Bulaq verlişi Xalq Yaradıcılığı 3

  Рет қаралды 5,845

Travel the world and Azerbaijan

Travel the world and Azerbaijan

5 жыл бұрын

Azərbaycan xalqının şifahi poetik yaradıcılığı kimi mənalandırdığımız folklorun tarixi Azərbaycan ərazisində ilk insan məskənlərinin meydana çıxmasına gedib çatır. Azərbaycan dünyanın ən zəngin folklor sərvətlərindən birinə sahibdir.
Azərbaycan ədəbiyyatının qaynağında zəngin və dərin məzmunlu Azərbaycan folkloru durmaqdadır. Mifoloji-bədii dünyagörüşün izləri folklorda və klassik ədəbiyyatda indi də özünü büruzə verməkdədir. Azərbaycan mifologiyası Qədim hind, Qədim yunan mifologiyası qədər sistemli və bütöv xarakter daşımır. Ancaq Azərbaycan folklorunqda Azərbaycan mifologiyasının izlərini aşkar etmək mümkündür. Bunlar daha çox kosmoqonik və mövsümi, eləcə də etnoqonik miflərin müəyyən detallarını özündə daşımaqdadır. İnsan cəmiyyətinin ilkin formalaşma dövrünün bədii təfəkkür məhsulları olan bu mifik ünsürlərdə kosmosla xaos, yəni dünya düzəni ilə qarmaqarışıqlıq, nizamsızlıq, dünya düzəninin bu nizamsızlıqdan yaranması və eyni münasibətlərin insan cəmiyyətində əks olunması özünə yer tapmışdır. Mifik dünyagörüşündə insan cəmiyyətində kosmos, yəni əksər insanlar tərəfindən qəbul edilmiş qayda-qanunlar toplusu əsas etibarilə cəmiyyətin aparıcı nizamını - ailə, məişət, insanla təbiət arasında qarşılıqlı anlaşma proseslərini əhatə edir. Mifoloji dünyagörüşünün ayrı-ayrı ünsürləri indiyə qədər folklorun ovsun, alqış, qarğış, rəvayət, qodu və sayaçı mərasimi ilə ilgili mətnlərdə qorunub saxlanmışdır. Azərbaycan mifoloji mətnlərinin əksəriyyətində qədim türk mifoloji düşüncəsi aparıcı motiv kimi çıxış edir. Bunu istər dünyanın yaranması ilə bağlı olan kosmoqonik miflərdə, istər etnosun mənşəyi ilə bağlı olan etnoqonik miflərdə, istərsə də mövsümi proseslərlə əlaqədar olan təqvim miflərində görmək mümkündür. Mifoloji mətnlərin yaranması və onların folklor mətnlərində ünsürlər şəklində qorunub saxlanması ibtidai insanın təbiətə və təbiət qüvvələrinə baxışı ilə sıx əlaqədardır. Söz, hərəkət və oyun vasitəsilə təbiət qüvvələrinə təsir göstərmək arzusu ibtidai insanda mifoloi mətnləri yaratmaq və ifa etmək ehtiyacı doğurmuşdur. Bunların sırasında "Kosa-Kosa", "Qodu-Qodu", "Novruz", "Xıdır Nəbi" və b. mərasim nəğmələrini və bunları müşayiət edən rəqsləri göstərmək olar.
Azərbaycan folklorunun özəlliklərindən birini - onun başqa türk xalqlarının folkloru ilə ortaq cəhətlərə malik olması təşkil edir. Bu xalqların şifahi söz sənətində bir çox mətnlərin üst-üstə düşməsi həmin örnəklərin vahid etnocoğrafi məkanda meydana gəlməsini göstərir. Ortaq türk folkloruna aid olan dastanlar arasında "Oğuznamə"lər xüsusi bir silsilə təşkil edir. "Köç", "Ergenekon", "Şu", "Qayıdış" kimi dastanlarda isə bütöv şəkildə prototürklərin mühüm problemləri öz bədii-mifoloji əksini tapmışdır. Həmin dastanların çoxu xülasə şəklində XI yüzillikdə yaşayıb-yaratmış türk alimi Kaşğarlı Mahmudun "Divanu lüğət-it-türk" ("Türk dilinin divanı") əsərində öz əksini tapmışdır. Bu dastanlar xalqların böyük hicrəti dövrünün bədii-mifik dünyagörüşünü özündə saxlamaqdadır.
