Cuộc sống của người Chăm giữa lòng châu thổ

Có ai về An Giang, miền đất tây nam Tổ quốc, nơi đầu nguồn dòng Cửu Long giang, nhớ ghé qua những làng Chăm hiền hòa, thân thiện. Nơi ấy có những thánh đường uy nghiêm, có những cô gái Chăm e thẹn bên khung cửi dệt lụa sớm hôm, có những ngôi nhà sàn được làm bằng gỗ hàng trăm năm tuổi, có những chàng trai Chăm quăng chài thả lưới... Tất cả đã tạo nên bản sắc văn hóa độc đáo của đồng bào Chăm miền Tây Nam Bộ.
Câu chuyện ở Phũm Soài
Người Chăm định cư sống quần tụ ở đất An Giang từ những ngày đầu chúa Nguyễn mở mang bờ cõi. Những làng Chăm nằm rải rác ở các huyện: Châu Thành, Châu Phú, An Phú và thị xã Tân Châu. Trong đó, An Phú và Tân Châu là hai địa phương có đông đồng bào Chăm nhất tỉnh An Giang. "Ngày trước, do cuộc sống khép kín cho nên hầu như những hủ tục lạc hậu tồn tại song hành khiến cuộc sống bà con hết sức vất vả. Con gái thì không được đến trường. Con trai thì quanh năm làm nghề chài lưới, buôn bán nhỏ nay đây mai đó hết sức bấp bênh. Hơn hai mươi năm nay, nhờ sự quan tâm của Ðảng, Nhà nước, cuộc sống bà con đồng bào Chăm đổi thay nhiều", ông Cả Musa Haji, Trưởng Ban đại diện cộng đồng dân tộc Chăm An Giang chia sẻ.
Qua phà Châu Giang là đến với hai làng Chăm có lịch sử lâu đời trong quá trình khai hoang, lập ấp của người Chăm An Giang là Phú Hiệp và Châu Phong. Miền tây những ngày này nắng đến cháy da, cháy thịt. Giữa cái nắng chói chang ấy, nghe văng vẳng bên tai tiếng đọc kinh Cô-ran vang vọng từ thánh đường Mu-ba-rak được công nhận di tích quốc gia với kiến trúc cổ nhất của các làng Chăm An Giang.
Do đặc điểm của miền Tây Nam Bộ, với mùa nước nổi hằng năm nên người Chăm An Giang cũng như người Kinh đều sống trên những ngôi nhà sàn cao hơn mặt đất đến vài mét. Những ngôi nhà sàn san sát nhau có từ hàng trăm năm, được bà con nơi đây giữ gìn, bảo quản tốt nên vẫn còn nguyên những nét cổ kính. Dẫn tôi thăm làng, anh Abu Bai-cơ ở ấp Phũm Soài, xã Châu Phong, thị xã Tân Châu giải thích, nhà được dựng hai ba lớp sau phần nhà chính, khi con cái lập gia đình ra ở riêng. Bà con sống thân thiện, chuyện lớn nhỏ trong nhà đều được ông Cả, những cụ lớn tuổi đứng ra hòa giải nên không có chuyện cãi vã, đánh nhau. Còn chuyện cơm gạo cũng vậy, người nhiều san sẻ cho người ít, cái bụng no thì mới làm việc tốt được.
