Forbidden Sounds: You Cannot Make These Sounds, Even if You Wanted to!

You know, there are some sounds that we make when we speak Turkish that speakers of other languages have difficulty in making; for example, the ııı sound. Or the ğğğğ sound caused by the soft g. And of course the rrrr sound. Of course, there are sounds that speakers of other languages make that we find difficult to make, such as the "the" sound in English, laryngeal sounds like "kha" in Arabic or nasal sounds like "ghö" in French. In the Black Sea, for example, there is a village that speaks with a whistle. When you go to Africa, you hear sounds like "tloloku", which is made by clicking the tongue.
This is all well and good, but I wonder if you have ever thought about this: Humans have a repertoire of all the sounds they have ever made for communication. But on top of that, there are sounds that our speech system (that is, our vocal box, larynx, tongue and teeth) allows us to make, sounds that have not yet been made in any language. What do these sounds sound like? But there are crazier ones: There are also sounds that we imagine we can make, but can't because we haven't evolved the necessary vocal equipment. This is the story of those "forbidden sounds"...
#ForbiddenVoices #Voice #Linguistics
00:00: Introduction: Difficult Sounds in Different Languages
01:15 Sponsor Message
02:19 Talking and Communication: What Makes a Person "Human"?
03:32 How Do We Speak?
04:06 How are dialects and dialects formed?
04:40 What is a Phoneme?
05:00 Phonemic Orthography: Is Turkish Read as it is Written?
07:43 Minimal Pairs: How Do We Identify Phonemes?
10:15 Evolution: What Determines Which Sounds We Can Make?
10:55 International Phonetic Alphabet: What Sounds Can We Make as Humans?
13:48 Sounds we can make but don't (or don't change the meaning if we do)!
14:35 Forbidden Sounds: What Sounds Our Evolution Doesn't (Yet) Allow?
15:25 Closing: How would our thinking change if we could make the Forbidden Sounds?
***
📽️ Videography & Post-Production: Cinar Ege Bakirci
Evrim Ağacı's work on science storytelling in Turkey is entirely funded by its readers and viewers. If you find what we do useful and want to help us do more:
💪 You can join our Patreon or Kreosus supporters: / evrimagaci | kreosus.com/ev...
📹 If you wish, you can also support us by using KZbin's "JOIN" option: / @evrimagaci
🎪 To buy science t-shirts, books and other products: pazar.evrimaga...
🎈 To support via IBAN number, cryptocurrency or PayPal: evrimagaci.org...
📕 Learn more about why we need support here: evrimagaci.org...
Thank you so much for standing by us! ❤
***
SOME USEFUL LINKS:
- To watch our latest uploaded video: dar.vin/SonVideo
- To watch our most popular video: dar.vin/EnPopuler
- To subscribe to our channel: dar.vin/EAKZbin

[@evrimagaci]

Open English'in Şehre Dönüş indiriminden faydalanmak için bu formu şimdi doldurun: tem.ag/3resEEg *Netleştirme:* Türkçenin yazıldığı gibi okunmadığını söylediğimiz kısımda verdiğimiz örnekler (mesela "değil vs. diil" gibi), minimal çift oluşturmadıkları için (yani anlam değişikliğine neden olmadıkları için) fonem değildirler. Dolayısıyla bu örnekler, Türkçenin fonemik ortografisini değiştiren örnekler değildir (ama "nar vs. nâr" öyledir mesela). Buna karşılık İngilizcede "car" sözcüğünü "carry"deki "ke" gibi okuyacak olursanız, anlamı bozar ve dolayısıyla fonemdir. Biz oradaki örnekleri, Türkçenin yazıldığı gibi okunmadığı (ama anlam farkına da sebep olmadığı) örnekler olarak verdik. Yoksa videoda da belirtiğimiz gibi, Türkçe zaten ortografik derinliği en düşük dillerden biri. Öte yandan, verdiğimiz örnekler bazı yorumlarda iddia edildiği gibi "yanlış okuma" örnekleri değil. Bugün hangi diksiyon uzmanına danışacak olsanız, "değil" diye okuyorsanız onu "diil" olarak, "alacak" diye okuyorsanız "alıcak" diye düzeltmenizi isterler. Çünkü o sözcüklerin doğru telaffuzu budur; "değil" veya "alacak" değil. Yani biz, gerçekten de yazıldığı gibi okunmayan bir dile sahibiz (videoda da söylediğimiz gibi); ancak ortografik derinliğimiz o kadar sığ ki bu okunuş farkları anlam değişimi yaratmıyor. 💪 DESTEKÇİLERİMİZE KATILIN: Eğer yaptıklarımızı faydalı buluyorsanız ve daha fazlasını yapmamıza katkı sağlamak isterseniz, destekçilerimiz arasına katılabilirsiniz (aşağıdaki destek yöntemleri Evrim Ağacı için önem/fayda sırasına göre dizilmiştir; ancak size en kolay/faydalı gelen yöntemle destek olabilirsiniz): 📌 Kreosus ($): kreosus.com/evrimagaci2 📌 Patreon ($): www.patreon.com/evrimagaci 📌 Kreosus (₺): kreosus.com/evrimagaci 📌 KZbin Katıl (₺): kzbin.infojoin 📌 Kriptopara, Diğer Yöntemler (IBAN) ve "Neden Destek İstiyoruz" Metnimiz: evrimagaci.org/destekol Yanımızda duran harika insanlar arasına katılmayı seçtiğiniz için çok teşekkürler! ❤

[@Sk_byron_official]

İkinci yorum hehe

[@anaranar9430]

Seni seviyorum Evrim ağacı💖

[@ibrahimmaydogdu5735]

doulingo beleş abi

[@turkishwagnerian]

Çağrı Hocam "cık cık" veya "çık çık" diye yazılan ama hayret etmek için kullandığımız ve bu harflerle yazıp ifade edemediğimiz o eylem sesinden de bahsetmeni beklerdim 😜(kıps)

[@Feylesoflar]

turkce yazildigi gibi okunur degil derken yumusak g okunmaz zaten. yogurt dergende yumusak g okunmaz

[@whitelotusmember8664]

Bir dilci olarak dilbilimi ve fonetiğe girmiş olmanız beni çok mutlu etti. Alanı olmayan insanların bilmediği, çok spesifik konuları Türkiye'nin en kıymetli popüler bilim oluşumundan dinlemek büyük bir keyif.