Azərbaycan folkloru janr zənginliyinə malikdir. Epik folklor janrlarından nağıl və dastanlar, xalq müdrikliyinin ifadəsi olan atalar sözləri və zərbi-məsəllər tarix boyu qonşu xalqların folklor və klassik ədəbiyyatına güclü təsir göstərmişdir. Lirik janrlardan bayatılarda xalq həyatının və məişətinin müxtəlif tərəfləri bədii-emosional şəkildə əks olunmuşdur. Qədim türk xalqlarının özünəməxsus poeziyası olmuş və bu poeziya türklərin milli vəzni olan heca və ya "barmaq" vəznində yaradılmışdır. Müxtəlif şeir şəkillərində heacaların sayı müxtəlif olsa da, epik süjetli uzun şeirlər və dastanlar əsas etibarilə yeddihecalıq formada yaradılmışdır. Bu cür şeirlər insanın yaddaşında daha yaxşı qorunub saxlanır. Azərbaycan folklorunun ən zəngin janrlarından olan bayatıların da hər misrası yeddi hecadan ibarət olur.
Folklor janrları arxaik və çağdaş janrlar kimi iki yerə bölünür. Arxaik folklor janrlarında sınamalar, ovsunlar, fallar, andlar, dualar, alqışlar və qarğışlar geniş yer tutur. Ancaq bu bölgü şərtidir; belə ki, folklor yaranma prosesi bütün tarix boyu getdiyindən, bu janrlara da müntəzəm olaraq yeni-yeni örnəklər əlavə olunur.
Bağlı olduğu hadisə və ya proses baxımından mərasim folkloru, əmək nəğmələri ayırd edilir. Mərasim folklorunun özü də mövsüm mərasimlərini, müxtəlif təbiət hadisələri ilə bağlı olan mərasimləri, məişət mərasimini, o sıradan toy və yas mərasimlərini əhatə edir.
Azərbaycan folklorunun ən zəngin janlarından birini bayatılar təşkil edir. Bayatılar əsasən insanın lirik-fəlsəfi duyğularını yığcam poetik şəkildə ifadə etməyə xidmət göstərir. Bu poetik formanın məzmun növləri arasında layla, nazlama, ağı, sayaçı sözü, holavar, vəsfi-hal və s. örnəklər vardır. Bundan başqa, bayatı-bağlama, bayatı-deyişmə, bayatı-tapmaca kimi örnəklər də bu poetik formanın daxilində özünə yer tutur. Bayatılar dörd misradan, hər misra yeddi hecadan ibarət olur. Qafiyələnmə sistemi əsasən a-a-b-a şəklindədir. Tarixən türkdilli poeziyada cinasa çox fikir verildiyindən, qafiyələri cinas təşkil e

Пікірлер: 35
@talehfaradjov608
@talehfaradjov608 2 жыл бұрын
Usaqliqim yada duşdu nenem,xalam,gozel usaqliq ilerimiz
@travelaz
@travelaz 2 жыл бұрын
Hamimizin xatireleri canlanir
@mechanicalengineer8012
@mechanicalengineer8012 2 жыл бұрын
Allah razi olsun sizden minnetdaram siz olmasaz haradan dinleyerdik bu gozel verlisleri xahis edirem silmeyin omurluk qalsin bu videolar
@travelaz
@travelaz 2 жыл бұрын
Minnetdaram sizin kimi bele verlise deyer veren insanlara bas uste. Hele fikrim var hamisin toplayam bir yerde
@kananismayilov7906
@kananismayilov7906 2 жыл бұрын
@@travelaz əla olar, ceyran pechi olan otaqda bu verlishin sesinde murgulediyim gunler gozumun qabagina geldi🥺
@travelaz
@travelaz 2 жыл бұрын
@@kananismayilov7906 beli muellim hrle odun pecr ola ustunde cay
@elivelizade8777
@elivelizade8777 Жыл бұрын
Allah sizlere qeni-qeni rehmet elesin, ne gozel sesiniz var idi😢😢
@travelaz
@travelaz Жыл бұрын
Salam deyerli izleyicimiz amin
@sevdahziyeva5789
@sevdahziyeva5789 3 жыл бұрын
Ailəmizlə birlikdə dinlərdim. Atalı-analı günlərimizdə...
