Igor o Słowianach… #69 DNA, etnogeneza Słowian, pochodzenie Polaków, cz. 2. dr Maurycy Stanaszek

[@pawesmolinski1651]

30:32 Czekamy na konkrety jakieś. Gdzie można trafić na pełnogenomowe testy w rozsądnej cenie? Może dr Stanaszek poda jakieś konkretne miejsca? Ciekaw jestem dalszej części zdania, w tym jak doktor mówi, że Igor po zrobionym teście będzie wiedział z jakimi rodzinami i na jakim terenie jest spokrewniony. Oprócz firm takich jak myheritage, ancestry czy 23andMe i paru mniejszych, to nie kojarzę serwisów które dają możliwości znajdowania krewnych i porównywania DNA po zrobieniu testu. A już takich które robiłyby to na podstawie pełnogenomowych testów, to nie znam w ogóle....

[@maciej_viking]

Dante Labs, Nebula, YSEQ - czasem mają promocje i można zrobić test w cenie poniżej 200 Euro.

[@ErMiral]

Podbijam, bo też mnie to interesuje, a polecenie dr Stanaszka będzie najlepszą rekomendacją :) Świetna rozmowa, fascynujący temat.

[@sweeneytodd2976]

Ciekawe jakie będą mieli wyniki gdy jako próbkę wyślę im ślinę mojego psa? Może warto spróbować.

[@indianski]

@@sweeneytodd2976 wysla ci kosc a nie wyniki.

[@wojsport]

Panowie więcej takich rozmów proszę.

[@Igor_Triglav]

Postaram się w przyszłości wrócić do tematu.

[@nilurii4152]

miło by było jeszcze posłuchać o etnogenezie starożytnych ludzi ziem polskich i ich ciągłości w późniejszej polsce i europie szczególnie o kulturach unietyckiej, łużyckiej, pomorskiej

[@zubry-xy3wj]

Zapomnij. Teraz chodzi o to, żeby pokazać, że ŻADNEJ CIĄGŁOŚCI NIE BYŁO. A robi się to właśnie przez przemilczanie faktów. Np. nie mówi się, że w kulturze łużyckiej kobiety używały kabłączków skroniowych, bo w archeologii wczesnośredniowiecznych Słowian to jest wręcz wyznacznik słowiańskiej tożsamości etnicznej i wnioski narzucają się same...

[@zielnikowo1583]

Przy okazji tej dyskusji warto przypomnieć, że chromosom Y to tylko ok. 0.4% naszego DNA. Dlatego właśnie w niedawnej audycji dr. Martyna Molak-Tomsia tłumaczyła, dlaczego nie ma on większego znaczenia dla genetyki populacyjnej. No bo przykładowo wnioskując o braku ciągłości genetycznej tylko na podstawie chromosomu Y, tak jak dr Stanaszek, ignorujemy potencjalną ciągłość w 99.6% genomu. Oczywiście chromosom Y, ponieważ zasadnicza jego część (tzw. NRY), jest dziedziczona bez rekombinacji z ojca na syna, jest bardzo pożytecznym narzędziem genetyki, ale głównie sądowej i genealogicznej, gdzie wnioskujemy na relatywnie krótkim odcinku czasowym. Na dłuższym odcinku, tak jak wspominane przez dra Stanaszka czasy kultury ceramiki sznurowej, już się nie sprawdza z tej prostej przyczyny, że praojcem każdej męskiej linii rodowej jest tylko jeden mężczyzna, u którego pojawiła się w chromosomie Y dodatkowa mutacja do kompletu wcześniejszych mutacji, definiujących dany haplotyp. Tak więc biorąc przykładowo wspomniany przez dr Stanaszka haplotyp Z280, musimy mieć świadomość, że w czasach kultury ceramiki sznurowej żyło tylko (dosłownie) dwóch mężczyzn - praojców obecnie powszechnych pośród Polaków i Słowian, męskich linii rodowych - Z92 i CTS1211. Oczywiście znalezienie tych dwóch facetów w materiale archeologicznym byłoby chyba większym szczęściem, jak trafienie głównej wygranej w grze liczbowej. No i oczywiście absurdalne byłoby przypuszczenie, że cała męska populacja rodu Z280 reprezentowana była w tamtych czasach tylko przez dwóch mężczyzn; żyły wtedy oczywiście tysiące mężczyzn Z280, tyle że spod bratnich względem Z92 i CTS1211, ojcowskich linii rodowych, które nie odniosły w późniejszych czasach sukcesu reprodukcyjnego i albo wygasły, albo wprawdzie przetrwały do naszych czasów, ale tylko na niskich frekwencjach. Tak więc wnioskując na podstawie samego chromosomu Y, dr Stanaszek dochodzi do wniosku, że w populacji kultury ceramiki sznurowej nie było naszych przodków, podczas gdy w rzeczywistości populacji tej zawdzięczamy przynajmniej połowę naszej puli genowej.