[@aku7597]

Değil kelimesi "diil" diye mi telaffuz ediliyor? Doğrusu bu mu? Ben "değil" olarak telaffuz edersem bu bir yanlış telaffuz mu olmuş oluyor? Ben Türkçe yazıldığı gibi okunan derken harflerin her birinin olurken çıkaracağımız bir ses olduğunu düşünüyorum. Bunla ilgili bir kaynak var mı veya TDK tarafından bir şey?

[@whitelotusmember8664]

@@aku7597 Bildiğim kadarıyla yanlış telaffuz etmiş olmazsınız, yalnızca fazla resmi olur. Diksiyonunuza çok önem verdiğiniz belii olur, tabiri caizse Yeşilçam Türkçesi gibi bir şey olur. Videoda verilen yüklem sonlarındaki "-yor" eki de buna güzel bir örnek, r'leri telaffuz etmek yanlış olmasa da resmi olur yine. Ayrıca şunu da göz önünde bulundurmak gerek, bu kelimeleri yalnızca konuşma akışı içinde bu şekillerde telaffuz ediyoruz, ayrı bir kelime olarak telaffuzu belirtilirse "değil" yine "değil" şeklinde telaffuz edilir. İngilizce'de bunun için "a car" örneği verilebilir. Normalde "ei kɑː (ei kar)" şeklinde telaffuz edilir ama konuşma akışı içinde ei sesi ə yani schwa sound'a dönüşür dolayısıyla telaffuz cümle içinde "I bought a car (ə kɑː)" şeklinde olur. "ə" sembolü ile gösterdiğimiz bu sesin okunuşu da kısa ve ağzın orta bölümünden gelen bir "ı" gibidir. Türkçe'de doğrudan kelimenin kendi başına telaffuzuna etki eden durumlara ise videoda da bahsedildiği gibi kısa ve uzun "a" sesi verilebilir. Chatgpt'ye sordum bunu ve cevap olarak Türkçe'de okunuşun uzun mu kısa mı olduğunu yazılıştan anlamanın genelde bir yolu olmadığını söyledi. Örnek olarak da "kapı" ve "kâğıt" sözcüklerini verdi ama burada yazıma da etki ettiğinden pek doğru bir örnek olmayabilir, videodaki tarih kelimesi güzel bir örnek olmuş gibi. Bir diğer örnek de şu ana kadar size cevap verme amacıyla araştırma yapana kadar hiç fark etmediğim bir şey. Dilciyim ama alanım Türkçe değil İngilizce olduğundan telaffuzdaki nüanslar gibi detay konulara ortalama bir insandan daha hakim değilim açıkçası. Chatgpt sağ olsun, ondan öğrendim :D. Yanlış değilse (bazen yanılabiliyor malum) Türkçe'de iki tane y sesi olabilir. Bir tanesi voiced palatal approximant (ipa'deki gösterimi [j]), bir tanesi de voiced palatal fricative (ipa'deki gösterimi [ʝ]). Örnek vermesini istediğimde ilki için yok kelimesini, ikincisi içinse yüz kelimesini verdi. IPA'i açıp sesleri tek başlarına dinlemeye çalıştığımda aradaki farkı duymakta zorlandım şahsen. Yok kelimesindeki y sesinin İngilizcedeki yes kelimesindeki y gibi telaffuz edildiğini, öte yandan yüz kelimesindeki y sesinin ise damağa kısmen daha yakın bir ses çıkardığını söyledi. Bir farklılık var gibi geldi bana da, her ne kadar duyması zor olsa da. Uzun lafın kısası Türkçe her ne kadar pek çok dile göre daha fonetik veya fonemik ortografisi yüksek (bu tabiri de ilk kez duydum bu arada, biz gayet de fonetik tabirini kullanıyoruz) bir dil olsa da, %100 böyledir diye bir durum yok tabii ki, zaten hiçbir dilde yok. Videodan öğrendiğim kadarıyla istisnalar sadece Esperanto gibi yapay diller. Bu dillerde dil bilgisi kurallarının da istisnaları olmadığı göz önünde bulundurulunca şaşırtıcı olduğunu söyleyemem açıkçası. Son bir konu da TDK ile ilgili. Ben bırakın TDK'yı, türkçe herhangi bir kaynak bulamadım açıkçası bu konuda. Benim bulamamış olma ihtimalim de var tabii ama içimden bir ses direkt yoktur diyor. Türkçe'yi hala Ural-Altay dil ailesine mensup bir dil olarak öğreten bir müfredattan çok bir şey beklememek lazım. Tek problemin de dil konusunda olmadığını zaten hepimiz biliyoruz.

[@aku7597]

@@whitelotusmember8664 "Tarih" kelimesi örneğine ben de katılıyorum "değil" kelimesine göre daha mantıklı geldi en azından. Sanırım bu fonetik durmunu Türkçe ile Türkçe olmayan etrafımızda konuşulan diğer dilleri karşılaştırdığımızdan dolayı biz abartıyoruz. Ama sanıyorum ki Türkçe, bilmesek bile duyduğumuzda yazması en kolay dillerden biri Türkçe ( abi bunla övünek bari :D)

[@aku7597]

Bide ben zaten çok bilgili biri değilim bu konuda bir sayısalcı olarak. 4 kere felan düzelttim yazdığım şeyi xd

[@whitelotusmember8664]

@@aku7597 Evet o bakımdan kolay bir dil Türkçe. Öte yandan ses olayları ( benzeşme, yumuşama, kaynaşma vb.) da olduğundan dolayı ve cümle yapısı İngilizcedeki gibi özne+yüklem+nesne değil de özne+nesne+yüklem şeklinde olduğundan ve başka birtakım sebeplerden ötürü yabancılar zor öğreniyor.

