Historia getta łódzkiego / History of the Łódź ghetto

O historii łódzkiego getta opowiada dr Adam Sitarek
0:00 Wstęp
0:32 Początki łódzkiego getta - jesień/zima 1939 r.
2:02 Chaim Mordechaj Rumkowski - stworzenie Biura Powołań
2:57 Wykluczanie Żydów z życia społecznego
4:10 Zakaz sprawowania kultu religijnego
5:05 Rozporządzenie o postępowaniu wobec Żydów
6:20 Izolacja symboliczna
7:27 Pomysł odizolowania Żydów w północnej części Łodzi
10:31 Zakaz kontaktów z gettem
11:03 Rozpoczęcie życia w izolacji - kwiecień 1940 r. Organizacja administracyjna getta.
12:25 Wydział zdrowia
13:27 Wydział opieki społecznej
13:56 Wewnętrzna waluta getta
14:56 Wewnętrzna poczta
16:00 Żydowska Służba Porządkowa
17:51 Wydział kuchen - kuchnie publiczne
19:31 Chaim Mordechaj Rumkowski
20:10 Biura, Bałucki Rynek, Ghetto verwaltung
20:52 Hans Biebow
22:59 Żydowska siła robocza
23:42 Produkcja na rzecz frontu wschodniego
24:54 Rodzaje produkowanych produktów w łódzkim getcie
25:59 Wsiedlenie Żydów z Europy Zachodniej - jesień 1941 r.
30:05 Deportacje do Obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem - styczeń 1942 r.
31:20 Wielka Szpera - wrzesień 1942 r.
31:51 Obóz pracy przymusowej - maksymalna produktywizacja - apogeum głodu
32:55 Likwidacja getta - czerwiec 1944 r.
35:06 Bilans funkcjonowania getta - ile osób przeżyło łódzkie getto?
Koncepcja i realizacja: Michał Gruda
Zdjęcia: HAWA
Muzyka: Anna Furkałowska ( / annafurkalowskacellist )
Intra: Stefan Brajter
Zdjęcia wykorzystane w filmie pochodzą ze zbiorów Archiwum Państwowego w Łodzi
Specjalne podziękowania dla Centrum Dialogu im. Marka Edelmana za możliwość realizacji nagrania.
Na stronie Centrum znajduje się dużo materiałów związanych z historią łódzkiego getta, zapraszam: www.centrumdialogu.com
Specjalne podziękowania dla Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi i Andrzeja Grzegorczyka za możliwość sfilmowania makiegy getta.
radegast.pl/
Kanał KZbin "Miastograf" jest częścią projektu Cyfrowego Archiwum Łodzian Miastograf.pl, tworzonego przez Łódzkie Stowarzyszenie Inicjatyw Miejskich Topografie.
www.miastograf.pl
www.topografie.pl
Film został zrealizowany dzięki Stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

[@waldekcz3978]

Bardzo rzeczowo i jednocześnie przystępnie przedstawiony temat....myślę że dla każdego mieszkańca Łodzi - pozycja obowiązkowa!!! udostępniam!

[@marianbiskupik]

Znowu zdziecinniały bezdennie infantyl uwierzył w brednie o getcie łódzkim ?

[@sebastianstefaniak6526]

Super materiał, bardzo szczegółowy i ciekawie opowiedziany. Oby takich więcej!

[@19Pacha95]

Bardzo wartościowe materiały. Cieszę się, że mogę poszerzać swoją wiedzę dzięki Wam 👏

[@elasobieszek1656]

Dziękuję za kolejny ciekawy wykład dotyczący historii naszego miasta. Słuchając dr Sitarka miałam wrażenie jakbym przeniosła się w tamte wojenne lata, była to bardzo poruszająca i smutna opowieść o przerażającej rzeczywistości jaka dotknęła społeczność żydowską. Dziękuję autorowi , za podjęcie tego tematu z tragicznej przeszłości Polski. Dzisiejsze czasy nie napawają optymizmem ,a budząca się nienawiść i agresja nie tylko w polskich realiach, każe nam się zastanowić i dokonać refleksji ,czy aby ta przerażająca historia holokaustu nie będzie miała odzwierciedlenia w dzisiejszych czasach .Oby nie !!!

