Hozan Muxdat (Muğdat Delikurt) - Eşoyê Mamedî (Başkale, Elbak'da Bir Destan)

No video

Hozan Muxdat (Muğdat Delikurt) - Eşoyê Mamedî (Başkale, Elbak'da Bir Destan)

Рет қаралды 33,016

Күн бұрын

#dengbêjî #stranênkurdî #EşoyêMamedî #erkanêhecî #kürtçemüzik
EŞOYÊ MAMEDÎ
Elbak coğrafyasında bir efsane..💪✌😊
Bu kahramanı bilenler/duyanlar beğensin hele ..!
Elbak Coğrafyasında Bir Efsana ‘EŞO’YI MAMEDİ’
Bu gün sizlerle paylaşacağımız öykü, yaşadığımız coğrafyada, yarım asır öncesi yaşanmış bir ihanetin öyküsüdür.
Hevalno Paylasalim Daha Cok Kitleye Ulaşmasi Adına!!!
Bu öykü; Mengene sıradağlarının öte yakasında yani, Acem eli sınırları dâhilinde bulunan Kürt köylerinde, iftiraya kurban giden ve amcası oğlu aynı zamanda öz kaynı tarafından, pusuya düşürülerek öldürülen Eşo’nun öyküsüdür.
40 yılı aşkın zamandır yaşanan cinayetin öyküsü, yıllar boyu dilden dile anlatıldı.
Birilerin ‘eşkıya’ dediği, birilerinin ise ‘ihanete başkaldıran ‘mit’’ olarak tanıdığı Eşo, nam ı değer Eşo’yé Mamedi’nin pusuya düşürülerek öldürülmesi 1971 yılında gerçekleşti.
XALé MUSTAFA ANLATIYOR
Uzun yıllar öncesinde yazmak istediğim bir öykünün detaylarını öğrenebilmek için; Son yılların en şiddetli kar yağışının olduğu bir gece vakti, Çaldım Xalé Mustafa’nın kapısını.
Takvim yaprağı,2012 yılının 17 Aralık tarihini gösteriyordu…
80’nine merdiven dayayan Xalé Mustafa, yüzünü kaplayan tarifsiz tebessümle karşıladı beni ve oturduğu kanepenin kıyısında bir yer açarak oraya oturmamı istedi.
Kıramadım Xalé Mustafa’yı.
Ne dediyse onu yaptım ve yıllardır bir kurt misali içimi kemiren ’Eşo efsanesi neydi?’ sorusunu yönelttim.
Bu soru karşısında göz bebekleri nemlenen -asırlık çınar Xalé Mustafa ‘dur hele çaylarımız gelsin de, anlatayım sana olan bitenleri’ diyor ve önüne konulan çay’dan bir yudum aldıktan sonra, başlıyor yarım asır öncesinde yaşanmış ihanetin öyküsünü anlatmaya.
“Eşo; İran’ın Kürt bölgesinde 24 köye yayılmış Mamedi aşiretinin bireyiydi. Selmas şehrine bağlı Derik köyünde oturuyordu. Türkiye sınırları dâhilinde bulunan Kürt köylerine de sık sık gelip gidiyordu. Çünkü her iki ülkenin sınırları içinde kalan Kürt köylüleri bir birlerine hısım ve akrabaydılar. Eşo, bizim köylere geldiğinde babamın evine sıkça misafir olurdu. Ben o sıralar kırk yaşlarında falandım. o da yaklaşık benim yaşlardaydı. Çok sohbet etmişliğimiz vardı’
EŞO; BİR İNSAN AZMAN’YDI
Xalé Mustafa, yarıladığı çaya ara verip, sözü Eşo’nun fiziksel yapısında yoğunlaştırarak şunları söylüyordu.
