Dolnośląskie Tajemnice #86 Zapomniana Księga Cystersów opowiada Joanna

Dolnośląskie Tajemnice #86 Zapomniana Księga Cystersów opowiada Joanna #Lamparska
Pomysł i scenariusz: JOANNA LAMPARSKA
Zdjęcia i montaż: RADOSŁAW BUGAJSKI
DOLNOŚLĄSKIE TAJEMNICE - KSIĘGA HENRYKOWSKA
Słyszał o niej każdy, choć niewiele osób zna jej treść. „Księga Henrykowska” to nasz skarb narodowy, bo właśnie w niej zapisano pierwsze zdanie po polsku.
W dzisiejszym odcinku „Dolnośląskich Tajemnic”, wraz z Joanną Lamparską, odkryjemy sekrety tego wyjątkowego inkunabułu (starodruku).
Księga Henrykowska to jest naprawdę scenariusz na dobry serial o średniowieczu.
Kiedy i po co powstała „Księga Henrykowska”, i jakie sekrety się jeszcze w niej kryją? Odpowiedź na te i wiele innych pytań w dzisiejszym odcinku „Dolnośląskich Tajemnic”. Premiera już o 10:00 - jak zwykle - na www.radiowrocław.pl oraz na naszym kanale KZbin.
Nie od dziś wiadomo, że istnieją skarby cenniejsze od złota. Przykładem mogą być oryginalne mediewistyczne manuskrypty, na kartach których uwieczniono obraz dawno minionych czasów.
Takim wielkim - może największym - polskim skarbem jest „Księga Henrykowska” i to właśnie jej poświęcony będzie najnowszy odcinek „Dolnośląskich Tajemnic”, który już w niedzielę będziecie mogli zobaczyć na: radiowrocław.pl oraz naszym kanale KZbin.
Tym razem, wraz z Joanną Lamparską, spróbujemy na nowo odczytać historię henrykowskich Cystersów, zawartą w tej najsłynniejszej średniowiecznej „polskiej” księdze.
Tak naprawdę o Księdze Henrykowskiej uczymy się w szkole z powodu księgi 10, w której pojawiają się nazwy: Brukalice i Boguchwał. Chodzi tu o to pierwsze polskie zdanie.
No właśnie - zdanie to miał wypowiedzieć do swojej żony sługa księcia Wrocławskiego - Bogusława Pierwszego Wysokiego. Sługą tym był wspomniany Boguchwał - Czech z pochodzenia, który wraz z żoną zakładał osadę Brukalice.
Jak wyglądało życie Boguchwała i jego żony? No łatwo nie mieli. Ona mieliła ziarno w żarnach, czyli miała wielki kamień, rzucała na to ziarno i drugim kamieniem kręciła. To była naprawdę trudna praca dla kobiety.
Boguchwał musiał być prawdziwym średniowiecznym dżentelmenem, bo jak pisze jeden z autorów Księgi Henrykowskiej, często żonie pomagał wypowiadając do niej znamienne słowa:
„Daj ać ja pobruczę, a ty pocziwaj”. Boguchwał był Czechem, więc do dzisiaj sporo wątpliwości budzi to pierwsze polskie zdanie. Nie mniej jednak Księga Henrykowska jest z nim już na zawsze związana.
Historia pierwszego polskiego zdania napisana po łacinie, historia henrykowskich Cystersów i historia polskiego Śląska. Wszystko to w kolejnym odcinku „Dolnośląskich Tajemnic”. Musicie to zobaczyć. Koniecznie.

[@robertzakowski2221]

Jest pani mistrzynią w opowiadaniu o dolnym Śląsku dziękuję wspaniała Joanno pozdrawiam serdecznie Robert 👍👍👍🖐️🖐️🖐️🖐️😍😍😍😍

[@krzysztofwojciechowski5333]

Brawo,brawo i jeszcze raz brawo.Uwielbiam Pani opowieści o Dolnym Śląsku.Proszę o więcej, i więcej...o Dolnym Śląsku ...

[@ewaz5191]

Pani Joasiu wielki szacunek dla pani za pracę którą pani wykonuje odkrywając nam karty historii . Uwielbiam panią i pani programy . Dziękuję i pozdrawiam serdecznie oraz z niecierpliwością czekam na następne odcinki .🌷

[@g.g.7983]

No i ponownie zachwyca mnie Pani tematem i stylem opowiadania , tyle pięknych chistori dzięki Pani koduje mój mózg . Dziękuję .

[@Kasylda]

Piękne przedstawienie historii:-)

[@elakrol2356]

Dzień dobry.Jak zwykle ciekawie i wciągająco.Dziękuję.

[@magdalenajaroszuk9849]

Dziękuję za kolejną, fascynującą opowieść...pozdrawiam serdecznie 💚💚💚

[@waniazsacza1090]

Pani Joanno przeczytałem świeżo Pani książkę "o skarbach"...rewelacja!!! Ps. też wolałem szmer listów/kopert niż sms-ów :) , ale cóż, takie czasy. Pozdrawiam.