[@UmayCansar]

Bir Türkolog olarak üniversitelerde dahi böyle net anlatılmayan bir konuya değindiğiniz için size teşekkür ederim Çağrı Mert. 🤍💯

[@xdislarium825]

npc

[@iai3054]

@@xdislarium825 Herkese yazıyorsun bunu?

[@whitelotusmember8664]

@@xdislarium825 ?

[@ChickyWhickyThicky]

​@@xdislarium825bilgisiz

[@Cahangir_Abdullayev]

@@xdislarium825 kanka npc lik ne varki adam doğru söylüyor nerdeyse hiç bir üniversitede böyle güzel ve net dersler anlatılmıyor

[@foxus-a113]

Hocam çok ilgimi çekiyor bu konular. Sizin anlatımınızla bu seriye yeni bölümler gelmesi beni çok mutlu eder 🤍

[@xdislarium825]

npc

[@tubtvt]

@@xdislarium825 ne alaka

[@0959kedi]

@@tubtvt Sen onu boş ver. Öven hey yorumun altına "npc" yazıyor, spam botundan farkı yok knedisinin.

[@lllll.ll.l.l]

Keşke dersleri de bu kadar dikkatli ve merakla dinlesem. Konuşmanız insanı konunun içine çekiyor. İyi ki varsınız!❤

[@SilentKiwi_]

Bizi bilimle tanıştırdığın için teşekkürler ❤

[@xdislarium825]

npc

[@steelhd7843]

ahaha. harbiden.@@xdislarium825

[@yusufdenizozdem5400]

??

[@umidmirzliyev2718]

Bir dilçi olaraq çox faydalı video oldu. Təşəkkür edirəm.

[@dilhunumoylesine]

Gerçekten Türkiye'de başarılı işler yapan sayılı kanallar arasında. Eminim bir çok kişi bana hak verecektir. Hem bilgilendirici hem öğretici hemde bilinçlendirici içeriklerinizden dolayı gerçekten teşekkürler Evrim Ağacı ♥️🤗

[@syummn8419]

tek kanal?

[@zelalaslan372]

Tek kanal değil ama mükemmel bir kanal olduğu kesin.

[@xdislarium825]

npc

[@dilhunumoylesine]

​@@xdislarium825😂😂

[@zelalaslan372]

@@xdislarium825 bi git işine Allahını seversen

[@savfullotursunov4606]

Öyle bir anlatıyorsunuz Maşallah, her çektiğiniz vıdeolar mükemmel 👏👏👏👍🏻🇺🇿🇹🇷🇺🇿🇹🇷

[@xdislarium825]

npc

[@sahrases]

Seni izlemeyi çook seviyoruz. Çok şeyleri sayende öğreniyoruz. Bilim adına yapılacak videoların öncüsü olarak büyük hizmetlerin oluyor teşekkürler❤

[@duhancik]

İnternette geçirilebicek en verimli 15 dakikaydı teşekkürler.

[@joshhjoness]

Bu kanal sponsor alınca kendi cebime para girmiş gibi seviniyorum hep böyle devam eder umarım

[@xdislarium825]

npc

[@Nazimvar]

Johs jones yorum atınca gelen mutluluk hissi

[@Nazimvar]

​@@xdislarium825XD islarium yanıt yazınca gelen mutluluk hissi

[@joounobanken]

@@xdislarium825 şunu spamlamayı kes botsun sende

[@refik59]

Teşekkürler.

[@rizvanhuseynov1332]

En güzel kanal EVRİM AĞACI teşekkürler

[@YTReflexz]

Seni dinlerken nedense aklıma doğa geliyor.güzel ve sevdiğim şeyler geliyor,sen bı harikasın.

[@lokiholmes]

Anlatım her zamanki gibi muhteşem

[@superkazan]

bu videoda çok hata var. Örneğin; > "gidiyorum" sözcüğü "gidiyom" şeklinde okunmaz. gidiyom-gidiyem-gidiyok v.s. gibi söyleyişler ağızdır. Ama İzmirli de Urfalı da İstanbullu da kağıtta yazan "gidiyorum" sözcüğünü yazıldığı şekilde okur. > Speaker ile spiker'in yazılışları farklıdır. Hoparlör olarak kullanılan "speaker" İngilizce yazılışı ve okunuşu ile birlikte kullanılır. Bunun 2 nedeni var: hoparlörlerin kutularında "speaker" yazması, ikinci neden de; Fransız kökenli "hoparlör" sözcüğünün Türkçeye speaker sözcüğünden daha önce yerleşmiş olması. Sunucu-konuşmacı anlamında kullanılan spiker ise Türkçeye bu anlamda giren ilk sözcük olduğu için, yazılışı da Türkçe telaffuza uyarlanarak girmiştir. Bir kişi Speaker'ı okurken İngilizce okur, ama spiker derken Türkçe okur. Hoparlöre "speaker" diyen bir Türk, speaker'ı Türkçe olarak okumaz yani. İngilizce olarak yazıp - İngilizce okur. > Türkçe'de karşılığı olmayan yabancı sözcükler, Türkçe'ye girmek zorunda bırakılırsa, yazılışları okunuşuna uygun girer, bilgisayar sözcüğünden önce de Türkler bilgisayara computer(kompyitur) değil kompüter diyor ve bu şekilde yazıyordu. 70'li-80'li yıllarda yazılan kitaplarda, dergilerde hep kompüter şeklinde yazılmaktadır. > Kısacası, yabancı kökenli X bir sözcüğün karşılığı Türkçe'de varsa; o X sözcük aynen yazıldığı gibi kullanılır, ve orjinal dilinde okunur. Ancak; X sözcüğünün Türkçe'de karşılığı yoksa, sözcük o dilden alınıp, Türkçe okunuşu ile kullanılır. > Show sözcüğü örneğin, şov şeklinde Türkçe'ye girmiştir. Show olarak kullanan bir kesim de vardır. Bunun tek nedeni de tabii ki ilk özel tv'lerden olan Show TV'dir. Bundan haricinde, şarkılarda, kitaplarda v.s. hep "şov" şeklinde yazılır. > Yani, her durumda Türkçe, yazıldığı gibi okunur.