[@p.jankowski6070]

Jako Żydówka powinnaś wiedzieć, że Polska jest bodaj jedynym krajem w Europie, w którym nikt na Żydów nie napada a żydowskie synagogi czy miejsca kultury nie muszą być ochranianie przez policję czy wojsko 24 godziny na dobę, jak ma to miejsce we Francji czy Niemczech. Nie pisz więc kłamstw o rzekomej nienawisci i agresji "w polskich realiach", bo jak dotąd nic takiego nie występuje.

[@zbys5245]

@@p.jankowski6070 nie fantazjuj. W Naszym kochnym kraju nadal jest bardzo silny antysemityzm. Bez podziału na młodych czy starych. Nie musza płonąć synagogi żeby tego nie widzieć. A najgorszą rzeczą jest fakt że większość ludzi nawet nie zna ich historii nawet tej podstawowej. Pozdrawiam.

[@p.jankowski6070]

@@zbys5245 To ty nie fantazjuj, bo ja podałem fakty. Jeśli chcesz coś ocenić, musisz dokonać porównania. Z mojego porównania wynika, że Polska w Europie świeci przykładem tolerancji wobec Żydow, co zresztą nic nowego, bo tak jest od wieków. Czego byś jeszcze chciał? Jakiegoś cudownego stanu w ktorym nikt nie ośmieli się skrytykować żadnego Żyda, a wszyscy Polacy muszą ich lubić, bo jak nie, to "antysemityzm"? Wolne żarty.

[@zbys5245]

@@p.jankowski6070 widze sienkiewiczowskie ramy patrzenia na świat. Na nieszczęście jest Was wielu. Pozdrawiam.

[@p.jankowski6070]

@@zbys5245 Nas, mówiących prawdę, jest wielu. Dla was to nieszczęście? Zapewne.

[@mareksobczak2785]

Moja babka ze strony ojca cala okupacje przezyla na ulicy mietowej w Łodzi.dziadek zginal w Niemczech w obozie a ojciec byl na robotach w niemczech,a na planie ta ulica jest na terenie getta lodzkiego wiec mieszkali tam rowniez Polacy.Gdybym wiedzial o tym to bym sie zapytal babki ale juz dawno zmarla jak i moj ojciec,i sie nie dowiem.

[@klaramayer9254]

Marek Sobczak Wlas'ciwie to Polacy na terenie ghetta nie mieszkali . Moja prababka przeniosla sie, z co'rka, na ,, aryjska, " strone, . Sprawdzilam w ,,Google" z'e moja praprababka pochodzila z Z'ydowskiej rodziny i doz'yla 94 lat .

[@mareksobczak2785]

Polacy tez byli oznaczeni litera P

[@krzysztofkamasinski4059]

Bardzo ciekawy materiał, tylko dlaczego mówimy o łódzkim gettcie. Z nazwą "Polski obóz w Auschwitz" jakoś już się udaje walczyć. Tu było Getto w Litzmannstadt. Nie było Polski była III Rzesza. i okupant wszystko zorganizował.

[@MiastografTopografie]

Panie Krzysztofie, na naszym kanale znajduje się również podcast w którym dokładnie ta sprawa została poruszona. Dr Adam Sitarek dokładnie wykłada tam stanowisko historyków. Zapraszamy do wysłuchania kzbin.info/www/bejne/n6qwdoqlebpgeas&

[@krzysztofkamasinski4059]

@@MiastografTopografie zgoda ale ten materiał ukazał się później i nie uzyskał tylu odsłon. Szkoda błędu.