[@krzysztofmrowiec3923]

Dziękuję Pani Joanno

[@tomekmateusz8047]

Czekam 😁👌

[@drzewowit]

Wiele się dowiedziałem. Dziękuję serdecznie!

[@grzegorzfranczyk2589]

Świetny materiał! Mikołaj z Krakostanu był po prostu templariuszem. Trzeba pamiętać o związku templariuszy z cystersami, gdzie ci ostatni przejęli ziemie nadane w Szkieleczczyźnie templariuszom. To kawał mocnej historii! Ksiega Henrykowska jest mocą historyczną i każdemu polecam zapoznanie z jej treścią!✌️ Pozdrawiam Asieńko 😘

[@piotrswierkowski4302]

Obejrzałem i wysłuchałem wszystkie Pani opowieści, i nadal z niecierpliwością czekam na każdą następną! Powody? Niezwykły ma Pani dar przedstawiania historii, zarówno tej "wielkiej" 😉, jak i tej "małej". Do tego ten Pani aksamitny głos... Ja już kiedyś pisałem, że byłoby miło zobaczyć film, w którym Pani i Pan Łukasz Kazek (History Hiking) wspólnie opowiadacie jakąś historię. Przecież oboje zajmujecie się przeszłością Dolnego Śląska. Pozdrawiam Panią 😘 i czekam na kolejny odcinek! 🙋

[@kordianzywica8214]

Super opowieści ,super głos ,super przekazanie .! Wszystko super;)

[@balbusia7528]

Daj ja pobruszę a Ty poczywej to z tej księgi

[@sopthedrone]

Bardzo ciekawe. Dziekuje!

[@jacek4276]

Wspaniała opowieść, przedstawiona jak zwykle genialnie.

[@izabelap-cz9880]

Dziękuję pani Joanno🌹

[@aurora83111]

Dzień dobry 😊🌟👍👋

[@janniezbedny1865]

Bardzo ciekawy odcinek. Klasztor cysterski w Henrykowie- byłem tam na letnich, świeckich koloniach prawie 40 lat temu. Pamiętam jak mieszkaliśmy w głównym budynku i często ukratkiem zwiedzaliśmy różne niedostępne pomieszczenia.

[@tvhistorianaluzie6273]

Pozdrawiamy wszystkich oglądających i oczywiście naszą Królową

[@romualdulanowski8485]

Pozdro 😀👍

[@jaceklangiewicz3486]

Dzięki za interesujący wykład. Pozdrawiam serdecznie Panią redaktorkę

[@kojotmechanik4959]

Witam i pozdrawiam

[@adamtrojanowski3972]

Oglądając tego typu odcinki różnych twórców ,odpoczywam i sią relaksuję. Ale jutro rano znowu do roboty.

[@ewaz5191]

Niemcy mistrzami w przejmowaniu tożsamości ‼️

[@parabelumsq2lkt960]

👍👍👍

[@drneko1191]

Bardzo ciekawe, chociaż opowiadane trochę jak bajka dla przedszkolaków. Od dawna fascynuje mnie historia Cystersów i I-szej nowożytnej rewolucji przemysłowej, jakiej dokonali w Europie. Polecam wizytę w Burgundii, a szczególnie w opactwie Fontenay, koło Montbard.

[@marcinantosz5034]

Bardzo dziękuję Powodzenia w dalszych realizacjach

[@magdaw1844]

o Pani Joanno proszę zrobić film choćby ten o sredniowieczu Pani nazwisko jako reżysera zapełniłoby sale kinowe sukces murowany bardzo ale to bardzo dziękuję za to co Pani nam przekazuje serdecznie pozdrawiam i DZIĘKUJĘ

🪙💎 Bardzo inspirująca opowieść. Ze skarbami w tle. 🔶⚪️

[@agaagusia4726]

Miałam to słynne zdanie na maturze ustnej z polskiego. Nie poszło źle, ale gdybym wtedy wiedziała, to co pani Lamparska tak ciekawie opowiada...Szkoda, że ze szkoły nie wynosi się takich informacji.

[@doriskob9347]

Witam

[@krystynarakowiecki2558]

Opowiadanie Pani Joanny wysłuchane, czy kolejny deser historyczny skonsumowana. Czekam na dalszą gratkę i serdecznie pozdrawiam całą ekipę z Królową Śląską na czele.

[@agnieszkaacka6733]

Uczta duchowa❤

[@michalnowakowski5586]

:))

[@Delfinek1]

byliśmy w Henrykowie i jak zawsze zniszczone ograbione ale też pięknie

[@drneko1191]

"Boguchwał bruchał" - Mnie się to wyrażenie kojarzy z czymś zupełnie innym, niż mielenie ziaren.

[@annaswiderska5711]

przydałyby się napisy, dzieki których by się dowiedziała o tajemnicach dolnosląskich...

[@polskieradiowroclaw]

Będą napisy, dziękuję za wskazówkę

[@aresares9632]

Teraz trzeba tak zrobić z klerem !!!!