[@Nevaal25]

Türkçe mantıklı, güzel ve bilimle ilgili bir evrim ağacı bir de barış özcan var Teşekkürler Çağrı bey

[@lordunteki173]

Bebar Bilim?

[@sinankucin5233]

anlatığın sırada deneyip doğrulamak ayrı keyifli oluyor

[@tunasayl2928]

Değerli Evrim Ağacı, bu sosyal mecradaki en iyi kanallardan birisiniz. Şu vakte kadar tamamen tüketici kaynaklıydınız,sponsor almak zorunda kaldınız herhalde. Sağlık olsun,bunca zaman sponsorlara direnmeniz bile şaşılası şeydi doğrusu. Umarım bu durum kalitenizi bozmaz. Her ne kadar reklam endeksli bir video ve kanalın genel izleğinden çıkılmış olsa da gayet güzel olmuş. Başarınızın devamını diliyorum.

[@XavierXienne]

Ya herifin para kazanması durumunu hor görenler var,uyuz oluyorum.Etmeyin böyle

[@pharmfit]

Bence konu olcak cok ilginc ve bu aralarda ilgilendigim bir şeydi iyiki böyle bir konuya değinildi. Eğer ingikizce telaffuzu geliştirmek istiyosaniz fonetik alfabeyi ogrenmeniz lazim çok açıklayıcı bir video olmuş

[@crplayer2016]

@@XavierXienne mevzu para kazanması değil aslında kanka sponsor alanlar genelde olur olmadık övgüler veriyor sürekli ondan bahsediyor video konu çeşitlişiği sponsor tarafından haliyle kısıtlanıyor vs. yani kısaca bağımsız bir bilim kanalı olamayabiliyorsun ama bir kısmına sponsorluk deyip orada bahsetmesi gayet iyi evrim adam dengeyi bozmaz zaten

[@papatya8949]

​@@XavierXienne Hor görmedi, para yüzünden kalitesini düşürmemesini rica etti ve bu "reklam endeksli" videoda kalitesini düşürmemesini tebrik etti. Sonuçta para kaliteyi arttırabildiği gibi düşürebilir de.

[@caneroner7805]

Adı Evrim ağacı yerine bilgi uzayı olması gereken bir kanal. Ayrı konularda bu kadar çok insanın dikkatini beğenisi toplamak da gerçekten takdire şayan . Sapka cikaçıkarıyorum🎉🎉🎉

[@enesguler3454]

Sonunda sözelcileri mutlu edecek bir video. Teşekkürler Evrim Ağacı.

[@onurcan7864]

Yıllardır takip ediyorum sizi çok faydalı içerikler üretiyorsunuz, bu gençlerin sizin gibi öğretici insanlara ihtiyacı var.

[@DPhoenix_]

Evrim ağacının video kapaklarına bayılıyorum😄

[@Nazimvar]

Deniz telek yorum atınca gelen mutluluk hissi

[@DPhoenix_]

Teşekkür ederim, ama gerçekten vaktim olmasa bile video kapakları bazen o kadar ilginç oluyor ki beni kendine çekiyor.

[@ilkerduran1]

Bu kanalda böylesine detaylı Ses Bilim ile karşılaşacağım aklıma gelmezdi. Derslerimde anlattığım şeyleri bu kanalda sizden görmek ve duymak keyif verdi. Muazzam bir içerik olmuş. Çok teşekkürler 🧠❤

[@hakanyigit868]

Senin her yerden haberdar olmana bayılıyorum kankayaa

[@MasterofN]

Arrival geldi aklıma. Dil ve düşünme şeklinin nasıl değiştiğini güzel anlatıyor.

[@Berat_kts]

Gene çok güzel ve bilgilendirici bir video olmuş

[@Nazimvar]

Spastik yanıt yazınca gelen mutluluk hissi

[@MrHmzy]

Ya her videoda mı insan bilgilenir ufku açılır. Hayret gerçekten. Elinize sağlık.

[@sevvalsahin2746]

4.sınıf öğrencisi bir Stajyer Dil ve Konuşma Terapisti olarak çok beğendiğim çok faydalı bulduğum bir video oldu. Mükemmel🤩

[@Ardacan26]

Merhabalar. Sanırım şuan mezun olmuş bir dil ve konuşma terapistisiniz ve ben bu bölümü düşünen genç bir kardeşiniz sayılırım. Acaba şuan mesleğinizden memnun musunuz ve maaş konusunda eksik hissediyor musunuz? Ya da ben 4-5 sene sonra mezun olana kadar fizyoterapistler gibi çoğalıp asgari ücret standartlarında mı çalışırım. Eğer cevaplayabilirseniz beni çok memnun edersiniz

[@YazikKafana__]

Her zamanki gibi muhteşem bir video eline sağlık :)

[@spessalutiss]

Mükemmel. Sondaki müziğin o yasaklı ses konusuna ana soruyla girişi çok iyi düşünülmüş ayrı enfes hava katmış.