Chủ tịch UBND xã Châu Phong Phạm Ðăng Thân cho biết, "Ðồng bào Chăm ở Châu Phong tập trung đông nhất ở Phũm Soài với hơn 1.100 hộ. Những năm gần đây, nhiều hộ đã biết trồng lúa nước, rau màu, đời sống đổi thay nhiều rồi. Một điểm khác mà chỉ có Châu Phong làm được là hình thành một cụm tuyến dân cư kiểu mẫu cho đồng bào Chăm với những dãy nhà sàn bằng gạch khang trang, hệ thống trường học từ mầm non đến trung học phổ thông cùng trạm y tế, tất cả đều đạt chuẩn quốc gia".
Gặp gia đình anh Ahmach, một trong những gia đình văn hóa kiểu mẫu của xã. Anh tươi cười cho biết: "Mới đi ruộng về, thu hoạch xong vụ đông xuân này sắm thêm chiếc xe nữa cho con gái lớn đi làm đỡ cực (con gái lớn Rô-phi-á công tác tại Ðài Truyền thanh thị xã Tân Châu). Từ khi vào đây mới có cuộc sống tốt vầy chứ trước kia làm sao có được, cũng nhờ Chủ tịch Thân cùng ông Cả đi vận động, gia đình tui vô ở thấy sướng nên rủ thêm anh em, bà con vô. Ðến giờ cả dòng họ có đến hơn ba mươi hộ đều vô đây cất nhà ở hết". Giờ đây, làng Chăm Châu Phong, số hộ Chăm nghèo chỉ khoảng 20 hộ/263 hộ. 100% số trẻ em được đến trường từ mẫu giáo đến THPT. Bậc đại học chỉ riêng Phũm Soài đã có 44 sinh viên, có người đang học thạc sĩ..., tất cả đã tạo nên một diện mạo mới cho cộng đồng người Chăm nơi đây.
Sức sống mới trên những làng Chăm
Chia tay Phũm Soài, chúng tôi về Búng Bình Thiên, nơi có nhiều xóm Chăm nhất tỉnh. Những xóm Chăm nhỏ thuộc ba xã Quốc Thái, Nhơn Hội, Khánh Bình (huyện An Phú, An Giang) sống chan hòa với cảnh sắc thiên nhiên tuyệt đẹp. Búng Bình Thiên là hồ nước thiên nhiên, trước kia là một lạch nhỏ từ sông Hậu đổ vào. Thế nhưng, Búng (hồ nước) lại có đặc điểm lạ kỳ là dẫu nước ngoài sông Hậu có đục cỡ nào, cuồn cuộn cỡ nào thì vào Búng lại trong veo, bình lặng. Do vậy mới có tên Búng Bình Thiên. Thăm ấp Búng Lớn, xã Nhơn Hội (An Phú), mới thấy đời sống của người dân khởi sắc hơn trước rất nhiều. Ông Mách Sa Lếs, Phó Giáo cả Thánh đường Hồi giáo Masjid Al Khai Ryah, thành viên Ban đại diện cộng đồng Hồi giáo tỉnh An Giang cho biết, địa phương có hai xóm Chăm, với 440 hộ, hơn 1.900 nhân khẩu. Người dân nơi đây rất năng động, vừa mua bán nhỏ lẻ, vừa làm ruộng, còn chịu khó đi làm ăn ở Bình Dương, Vũng Tàu, TP Hồ Chí Minh