[@arkadiusz9795]

Aha ta kasacja

[@merrlin23]

W księdze napisano ilu chłopów panszczyznianych wyzionelo ducha przy pracy na rzecz tego klasztoru ???

[@romanmilek1964]

Pani joanna to de besciak.

[@roberttumidalski4713]

Zawsze Boska i zawsze zajęta jak to w zyciu Bogin.utopiony ja.

[@basior.7]

Czas leci, a pieniądze dalej tam gdzie były ;D

[@basior.7]

@@tgr-2164 Gejowsko - pedofilska mafia ma się doskonale, są niebywałą, hierarchiczną korporacją z największą ilością nieruchomości, w największej ilości Państw na świecie. Jak widać w średniowieczu nie było inaczej.. Co prawda gejów coraz mniej w tej firmie, bo świat się zmienia i nie trzeba już "kapłanić", by swobodnie być między swoimi. 2mln $ Watykan przekazał Solidarności w formie łapówki, by JP2 nie ujawniał sekretów, od których chyba osiwiał. Następny abdykował, dziś Franciszek - stara się..

[@tgr-2164]

@@basior.7 Ta gejowsko-pedofilska mafia to tylko panowie w sutannach - mocno mnie pan rozczarował swoją rażącą stronniczością - to bardzo ciekawe panie Adrianie - bo w innych środowiskach zawodowych też to pedofilskie cholerstwo działa i to dobrze działa a pan tego nie widzi albo nie chce pan tego zobaczyć - pewnie tak wygodniej - trzeba być uczciwym jak się tą trudną tematykę podejmuje i napiętnować wszystkich pedofili - nie ma znaczenia czy taki zwyrodnialec nosi sutannę czy inny rodzaj odzienia - oni wszyscy godni są jednakowej pogardy i surowej kary - JP2 niech pan zostawi w spokoju bo jego już nie ma i nie może się bronić - trzeba go było atakować jak żył a nie zachowywać się teraz jak taka małostkowa hiena cmentarna rodem z sowieckiego GRU - to bardzo niestosowne i nie eleganckie panie Adrianie - pozdrawiam

[@basior.7]

@@tgr-2164 proszę pochylić się nad tytułami książek, które padły wyżej, pora ściągnąć słoik z głowy, opowieści przeróżnych pracowników Watykanu spowodują najmniej ból głowy.. jest 2022, to nie 1989 i Polska w PGR, jest przepływ informacji, brak blokad mentalnych do zadawania niewygodnych pytań, czasy Egipskich Kapłanów wykorzystujących zaćmienie słońca do straszenia ludu są już za nami, przynajmniej za niektórymi.. Boga to ja w kościele nie szuka i też odradzam. Zalecam jeszcze raz powyższe książki z wspomnieniami Biskupów prosto z Watykanu - bo to są ich autoryzowane wypowiedzi i lepiej od nich samych na pewno Pan nie wie, no i ile w nich historii prosto od świadków i uczestników zdarzeń. Pora trochę się rozejrzeć chyba.

[@basior.7]

@@tgr-2164 dobrze dobrze, Pan się nie denerwuje, POZDRAWIAM

[@tgr-2164]

@@Mrownica Ja nie jestem drogi panie adwokatem JP II - o jego prawdziwej roli w tej sprawie powiedzą nam odtajnione w przyszłości dokumenty z tajnych archiwów watykańskich [ o ile będą kiedykolwiek odtajnione ] a nie jakieś tam sensacyjne relacje duchownych rozbudowanej administracji ,,Stolicy Apostolskiej'' gdzie pełnili funkcję zaledwie tzw. ,,SUBSTYTUTÓW'' a nie szefów dykasterii czy kongregacji - ci tajemnice swoich urzędów zabiorą ze sobą do grobu - przecenia pan też rolę samego papieża - on panuje a jego wysocy urzędnicy i współpracownicy naprawdę rządzą - to jest fakt bezsporny - nie byłbym też taki pewien w jednoznacznych ocenach samego Franciszka bo my tak naprawdę nie wiemy co dzieje się dziś w otaczającej go jego administracji - dokumenty mogą mam kiedyś coś innego o jego pontyfikacie powiedzieć - ja już tego nie dożyję - pozdrawiam

[@Bugslick]

Logicznie rzecz biorac to ksiega powinna sie nazywac Heindrichowska jak juz tak samo powinna brzmiec nazwa czyli Heindrychowo Ksiestwo Morawsko Slaskie powstalo duzo wczesniej niz Polska Czy Polacy musza wszystko przeinaczac

[@ggnagognagoma2462]

A o sobie powinieneś mówić małpolud bo w końcu twój przodek był hominidem zanim wyewoluował w gatunek Homo Sapiens. Wy służalcy z duszy tak macie. I nie nie masz racji przynajmniej wg Długosza, Prokosza i kronik franków

[@krystynarakowiecki2558]

Znalazł się kolejny niemiecki sługus.