@user-ih7jb7mp9o
@user-ih7jb7mp9o Ай бұрын
Budur bizim tariximiz, mədəniyyətimiz. Heyif o günlər.
@travelaz
@travelaz Ай бұрын
Beli o gunler en azindan milli menevi deyerler yadanirdi
@yarasa0995
@yarasa0995 3 жыл бұрын
yaxşıdır
@vugarguliyev6788
@vugarguliyev6788 2 жыл бұрын
Super verlisdir
@habilliyev7024
@habilliyev7024 3 жыл бұрын
O vaxtları əntiqə cağ var idi.
@alemdarsuleymanov4838
@alemdarsuleymanov4838 3 жыл бұрын
Bulaq verilişi 6 oktyabr tarixli 2019
@vartolusedattin3850
@vartolusedattin3850 5 жыл бұрын
Bulaq
@vaqifgoyezenli8912
@vaqifgoyezenli8912 5 жыл бұрын
Cox gozel etmisiniz bununpaylasmaqla
@nigar3252
@nigar3252 2 жыл бұрын
Necə qayğısız günlər vardı,həyatdan zövq alardıq o çağlarda.Bir verliş insanı necə xoşbəxt edərmiş.İndi heç nəyin marağı yoxdu
@kanalimibeyenin8200
@kanalimibeyenin8200 2 жыл бұрын
Eyni ilə Nigar xanım sizin kimi milli kimliyimize önəm verən Azərbaycan xanımları indi təssüf ki, Tiktokcu xanımların mədəniyyəti ilə boyuyur
@nigar3252
@nigar3252 2 жыл бұрын
@@kanalimibeyenin8200 Elədi.Hər kəs ötəri olanların ardıyca qaçmaqda sanki yarışa giriblər bir birləriylə.Mənəviyyatı cılızlaşıb insanların. Biz aza qane olan,azdan da xoşbəxt olmağı bacan insanlardıq.Nə ara bu qədər korlandı hisslərimiz,dəyərlərimiz... Tik tok deyilən platformada qadınlara baxdıqca dəhşətə gəlir insan.Gənclərə nə örnək olacaq bu tip insanlar.Milli kimliyimizdən gün gündən uzaqlaşırıq əfsus ki.Zövqlər korlanıb.Yenə də rəbbim köməyi olsun yurdumuzun insanının
@kanalimibeyenin8200
@kanalimibeyenin8200 2 жыл бұрын
@@nigar3252 tamamilə, artıq cəmiyyətdə qadın kişiyə kişi qadına güvənmək problemi ilə üzləşir. Bizi güclü edən ailə qohumluq və milli dəyərlər idi artıq o dəyərlər yox olur. Indi hamı bir qarın çörək üçün nələr edir. Halbuki zəhmət işinin ustası olanda qazancda ləzzətli və dadlı və cana yatır. Məsələ burasındadır ki televiziyalar da əxlaqi dəyərləri məhv edir. Səmimiyyətlə deyirəm mən bu cəmiyyətin gələcəyində qorxuram. 20 il əvvəlki dəyərlərimiz yoxdur 10 il evvelkide
@nigar3252
@nigar3252 2 жыл бұрын
@@kanalimibeyenin8200 Doğru vurğuladınız.Elə məhz günah televiziyalarln və digər media qurumlarınındı.Sovetin vaxtın pisləyirlər.Amma o zaman senzura vardı,efir etikası vardı.Biz 90 ların uşaqları o dönəmə az da olsa şahidlik edə bildik.Xristian ölkənin tərkibində idik,amma geyim geçim bu qədər açıq saçıq deyildi,analarımızın saçlarına bağladığı yaylıq bu günki hicabdan daha abırlı görünürdü.Nə müslman kimi müsəlmanıq.Məzhəbimizi itirmişik.Cəmiyyət çox korlanıb.Yenə də Allah yardımçımız olsun.