‘Esmer, uzun boylu, boyuna göre cüsseli ve yakışıklı biriydi. Bir o kadar da insancıl ve yapıcı biriydi. Evli ve Ferhat ile Ferhedün adında iki erkek çocuğu vardı. Babası Ahmet(Ehmedé Din) hastaydı ve evin bir bölümünde zincire bağlıydı. Çünkü salıverildiğinde çok saldırgan davranıyordu. Annesi, bölgede cömertliği ve milliyetçiliği ile nam salan Toso’nun kızı Xanım’di.Eşo’nun üç de erkek kardeşi vardı. “
Eşo’nun nam ı diğer Eşret’i Mamedi’nin kendi halinde, ticaretle uğraşan, beladan uzak, ağalık, beylik arayışı olmayan biri olduğunu söyleyen Xalé Mustafa,’Eşo’yu kalleşçe vurdular, hak etmemişti’ diyerek, efsanenin detayına temkinli sözcüklerle devam ediyordu.
‘az önce dediğim gibi, uzun boyu, cüsesi ve mertliği ile yörede nam salan Eşo, ticaretle uğraşıyordu. o Zamanlar Afyon adı verilen uyuşturucu, Türkiye üzerinden, Sınır köylerindeki tacirler tarafından İran’a götürülüp satılıyordu. Yine böyle bir sevkiyat sırasında uyuşturucu madde yakalandı ve yüklü miktardaydı. Söz konusu uyuşturucunun Eşo’nun olduğu söylendi. Ancak sürekli evimizde kalan bu adamın böyle bir olayın içinde olmadığına tanıklık ederim. Geçmiş zamandır, Eşo hayatta değil. Ama vicdanen konuşmak lazım. Eşo bu olayda günahsızdı. Ne var ki günahsız olması onu İran devletinin nezdinde suçlu olmaktan kurtaramadı. Yakalan uyuşturucudan dolayı Eşo, İran devleti tarafından olayın faili olarak aranmaya başlandı ve gıyabında ağır cezalar verildi.Eşo artık bir firariydi.’
EŞO’NUN YAKALANMASI İÇİN KÜRTLER SİLAHLANDIRILDI
İran devleti tarafından ‘uyuşturucu ticareti yapmakla’ suçlanan Eşo’yé Mamedi, yakalanmamak için kaçmaya başladı. adı ‘firari’ye çıkan Eşo,Elbak (Başkale) köylerine daha sık gelmeye başlıyor ve Xalé Mustafa ve ailesinin yanına sığınarak gelişmeleri izliyor.
Bundan sonraki süreci de evinde Eşo’yı barındıran Xalé Mustafa şöyle anlatıyor.
“İran devleti uzun yıllar Eşo’nun peşine düştü ama bir türlü yakalayamadı. Eşo hakkında İran güvenlik güçlerine giden her ihbar sonrası İran güvenlik güçleri Eşo’nun geçebileceği güzergâhlara pusu attı ve her defasında Eşo, birçok İran Pastarını öldürerek çemberi yardı. Eşo’yla baş edemeyeceğini anlayan İran devleti, devreye yörede nüfuz sahibi olan Kürt aşiretlerini devreye soktu. Eşo’nun yakalanması için, sınırdaki Kürt köylülerini silahlandırdı ve maaş’a bağladı. Bu aşiretlerden biri de, Başını Sımko Ağa denilen aşiret ağasının çektiği Evdoyi aşiretiydi. İran ve Türkiye sınırları dâhilinde bulunan Kürt coğrafyasında aşiret mensupları bulunan Evdoyi aşireti, Eşo’yu yakalayıp İran devletine teslim etmek için harekete geçti.”
ANNESİNİ, ELİNDE KURAN -I KERİM’LE HECİ ZéBI’YE GÖNDERDİ....

