітапты
@altynkulnazikbayeva4180 3 жыл бұрын
Ғасырлар даналығы керемет жоба
@user-bu1ju9no5t 4 жыл бұрын
Жусуп баласагын эй мыкты акын болгон жусуп баласагына эчким теңеле албайт мен жусупбаласагынды колдойм😮😮😮
@adiletmuratbek8780 3 жыл бұрын
🙏👍👍👍👍👍👍👍👍⚡⚡⚡⚡
@muratismatov6120 3 жыл бұрын
ҚҰТТЫ БІЛІКТЕН ЕМТИХАН ТАПСЫРҒАНДАРДЫ БИЛІККЕ ПАРЛАМЕНТКЕ ДЕПУТАТТЫҚҚА ҰСЫНСА НҰР ҮСТІНЕ НҰР БОЛАР ЕДІ СМ АБДУЛЛА БЕРІШ ТҰРАННАН
@China24262hdd 2 жыл бұрын
Құтты білік кітапты қайдан алсақ болады?
@user-ju7rg8qd2u 2 жыл бұрын
емейлинизді жіберңіз, соған пдф-ты салайын
@China24262hdd 2 жыл бұрын
@@user-ju7rg8qd2u алдым
@perskserksii1699 3 жыл бұрын
кизяки в 15 веке появились
@tarimansembli493 8 ай бұрын
Не Жусуп, а Йусуп😂😂😂😂😂
@user-dj5qe2dt3s 4 жыл бұрын
зеріттеушілердің көбісі Орыстілді екен ау
@jaisanbaevbektibay8042 4 жыл бұрын
Ұрпағы орыс болып кететін болды өкінішті
@Ryan_Sosling 3 жыл бұрын
...
@yersultan3371 3 жыл бұрын
Лол
@Ryan_Sosling 3 жыл бұрын
@@yersultan3371 ...
@yersultan3371 3 жыл бұрын
@@Ryan_Sosling куша
@Ryan_Sosling 3 жыл бұрын
@@yersultan3371 а
@yersultan3371 3 жыл бұрын
@@Ryan_Sosling калайсын
@utauuu66 3 жыл бұрын
9б кб
@user-hw5lv3vk9d 3 жыл бұрын
Жусуп Баласагын Махмуд Кашкари Аль Барскоони булар Кыргыз болгон бирок ошого карабастан буткул Турк тилдуу элдерине таанымал болгон
@user-es3pz1bw9t 2 жыл бұрын
Он уйгур
@zamkinzamkin8742 Жыл бұрын
Ошибаешься , М Кашгари, Ю.Х. Хажип уйгуры. Читать надо.
@user-hw5lv3vk9d Жыл бұрын
@@zamkinzamkin8742 Махмуд Кашкари Аль Барскоони Кыргыз болгон Ыссык-Кол обласынын Жети-Огуз районунда Барскоон деген айыл бар мына ошол жерде торолгон кийин ошол себептен Барскоон деген ысымды кошумча койуп алган андыктан билбегенден кийин талашпай эле кой
@zamkinzamkin8742 Жыл бұрын
@@user-hw5lv3vk9d в то время не было Киргизстан, был Караханидский каганат, каганат уйгуров, вот территория каганата охватывала часть нынешнего Киргизстана. Читай историю. Не пиши ерунду.
@ArsenikArsen 4 жыл бұрын
Кашан туылган
@user-dl7yz4ec7r 3 жыл бұрын
1020 жылы
@dianakasym5143 3 жыл бұрын
1015
@user-es3pz1bw9t 2 жыл бұрын
Сказочник
Cұрауы бар / Sūrauy bar
Рет қаралды 558 М.
АТА-БАБАЛАРЫМЫЗДАН ҚАЛҒАН ӘЙЕЛДЕР ТУРАЛЫ НАҚЫЛ СӨЗДЕР.НАҚЫЛ сөздер.Өмір туралы нақыл сөздер. Афоризм
ALEM SMART
Рет қаралды 180 М.
Qogam arnasy
Рет қаралды 21 М.