فلسفه کانت به زبان ساده

ایمانوئل (امانوئل) کانت در بخش معرفت‌شناسی فلسفه خود کوشید به این پرسش بنیادین پاسخ دهد که اساساً شناخت انسان از جهان چگونه شکل می‌گیرد و مرزهای این شناخت تا کجاست. او میان دو جریان اصلی معرفت‌شناختی - یعنی تجربه‌گرایی (اصالت تجربه) و عقل‌گرایی (اصالت عقل) موضعی میانه گرفت و با آمیختن بخش‌های از این دو، نظریه‌ای تازه ارائه داد که به ایدئالیسم/ایده‌آلیسم استعلایی معروف است. کاری که کانت در فلسفه کرد شبیه ابتکار کوپرنیک در نجوم بود. به همین دلیل آن را انقلاب کوپرنیکی در فلسفه نامید و ذهن آدمی را در کانون شناخت قرار داد.
کانت در تلاش فلسفی خود نشان دارد که ما جهان را آن گونه که حقیقتاً هست (نومن) نمی‌شناسیم، بلکه تنها تصویری از آن را در ذهن داریم که او آن را فنومن نامید. فنومن از طریق حواس دریافت و توسط ساختارهای پیشینی ذهن، مانند زمان و مکان و سایر مقوله‌های ذهنی، سازمان‌دهی می‌شود. به بیان دیگر، ذهن انسان فعال است و با توان فهم و تخیل خود داده‌های حسی را به شناخت تبدیل می‌کند، نه اینکه صرفاً بازتابی منفعل از واقعیت باشد.
کانت معتقد بود که مرزهای شناخت ما محدود به پدیده‌هایی است که ذهن می‌تواند پردازش کند و ما هیچ‌گاه به نومن دسترسی نداریم. این دیدگاه انقلابی، فلسفه را از دیدگاه‌های سنتی تجربه‌گرایی و عقل‌گرایی فراتر برد و تأثیر عمیقی بر فلسفه مدرن به‌ ویژه ایدئالیسم/ایده‌آلیسم آلمانی و پدیدارشناسی گذاشت. ردپای میراث فکری کانت بر اندیشه فیلسوفان دیگر نظیر شوپنهاور، فیخته (فیشته)، شلینگ و هگل آشکار است. همچنین، پدیدارشناسی هوسرل و اگزیستانسیالیسم هایدگر از تمایز میان فنومن و نومن الهام گرفتند. در اخلاق، نظریه وظیفه‌گرای او مبنای بسیاری از مباحث معاصر درباره اخلاق شد و همچنان در فلسفه سیاسی و حقوق بشر مورد توجه است.

[@kamranjalali4848]

بسیاری عالی استاد ارجمند🌺

[@yazdanmansourian]

درود و سپاس فراوان 🌸

[@bodyguardmaster2308]

تشکر استاد

[@yazdanmansourian]

خواهش می‌کنم. ممنون از لطفتان.

[@massudborhani1523]

ممنون دوست و استاد عزیز، بنظر من پایه و اساس بسیاری از عقاید، رفتار و اعمال ما، به نوع جهان بینی و نگرش ما به جهان هستی بر می گردد و انسان های آشنا با دیدگاه های مختلف فلسفی افرادی چند بعدی، متفکر و روادار نسبت به عقاید دیگران هستند. چیزی که در جامعه امروز بسیار مورد نیاز است. درود بر شما

[@yazdanmansourian]

مسعود جان، سلام و خیلی ممنونم از توجهی که به این موضوع داری. بله کاملا موافقم. از دریافت نظرت خیلی خوشحال شدم. قدردان لطفت هستم رفیق قدیمی و صمیمی. دمت گرم و دلت خوش باد.

[@Reza.Hashem]

سلام استاد .بسیار عالی توضیح دادید همراه صدای زیبا و دلنشین. لطفا اگر امکان دارد از این فیلسوف ها ویدئوهای بیشتری بگذارید .با تشکر .امیدوارم که همیشه موفق و سلامت باشید

[@yazdanmansourian]

سلام و سپاس فراوان از لطف و توجه شما. بله حتما در ویدئوهای بعدی درباره سایر فیلسوفان نیز مطالبی عرض خواهم کرد و امیدوارم مفید باشد.