@travelaz
@travelaz 2 жыл бұрын
Cox gozel muzakire gedir bu muzakireni belke video cekib kanalda paylasaq?
@alemdarsuleymanov4838
@alemdarsuleymanov4838 3 жыл бұрын
6.oktyabr.2019.bulaq.verlisi
@travelaz
@travelaz 5 жыл бұрын
Radiomuz cox yaxsi olub indi ise zay
@yarasa0995
@yarasa0995 3 жыл бұрын
mən razı
@gulyaagayeva2874
@gulyaagayeva2874 5 жыл бұрын
Musiqisi neyendeseniz deyer
@magamaga6116
@magamaga6116 4 жыл бұрын
Dehset verlisdi
@raminamahmudova8574
@raminamahmudova8574 5 жыл бұрын
Hi ha
@xeyalekerimova5478
@xeyalekerimova5478 6 ай бұрын
Sesdere,, bax. Adamin əsebleri sakitleşir
@travelaz
@travelaz 6 ай бұрын
Salam deyerli izleyicimiz duzdur tamamile
@firdovsiseferov9144
@firdovsiseferov9144 5 жыл бұрын
Bulaq
Bulaq verlişi Xalq Yaradıcılığı 4
29:10
Travel the world and Azerbaijan
Рет қаралды 9 М.
Bulaq verlişi Xalq Yaradıcılığı
29:11
Travel the world and Azerbaijan
Рет қаралды 3,4 М.
Which one is the best? #katebrush #shorts
00:12
Kate Brush
Рет қаралды 23 МЛН
Василиса наняла личного массажиста 😂 #shorts
00:22
Денис Кукояка
Рет қаралды 7 МЛН
Whyyyy? 😭 #shorts by Leisi Crazy
00:16
Leisi Crazy
Рет қаралды 20 МЛН
New Gadgets! Bycycle 4.0 🚲 #shorts
00:14
BongBee Family
Рет қаралды 19 МЛН
ATALAR SÖZLƏRİ (I HİSSƏ)
5:25
QorqudFilm
Рет қаралды 137 М.
Şamaxı Çuxuryurd gölü və ətrafı
16:16
Şamaxı
Рет қаралды 5 М.
Вселенная и Специальная теория относительности.
3:51:36
ЗЛОЙ АНАЛИТИК ВСЕЛЕННОЙ.
Рет қаралды 7 МЛН
Xalq yaradıcılığı - "İlaxır çərşənbə" - Folk Art "The Last Wednesday"
45:55
Naxçıvan MR Mədəniyyət Nazirliyi
Рет қаралды 518
Bulaq Verlisi Semender Rzayev Mehluqe Sadiqova Azerbaycan Radiosu
28:41
Bulaq verlişi Xalq Yaradıcılığı 2
30:01
Travel the world and Azerbaijan
Рет қаралды 7 М.
Which one is the best? #katebrush #shorts
00:12
Kate Brush
Рет қаралды 23 МЛН