[@Bolevaziyetesoxam]

Türkiyenin en yararlı kanalı olarak şu uzaylı konusunu ve bilgi kirliliğini ortadan kaldırabilirsen çok iyi olur her kafadan ayrı bir ses çıkıyor meksikadaki uzaylılardan bahsediyorum

[@benberk]

Videonun henüz ilk dakikasını izledim, durdurdum yazıyorum. Farklı dillerde olan farklı seslerin varlığı ve bizim tüm iletişim sürecimizde, konuşurken ve şarkı söylerken bu sesleri kullanmadan tüm ihtiyaçlarımızı gidermemiz, eksikliğini hissetmemiz ara ara beni düşündürmüştür. Farklı bir dili öğrenip konuşma ihtiyacı duymadığımız sürece eksikliklerini hissetmiyoruz. * bir de doğada duyduğumuz sesleri taklit edememek "hayvanların çıkardığı sesler, patlama sesi, cam kırılması, frenleme sesi, motor sesi vb. " garip geliyor, fiziksel olarak yeterli olmayabiliriz elbette her sesi çıkartmak için ancak bunları yazıya da dökemiyoruz. (gerçi yazıya dökmüş olsak, harfler yeterli olsa bu sesi çıkarıyor olurduk.) ** tam emin de olamadım şimdi, bazı ender yetenekleri olan insanların videolarına denk gelinebiliyor, doğadaki sesleri taklit edebiliyorlar (kusurları olabilir, birebir değildir ancak çok yakın) buna rağmen çıkan bu sesleri yine alfabe ile kayıt altına almak yine çok daha güç gibi. Her dilde, veya alfabede farklı seslere karşılık kodlamalar olsa da bazı sesleri tek bir alfabe ile kodlamak mümkün değil sanırım. videoya devam ediyorum..

[@efebaransevindik9925]

8:17 sabah sabah mutlu ettiniz beni

[@tunahanakca70]

yubbi yeni evrim ağacı videosu tşk abi

[@Itsofly]

2:58 kalbim durdu teşekkürler 👍🏻

[@dehumanized93]

HAH SONUNDA YA. "Türkçe yazıldığı gibi okunur" diyenlere şunu anlatmaktan dilimde tüy bitti.

[@furkanomercaglar9039]

Aramızdaki samsunlular diyince bi tebessüm ettim seviliyorsunuz

[@mehmedgundogdu6880]

Saygı Değer Administer Mert Bey Şahsen Bireyin Sınırlıdır Dünyasında Yaşamak Hem Fiziksel Hemde Zihinsel Sınırlarla İç İçe Kas Kütlesinin Kuvvet Uygulama Katlanma Durumu Limit Altındaki Sesleri Duyama Gibin ... Şimdiden Emeklerinize Sağlık Her Daim Bilgilendirici Ve Akademik İçerikli Yayınların Devamını Dört Gözle Bekliyoruz ...

[@xdislarium825]

npc

[@kucchiki]

​@@xdislarium825Ucube

[@MgSoftware0101]

Saygıdeğer administer mehmet dayı peşindeyim yine buldum seni 😀

[@kuzgun07]

Evet süper bir konu ve anlatım daha teşekkürler ✋

[@ugurcinar8240]

ağzına sağlık kardeşim. bilimle ilerlemeye devam.

[@winidol2]

iyiki varsınız ..emeğinize saglık.

[@lorindol5512]

aramızdaki samsunlular dediğinizde ve o bakışı attığınızda izleniyormuşum gibi hissettim dnskfjskcjjscjs

[@ozanfirat84]

Aklıma üniversite yıllarımdaki Fonetik ve Linguistik derslerim geldi. Dilbilim serisinin devamı gelir umarım.

[@Thyme4499]

Ne okudunuz? Çok merak ettim fonetik dersi deyince.

[@ozanfirat84]

@@Thyme4499 İngilizce Öğretmenliği okudum. 😊

[@AyxanZamanzade]

salam men azerbaycanliyam sizleri cox seviirik TURKIYE AZERBAYCAN

[@burakbilecen9841]

Dilbilim ile ilgili daha fazla gelir umarım. Özellikle sonda bahsettiğiniz Sapir-Whorf hipotezi gelirse çok güzel olur. 💯

[@NurşenKahveci-w8x]

Bizi bilgilendirdiginiz için teşekkür, emeğinize sağlık.❤❤

[@tumekkan]

Dostum,belki de türkçeyi yeryüzünda yazıldığı gibi okuyan tek kişi olabilirim😂. Yurt dışında büyüdüğüm için,dilimizin yazıldığı gibi okunduğu inancına göre çocukluğumdan beri dilimizde hiç bir takıyı yutarak okumamaya alıştırdım kendimi ve hatta kelimeleri yutarak konuşanlara karşı da hep olumsuz bakmışımdır. İşim gereği yaptığım anonslarda,yolcular anonsumu hep ses kaydı zannetmiştir.Bazıları ise anonsu siz mi yaptınız diye sorarlardı,konuşma şeklimin düzgünlüğünden şüphelenerek😂Halk ağızı ile konuşulan dilde her ne kadar yuvarlama yapılıyor olsa da,ben yine de dilimizin aslında yazıldığı gibi konuşulması gerektiğini düşünüyorum. Öyle olmasaydı tv spikerlerini son derece düzgün türkçe konuşanlar arasından seçmezlerdi

[@keyfixtwitch]

Gel de bunu insanlara anlat şimdi 😂. Anlamazlaaaar 😂

[@dekanicoyunda]

Evrim Ağacı kanalında her yeni video gördüğümde gerçekten ne kadar şanslı olduğumuz tekrardan aklıma geliyor.

[@pouyahariri5016]

Çoooooook guzal bilimsel konu keşke hep böyle bilimsel çığır açan konuları konu yapsaniz❤

[@aynurrbzad5207]

Abi iyiki varsın bizi bilgilendiriyorsun.

