تمدن باستانی اورارتو : میراثی برای مادها و هخامنشیان

حمایت اختیاری از دیپ پادکست:
/ deeppodcastiran
Instagram: / deep.podcast
Telegram Channel: Https://www.telegram.me/deeppodcast
ـــ
music by
@incompetech_kmac Kevin MacLeod
اورارتو
(تمدن فراموش شده ایران باستان)
منبع ما در این ویدیو این کتابه : اورارتو نوشته بوریس پیوتروفسکی
اورارتو نامِ یک تمدن باستانی در عصرِ آهنه. دولت اورارتو از اتحاد و همبستگی بینِ قبایل و طوایف اطرافِ دریاچه وان در ترکیه امروزی شکل گرفت. گستره جغرافیایی این تمدن در اطراف دریاچه ارومیه و دریاچه وان و بلندیهای ارمنستان قرار داشت.
بنا به کتیبه های آشوری، اولین پادشاهِ سلطنتِ اورارتو ، فردی بود به نامِ آرمِه. آرمِه بین سالهای 880 تا 844 پیش از میلاد سلطنت کرد. اون قبایل مختلف رو تحتِ فرمان در آورد و دولت اورارتو رو تاسیس کرد. به همین دلیل کتیبه های باستانی به آرمِه لقبِ شاهِ شاهان دادند. به قولِ بعضی از مورخین، ارمنستان امروزی اسمِ خودش رو از آرمِه گرفته.
آرمِه هم عصر با آشور نصیر پالِ دوم، پادشاهِ آشوریان بود. این پادشاه از قدرت گرفتن اورارتو ها به وحشت افتاد. به همین دلیل در سال 866 پیش از میلاد به طور مستقیم به قلمروِ اوراتو ها حمله کرد و تا بخشهایی از دیاربکر رو از تصرفِ اورارتو ها در آورد.
بعد از آشور نصیر پالِ دوم، فرزندش شلمنصرِ سوم به پادشاهیِ کشورِ آشوریان رسید . شلمنصر کشور گشایی پدر رو ادامه داد. شلمنصرِ سوم در سال 857 پیش از میلاد به اروراتو حمله کرد و به نزدیکی های پایتخت یعنی شهرِ آرزاشکو رسید. آرمِه زمانیکه شهر رو در محاصره دشمن دید، پا به فرار گذاشت و به کوهِ آلاداغ پناه برد. شلمنصر بدونِ هیچ مزاحمی واردِ آرزاشکو شد و پایتخت رو به آتش کشید.
اون برای اینکه پیروزی خودش رو به همگان اثبات کنه مجسمه‌ای از خودش در نزدیکی کوهِ آلاداغ نصب کرد. سرمست این پیروزی ها با لشکریانش به حوالی دریاچه وان رفت و بعد از اون به سمتِ دریاچه ارومیه به راه افتاد. از منطقه سلماس عبور کرد و بعد از سرکوب امیران اون ناحیه و غارت اموالِ مردم، دوباره به کشورِ خودش برگشت.
جهانگشایی اورارتو ها
بعد از آرمِه، شردوری اول به پادشاهی اورارتو رسید. خیلی ها اعتقاد دارند موسس امپراتوری اورارتو همین فرده. چون از دوران شردوری قوانین و نظمِ اورارتو شکل میگیره.
در زمان شردوری، پادشاهِ آشور همچنان شلمنصرِ سوم بود. شلمنصر یکباره دیگه به اورارتو حمله کرد اما از کتیبه ها مشخصه که این حمله هیچ نتیجه‌ای نداشت. در حمله قبلی پایتختِ اورارتو یعنی آرزاشکو توسط آشوری ها نابود شده بود، به همین دلیل شردوری پایتخت رو به شهری به نامِ توشپا تغییر داد. شهرِ توشپا تا پایانِ حکومت اورارتو پایتخت این امپراتوری بود. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، توشپا شهرِ وان در ترکیه امروزیه.
