Bonifraterska to była granica getta. Aleksander Kwiatkowski o życiu w getcie warszawskim

Aleksander Kwiatkowski urodził się w 1935 r. w Warszawie. Jego ojciec prowadził zakład krawiecki przy ul. Chmielnej 15. Po utworzeniu getta rodzina zamieszkała przy ul. Bonifraterskiej. Ojciec Aleksandra Kwiatkowskiego, oprócz pracy krawieckiej, występował w teatrze „Femina” oraz „Melody Palace”. 26 listopada 1941 r. Aleksander rozpoczął naukę w szkole powszechnej. Rodzina przeniosła się do tzw. Małego Getta, do mieszkania przy ul. Prostej. Ojciec został kierownikiem zakładu krawieckiego szyjącego mundury dla Wehrmachtu. Rodzinie rozmówcy udało się wydostać z getta, pomocy udzielili im hrabiostwo Grocholscy. Po wojnie Aleksander Kwiatkowski studiował na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego, pracował w Archiwum Akt Nowych. W 1960 r. rodzina rozmówcy nawiązała kontakt z ocalałą krewną ze Sztokholmu. Siostra rozmówcy wyemigrowała do Szwecji w 1963 r., rok później z Polski wyjechał Aleksander Kwiatkowski z rodzicami. Aleksander Kwiatkowski jest krytykiem filmowym, pracował m. in. w szwedzkim Instytucie Filmowym.
NAZWISKO ROZMÓWCY: Aleksander Kwiatkowski
BIOGRAM ROZMÓWCY I OPRACOWANIE WĄTKÓW: sztetl.org.pl/...
WYWIAD PRZEPROWADZIŁA: Joanna Król-Komła
NAGRANIE: Katarzyna Kural
DATA NAGRANIA: 21 kwietnia 2013
PRAWA AUTORSKIE DO NAGRANIA: Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
NAJWAŻNIEJSZE WĄTKI:
00:00:04 - Data i miejsce urodzenia, rodzice, zakład krawiecki przy ul. Chmielnej 15, stosunek rodziców do religii i tradycji żydowskiej.
00:02:42 - Dorastanie przy ul. Chmielnej w Warszawie.
00:03:45 - Początek drugiej wojny światowej, położenie domu przy ul. Chmielnej.
00:05:19 - Przeprowadzka rodziny do getta; opis mieszkania przy ul. Bonifraterskiej i lokatorów.
00:09:07 - Zajęcia ojca w getcie: występy w teatrze „Femina”, „Melody Palace”; zajęcia pozostałych członków rodziny.
00:13:14 - Ochrona rozmówcy przed rzeczywistością getta.
00:16:53 - Przeprowadzka do tzw. Małego Getta na ul. Prostą, praca ojca w zakładzie szyjącym mundury dla Wehrmachtu.
00:20:01 - Mieszkanie przy ul. Prostej, lokatorzy.
00:21:02 - Działalność artystyczno-teatralna w getcie warszawskim.
00:24:13 - Schowek na strychu; świadomość Zagłady; blokady, kontakt ze strażnikiem getta, Ziuta Kon ukrywająca się w mieszkaniu hrabiostwa Grocholskich, opuszczenie getta, zamieszkanie u hrabiostwa Grocholskich.
00:31:22 - Pomoc udzielona przez Leona Heiningera.
00:37:36 - Powstanie w getcie warszawskim, komentarze Polaków.
00:38:28 - Poszukiwanie mieszkania, pobyt u Leona Trzęsowskiego w Gołąbkach, nauka w szkole zakonnej, rzeczywistość ukrywania się.
00:41:15 - Losy członków rodziny, wygląd fizyczny a możliwość przeżycia, ukrywanie się a potrzeby fizjologiczne, zagrożenia.
00:43:45 - Zamieszkanie rodziny na Żoliborzu, najścia szmalcowników i gestapowców.
00:50:14 - Opłaty za pomoc w ukrywaniu i wynajęcie mieszkania, obawy udzielających pomocy.
00:52:26 - Losy wujostwa, strategie przeżycia ojca, pobyt przy ul. Pańskiej.
00:56:00 - Powstanie Warszawskie.
00:57:57 - Zajęcie Krakowa przez Amię Czerwoną, losy ojca: udział w powstaniu warszawskim; wyjazd na roboty przymusowe do Berlina, powrót krewnych z ZSRR, emigracja do Izraela, decyzja o pozostaniu w Polsce.
01:03:45 - Edukacja po wojnie.
01:04:48 - Ocalali i ofiary Zagłady z rodziny rozmówcy.
01:07:18 - Edukacja, kariera zawodowa w Polsce i Szwecji.
01:08:06 - Poglądy polityczne członków rodziny, powojenny antysemityzm, stosunek do komunizmu.
01:09:51 - Nawiązanie kontaktu z ocalałą krewną w Sztokholmie, wizyta rodziców oraz siostry w Szwecji, emigracja do Szwecji w 1963 roku.
01:13:51 - Wydarzenia w Polsce z perspektywy emigranta,
01:14:33 - Brak antysemityzmu w Polsce, nieujawnianie pochodzenia, przybrane nazwisko Kwiatkowski.
01:16:00 - Wizyta w Polsce po 14 latach od emigracji
01:17:04 - Stosunek do tożsamości żydowskiej.
01:18:39 - Przekaz międzypokoleniowy o przeżyciach wojennych, refleksje dotyczące wspomnień z okresu Zagłady.
01:20:45 - Przyczyny wizyty w Warszawie, obchody rocznicy Powstania w Getcie Warszawskim.
01:21:54 - Szantażowanie matki w 1944 roku.
01:23:53 - Warszawa w okresie powojennym, Kino „Palladium”, „Dziki Zachód”, Pomnik Bohaterów Getta, opinia o Muzeum POLIN.
Poznaj kolekcję historii mówionej Muzeum POLIN: sztetl.org.pl/...
Subskrybuj nasz kanał: / @historiamowionapolin
Oglądaj kanały Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN:
POLIN (zapowiedzi i relacje z wydarzeń w Muzeum): / mhzp2013
Wirtualny Sztetl (historia i kultura polskich Żydów): / wirtualnysztetl
Polscy Sprawiedliwi (historie pomocy udzielanej Żydom podczas Zagłady): / polscysprawiedliwi
Kontakt w sprawie udostępnienia wywiadu: [e-mail]
#MuzeumPolin #HistoriaMówiona #GettoWarszawskie #HistorieOcalałych #Getto #Warszawa #Zagłada #IIWojnaŚwiatowa