[@xdislarium825]

npc

[@sukruaydn1000]

Bir dilbilimci olarak bu tarz videoların gelmesini istiyorum

[@EmreCAKIR-sn2kz]

Ne olursa olsun dünyadaki bütün alfabelerin sesleri Türkçe'deki seslerden oluşuyor aksini kimse iddia edemez Türkçedeki alfabedeki bütün harflerle seslendiriyor Japoncada bile

[@cl2t2ncskn24]

YORUMLARDA HERKES DİLBİLİMCİ OLMUŞ MAŞALLAH, BU KONUYU DİLBİLİMCİLER ANLATSA DAHA İYİ, ÇÜNKÜ NE DERSEK DİYELİM KENDİ BİLDİĞİNİZİ BİLECEKSİNİZ, YAZILDIĞI GİBİ OKUNMAMA NEDENİ, KONUŞMADA AKICILIĞI SAĞLAMAKTIR,

[@the__monkey]

Keşke bu yorumu 1000 kere beğenebilsem ya. "Türkçe'yi yanlış konuşuyorsun" diyen herkese cevap yazmaya çalışıyorum son yarım saattir. Dilbilimi anlamıyorlar.

[@atakanbalaban3543]

Evrim Ağacı sen ne muhteşem bir kanalsın. Dilbilim meraklısı biri olarak bu video beni ayrıca mutlu etti. Kıvanç duydum.

[@meftunpervane]

Kesinlikle cok büyük değişiklik olurdu. İnsan bir dilden diğer dile geçtiğinde bile bambaşka biri oluyor

[@muhammedaydn3747]

Videolar o kadar iyi kaliteli ki canım sıkıldığında sürekli kanalına geliyorum abi izliyorum izlediklerimi birdaha izliyorum abi süpersin abi devam❤️

[@CR_85]

Abi Esperanto iyi bir dil esperanto, L.L Zamenhof tarafından yaratıldı. Öğrenince kullanım alanı genişleniyor boş dil sanmayın, Öyle bir durum olmuş ki, Politikacılar bu dili öğrenmek zorunda kalmışlar. 2.000.000+ konuşanı var. Yapay dilciyim

[@izlemekherseydir]

#2:49 neden hepsi orta parmak çekiyor

[@izlemekherseydir]

😮

[@66Namlu06]

Bu videoya yorum yaptım ama bütün videolarını seyrediyorum anlatımın hitabiyetin araştırmaların bize çok şey katıyor tebrik ediyorum başarılar.

[@Olurmu_ki]

Sayenizde bilim nedir ve nasıl sevilir öğrenmiş oldum. Herkese tavsiye ederim. TEŞEKKÜRLER.

[@qwertyuopg5245]

Çağrı bey mewing'in bilimsel geçerliliği ve bununla beraber dil konumlanmasının yüz hatlarına etkisi ile alakalı detaylı bir video fikriniz var mı acaba?

[@mustafa.varol_]

İlk defa tatmin etmedi atılan video..

[@henstoo]

Daha gecen bu konuyu kendi kendime dusundum ve böyle bu konu yayinlandigini gorunce cok sevindim diline ilmine sağlık mert hocam!

[@berraare]

türk dili ve edebiyatı öğrencisiyim, profesör denen eğitmen bile böyle güzel anlatmamıştı.

[@selcukselcuk1044]

Teşekkür ediyorum. Her seferinde farklı ve önemli konular hakkında bilgi sahibi oluyoruz. Aklınıza sağlık. Strasbourg dan sevgilerle.👍🙏🙋‍♂️

[@SemihULUKOL]

Eeelli bes 🙋🏻‍♂️

[@turkishwagnerian]

Çağrı Hocam "cık cık" veya "çık çık" diye yazılan ama hayret etmek için kullandığımız ve bu harflerle yazıp ifade edemediğimiz o eylem sesinden de bahsetmeni beklerdim 😜(kıps)

[@alperm.1151]

Aynısını yazacaktım ilk o geldi aklıma, kesinlikle özel bir sembolle gösterilmeli, 'cık'ın o sesle uzaktan yakından alakası yok

[@turkishwagnerian]

@@alperm.1151 kesinlikle öyle

[@mertcanhacfazloglu4862]

Muhteşem video olmuş, ağzına sağlık. Önümüzdeki günleri titrek g gibi ses çıkarmaya çalışarak geçireceğim senin yüzünden😊

[@emn_fatih]

Hep bilmediğimiz sesler var mıdır veya bunları çıkarabilir miyiz diye düşünürdüm. Bu video çok faydalı oldu. ❤

[@drmilooo]

Sözde Nasa'nın uzaylılarla alakalı yaptığı açıklama hakkında bir video gelir mi?

[@uzaktankumanda6969]

Uzun süre diksiyon eğitimi almış biri olarak söylüyorum, bu video çok başarılı.

[@50gens]

G gibi art damaksıl bir sesi r gibi titreşimli bir şekilde çıkarmak nefes verirken mümkün değil, ama havayı içeri çekerek çıkarılabiliyor.

[@tolgahanhacoglu4502]

çok güzel bilgilendirici bir vidyoydu ama benim aklıma bir soru takıldı peki peltek insanlar niye bazı sesleri çıkaramıyo

[@suriyelilerdenbiktim]

abi youtube da sacma sapan video atmayan ogreni dostu birisin mücevher gibi parlıyosun

[@Cristianatajan]

Şimdi dünyaya ve konuşmaya çok başka açıdan bakıyorum Aslında konuşma sadece hava ile gırtlağımızın birleşimiyle oluşan sesler(tüm evrim ağacı üyelerine ekibine ve size çok çok teşekkürler siz olmasaydınız cahilce yaşayacaktık umarım tüm dünya uyanır ve din denen saçmalıktan vazgeçer ama sizin sayenizde geleceğe daha yakınız❤️❤️❤️❤️❤️❤️

[@hebelehubelenebukele]

BEN CIKARTABILIOM VEYA CIKSRTTIGIMI ZANNEDIPRM

[@muhammedali3830]

Türkçemizi bozdun sağol 😂😂😂😂

[@muhammedali3830]

Evt haha

[@muhammedali3830]

Ben de öyleyim

[@Turkuz]

Vauu muhteşem. Çocukken yeni harfler ve sesler bulmayı çok düşünürdüm

[@excuseme2111]

Lütfen mutlu edecek şeyler anlat bize Çağrı. Çok karamsar olduk. Bıktık yıldık..