وقتی شلمنصر نتونست اورارتو رو فتح کنه، تصمیم گرفت به مرزهای اطراف آشور حمله کنه. شلمنصر حملاتی به سلماس و حوالی دریاچه ارومیه داشت. در این جنگ موفقیت هایی رو به هم به دست آورد. پادشاهانِ این ناحیه پا به فرار گذاشتن و شلمنصر با خیالِ راحت به غارتِ اموال اون نواحی پرداخت ولی هر کاری که کرد نتونست مردمان این نواحی رو متحدِ خودش کنه، به همین دلیل مردمان و مقاماتِ این منطقه ها به اورارتوها نزدیک تر شدن و روابطشون رو با آشوری ها قطع کردن. اقداماتی که شلمنصر انجام داد، نتونست ضربه چندان محکمی به اورارتو ها وارد کنه.
بعد از شردوری اول ، پسر و نوه‌اش به پادشاهی رسیدن. حکومت توسط دو نفر به نام های Ishpuini و Menua اداره میشد. این دو نفر پدر و پسر بودن.
در زمانِ این دو پادشاه بود که حدودِ مملکتِ اورارتو گسترش پیدا کرد و از جنوب تا نزدیکِ آشور و از شمال تا ارمنستانِ شمالی ادامه داشت.
اورارتو ها در سالهای 800 تا 700 پیش از میلاد از خطِ میخی استفاده میکردن. اونا زبانِ مخصوص به خودشون رو داشتند. اونا در ابتدا با خطِ میخی آشوری لوح های خودشون رو مینوشتن اما بعدها خطِ میخی جداگونه‌ای بوجود آوردن.
زبان اورارتویی یک زبانِ جداگانه و از جمله زبان های گمشده در ناحیه قفقاز به شمار میره. به باور دانشمندان نزدیکترین زبانِ مدرن به زبان اورارتویی، زبان مردمِ گرجستانه.
اورارتو بیشتر از اینکه یک امپراتوری یا یک پادشاهی باشه ، یک تمدن بود. تمدنی در دوران عصرِ آهن. تمدنی که از دریاچه ارومیه تا نواحی شرقی ترکیه امروزی کشیده میشد. اورارتوها بین سالهای 860 تا 600 پیش از میلاد حکومت کردن. تمدن اورارتو ها تاثیرِ بسیار زیادی بر روی امپراتوری های بزرگ مثلِ مادها و هخامنشیان گذاشت.
اما اورارتو بیشتر از اینکه یک حکومت باشه، یک تمدن بزرگ بود.
مردمانِ اورارتو در حفرِ قنات و کندنِ دریاچه و استخرهای دستی استادِ دوران خودشون بودن. این روش آبیاری در اون زمان بسیار مدرن و کاربردی بود . در سالهای بعد مشابه همین روش در امپراتوریِ ماد ها و هخامنشیان هم استفاده شد که به احتمال زیاد تحتِ تاثیر دوران اورارتو بود.
همچنین اورارتو ها در معماری و استخراج آهن شهره زمانِ خودشون بودن. امروزه در پاسارگاد و تختِ جمشید میتونیم تاثیرِ معماریِ اورارتو بر امپراتوریِ مادها و هخامنشیان رو ببینیم.
حکومت تازه نفسِ ماد ها، اتحادی با بابلیان برقرار کرد. در نتیجه این اتحاد، آشوریان شکست خوردن و ماد ها به تمام بیدادگریهایی که آشوریان در طول تاریخ انجام داده بودن، پایان دادند.
شهر نینوا در قلمر آشور با خاک یکسان شد. حکومت اورارتو هم که متحدی نداشت، در همین دوران رو به زوال رفت. اورارتو ها در جنگی از کیمری های ایرانی شکست خوردند. مابقی خاکِ اورارتو هم به تصرفِ ماد ها در اومد و بدین ترتیب این حکومت دیرینه، در سال 585 پیش از میلاد، سقوط کرد و به تاریخ پیوست.
اما چه بر سرِ حکومت اورارتو ها اومد و چطور این حکومت به تاریخ پیوست؟ قبل از اینکه اورارتو ها به تاریخ پیوند بخورن این دشمن دیرینه شون، آشوری ها بودن که از صفحه روزگار محو شدن.