[@JanMoniak]

Zgadza się. Dzikuje. Dlatego lepsze są tu badania antropologiczne wskazujące na brak dyskontynuacji specyficznych cech fizycznych. Niestety manipulanci szydzą z prof. Piontka przypisując jego tezie o braku dyskontynuacji jakieś słowianskie sentymenty i takiego chochola obalają. Otóż choćby te badania wskazują tylko że nie było dyskontynuacji ktorą allochtonisci argumentują przyjście Słowian jako pewnej populacji dr Piero w 6 wieku. Z tej tezy nie wynika wcale że nie było tu Gotów, czy Celtów, nie wynika tez ze ludnosc w czasach Rzymskich była we współczesnym rozumieniu słowiańska. Słowiański język mógł być narzucony, mógł w jednej z izolowanych grup wyewoluować, mógł powstać przez nałożenie np. wpływów irańskich na ludność tubylczą... Jest wiele innych opcji ale aberracją jest traktowanie tezy o bytności Słowian jako całkowicie wykluczoną. To Ci ccja wykluczają i przypisują tym c nie wykluczają jakiś rodzaj niekompetencji dopuszczają się pierwsi manipulacji którą przypisują innym.

[@AleksGowa-bc6bl]

A teraz czekamy na kolejne nagranie po ogłoszeniu wyników badań 😉 One już są, więc liczymy na porządną analizę.

[@JanMoniak]

Gdy wspomniałem o profesorze Piontku to z politowaniem sugerowano mi że on się biedny pomylił i nie wie jak wybrnąć. Tymczasem próbowano udowodnić tą jego pomylkę za pomocą przekręcenia jego stanowiska i sprowadzenia go to tej błędnej alternatywy: że albo byli tu Goci albo Słowianie. Tyle że Piontek niczego takiego nie twierdził. Pokazywał tylko na podstawie badań że teoria allochtoniczna jest z gruntu fałszywa ponieważ nie ma mowy o dyskontynuacji w związku z ciagloscią cech antropologicznych od czasów rzymskich aż do późnego średniowiecza między Wislą a Odrą. Nie oznacza to, że to byli Słowianie, ale ze Ci słowianie jako populacja nie przybyli po prostu na puste tereny po Gotach w VI wieku. Najnowsze badania zespołu prof. Figlerowicza potwierdzają więc wyniki badań Piontka. A tak sobie z niego śmieszkowalo środowisko. Smieszkowalo na podstawie błędu logicznego. Nieładnie. Ktoś teraz będzie miał odwagę by zwrócić honor?

[@TheSoqu]

Gdzie je można zobaczyć 😊

Dzień dobry, czekamy na kolejnego Igora o Słowianach :)

[@Igor_Triglav]

Dzień dobry. Już we czwartek :)

[@SebastianPawleta]

Dziękujemy.

[@Praydoha]

Да уж, судя по комментариям, между поляками и русским очень много общего, хотя бы в том что первым, что втором хотят объяснить что их не было, их нет и их не будет. Поляки не забывайте своих корней. Кто понял, тот понял.

[@idemiks1685]

Gdzie mozna zrobic taki test pelnogemowy?

[@arturmartyka2016]

Np Nebula Genomics

[@thomassklorz1737]

Wlasnie , gdzie mozna je zrobic ?

[@pawmal1988]

​@@thomassklorz1737a po co? Tylko nabijasz kabzę prywaciarzom. Miejmy trochę godności.

[@filippopielec4669]

Dziękuję serdecznie za bardzo ciekawe odcinki ! Już jakiś czas temu pochłonąłem książki o broni i o wojownikach Słowian, a w końcu youtube zdecydował mi podpowiedzieć ten kanał, i teraz lektura zyskała twarz i głos :).

[@tomaszkownacki1652]

Jestem niezmiernie ciekawy wyników badań. 🙂 Super materiał!