[@emresk1308]

2:58 evde tek başıma akşam vakti izliyordum anlık kalp krizi geçirdim

[@ahmeterhan06]

Merhaba, öncelikle kanalınızı severek takip ediyorum fakat bu videonuzla ilgili birkaç eleştiride bulunmak istiyorum. Dediğin gibi Türkçe'nin %100 fonemik değil ama senin verdiğin örneklerin hemen hemen hepsi ağız farklılıklarından kaynaklı oluşan farklılıktı; örneğin "gülmeyeceğim" yazımı, İstanbul ağzı esaslı yazım kuralları belirlenirken İstanbul ağzı konuşan bireyler bu kelimeyi ve bu eki böyle söylediği için bu şekilde kural belirlenmiş. Farklı bir insanın, hatta insanların birçoğunun farklı bir ağızla "gülmiycem" demesi aslında "Türkçenin yazıldığı gibi bir dil olmadığı" argümanına başarılı bir örnek değil. Aynı şekilde tartışmalı olduğunu belirttiğin örnekler hariç, diğer örneklerin de buna benzer örneklerdi, yani Türkçenin "yazıldığı gibi okunan bir dil değil" argümanını destekleyen örnekler olduğunu düşünmüyorum. Ortografik derinlik kavramını da ilk kez sizinle öğrendim. Bilgilerinizi paylaştığınız için teşekkür ederim. Fakat buradaki "sığ" ve "derin" kelimelerin çağrışımlarından dolayı İngilizce'nin Türkçe gibi diğer dillerden daha kullanışlı, "derin" ve üstün bir dil olduğu algısına kapılmamak gerekliliğini de vurgulamak isterim.

[@arsandolay9]

Tam ben yazacaktım bu yorumu gördüm. Sana katılıyorum. Türkçe'de metni "Yürüyor" diye okuduğun zaman kimse sana yanlış söyledin "Yürüyo" diye söyleyeceksin diyemez. Ama ingilizce gibi dillerde "Knight"'ı okurken "Nayt" diye okuman lazım "Knayt" dersen olmaz. Şive'yi fonetik olma ile karşılaştırması bence de yanlış

[@ahmeterhan06]

@@arsandolay9 size katılıyorum fakat Çağrı Bey'in çalışma alanının bu olmadığını düşünüp anlayışla karşılamak gerek. Buna rağmen insanları her konuda bilgilendirmeye çalışması takdir edilesi.

[@the__monkey]

Türkçe'yi herkes aynı konuşmuyor. Dilbilimde "doğru konuşma" ve "yanlış konuşma" yoktur. Dilbilimde insanlara "böyle konuşmalısınız!" demek yerine onların nasıl konuştuklarını inceleriz ve dilbilimi "bilim" yapan da budur. Şimdiki zaman eki olan -iyor'un "iyo" olarak telaffuz edilmesi günümüzde çok yaygın olduğu için bu telaffuzu yanlış değil, -iyor'u telaffuz etmenin başka bir yolu olarak tanımlarız. Dillerin zamanla değişip başkalaştığını biliyor ve bunu kabul ediyoruz. Dilbillimsel olarak bakıldığında bu videoda yanlış bir bilgi yoktur.

[@arsandolay9]

@@the__monkey kardeşim şive ile yazılanın olduğu gibi okunması olayı farklı birşeydir. Ben bu yazıyı yazdığım zaman her harf kendini temsil eder. A bazen E diye okunmaz ya da C ara sıra K diye okunmaz. Konuşmaktan değil yazılan ile okuma uyumluluğunundan bahsediyoruz. Bu yüzden de Türkçe gayet fonetik bir dildir.

[@ahmeterhan06]

@@the__monkey hocam yazmanız belli ki var ama okumanız yok herhalde. Ben dediklerinizi çok iyi biliyorum merak etmeyin, yetkinlik seviyemi belirterek (ve bir dilbilimci gibi değil de sizin gibi dilbilimin kendisiymiş gibi konuşarak) şov yapmak istemedim ve yazdığımı bir daha düzgünce okursanız insanların doğru veya yanlış konuştuklarına dair hiçbir şey demediğimi göreceksiniz.

[@hakanunsal1819]

Böyle ilginç bilgileri dinlemek çok hoş teşekkür ederim ağızına sağlık bide ağzına B ve L ti anlatırken zoom yaptığın yerde bi gülme geldi 😂😂

[@Kadir85Akin]

Geliyo, Gülmicem, Alıcak gibi örnekleriniz “Türkçe yazıldığı gibi okunur” söyleminin aksi değildir. Bu örnekleriniz yanlış. “Türkçe yazıldığı gibi konuşulur” şeklinde bir iddia olsaydı, bu örnekler sadece o iddiayı çürütmek için kullanılabilirdi. Ben mesela “Alıcak” yazdım siz ı harfi ile okudunuz, demek ki yine yazdığım gibi okuyorsunuz. “Cazibe” örneğiniz ise az çok doğru, çünkü orada a’yı uzatıyoruz ancak bu şekilde uzatmayı ifade eden bir harf ile yazmıyoruz. Cazibe yalnız Arapça kökenli bir kelime, o yüzden “bu örnek az çok doğru” dedim. Türkçe yazıldığı gibi okunur tezinin aksine Türkçe kökenli kelimelerle iyi bir örnek videonuzda göremedim.

[@olmekistiyorum31]

ya sen alicak yazdin diye karar verilmiyor buna whatsapp degil burasi, turkcede alacak deniyor. sen alicak yazdin diye bu alicak olmuyor anlatabildim mi abim.