[@two_Ems]

من یک ایرانی ارمنی هستم و این ویدیو خیلی مفید و زیبا بود . (ارمنستان یکی از قدیمی ترین کشور ها است)🇦🇲🇦🇲🇦🇲

[@AmirhoseinYegane-hc1ux]

ممنون که ما رو با تمدن ها و وقایع تاریخی ای اشاره می‌کنید که حتی خیلی ها اسمشون رو هم نشنیدن من، بسیار تحت تاثیر لحن مودب و رسمی شما در بیان تاریخ هستم خیلی ممنون 🙏

[@mohamad.nasiri65]

ارامنه یکی از قدیمی ترین اقوام و کشورهای جهان و قدیمی ترین اقوام زنده جهانن ک هنوز ادامه دارن و این نشان از شجاعت و مقاومت و بزگی و وطن دوستیه اونها داره ک با اینکه تحت حملات بسیاری از قدیم و از زمان آشوریان تا رومی ها و اعراب و عثمانی بودن ولی در کمال ناباوری زنده ماندن و همه از بین رفتن ولی اینها ماندن برای همینه شایسته احترام و ستایش هستند❤❤❤

[@IlkinKarachay]

با ارمنی ها هیچ ارتباطی نداره .

[@SunRise22482]

اون مردم باستانی که در زمان آشوری ها بودند دیگه نسلی ازشون نیست و ساکنین فعلی ارمنستان از آریایی ها هستند

[@alil7400]

🇦🇿🇦🇿

[@qaranfilsan30z97]

هاییک ها ربطی به اورارتوهای باستان ندارن که به زور می چسبونی هیچ کس نمبتونه هم چنین ادعایی کنه این ادمین متوهم هم از ماتحت این چرت و پرتارو میسازه

[@SiasateMostaghel-rp1lr]

درود بر ارامنه عزیز به ویژه هم‌میهنان ارمنیمون ❤

[@erfanrabiee1067]

اونوقت تو کتابای مدرسه ما فقط از بابل آشور فنیقی ها گفتن ممنون از اطلاع رسانی

[@fariborzghadimi4527]

آرمان جان، به شما و گروه دقیق شما خسته نباشید عرض میکنم.🎉

[@babakirani5261]

منم عرض می کنم.

[@HomanDavodi]

سلام و احترام.جناب حافظی عزیز شما بهترینی. ❤❤❤❤❤❤❤❤❤❤❤❤❤❤❤

[@alitajik5956]

ممنون که آنقدر زحمت می کشید یه کتیبه از ارارتو تو تبریز نزدیک اهر هست من از نزدیک رفتم دیدم

[@Dasa19822]

کتیبه شیشه.ارگیشتی دوم

[@City.Game998]

از تمدن مارلیک هم ویدیو بسازید ممنون

[@khosrokordi5630]

درود بر شما....وسپاس بخاطر حکایت قشنگ و تاریخی تان از زندگی بشر این موجود زیاده خواه و بی رحم. پاینده باشید

[@user-ArtaH]

چقدر جالب‌این تمدن اجداد ما ارمنه بود تو ما اسم ارگیشتی‌ و منوا زیاد هست حتی اسمه اورارتو اسم دختره و من افتخار میکنم تاریخ ما مردم ارمنی رو سنگ های منطقه ما حک شده چیزی نیست که این ترک های وحشی بخان پاک کنان . جالب که ما مردمان ارمنی از بدر افرینش دنبال سازندگی و ابادانی بودیم و هستیم

[@user-on3bw5jq1o]

پدر سگ احمق وحش پدرت وارمنی های وحشی هستند

[@MAHDI-HOSEINI]

درود به تیم دیپ پادکست از شنیدن این پادکست زیبا خیلی لذت بردم از زحمات شما قدردانی میکنم 🙏

[@user-fm3fl8on5t]

ممنون از کانال مفیدتون ، یک کتیبه هم از دوران حکومت اورارتو ها در شهرستان سراب و روستای رازلیق هست

[@alinaseri56]

سلام ،لطفا در مورد مردم و حکومت ماننا برنامه درست کنید چرا که دانشی عظیم در این جغرافیایی تاریخ را در خود دارد

[@dolaiamlast8753]

Thank you very much, for the way you simplistic this part of forgotten history, I am Assyrian/Iranian with many Armenian friends back in Iran 55 years ago but newer studying proper history or wasn't available 60 years ago in Iran, BRAVO.

