Рет қаралды 2,329
Nubia to kraina historyczna położona w północno-wschodniej Afryce, pomiędzy pierwszą a szóstą kataraktą na Nilu, na terytorium dzisiejszego Egiptu i Sudanu.
Ludy zamieszkujące ją od czasów prehistorycznych stworzyły tu na przestrzeni kilku tysiącleci różnorodne kultury i królestwa z ośrodkami władzy w Kermie, Napata i Meroe.
Nubia, to biblijna kraina Kusz, dla starożytnych Egipcjan była krainą złota, niewolników i egzotycznych towarów przywożonych z południa kontynentu starymi szlakami handlowymi łączącymi Czarną Afrykę z wybrzeżami Morza Śródziemnego. Egipcjanie nazywali ją Ta-Seti, Kraj Łuku, bowiem jej waleczni mieszkańcy byli mistrzami w posługiwaniu się tą bronią. W czasach największej potęgi władcy starożytnych kuszyckich królestw wyprawiali się na terytorium północnego sąsiada, a nawet przez 75 lat zasiadali na tronie egipskim jako faraonowie XXV dynastii.
Około IV w. ostatecznie upadło ostatnie w dolinie środkowego Nilu starożytne królestwo Meroe. Plemiona nubijskie napływające od wielu wieków na te obszary i stopniowo je zasiedlające zaczęły organizować się w nowe organizmy polityczne. Powstały wówczas trzy nubijskie królestwa: Nobadia, Makuria i Alodia, które w VI w. zostały schrystianizowane.
Według biblijnej tradycji pierwszym nubijskim chrześcijaninem był dworzanin królowej Kandaki, o którego nawróceniu wspominają Dzieje Apostolskie (Dz Ap 8:26-40). Oficjalnie pierwsza przyjęła nową wiarę granicząca z południowym Egiptem Nobadia. Jej mieszkańcy zetknęli się z chrześcijaństwem prawdopodobnie już w III lub IV wieku za sprawą egipskich pustelników osiedlających się w rejonie pierwszej katarakty. W połowie VI w. na dwór władcy Nobadii przybył z Konstantynopola kapłan Julian, misjonarz wysłany przez cesarzową Teodorę, żonę bizantyńskiego cesarza Justyniana. W ewangelizacji Nubijczyków pomagał mu Teodor, biskup egipskiej wyspy File, który po powrocie Juliana do Konstantynopola pozostał w Nobadii, do przybycia nowego wysłannika. Był nim aleksandryjczyk Longinus, pierwszy biskup Nobadów wyświęcony przez patriarchę Aleksandrii. On to zbudował w Nobadii pierwsze kościoły, zorganizował kult liturgiczny i ustanowił kapłanów i diakonów. W Nubii powstał system biskupstw mających swoje siedziby w ważniejszych ośrodkach miejskich, między innymi w Faras, które nosiło wówczas nazwę Pachoras. Od VII w. w tym ważnym ośrodku administracyjnym królestwa Nobadii rezydował już na stałe biskup, dla którego wzniesiono najstarszą katedrę. Zasługą Longinusa było także ochrzczenie leżącego najdalej na południu królestwa Alodii. Leżąca między Nobadią a Alodią Makuria przyjęła chrzest z rąk misjonarzy wysłanych przez samego cesarza Justyniana.
Na początku VII w. Nobadia i Makuria połączyły się w jedno państwo - królestwo Makurii, natomiast Alodia pozostała niezależna.
Kościół nubijski podlegał koptyjskiemu patriarsze Aleksandrii, który wyświęcał wszystkich jego biskupów. Chrześcijańska Nubia utrzymywała bliskie kontakty z bizantyńskim Egiptem, szczególnie z ośrodkami na południu kraju, skąd napływały nie tylko dobra materialne, ale także nowe idee.
Najazd Arabów na Egipt w VII w. i odłączenie tej bizantyńskiej prowincji od cesarstwa spowodował czasowe zerwanie tych kontaktów. Nowi, muzułmańscy władcy Egiptu wielokrotnie podejmowali próby podboju zjednoczonego królestwa Makurii, które przez siedemset lat opierało się skutecznie tym zakusom. Dopiero nasilająca się od XIII wieku wewnętrzna rywalizacja o tron makurycki, stopniowa islamizacja ludności oraz silna presja polityczna i gospodarcza muzułmańskiego Egiptu doprowadziły w następnym stuleciu do przejęcia władzy przez wyznawców islamu.
Świat wkrótce zapomniał o chrześcijańskich królestwach nubijskich. Sytuacja zmieniła się dopiero w latach 60. XX w., kiedy władze egipskie rozpoczęły budowę w Asuanie Wysokiej Tamy. Wody Nilu, spiętrzone przez nową zaporę, miały zalać tereny północnej Nubii między I i II kataraktą niszcząc pozostałości dawnych kultur. By ocalić choćby część tego dziedzictwa UNESCO wystosowało apel do międzynarodowego środowiska archeologów prosząc ich o przyłączenie się do wielkiej kampanii, której celem było ratowanie zabytków starożytnej Nubii.
Więcej informacji:
faras3d.pl/hist...