[@Kadir85Akin]

@@olmekistiyorum31 Anlatamadın. Türkçe her zaman yazıldığı gibi konuşulmaz ama yazıldığı gibi okunur. Yazımı bir kez daha okumanı tavsiye ederim. Eğer İngilizce, Fransızca veya Almanca konuşabiliyorsan ne demek istediğimi daha iyi anlayabilirsin. Çünkü bu diller yazıldığı gibi okunmaz. Fransızcada duyduğun bir kelimeyi 300 farklı şekilde yazabilirsin. Türkçede duyduğun gibi yazabilirsin. Sözlükte olmayan bir kelime bile olsa duyduğun gibi yazabilirsin. Türkçe’nin kuralları buna izin verir.

[@Keriarty]

Ne saçmalıon kanka ​@@olmekistiyorum31

[@Ali_Erkekli]

@@Kadir85Akin işin gücün yok 3-5 kişinin görebileceği seviyede uzun uzun şeyler mi yazdın? ayrıca @olmekistiyorum31 haklı. kendi kafana göre şeyler yazma. insan bi teşekkür eder böyle bi video yapıldığı için. tabi ordan yazması kolay. çok kolaysa gel sen yap.

[@Ali_Erkekli]

@@olmekistiyorum31 kesinlikle katılıyorum

[@knuckleburger]

Harikasın dostum. Harika içerik, mükemmel sunum.

[@tarikyildirim8859]

Teşekkürler Evrim Ağacı

[@deyesilpinar]

Şaka mı bu? Yazıldığı gibi okunması gerekir. Günlük dilde okunmuyor olması dilin bu özelliğini değiştirmez. Dilerseniz okuduğunuz gibi de yazabilirsiniz. Yine yanlış olur ama sonunda okunduğu gibi yazılmış olur. Örnek son derece yanlış.

[@cl2t2ncskn24]

AMA ÖYLE, KURAL BÖYLE

[@the__monkey]

Türkçe'yi herkes aynı konuşmuyor. Dilbilimde "doğru konuşma" ve "yanlış konuşma" yoktur. Dilbilimde insanlara "böyle konuşmalısınız!" demek yerine onların nasıl konuştuklarını inceleriz ve dilbilimi "bilim" yapan da budur. İnsanlara nasıl konuşacaklarını söylersek öğretmen oluruz. Meselâ şimdiki zaman eki olan -iyor'un "iyo" olarak telaffuz edilmesi günümüzde çok yaygın olduğu için bu telaffuzu yanlış değil, -iyor'u telaffuz etmenin başka bir yolu olarak tanımlarız. Özellikle gençler arasında bu telaffuz çok yaygın. Biz de dillerin zamanla değişip başkalaştığını biliyor ve bunu kabul ediyoruz.

[@deyesilpinar]

@@the__monkey videoyu izlediniz mi? İzlemediyseniz izlemenizi, izlediyseniz bir kez daha izlemenizi tavsiye ederim. Dil elbette esnek bir olgudur. (Buna rağmen resmi dil diye bir kavram vardır. Örneğin bir akademik makaleyi günlük dil ile yazamazsınız değil mi? Yazarsanız yanlış ve geçersiz kabul edilir.) Ancak benim burada tartıştığım şey başka. Videoda Türkçenin "farklı" kullanımlarından yola çıkarak, "yazıldığı gibi okunma endeksi" ele alınmış. Mantik hatası var. Veya ilgi çekici olması için abartılmış bir ifade olarak da görülebilir.

[@the__monkey]

​@@deyesilpinarBu video resmî dil ile alakalı değil ki. Evet genelde resmî ortamlarda "resmî konuşma" olarak kabul edilen şekilde konuşulur. Fakat bu günlük konuşmada sözcüklerin yazıldığı gibi okunmamalarının "yanlış" olduğu anlamına gelmez. Dilbilimde hâlâ bu telaffuzları yanlış kabul etmiyoruz. Türkçe yazıldığı gibi okunabilir (ve genelde öyledir de). Ama bu her zaman ve herkes için doğru değil. Videoda buna değinilmiş.

[@Im.Emreee]

Bir program olsa ve sesi algılayıp o tabloda hangi kesişime geliyorsa orayı ışıklandırsa... sağlam beatbox yapan birisinde tablo ne halde olur merak içindeyim 😂😂

[@nitrogen1881]

Gelecekte dilbilimi okumak isteyen birisi olarak bu içeriği muhteşem buldum doğrusu.

[@tuna5341]

Dilbiliminin de bu kanalda artık olması çok güzel :))

[@emrullaharslan5493]

Ğarika (!) bir video. Teşekkürler Evrim Ağacı.

[@engineersin]

Sayın Ağaç, zaten yapacağım dememiz lazım yapıcam yerine...

[@areoxd]

Haklısın

[@wonder6735]

Dil bilim ve konusma cok ilginc konular ve dilin hala tam olarak beyindeki aktivitesi cozülememis lutfen bu konuyla ilgili daha cok video gelsin , teşekkürler cok harika bir videoydu

[@alinovab]

Arka plana koyulan ışıklar çok güzel olmuş

[@alfa9508]

Rica etsem bir sonraki videoda kepler 442b gezegenini anlatırmısınız 🙏🙏🙏🙏🙏

[@furkaneditsnpc]

Tr'nin en iyi bilgili Kanalı Evrim Ağacı..

[@Fardu]

Bu videonun konusu hiç ilgi alanıma girmiyormuş yeni fark ettim. Ellerine sağlık evrim ağacı.

[@SurpriseMotherFaker]

Videoyu daha videonun başında sen çürüttün be çağrı. Çıkaramadığımız dediğin bütün sesleri çıkardın. Ben kaçar.

[@burakaksakal3450]

Verdiğiniz tüm emekler için çok teşekkürler

[@gorkemlale]

1 dönemde işlediğimiz konuları hap gibi anlattın abi, eline ağzına sağlık.