Fofo'anga Nuku'alofa

LOFIA
(Tongoleleka)
Koe fanongo talanoa ai pe foki. Na’e holatau ‘ae Ta’ahine Kuini Sālote Tupou III kihe Tu’alikutonga. ‘One ‘afio ‘i ‘Ahononou ‘ihe 1942 pe ofi kiai lolotonga ‘ae Taulahi ‘a Mamani hono II. Pea koe fatu ‘oe ta’anga ni e Fe’iloakitau Kaho koe punake mei Tongoleleka. Koe fekumi ‘ae mātu’a Ha’apai moe Tautahi kihe Tu’i Ha’apai. Koe taumu’a koe fakaloloma moe ‘ofa mei Ha’apai ‘ihe holatau kuo ne fai (Tapu moia)
‘Oku lahi hono fetuiaki ‘oe ta’anga ni moe ngaahi ta’anga Kehekehe pe. Pea lahi moe ngaahi ma’u kehekehe kihe ngaahi lea ‘oe ta’anga ni. Ka koe feinga ke fai ha fakaofiofi kihe mu’aki tatau original. Tulou atu ki Ha’a Tautonu. Fanongo pe ‘ihe ngalu’ea hono fakahua koe “Fasi Fakafonua ‘a Ha’apai.”
Mou kātaki toki kapikapi mo fakakakato mo fakatonutonu ‘ae ki’i okooko ‘oku fai ni.
'E Lofia ē ko 'eku tatau
'Otu Ha'apai nofo kau 'alu
'O kumia si'i fo'i Fā-Tapu
Heka vaka hē pe teu kakau
Keu pāea he muihakau
Fakatētē lousī pe ke a'u
Kehe keu tū'uta hē ki Tongatapu
'O 'ave 'a e pōpōaki pea tala moe fekau
Koe hanu ē 'ae Toa-hē-ko-Tu'uakitau
'Oi fakapō 'isa ē na'a kuo ngalo au
Na'a kuo ke lata 'ihe Toa-ko-Ma'afu
Kuo ke li'aki ai au hē 'o laui ta'u
Ko si'eku kole ‘e fo'i Kukuvalu
'Oua leva koā na'a ke li'aki au
Tatali koā ke a’ufuka ‘ae peau
Pea fasitoto moe 'otungalu
'Ilo 'ihe Ualulu moe Likuvalu
Koe tālanga kuo 'osi fakapapau
Kuo 'osi matua'i mei he 'Api-ko-Kau
Pea sila'i mei Mātuku-'ae-Tau
'O veteki mei Velata
Kuo ma'u 'ae hau
Hei'ilo koe ho'o lata 'i Tongatapu
Tau'akipulu ē 'oku kei fakama'u
Teu tuli he hema 'ae la'ā
Kuo ta'emanonga si'eku 'ofa
Teu hē kihe Tu'aliku-Tonga
Tuikako hono Sialetafa
Ma'a ku teunga kihe Hoositea
Ngalufānifo ‘oe kakai Siana
Papa he alafolau ko Heavula
Toka'one 'i Mate-kakuo-'Eva
Koe toe hā koā ha lau?
Keu tafia 'i Ha'atafu
Teuhia mo Kaloafu
‘I Namu’alie 'o pelu kakau
Teu fehu'i kia Hina hē 'i Hakautapu
Teu 'eke ki Kanokupolu hē pea mo 'Āhau
Fale Ha'akili 'ena 'oku 'ifē 'ae Hau
Koe fē 'a Ha'apai mo si'eku kakau
Nofo pē 'i Tongatapu kau lau pe 'e au
Ko e kakala na ia ko si’oto salusalu
'Uli mai ā hē pea fakama'u
Kau hao'uli pē he koe Hau
Angahā mo Pelehake koe kongakau
Koe fuefue hoto kie fau
Ta’ovala kuo tau si’etau folau
Kau foe loloa moe foe nonou
Pea mo ha’a Fokololo-’oe-Hau
Nau fakatefua kihe tu’aliku
Koe faifatongia ki Ha’a Ma’afu
Koe maea ‘ena kei tautau
Moe lā te’eki fatufatu
Kei viku si’oto kie fau
Pongipongi tupu’a ‘oe hau
‘Oi kata laka hē kihe ‘Api-ko-’Ahononou
‘O mamata he mahiki si’ono laumanu
Ne hangē ha tupe’i mai hono palavalu
‘Isa pe ha kie hingoa si’ono kapakau
‘Isa si’i ‘Enisila koe talafekau
Kuo ekiaki hono ngaahi fetu’u
Koe USA ‘ena kuo fakatulou
Koe ‘enau fakamalua pē kihe Hau
(Composed by Fe’iloakitau Kaho)

[@kitilonikolo482]

Iooooo malie lahi Malaloi Toni

[@lalalokihehau]

hange ka ongo tautehina hhh ofa atu kautama tuku e talahu’i noa 🤣