[@Reza.Hashem]

واقعا بی نظیر هستید جناب استاد .من همیشه بی صبرانه هر روز منتظر ویدئوها ی شما هستم و همیشه مطالب زیادی از شما می آموزم​@@yazdanmansourian

[@fatemehasanzadeh7091]

👏👏👏👏👏

[@yazdanmansourian]

درود و سپاس فراوان 🙏

[@arezooalavikia4891]

ممنون استاد ،لطفا از فیلسوفهای دیگه و اینکه فلسفشون چی بوده بزارید که شناختمون از فلاسفه دیگه زیاد بشه ممنون 🙏🙏🙏

[@yazdanmansourian]

خواهش میکنم. اتفاقا فهرستی از فیلسوفان تهیه کردم که به تدریج به آنها خواهم پرداخت. موضوع ویدئو بعدی در این سری مارتین هایدگر است.

[@arezooalavikia4891]

@yazdanmansourian ممنون خیلی لطف میکنید 🙏🙏🙏

[@drkhorshid]

❤❤

[@yazdanmansourian]

درود و سپاس فراوان 🌸

[@EhsanGhorbani-m5h]

درود بر شما ، مثل همیشه ویدویی خوب و تاثیرگذار یک سوال اینکه چه کسانی در پیدایش اندیشه های کانت موثر بودند آیا او خود از اندیشه های کسی تاثیر ئذیرفته است به عبارتی هستی شناسی خود کانت چیست مثلا در تشبیه به کوپرنیک باید گفت که او نیز بر اساس کارهای دانشمند دانمارکی تیکو براهه به چنین نتایجی رسید. با تشکر از شما

[@yazdanmansourian]

سپاس از شما. همانطور که میدانید همه فیلسوفان، حتی نوآورترین آن‌ها، تحت تأثیر اندیشه‌های پیشینیان خود بوده‌اند. کانت نیز از متفکرانی مانند لایب‌نیتس، هیوم و روسو تأثیر پذیرفت. برای مثال، هیوم با شک درباره علیت، کانت را واداشت که به امکان شناخت بپردازد و انقلاب فکری خود را رقم بزند. نمونه‌ای دیگر هگل است که اگرچه دستگاه فلسفی‌اش را مستقل معرفی می‌کرد، اما از کانت، فیخته و شلینگ تأثیر گرفت و دیالکتیک خود را بر پایه اندیشه‌های آنان بنا کرد. همچنین، نیچه را می‌توان نام برد که هرچند منتقد شدید شوپنهاور و افلاطون بود، اما تحت تأثیر نگاه بدبینانه شوپنهاور به جهان و همچنین دوگانگی واقعیت و نمود در فلسفه افلاطون قرار داشت. هایدگر نیز که به‌عنوان یکی از مهم‌ترین فیلسوفان قرن بیستم شناخته می‌شود، عمیقاً از هگل، هوسرل و نیچه تأثیر گرفت و تلاش کرد مفهوم «وجود» را به شیوه‌ای متفاوت بازخوانی کند. سپاس از همراهی شما و طرح این پرسش خوب و مفید.

[@kamrannikoo7764]

درودها. " اخلاق باید بیانگر منافع مشترکِ جامعه باشد، تأکید بر این که در جامعه‌ی طبقاتی اخلاق منافع یک طبقه‌ی خاص را تامین می‌کند، و این که تنها در جامعه‌ی عقلانی عاری از طبقه است که منافع فردی و اجتماعی در‌هم آمیخته می‌شوند ".

[@yazdanmansourian]

درودی دوباره. به نکته خوبی اشاره کردید. زنده باد. دیدگاه شما اشاره‌ی مهمی به پیوند اخلاق و ساختارهای اجتماعی دارد. در جامعه‌ی طبقاتی، معیارهای اخلاقی اغلب بازتاب منافع گروه‌های مسلط هستند، و این امر می‌تواند عدالت را تحت‌الشعاع قرار دهد. از این منظر، اخلاق واقعی تنها در جامعه‌ای که بر مبنای عقلانیت و برابری بنا شده باشد، می‌تواند منافع فردی و اجتماعی را به‌طور هماهنگ تأمین کند.

[@aristosoxanshenas2050]

" ایمانوئل ..! " چرا او را دستکم با خوانش درست آلمانی زلدگاه او اِمانوئل نمیخوانید ؟ شاید با این روش فردا به "افلاطون" هم با خوانش انگلیسی آمریکن ، بگویید " پِلِی دو " !

[@yazdanmansourian]

بله درست می‌فرمایید. تلفظ آلمانی نام کوچک او درست‌تر است. ممنون از دقت و تذکر شما.

[@aristosoxanshenas2050]

@@yazdanmansourian سپاس از شما

[@arminarmin2279]

خب درستش که ایمانوئل هست دیگه. Immanuel

[@aristosoxanshenas2050]

@@arminarmin2279 بله من اشنباه میکردم پوزش از شما .