[@abdullahamini4299]

واقعا عالي همه چيز عالي موسيقي ، صدا ، داستان و نحوه بيان فوق العاده هست شما يه هنرمند درجه يك هستيد

[@b.v8199]

سلام به تمامی عوامل کانال و آقا آرمان. خیلی خیلی ممنون از تهیه و پخش این برنامه و تشکر بابت ارزشی که به مخاطبان قائل هستین چون من این برنامه رو درخواست کرده بودم و انتظار پخشش رو به این زودی نداشتم. البته لازم به ذکر است که یک کتیبه بزرگ و قبرهای عظیم و چندین قلعه در منطقه ای بنام شوشا داغی مابین اهر و کلیبر آذربایجان شرقی قرار داره که من خودم چندین بار اونجا رفتم و نمیدونم چرا یه حس مثبتی داره و جای دیدنی هست. ❤❤❤❤❤ Thank you

[@yfb83]

زنده باد ایران❤️‍🔥🤘🏻

[@yas7087]

استاد درباره مهاجرت کردهای کُرمانج که در زمان صفویان از این مناطق کوچانیده شدند ب شمال خراسان هم حتماً ویدیویی بسازید ممنون❤

[@javidkiaei1992]

خیلی عالیه این اپیزود ❤ امیدوارم به پلی لیست تاریخ باستان توجه بیشتری نشون بدین🎉

[@raminrezaie4153]

Great as usual 👌 Thanks again dear Arman and agent behind the scenes 🌹🙏

[@mostafa_narooui]

سلام آرمان جان در مورد تاریخ بلوچستان هم لطفا یه ویدیو درست کن❤

[@EtteBellina]

اتفاقا چند روز پیش ضمن مرور تاریخ باستان ارمنستان در همین مورد داشتم میخواندم. سپاس از برنامه های جالب و مخصوصا طرز بیان شیرین و احترامی که همیشه در گفتار شما احساس میشود. منتظر برنامه های جدید شما هستیم. موفق باشید👏👏👏🌷🌿

[@NeeeT798]

دیدین که آخر ویدئو گفت نزدیکترین به قوم امروزی به اورارتو ها گرجی ها هستن

[@MehdiAslanlu]

هیچ ربطی به عرمنی ها نداره 😂😂😂

[@EtteBellina]

@@MehdiAslanlu 😄😄😄😄😄

[@KingabadiX]

It was great as for always thanks ❤

[@user-iy4du3mg8z]

سلام تشکر از زحمات شما در روشنگری و تشویق به مطالعه

[@Nbb23491]

Very interesting,I'm already very much eager to know more thanks

[@sinapa3200]

Thank you for the podcast.

[@mohammadghayem6889]

Superb narrator Nice graphics and sound effects Fantastic music Best regards for u and ur professional teams ❤

[@mojtabamostafavian9872]

ممنون از زحماتتون 🙏❤️

[@Arta_2]

تشکر‌ از شما‌ مثل همیشه عالی بود❤❤

[@maryamghafoorian9597]

ممنون آرمان عزیز 🌹 روایتگری دلنشین شما چو بارانی از آگاهی بر بستر تشنه ندانسته های ما می‌ ماند 🌹

[@x0der]

سپاس بابت تمامی زحمات فراوان تیم دیپ پادکست

[@PoriR]

با سپاس فراوان از شما آرمان گرامی و یارانتان . سالم , شاد و سرافراز باشید. 💌 🌹 💕🙏 👏🤗

[@partyballoononlinestore7726]

منتظرش بودم عاالی ❤

[@user-nf5rn3bw8q]

ممنون از مطالب خوبتون❤

[@navidrastia]

