Рет қаралды 2,805
Түйелер шөлге де, қатты аязға да төзімді, күшті көлік малы. Мұның екі түрі бар: қос өркешті түйе (Бактрия түйесі) - негізгі өсірілетін жерлері: Қазақстан, Қырғызстан, Өзбекстан, Астрахан, Сталинград, Саратов және Чита облыстары, бұрынғы КСРО-да мұның Астрахан түйесі, Қазақстан түйесі, моңғол түйесі деп аталатын негізгі үш тұқымы өсіріледі; бір өркешті түйе (дромедар), - Түрікменстанда, көбінесе Тәжікстанда, Өзбекстанның оңтүстік аудандарында және Қазақстанның кейбір жерлерінде өсіріледі. Ең көп өсірілетін жері - Қарақұм. Қоспақ түрлеріне, пайдалануына, қанына қарай: аруана, желмая, нар деп аталады. Түйенің еті мол, жүні биязы болады.
Тауыс құс - біздің планетамыздағы ең көрікті және әдемі құстардың бірі. Бұл қарапайым үй тауықтарының туысы, қырғауыл тұқымдасына жатады. Алайда олар туыстарына қарағанда әлдеқайда көп. Орташа алғанда, ересек павлиннің салмағы 5 кг-ға жетуі мүмкін. Ал денесінің ұзындығы 1 немесе одан да көп метрге жетеді. Құйрығының сұлулығы мен жарқыраған қауырсынының арқасында тауыс бүкіл әлемде ұлылықтың эталоны ретінде танылды. Бірінші тіршілік ету ортасы Оңтүстік Азия болды. Қазіргі уақытта құстар Пәкістанда, Үндістанда, Бангладеште және басқа елдерде кең таралған.
Асыранды кептер, немесе кәдімгі көгершін - кептер тұқымдасына жататын қолға үйретілген құс. Мұның хат таситын, әуестік үшін өсірілетін, сәндікке-соғып билейтін, биікке самғайтын, декоративтік т.б. дегендей 150-ден аса түрі бар. Етті тұқымдарының салмағы 0,8 - 1 кг, жылына 8 - 12 балапан шығарады. Балапанның салмағы 45 - 60 күндігінде 0,5 - 0,6 кг-ға жетеді. Асыранды кептердің еркек-ұрғашысын бөліп, 20 - 30-дан топтастырып өсіреді.
Артезиан суы - су өткізбейтін қабаттардың, немесе жарықтардың және қатты жыныстардың қуысындагы жер асты суы. Ол жер астындағы қысымда тұрады. Бұл - сапасы жағынан да жақсы су. Сондықтан сол аймақтагы елді сумен қамтамасыз етудің ең қолайлы көзі болып саналады