Рет қаралды 52,835
Het Corioliseffect en de Wet van Buys Ballot
spel 1:www.purposegames.com/game/de-w...
spel 2:www.purposegames.com/game/het-...
Het Corioliseffect en de Wet van Buys Ballot : aardrijkskunde : weer en klimaat
Het Corioliseffect en de Wet van Buys Ballot : aardrijkskunde : weer en klimaat
Het Corioliseffect en de Wet van Buys Ballot : aardrijkskunde : weer en klimaat
Het Corioliseffect en de Wet van Buys Ballot : aardrijkskunde : weer en klimaat
muziek: / wouter-bruys
Het corioliseffect, genoemd naar de Franse ingenieur Gustave-Gaspard Coriolis die het in 1835 voor het eerst beschreef, is de verklaring voor de afbuiging van de baan van een voorwerp dat beweegt binnen een roterend systeem. Het is vooral duidelijk bij de beweging van de wolkenmassa's rond een lagedrukgebied, die niet recht naar het centrum van dit lagedrukgebied stromen maar er omheen beginnen te cirkelen, op het noordelijk halfrond tegen de wijzers van de klok in, op het zuidelijk halfrond met de wijzers van de klok mee. Dit staat bekend als de wet van Buys Ballot. Een hogedrukgebied kent hetzelfde effect maar met een draaiing in tegengestelde zin.De Wet van Buys Ballot is een wetmatigheid uit de meteorologie en is genoemd naar de Nederlandse meteoroloog Christophorus Buys Ballot.
Inhoud [verbergen]
1 Wet
2 Corioliseffect
3 Voorlopers Coffin en Ferrel
4 Externe link
Wet[bewerken]
De wind waait van een hogedrukgebied naar een lagedrukgebied, met een afwijking naar rechts als je op het noordelijk halfrond bent, door de draaiing van de aarde.
Eenvoudiger omschreven luidt de wet als volgt:
Als je op het noordelijk halfrond met je gezicht in de wind staat, bevindt een hogedrukgebied zich links en een lagedrukgebied rechts.
Corioliseffect[bewerken]
Aan deze meteorologische wetmatigheid ligt het corioliseffect ten grondslag. Als de Aarde niet om zijn as zou draaien dan zouden stromende luchtmassa's in een rechte lijn bewegen als er verder geen andere kracht op werkt. Het draaien van de Aarde heeft voor de atmosfeer het gevolg dat bewegende luchtmassa's, waar verder geen andere kracht op werkt, opzij versnellen. Op het noordelijk halfrond een versnelling naar rechts ten opzichte van de richting waarin de lucht op dat moment stroomt, en op het zuidelijk halfrond een versnelling naar links ten opzichte van de richting waarin de lucht op dat moment stroomt. Alleen een luchtdrukverschil, dat dus een kracht uitoefent, zal die neiging om opzij te versnellen voorkomen.
Wanneer ergens een lagedrukgebied is, is er een tendens om naar dat lagedrukgebied toe te stromen. Maar het corioliseffect maakt dat de lucht er meer omheen gaat stromen. Lucht die door wrijving iets aan snelheid verliest zal door de kracht van het luchtdrukverschil iets versneld worden in de richting van het centrum van het lagedrukgebied, maar dan maakt het corioliseffect weer dat de snelheid hoog blijft.
Op het noordelijk halfrond stroomt door het corioliseffect de lucht dus rechtsom rond een hogedrukgebied en linksom rond een lagedrukgebied.
Voorlopers Coffin en Ferrel[bewerken]
Een jaar voor de ontdekking door Buys Ballot beschreven de Amerikaanse meteorologen J.H. Coffin en William Ferrel dit verband al. Buys Ballot was echter de eerste die een empirische onderbouwing bij hun theorie wist te leveren. Dertig jaar later vroeg Buys Ballot aan Ferrel of de wet hernoemd moest worden, maar de naam bleef ongewijzigd.orkaan storm tropische cycloon,r.rode vlek op jupiter,ekmantransportm,het ekmantransport, de tornado,meegenomen.