Birinci xaç yürüşü

Рет қаралды 2,644

Күн бұрын

Bu buraxılışımızda birinci xaç yürüşünün əsas məqamları barəsində məlumat vermişik
============================================================
Facebook: savad.siz
Instagram: savad_siz
KZbin: / savadsiz
=======================================================
Səlib yürüşləri və ya xaç yürüşləri - Qərbi Avropa ölkələrinin Fələstini və başqa əraziləri istila etmək məqsədilə XI-XII əsrlərdə Yaxın Şərqə hərbi səfərlərinin ümumiləşdirilmiş adı. Daha əvvəlki əsrlərdə Roma İmperiyasını yox edərək, Qərbi Avropanı istila etmiş və burada bir neçə krallıq quraraq, mərkəzi hakimiyyəti tam şəkildə əllərində cəmləşdirmiş barbar krallıqlarının çökmə dövrü başlamışdı. Hakimiyyət artıq mərkəzdənqaçma siyasəti nəticəsində get-gedə parçalanmış, daha əvvəl kralların əlində olan iqtidar indi daha çox yerli feodalların əlində cəmləşmiş, onlar da mərkəzi hökuməti tanımaq istəməyərək, özlərinin arzuları ilə istədiklərini etməyə başlamış, daha əvvəl "Hakimi-Mütləq" olan krallar indi yalnız "bərabərlər arasında birinci" statusuna qədər enməsi prosesi baş vermişdi. Bu hadisələrin nəticəsində də feodalların bir-biri arasında baş verən müharibələrin sayı çoxalmış, insan itkiləri artmışdı.
Həm də Avropanın həmin əsrlərdə texniki cəhətdən xeyli geridə olduğunu nəzərə alsaq, çoxalan əhalini yedizdirmək üçün torpaqların get-gedə azlıq etdiyini, daxili sarsıntılardan əziyyət çəkən xalqın tez-tez aclıq və xəstəlik nəticəsində dəhşətli surətdə, külli miqdarda qırıldığını təbii qəbul etmək lazım gəlir. Bütün bunlardan əzab çəkən sadə xalqın, çarəni Müqəddəs Torpağa "süd dolu çaylar və baldan axan dənizlər" olan yeri ələ keçirməkdə görməsini anlamaq mümkündür.
Burada digər aspekt də adı çəkilən dövrdə, yüksək zümrə arasında qəhrəmanlıq obrazının, döyüş vaxtı göstərilən rəşadətin, yüksək hünərin bir növ "kişilik simvolu" kimi qəbul edildiyinə görə, əsilzadə sinfinə məxsus hər bir şəxsin bu tip arzularla yaşaması, müharibə fikri ilə alışıb-yanması real qarşılanmalıdır. Həm də düşmən burada konkret deyil, ümumi olaraq götürülürdü. Bütün bunların nəticəsində hər bir xırda hərəkət, kiçicik bir səhv tez-tez qan tökülməsinə, hətta müharibələrə də gətirib çıxarırdı. Məhz bunlara görədir ki, zadəganlar da xalqla bərabər tanımadıqları, heç vaxt görmədikləri Müqəddəs Torpağa gedərək "İsanın qəbrini xilas etməyə" böyük şövq və həvəslə hazırlaşmağa başladılar.
Bu da maraqlı bir fakt olaraq ortaya çıxır ki, səlib yürüşlərində əsas rollardan birini oynamış Fransa, bu dövrdən əvvəl dağılmış və parçalanmış bir dövlət olduğu halda, Şərqə doğru ekspansiya bitdikdən az sonra demək olar ki, tamamilə birləşmiş və bütünləşmiş, nəinki öz vassalları, həm də digər Avropa dövlətləri qarşısında qüdrətli və güclü bir krallıq olaraq çıxmışdı.