[@alamaj1258]

@@MiastografTopografie l

[@ANERI2005]

​@@krzysztofkamasinski4059 Ma Pan rację. Krok po kroku takimi z pozoru nic nieznaczącymi stwierdzeniami, dzień za dniem szyją Polakom buty morderców żydów. Trzeba to tępić tam gdzie się tylko da! Pozdrawiam serdecznie.

[@pawemarciniak5709]

Czemu on nie mówi że to było kosztem dzieci. Za zabieranie dzieci to mugł zrobić

[@pjs6380]

Co znaczy słowo mugł?

[@zielkazielka264]

"Drzewo życia"-Chava Rozenfarb.Opisuje getto w Łodzi od środka.Ciężko się czyta.

[@rafajazwinski3599]

Bylem kilka dni temu w Centrum Dialogu, zwiedzilem dosc szczegolowo teren getta. Nie boli pana, ze tak wiele waznych budynkow dla getta, na oczach wszystkich popada w ruine?

[@fixoman1]

Przed wojną Żydzi nie wpuszczali Polaków do swoich dzielnic getta jak to strasznie brzmi oni sami sobie stworzyli swoje dzielnice a potem getta , dziadek opowiadał jak ulice były zamykane i nie wpuszczali go przechodząc przez Piotrkowską bo co bo to nasze a ty Polak ty sobie idź tak mówili …. Pan coś poopowiada o życiu mniejszości w Łodzi bo to wszystko się skądś wzięło…

[@klaramayer9254]

Michal Kowalski Dziwne z'e Pana dziadek mial zle dos'wiadczenia z Z'ydami . Jednak mo'j ojciec Polak (ur. 1905r.) b. Ich chwalil . Nawet z'ydowska Firma budowala jego dom gdyz' polska byla droz'sza . Znalam duz'o przyjaznych i z'yczliwych Z'ydo'w w Lodzi . Jak bylam mloda nie wiedzialam z'e moi nauczyciele byli Z'ydami . Tylko dzisiaj wiem z'e b. dobrze nas uczyli i duz'o wymagali . Nawet cze,sto gos'cilam u nich i jadlam smakolyki .

[@elzbietawocik7249]

Ale farmazony pan opowiada.

[@pawemarciniak5709]

To był kat łódzkiego getta za pieniądze wykreślał z listy

[@lukaszpiekarski758]

Pomocy pomocy pomocy pomocy pomocy lomicy pomocy pomocy pomocy

[@lukaszpiekarski758]

Pomocy pomocy pomocy

[@ryszardmilczarek1466]

Mam pytanie, skąd Niemcy wiedzieli kto jest Żydem a kto nie, kiedy tworzyli getto? Podobno wykorzystali Amerykański system IBM . Proszę o informację.Pozdrawiam.

[@p.jankowski6070]

Wykorzystywali, ale do tego nie był potrzebny. Infornacji kto jest Żydem dostarczali Niemcom sami Żydzi, przekazując dokładne listy wraz z adresami. Zawartość tych list była większa i precyzyjniejsza niż Niemcy oczekiwali, znalażly się tam bowiem nawet nazwiska ludzi którzy je zmienili i sami nie czuli się Żydami, tylko Polakami. Dzięki nadgorliwości żydowskiej w spełnianiu poleceń niemieckich, wszyscy oni wylądowali w getcie choć nie musieli i powiększyli ilość ofiar.

[@ryszardmilczarek1466]

@@p.jankowski6070 Dzięki serdeczne za wypowiedż, to potwierdza moje informacje w tym temacie. Pozdrawiam.

[@klaramayer9254]

@@p.jankowski6070 No wlas'nie z'e byli zmuszeni taka, liste, przedloz'yc'. Na pocza,tku 1939 r. nikt nie wiedzial co Niemcy zrobia, z Z'ydami albo Polakami . Wytworzylo sie, wielu denuncjanto'w kto'rzy wydawali ukrytych Z'ydo'w .

[@p.jankowski6070]

@@klaramayer9254 Niemcy oczekiwali listy członków gmin żydowskich, tymczasem Żydzi dostarczyli im dane również osób spoza gmin, w dziwnej nadgorliwości. To zresztą pokazuje, że Żydzi prowadzili (i robią to nadal) ewidencję "byłych żydów".

