Рет қаралды 1,663
Beczka Amontillada - nowela amerykańskiego pisarza i poety Edgara Allana Poego.Fabuła osadzona jest w nieznanym mieście we Włoszech, w niesprecyzowanym bliżej czasie (możliwe, że w XVIII wieku) i oscyluje wokół śmiertelnej zemsty narratora na przyjacielu, który jak sam twierdzi, dopuścił się jego obrazy.
#reklama
‼️Upoluj najlepsze noworoczne wyprzedaże 👉tinyurl.com/bdh...
‼️Audiobooki o które pytacie a nie ma ich na tym kanale‼️ 👉tinyurl.com/nv...
☕️Tu możesz wesprzeć kanał 👉buycoffee.to/a...
Tak jak w kilku innych nowelach Poego, oraz w zgodzie z XIX-wieczną fascynacją tematem, narracja eksponuje motyw osoby pogrzebanej żywcem - w tym wypadku przez jej zamurowanie i pozostawienie na pastwę losu. Również w Czarnym kocie i Serce oskarżycielem pisarz prowadzi wątek fabularny z perspektywy mordercy.
Montresor opowiada historię pewnej nocy, kiedy to zemścił się na Fortunacie, zaprzyjaźnionym szlachcicu. Zdenerwowany z powodu obrazy z jego strony, planuje zabić przyjaciela podczas karnawału, gdy ten jest pijany, ma zawroty głowy i nosi błazeński kostium.
Wabi go mówiąc, że zakupił antał Amontillado (około 130 galonów), rzadkiego i cennego sherry. Utrzymuje, że chce zasięgnąć porady eksperta co do prawdziwości trunku. Fortunato idzie z Montersorem do pałacowych piwnic z winem, gdzie dalej zmierzają do katakumb, a Montresor daje przyjacielowi butelkę DeGrave. Ten robi w pewnym momencie kunsztowny i groteskowy gest w kierunku narratora, wznosząc wino ku górze. Gdy Montresor nie poznaje jego istoty i znaczenia, Fortunato pyta go, czy ten należy do masonów. Narrator odpowiada twierdząco, a w momencie, gdy Fortunato nie daje mu wiary, Montresor wyciąga kielnię, którą do tej pory skrzętnie ukrywał.
Narrator ostrzega Fortunata, który ostro kaszle z powodu wilgoci w lochach oraz sugeruje mu, żeby wracać. Jednak ten nalega by kontynuować podróż, gdyż jak sam twierdzi „nie umrze od samego kaszlu”. Podczas spaceru, Montresor wspomina o jego rodzinnym herbie z „potężną złota stopą. W lazurowym polu. Miażdży ona prężącego się węża, który kłami wpija się w piętę”. Towarzyszy temu motto Nemo me impune lacessit (Nikt nie wyzwie mnie bezkarnie). Gdy zbliżają się do niszy, Montresor informuje ofiarę, że znajduje się tam Amontillado. Fortunato wchodzi, pijany i całkiem zaskoczony, nie opiera się też, gdy narrator szybko przykuwa go do muru.
Następnie Montersor zamurowuje wnękę, grzebiąc w ten sposób przyjaciela żywcem. Początkowo Fortunato, który trzeźwieje szybciej, niż narrator się tego spodziewał, trzęsie łańcuchami, próbując uciec. Montresor zaprzestaje chwilowo dalszej pracy, by nasłuchiwać nadbiegających odgłosów. Fortunato woła o pomoc, lecz narrator kpi z niego, wiedząc, że nikt go nie usłyszy. Przyjaciel zaczyna się lekko śmiać i próbuje udawać, że padł ofiarą żartu i że wszyscy będą na niego wyczekiwać w pałacu (łącznie z Lady Fortunato). Gdy morderca kończy układać ostatni rząd kamieni, Fortunato zanosi się płaczem, wołając: „Na miłość boską, Montresor!” na co ten odpowiada „tak, na miłość boską”. Nasłuchuje jeszcze odpowiedzi, lecz słyszy tylko brzęczenie dzwonków, kiedy wmurowuje ostatni kamień. Twierdzi, że czuje się źle z tą sytuacją, lecz po chwili odrzuca ową reakcje, interpretując ją jako efekt wilgoci w katakumbach.
W kilku ostatnich zdaniach, Montresor ujawnia, że minęło już 50 lat od morderstwa, nigdy nie został złapany, a ciało Fortunata ciągle znajduje się tam, gdzie je zostawił. Morderca, najwidoczniej niewzruszony, kończy historię słowami In pace requiescat (spoczywaj w pokoju).
Analiza
Choć głównym tematem noweli Poego jest morderstwo, to jednak Beczka Amontillado nie należy do grupy utworów detektywistycznych, takich jak Zabójstwo przy Rue Morgue czy Skradziony list. Nie ma żadnego śledztwa w sprawie przestępstwa Montresora, a jedynie sam sprawca wyjaśnia jak je popełnił. Tajemnicą Beczki Amontillado jest motyw zabójstwa. Bez detektywa zintegrowanego w fabule, wyjaśnienie jest wyłącznie w rękach czytelnika.
Motyw Montresora jest tak niejasny, jak samo sformułowanie „liczne przykrości”, do jakich się odwołuje. Wielu komentatorów dochodzi do wniosku, że skoro brak jest jasnego powodu, to Montresor musi być szalony, choć i to jest kwestią sporną z powodu skomplikowanych szczegółów fabuły.
Choć Fortunato jest przedstawiony jako koneser win, jego poczynania w noweli są bardzo wątpliwe. Przykładowo, upija on się do tego stopnia, że nie jest w stanie rozpoznać Amontilliado i obchodzi się z De Grave, drogim francuskim winem, w sposób beztroski, wypijając je jednym łykiem. Żródło: Wikipedia
Edgar Allan Poe Beczka Amontillada. Audiobook. PL.Całość pochodzi z serwisu: wolnelektury.pl
tłum. Bolesław Leśmian
Czyta Wiktor Korzeniewski, reż. Adam Bień
#Audiobook EdgarAlanPoe#opowiadanie