Пікірлер: 12

@ErkaneHeciOfficial 2 жыл бұрын

EŞOYÊ MAMEDÎ Elbak coğrafyasında bir efsane..💪✌😊 Bu kahramanı bilenler/duyanlar beğensin hele ..! Elbak Coğrafyasında Bir Efsana ‘EŞO’YI MAMEDİ’ Bu gün sizlerle paylaşacağımız öykü, yaşadığımız coğrafyada, yarım asır öncesi yaşanmış bir ihanetin öyküsüdür. Hevalno Paylasalim Daha Cok Kitleye Ulaşmasi Adına!!! Bu öykü; Mengene sıradağlarının öte yakasında yani, Acem eli sınırları dâhilinde bulunan Kürt köylerinde, iftiraya kurban giden ve amcası oğlu aynı zamanda öz kaynı tarafından, pusuya düşürülerek öldürülen Eşo’nun öyküsüdür. 40 yılı aşkın zamandır yaşanan cinayetin öyküsü, yıllar boyu dilden dile anlatıldı. Birilerin ‘eşkıya’ dediği, birilerinin ise ‘ihanete başkaldıran ‘mit’’ olarak tanıdığı Eşo, nam ı değer Eşo’yé Mamedi’nin pusuya düşürülerek öldürülmesi 1971 yılında gerçekleşti. XALé MUSTAFA ANLATIYOR Uzun yıllar öncesinde yazmak istediğim bir öykünün detaylarını öğrenebilmek için; Son yılların en şiddetli kar yağışının olduğu bir gece vakti, Çaldım Xalé Mustafa’nın kapısını. Takvim yaprağı,2012 yılının 17 Aralık tarihini gösteriyordu… 80’nine merdiven dayayan Xalé Mustafa, yüzünü kaplayan tarifsiz tebessümle karşıladı beni ve oturduğu kanepenin kıyısında bir yer açarak oraya oturmamı istedi. Kıramadım Xalé Mustafa’yı. Ne dediyse onu yaptım ve yıllardır bir kurt misali içimi kemiren ’Eşo efsanesi neydi?’ sorusunu yönelttim. Bu soru karşısında göz bebekleri nemlenen -asırlık çınar Xalé Mustafa ‘dur hele çaylarımız gelsin de, anlatayım sana olan bitenleri’ diyor ve önüne konulan çay’dan bir yudum aldıktan sonra, başlıyor yarım asır öncesinde yaşanmış ihanetin öyküsünü anlatmaya. “Eşo; İran’ın Kürt bölgesinde 24 köye yayılmış Mamedi aşiretinin bireyiydi. Selmas şehrine bağlı Derik köyünde oturuyordu. Türkiye sınırları dâhilinde bulunan Kürt köylerine de sık sık gelip gidiyordu. Çünkü her iki ülkenin sınırları içinde kalan Kürt köylüleri bir birlerine hısım ve akrabaydılar. Eşo, bizim köylere geldiğinde babamın evine sıkça misafir olurdu. Ben o sıralar kırk yaşlarında falandım. o da yaklaşık benim yaşlardaydı. Çok sohbet etmişliğimiz vardı’ EŞO; BİR İNSAN AZMAN’YDI Xalé Mustafa, yarıladığı çaya ara verip, sözü Eşo’nun fiziksel yapısında yoğunlaştırarak şunları söylüyordu. ‘Esmer, uzun boylu, boyuna göre cüsseli ve yakışıklı biriydi. Bir o kadar da insancıl ve yapıcı biriydi. Evli ve Ferhat ile Ferhedün adında iki erkek çocuğu vardı. Babası Ahmet(Ehmedé Din) hastaydı ve evin bir bölümünde zincire bağlıydı. Çünkü salıverildiğinde çok saldırgan davranıyordu. Annesi, bölgede cömertliği ve milliyetçiliği ile nam salan Toso’nun kızı Xanım’di.Eşo’nun üç de erkek kardeşi vardı. “ Eşo’nun nam ı diğer Eşret’i Mamedi’nin kendi halinde, ticaretle uğraşan, beladan uzak, ağalık, beylik arayışı olmayan biri olduğunu söyleyen Xalé Mustafa,’Eşo’yu kalleşçe vurdular, hak etmemişti’ diyerek, efsanenin detayına temkinli sözcüklerle