[@quangphan5695]

Người chăm rất thông minh, rất chân thật, thiếu nữ chăm thì rất đẹp, rất nét na,thùy mị, chăm chỉ, khéo léo, chịu thương chịu khó, là niềm ao ước của thanh niên người kinh

[@user-hn8wr7ev8c]

❤hạnh phúc khi nguoif chăm sống trong cộng đồng các đt VN

[@user-mr1yj9gp1j]

❤❤❤❤❤❤❤ maasha Allah

[@Sam-yj6br]

xin chao mn, anh la nguoi malay o malaysia. toi nghe nguoi cham co the noi tieng malay cung. apa khabar semua. harap semua baik baik sahaja. saya masih belajar bahasa vietnam.

[@kiapksor9150]

Mình thấy người chăm rất giỏi

[@hongnam8011]

Có dịp phải đi du lịch dân tộc Chăm

[@kenth6140]

Trang phục chăm có đường. Đẹp. phù hợp với đất nước

[@Thanhtungvlog1990]

Giét muốn hết tọc nguoi ta r , thấy tọc kinh bù đấp gì đâu , cố lên nhé mọi nguòi chăm pa

[@onggiao9343]

Giống Mỹ giết người da đỏ bản địa Bắc Mỹ.

[@jon134a]

Nhìn lại, thấy Triều Nguyễn quá ác ôn.

[@trunglephuc3018]

Tôi mong họ sẽ trở nên giàu có

[@thaiduongngo9999]

Ko nha a cũng có rất nhiều người giàu á

[@phiquy7576]

Phu nu châm đep qua va de thuong nua chuc cho lang cham duoc hanh phuc va phat trien tren su nghiep

[@hanray8829]

Bạn nghĩ họ nghèo ak

[@trunglephuc3018]

@@hanray8829 tôi muốn họ trở thành cầu nối giữa vn và thế giới hồi giáo!ở vn còn ít các cửa hàng ăn hay bán đồ cho người hồi giáo nước ngoài

[@jathanh3289]

chỉ những người có học thức, tiềm hiểu về văn hóa mới biết được người chăm họ rất hiếu khách. sống chủ yếu vùng ven biển miền trung. tập trung nhiều ở ninh thuận, bình thuận.

[@ngocvuong1007]

Người Chăm hồi giáo ăn mặc giống hệt người Thái hồi giáo.

[@kylan8734]

Phiền lắm nhé

[@LinhHo1000]

Lúc nhỏ, mỗi năm có một bà ghé nhà để bán vải, tôi cứ trố mắt nhìn bà vì bà mặc đồ khác với người Việt , sau này già rồi mới biết bà là người Chăm AG .

[@toandang6316]

Ư, xóm tui thì thấy các cô đến bán vải là sợ,sợ hỏi giá rồi trả giá,không mua sẽ bị thư bụng bự 😅😅😅

[@Kizo58]

Quê em

[@huuthole7430]

Tôi đồng ý. Người chăm họa sống rất chân thanh và tình cảm .khi hỏi thăm họa nói rất chu đáo và lịch sử tôi rất thích

[@HanNguyen-yt4pj]

Tội người Chăm quá . Họ bị mất nước

[@HanNguyen-yt4pj]

Tội người Chăm quá Họ bị mất nước

[@lyly44_2]

Họ có tôn giáo có tu hằng ngày nên họ sống hiền hòa là phải rồi. Ai như 1 ít người việt mình, hở tí là chửi nhau đánh nhau giết nhau

[@Hungang-gk5bx]

👍👍👍👍👍👍❤️❤️❤️♥️♥️

[@mohzarjon9995]

😁👍

[@byegood7187]

Ngay mai anh đi tim may em chăm coi

[@hapham7479]

Ngày thổ lào thổ hung k ri hay thổ nhĩ kỳ hả anh châu thổ sông hồng em ơi

[@cothi382]

Tội người chăm quá.ho bị mất nước

[@HuyPham-jv4no]

Mình ko đánh họ, thì họ lại đánh mình

[@cothi382]

@@HuyPham-jv4no họ đánh nhưng sau khi thắng trận họ bỏ về..ko chiếm đất mình

[@HuyPham-jv4no]

@@cothi382 về sau vẫn quấy rối phía Nam

[@cothi382]

@@HuyPham-jv4no nói đúng hơn là người Việt tàn sát gần hết người chăm.nen bay giờ thành dân tộc thiểu số

CHuyện quá khứ rồi.Người chăm người kinh thì đều là người Việt Nam.Chỉ cần đất nước hòa bình,kinh tế phát triển,mọi người dân đều có cơm ăn áo mặc được học hành là điều hạnh phúc nhất trên đời.Đừng có lôi chuyện quá khứ ra kích động hận thù dân tộc nữa...

[@tranphan4469]

người chăm giống người ấn Độ wá

[@Khoa92]

Gốc bên đó.qua mà bạn

[@jon134a]

Giống Mã Lai và In-Đô thì đúng hơn.

[@atusgaming8689]

@@jon134a đúng .lai lai.indô.hay mã lai..