زنده باد. مثل همیشه کار فاخر و زیبا. یک انتقاد به روش‌شناسی نگارنده‌ی کتاب: اطلاق نام «Persian» به عیلامی‌ها ۳۰۰ سال پیش از تشکیل دولت هخامنشی با هر معیاری غلط است. در آن زمان خاندان پارس (هخامنش، جد کوروش) هنوز حاکم انشان هم نشده‌بودند، چه رسد به عیلام و چه رسد به این که به تمام عیلامی‌ها نام «پارسی» اطلاق شود. نام پارسی بعد از یکپارچگی هخامنشی در ایران فراگیر شد، که در آن دوران همه‌ی ایران‌زمین، از جمله ساتراپ‌های ارمنستان خود را پارسی می‌نامیدند. ۳۰۰سال قبل از آن نه این‌ها پارسی بودند و نه آن‌ها. این خطا ناشی از کوشش اروپایی جداسازی تاریخ و هویت ارمنستان از ایران است، که برای آن‌ها دو تاریخ جداگانه تعریف کند. تعریف هویت ارمنی به عنوان هویتی متفاوت و جدا از ایران، به ویژه به عنوان کشوری مسیحی در منطقه، بسیار محل کوشش اروپاییان بوده.

[@royamahdi4571]

با سلام خدمت شما خسته نباشید ویدیو بسیار آموزنده و عالی بود 👏👏👏👏👏👏

[@Mohamadhoseinjalali]

سلام آرمان جان واقعا تحت تاثیر قرار گرفتم خیلی خیلی خوب بود لطفاً درمورد تمدن هیتی یه فیلم بسازین با تشکر❤❤❤❤❤

[@omidomid3357]

فوق العاده و عالی مثل همیشه سپاس از زحمات

[@SOSANOochiha]

سپاس از مطالب آموزنده شما ❤

[@mehranossia3828]

Never heard of orator before. Thank you for information. 🙏🌹

[@AdinaAzad]

مثل همیشه عالی بود. ممنون❤

[@maziyara5317]

Excellent information 👏👏👏

[@abdollahtahmasebi5594]

با سپاس فوق العاده بود مثل همیشه

[@pubg_rezoobla7998]

خیلی زیبا بود

[@seif62mad41]

با درود و سپاسگزاری فراوان برای زحمات شما عزیزان. ❤

[@tedfederox875]

ویدیو واقعا بی نظیری بود. سپاس از تیم خوبتون.

[@Eghbal54]

🌻🌷🌻🌷🌻🌷🌻🌺درود بی پایان به شما 🌷🌻🌷🌻🌷🌻🌺 سپاسگزار از تلاشتان 🌷🌻🌷🌻🌷🌻

[@user-zi7uc4rz9z]

آموزنده و عالی مثل همیشه❤

[@suhrabwaziri2250]

عالی ، تشکر از شما❤

[@user-js6xy3yq3f]

تشکر از زحمات شما

[@Jirairapelian]

مثل همیشه جذاب و دوست داشتنی. خسته نباشید. ❤❤❤

[@mahdimohtaji]

تاریخ بسیار حیرت انگیز است. سپاس فراوان🙏

[@sinansinan2297]

به خاطر این ویدئوی عالی و گرانمایه از تمام کسانی که در ساخت و تهیه آن شرکت داشتند تشکر و قدردانی ویژه دارم.

[@Radepayetarikh]

جامع و کامل دست شما درد نکنه عالی بود

[@dgf5067]

درود و خسته نباشید خدمت شما ممنون بابت زحماتی ک برای ما میکشی

[@user-hl5wk3uj5f]

سپاسگزارم پاینده باشید

[@zohrehkashani5104]

سپاس از زحماتتون آرمان عزیز و تیم عالی دیپ پادکست مثل همیشه عالی 👍👍👍🤍🤍🤍

[@abbaerfani9007]

درود بر شما خوبان. بسیار زیبا و خوش بیان تاریخ گذشته های دور ایران زمین را ارائه میدهید منتظر کارهای خوبتان خواهیم ماند. پاینده باشید ❤

[@Iranshahr73]

سپاس فراوان آرمان جان.در مورد تمدن های آشور و بابل و اکد و ایلام بیشتر بگید❤

[@mg-rz9us]

Thank you

[@mahnazsalimimoghadam1744]

درود بر شما و برنامه خوبتان می‌آموزم سپاس 👏🏻👍👏🏻👍

[@majidsharifi8710]