[@klaramayer9254]

@@p.jankowski6070 Oczekiwali❓️ Rozkazuja,co z'adali ‼️ Te adresy byly rejestrowane w dzielnicowych komisarjatach , magistratach , gminach Z'ydowskich oraz dozorca domu promadzil rejestr wszystkich lokatoro'w . Wedlug Ideologii niemieckiej bylo sprawdzane pochodzenie do pra-dziada i spolszczenie nie wchodzilo w rachube, . Byly sytuacje z'e nie mogli udowodnic' pochodzenia . Pisarka Irena Krzywicka bvla 100% Z'ydo'wka, i nikt jej nie wydal . Cala, wojne mieszkala w swoim domku pod Warszawa, . Na ten temat moz'na pisac' w nieskon'czonos'c' . W dzisiejszych czasach mamy Internet do wyszukania ludzi .

[@lukaszpiekarski758]

Pomoy

[@lukaszpiekarski758]

Pomocy mysli s.

[@PRLcafe]

Why nobody reads one book , by Doroszycki “chronicle of Lodz ghetto” ? So simple, just read.

[@czeslawborkowski9099]

Palancie łódzki, uświadamiam oszustów historycznych kolejmy raz , że nie było łódzkiego ghetta . Łódź została włączona do Trzeciej Rzeszy niemieckiej , miasto miało niemiecką nazwę Litzmannstadt., a więc ghetto również miało w nazwie Litzmannstadt. Ale palanci historyczni chcą skojarzyć żydowskie ghetto z Polską i Łodzią.

[@Filipjasieczek]

Nie napinaj się tak bardzo i nie wyzywaj ludzi od palantów. Było ghetto? Było? Gdzie było? W Łodzi było. Fakt, Niemcy zmienili nazwę, ale co nie znaczy, że nie było Łodzi. Jakbyś powiedział w 1944 roku łodzianinowi, który nie podpisał Volkslisty, że jesteś z Litzmannstadt, a nie z Łodzi to byś w gębę zarobił. Nie było Łódzkiego Getta tylko Litzmannstadt Ghetto, ale było łódzkie getto. Tak jak krakowskie, czy warszawskie getto. Jak będziesz zwiedzał Katowice to będziesz mówił, że ta kamienica powstała w Katowicach, ale następna powstała w Stalinogrodzie, bo zbudowali ją w 1955?

[@klaramayer9254]

Czeslaw Borkowski ,, Ghetto Lizmannstadt " albo tez ,, Ghetto Lodsch " organizuja, Niemcy - zaborcy w LODZI na dzielnicy ,, Bauty " od 1939 - 1944 . Postanowiles' zmienic' fakty ale prawda jest inna . Mys'le, z'e jestes malo poinformowany na ten temat i siejesz dyrdymaly .

[@bozenasteiner8261]

Super ,rzetelnie bez polskiej egzaltacji politycznej

[@bartekdemen6715]

Nienawiść do POLSKI masz po mamusi?

[@marianbiskupik]

Gówno prawda !!!

[@goraljerzy4685]

I TO PRAWDA . POWIEM CI WIĘCEJ NAPISAŁEM PRAWDĘ O ;;;;ŻYDOWSKIEJGÓWNOPTAWDZIE '''''[[[TAK TO POWINNIŚMY PISAĆ ]]]W GETTO W LITZMANNSTADT ŻYDOWSKI CENZOR W TYM KRAJU CUDÓW . JAK ZWYKLE GO SKASOWAŁ. JEDYNY NARÓD KTÓREGO BOLI PRAWDA . NAWET ROSJA JUŻ ZROZUMIAŁA ŻE HISTORIA RZĄDZI SIĘ SWOIMI PRAWAMI . JAK OLIWA ZAWSZE WYPŁYNIE

[@lukaszpiekarski758]

Pomocy mysli s.