devam ediyordu. ‘az önce dediğim gibi, uzun boyu, cüsesi ve mertliği ile yörede nam salan Eşo, ticaretle uğraşıyordu. o Zamanlar Afyon adı verilen uyuşturucu, Türkiye üzerinden, Sınır köylerindeki tacirler tarafından İran’a götürülüp satılıyordu. Yine böyle bir sevkiyat sırasında uyuşturucu madde yakalandı ve yüklü miktardaydı. Söz konusu uyuşturucunun Eşo’nun olduğu söylendi. Ancak sürekli evimizde kalan bu adamın böyle bir olayın içinde olmadığına tanıklık ederim. Geçmiş zamandır, Eşo hayatta değil. Ama vicdanen konuşmak lazım. Eşo bu olayda günahsızdı. Ne var ki günahsız olması onu İran devletinin nezdinde suçlu olmaktan kurtaramadı. Yakalan uyuşturucudan dolayı Eşo, İran devleti tarafından olayın faili olarak aranmaya başlandı ve gıyabında ağır cezalar verildi.Eşo artık bir firariydi.’ EŞO’NUN YAKALANMASI İÇİN KÜRTLER SİLAHLANDIRILDI İran devleti tarafından ‘uyuşturucu ticareti yapmakla’ suçlanan Eşo’yé Mamedi, yakalanmamak için kaçmaya başladı. adı ‘firari’ye çıkan Eşo,Elbak (Başkale) köylerine daha sık gelmeye başlıyor ve Xalé Mustafa ve ailesinin yanına sığınarak gelişmeleri izliyor. Bundan sonraki süreci de evinde Eşo’yı barındıran Xalé Mustafa şöyle anlatıyor. “İran devleti uzun yıllar Eşo’nun peşine düştü ama bir türlü yakalayamadı. Eşo hakkında İran güvenlik güçlerine giden her ihbar sonrası İran güvenlik güçleri Eşo’nun geçebileceği güzergâhlara pusu attı ve her defasında Eşo, birçok İran Pastarını öldürerek çemberi yardı. Eşo’yla baş edemeyeceğini anlayan İran devleti, devreye yörede nüfuz sahibi olan Kürt aşiretlerini devreye soktu. Eşo’nun yakalanması için, sınırdaki Kürt köylülerini silahlandırdı ve maaş’a bağladı. Bu aşiretlerden biri de, Başını Sımko Ağa denilen aşiret ağasının çektiği Evdoyi aşiretiydi. İran ve Türkiye sınırları dâhilinde bulunan Kürt coğrafyasında aşiret mensupları bulunan Evdoyi aşireti, Eşo’yu yakalayıp İran devletine teslim etmek için harekete geçti.” ANNESİNİ, ELİNDE KURAN -I KERİM’LE HECİ ZéBI’YE GÖNDERDİ. Sımko Ağa’ya bağlı Evdo’yi aşireti, İran devletinin verdiği silah ve parayla Eşo’nun peşine düşünce, Eşo’nun mensubu bulunduğu ve Kürt mücadelesine sunduğu katkılarla adından söz ettiren aşiret ağası Senar Mamedi’nin liderliğini yaptığı Mamedi aşireti bu olaydan ciddi hoşnutsuzluk duyar. Aşiretler arasında Eşo olayından kaynaklı tatsızlıklar başlar, her geçen gün iki aşiret arasındaki gerginlik daha da artar. Bundan sonraki gelişmeleri yine Xalé Mustafa’nın anlatımlarıyla aktarıyorum. ‘Eşo’nun yakalanıp İran devletine verilmesi için, Evdoyi aşireti silahlandırılınca, bu gelişmelerden kaygı duyan Senar Mamedi (Ki Senar, Yüksel tahsil görmüş, çeşitlki Avrupa ülkelerinde okumuş ve İran Kürtleri ile Mella Mustafa Barzani hareketinde görev almış bir Kürt yurtseveridir.)

@osmantekin5782 Жыл бұрын

Allah nalanet melek lerin butum insanların naleti üzerine olsun inşallah

@ErkaneHeciOfficial Жыл бұрын

@@osmantekin5782çima looo