[@thienphuoc1712]

​@@atusgaming8689 Người Chăm họ chủ yếu lai Ấn.Lúc đầu họ bị ảnh hưởng văn hóa Ấn Độ khi Ấn giáo truyền qua.Sau này họ bị ảnh hưởng bởi Hồi giáo.Nên họ thường có cặp mắt 2 mí to và sâu sốnv mũi cao.Người Chăm nhiều người rất đẹp.

[@vlogcongly9540]

Ho giong nguoi malai voi in do

[@toandang6316]

Hồi năm 90 ở Đồng Tháp quê tui,mỗi khi gắp các cô người chăm đi bán vải là ai cubgx sợ😂,người ta nói các Cô người Chăm có bùa,mình hỏi mà không mua là bị thư sình bụng.

[@-DupBo-]

- Ko phải bùa mà đó là thuốc mê ..

[@trandanh3785]

K bia rượu còn gì vui..cuộc sống vô vị..thôi k dám quen hay cưới gái chăm đâu

[@trandanh3785]

@Vy nhỏ bạn nói vậy là quơ đũa cả nắm rồi..bộ ai nhậu vô cũng đâm chém hả..bàn tay cũng có ngón dài ngón dắn vậy

[@nnguyenn3003]

Chúc bạn mau vô bệnh viện kiểm tra ung thư

[@nanami6850]

Trần Danh .... bạn tưởng quen gái chăm dễ hả chưa chắc đâu nha , gái chăm không phải dễ dãi như những cô gái người Kinh đâu

[@hiennguyen-im9xd]

Người chăm ở miền Tây nhìn ngoại hình không giống người chăm gốc chămpa mà nhìn họ giống người mã lai hơn.

[@jon134a]

Tiếng Chăm ở An Giang tương tự như tiếng Bahasa Malaysia hay Indonesia không cả nhà?

[@damyangmelove6392]

Tiếng Chăm là thuộc nhóm Malaya Polynesian thuộc hệ Nam Đảo . Ở vùng tây nguyên có chung ngôn ngữ với chăm như là người Êđê, jarai, Raglai , Chu Ru và Chăm H’ Roi .

[@jon134a]

Một khúc bị mất tiếng. Uổng quá

[@kimdao5999]

Hình như khác với người ở bình thuận, ninh thuận

[@auudua6977]

Vì theo tôn giáo khác nhau nên văn hóa và cách ăn mặc khác nhau, nhưng cùng có chung gốc!

[@hasiramasensu2614]

@@auudua6977 người bình thuận với ninh thuận là người chăm hả bạn

[@duongtruong307]

Người champa sao lại có mắt 1mí

[@manhvo6380]

Thấy nó hiền v chứ k phải dị đâu...chơi chung đi r ms bjk..t có mí đứa bạn chăm nè..😂😂

[@vanvuphan3903]

Nó ác sao bạn

[@hailua4435]

Đất của người chăm đâu ?

[@ahiem48]

Tôi là người Indonesia. Tôi theo đạo hồi. em sẽ cưới anh và làm vợ anh chứ?

[@tinhngoan]

Ủa cho mình hỏi người chăm và ngươi champa là khác nhau hay là 1

[@tonyviettv5375]

Hậu duệ của nước chiêm thành champa là người chăm bây giờ

[@tinhngoan]

@@tonyviettv5375 à vậy nói chung 1 la những người đi ghe ơ ag là người chăm ạ,,đến giơ thấy họ vẫn ăn bôc giống ngươi ấn đúng k ạ,,có nét khá giống người ấn độ khi xưa k biết có phải người ấn di cư qua k

[@thienphuoc1712]