واقعا واسه روزی که کانال شما رو پیدا کردم خوشحالم واقعا دست مریزاد❤

[@arshadmoradi2071]

سپاس از بیان شما از تاریخ بسیار گذشته دور که برایم بسیار ارزشمند و آموزنده بود

[@javadsharafi5386]

درود بر شما آرمان و تیم خوبتون ،مرسی از زحماتتنون، خواهش میکنم در باره امپراطوری ساسانی هم ویدئو بزار ،خیلی دوست دارم از امپراطوری ساسانی بشنوم از زبان شما ،❤❤❤🎉🎉🎉 دستتون درد نکنه بابت کانال که دارین ،باشد که اهورامزدا نگهدار شما و تیم خوبتون باشه😊😊😊

[@user-qf8yw6ef6z]

بسیار عالی 👌👌👌👌👌👌

[@noelsalimkhan6351]

‏‪برام خیلی جالب بود تا حالا همچین تمدنی نشنیده بودم خیلی،عالی بود 🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉

[@soheyla7299]

موفق باشید عالی بود❤❤❤❤

[@anoshabbasi929]

Thanks very important

[@mohsenmk484]

ممنون بابت روایت جذاب تاریخ👌

[@PanteA..]

سپاس فراوان. ❤❤❤

[@Start66]

فوق العاده بود ممنون از اطلاعات خوبتون . اطلاعات این ویدیو درمورد تمدن های باستانی بزرگ مصداق این ضرب المثل معروفه که واقعا دست بالای دست بسیار است . خسته نباشید ❤

[@saidfarsian5491]

Always good 👍

[@beheshtibenameIrann]

سلام بسیار عالی یک سوال داشتم، از چه نرم افزاری برای نشون داده محدوده ها بصورت متحرک استفاده میکنید؟

[@History.station20]

عالی و مفید بود ❤

[@AzizSadat-sm1cy]

عالی بود تشکر

[@ashkansalehi547]

سپاس‌ از شما و گروه عالیتان

[@user-fz8oo5ck5d]

Your movies are so good

[@Mohammad_eslamdoost]

سلام مثل همیشه عالی ❤❤❤

[@pouyastr3358]

لطفاً این دوره تاریخی رو ادامه بدید

[@afarinmahdiani90]

عالی بود ممنون 💙

[@majidmoghaddasi7853]

درود و سپاس فراوان...ممنون. thanks..

[@Shohar_e_Omid_Dana]

excellent job

[@user-su8es7nu2v]

Thanks❤

[@ShawShank-gb3ul]

درود و آفرین بر تیم خلاق و آگاهی بخش دیپ پادکست ❤🙏👏👏👏

[@fatemazamani9952]

جالب بود این قسمت از تاریخ رو هیچوقت نشنیده بودم ❤ممنون❤

[@mmazkoory3628]

با درود و تشکر فراوان از اقای آرمان که این تاریخ کهن را تشریح و تحریف نمودند . موفق و پیروز باشید

[@user-is1xh9uv6w]

موفق باشید❤❤

[@Pooyadorri]

بسیار جالب❤️‍🔥❤️‍🔥

[@SaeedKhosravian-gd6wq]

استاد گرامی وهم کانالیهای عزیز خسته نباشید ❤❤❤شاد باشید 🎉🎉🎉🎉

[@farahdormanesh4690]

Best podcast ❤

[@nazpah8834]

سپاس از شما

[@user-ir2gv6fp5d]

Hello.I really enjoy when watch history by this channll.❤ Please make video a baut Paplo escobar

[@markmelony4399]

Excellent sir

[@hassankhorasani7273]

Danke schön درود و سپاس

[@rezadavoudi6461]

Thank you very much 💚🤍❤️

[@parhamyeganeh4438]

ممنون از اطلاعاتتون

[@farahnazabdollahi6116]

درود بر شما❤ سپاس فراوان❤

[@pouryaooficial]

Perfect ❤

[@maiolimonadi6537]

بسیار عالی بود لطفا بیشتر مطالب تاریخی بزارید❤❤

[@user-oo2pl8jn8w]

دروود و سپاس