​@@tinhngoan chính xác người Chăm lai Ấn khi Ấn độ mạnh họ truyền bá văn hóa đạo giáo ra các nước khác.Và người Chăm họ có nét đẹp từ người Ấn.Có 2 nhánh 1 nhánh theo Ấn Giáo 1 nhánh theo Hồi Giáo Chăm An Giang chắc là Chăm hồi giáo khác với Chăm BÌNH thuận.Ngoài Hà Nội cũng có rất nhiều người Chăm sinh sống vì từ nhà Lê nhà Lý mỗi lần đánh thắng Chăm là bắt cung tần mỹ nữ Chăm về làm nô lệ làm thiếp.Lần bắt nhiều nhất là hơn 30.000 mỹ nữ.CHĂM mắt to sâu 2 mí sống mũi cao nhìn họ rất đẹp

[@TMHVLOGG]

Vn cũng có đạo hồi nữa à

[@xxxthienthannhoxxx]

Việt Nam tự do tôn giáo. Trừ hội thánh đức chúa trời mẹ.

[@ngocvuong1007]

Ở đâu ra vậy trời???

[@officemai9360]

Ủa sao người chăm mà ăn mặc giống Pakistan qua dị

[@phuongnguyenthikim6049]

giống là đúng rồi vì cùng chung đạo hồi

[@nguyencaithi2036]

Người chăm này gốc của họ là Malaysia thì phải , phong tục truyền thống rất giống với Malaysia

[@jannyoanhcarol741]

Họ vẫn là người Chăm nha bạn, chứ không phải gốc ở đâu hết, còn trang phục hay cách sống có giống thì là do ảnh hưởng văn hóa và đạo Hồi,

[@saliha1761]

@@jannyoanhcarol741 tìm hiểu kỹ chưa bạn?? :)))

[@Jonny_Chan]

Hình như người chăm bị mongo hoá 1 ít trong gen hay sao á , khuôn mặt họ có tí nét đông á vì thời 1000 bắc thuộc quân trung quốc đóng quân và làm quan ở đây

[@khailuu5676]

Họ không phải người Chăm, họ là người Mã lai-Indo, theo đạo hồi. Ông bà mình xưa kia đã nhầm họ với người Chăm. Họ chỉ là sắc dân thiểu số của vương quốc ChamPa cổ, họ khác biệt hoàn toàn với người Chăm ở Ninh Thuận.

[@hiennguyen-im9xd]

Tôi cũng nghĩ như bạn vì nhìn họ không giống người chăm ở miền trung. Họ là người gốc mã lai thì đúng hơn.

[@thuyvuxuan2269]

Phỏng đoán bừa bãi, nhà nước họ có cả viện nghiên cứu, toàn giáo sư, tiến sĩ họ nghiêm cứu sách sử đoàng hoàng không kiểu đoán mò như các bạn

[@hiennguyen-im9xd]

@@thuyvuxuan2269 tôi cũng đã tìm xem có bài viết nào nói về nguồn gốc của người chăm an Giang từ đâu tới mà chưa có câu trả lời xác đáng. Thực ra cách nghĩ của tôi chỉ là quan điểm cá nhân nếu anh hiểu biết hơn về nguồn gốc người chăm an Giang hãy chia sẻ kiến thức cho tôi biết với. Tôi đang rất băn khoăn vì thực sự thấy ngoại hình họ rất khác người chăm miền trung. Xin cảm ơn.

[@DungNguyen-iy1qf]

bùa thứ 2 không ai thứ nhất

[@hanray8829]

Đo là những kẻ k hiểu giao luật hoi giáo đó bạn.giao luật hoi giáo nghiêm cấm những thứ đó

[@dunghonag5917]

Xạo, thời giờ bùa gì ông, tôi ở với người chăm nè

[@user-dj5gk5yy8b]

​@@dunghonag5917có đấy nhưng của người chăm.con người chăm theo hồi giáo thì đây là điều bị nghiêm cấm và là đại trọng tội

[@tinhle2720]

Nguoi cham song hien hoa..ko giong nguoi kho me

[@nguyennhan4675]

Chưa chắc nhé

[@kimhoanthachthi2175]

Ủa người Khmer sao bạn dân tộc nào cũng có người này người kia chứ