[@ukaszjurkowski944]

Witam. Jestem w trakcie budowy drzewa genealogicznego i zastanawiam sie nad badaniem DNA. Myslalem o tym badaniu o ktorym pan Igor wspomina... Czy polecacie moze inną firmę i konkretnie które badania dna warto zrobić?

[@ewarogowska2062]

Świetny materiał. Bardzo czekałam na informacje z zakresu genetyki. Sama chętnie wsparłabym badania własnym dna. Ale niestety rodowód nie jest zmapowany...pozdrawiam serdecznie!! I czekam na kolejne odcinki!

[@Igor_Triglav]

Wszystkiego dobrego!

[@watchfind4606]

Dawno nie było nowego odcinka. Zaczynam się martwić.

[@Igor_Triglav]

No niestety, sezon dopadł mnie w pełni, do tego edycje i premiery nowych książek, jedna po drugiej, to wszystko powoduje, że nie miałem głowy ni czasu do nagrywania odcinków. Wrócę jednak :)

[@aleksandrakasperek5425]

Dziekuje bardzo

[@SzeptKnieji]

Piękna pogadanka 💪 Igor bardzo dziękuję za te dwa świetne odcinki 🤜🤛

[@infernus1963]

ś.p. prof. Henryk Samsonowicz kiedyś powiedział, że upraszczanie sprawy jest najlepszą metodą na jej skomplikowanie i zagmatwanie.

[@ciachozonci164]

@ciachozonci164 1 godzinę temu Czyli jeśli brak grobu, nie można wykonać żadnych badań genetycznych? A więc jeśli chodzi o wcześniejsze społeczności na naszych terenach nie ma 100% gwarancji kim i skąd byli, bo nie ma ich grobów a popioły trudno znaleźć a co dopiero zbadać. Może ktoś, kto ma wiedzę wytłumaczy jak to jest z tym?

[@ciachozonci164]

Mam dodatkowe pytanie, dlaczego w krajach arabskich Polskę nazywają Lehistan, Węgrzy też Lengyeorszag, itp. To dzieje starsze niż te, które wynikają z badań naukowych więc kim byli ci ludzie, kto tworzył Lehistan?

[@Sattivasa]

​@@ciachozonci164 W krajach arabskich nie nazywają Polski Lechistanem. Polska to u nich Bulanda, wcześniej (w średniowieczu) Bulunija lub podobnie.

[@ciachozonci164]

Jesteś pewien? Poproszę o źródło.

[@Sattivasa]

@@ciachozonci164 Jestem pewien. Wystarczy słownik (dla Bulandy), a w przypadku średniowiecza - trzeba sięgnąć do zachowanych dzieł arabskich z tego okresu. To nie jest wiedza tajemna. Pierwszy raz nazwy Bulunija użył Al-Idrisi w wieku XII.

[@MiskaS77]

Z tym replikowaniem to coś jest ;) I to wcale nie w takim bliskim pokrewieństwie. Mój brat bliźniak, ma kilka klonów w rodzinie ojca mojej matki. I tak: syn najmłodszego brata mojego dziadka (róznica między braćmi wynosiła ponad 20 lat, do tego jest syn najstarszego brata mojego dziadka, wnuk tego najstarszego brata ale od córki i jeszcze syn jednej z sióstr dziadka. Jak zebrac fotki ich w wieku około 30-40 lat to bliźniacy. I to jest podobieństwo po mieczu mojego dziadka. Ale też w tej samej gałęzi jest kilka klonów po kądzieli mojego dziadka. Ja jak to odkryłam to nie mogłam uwierzyć, a rodzinę dziadka zaczęłam poznawać (dzieki "uprzejmości" babci) dopiero kilkanaście lat temu. Za to też w rodzinie od matki - ale po kądzieli jest nas wiele kobiet, które się pokrewieństwa nie wyprzemy :D Niektóre to jak bliźniaczki. i to z kilku sióstr babci i w różnych pokoleniach.

[@danielrenowski9977]

Moim zdaniem za mało jeszcze wiemy aby przedstawiać tak dokładne publikacje może istnieć wiele błędów w badaniach.Jeżeli chodzi o badania musimy być w stu procentach pewni tych metod badawczych czy porównawczych...

[@Obserwator99]

Panie Igorze proszę o program idnoszący się do opublikowania wyników badań prof.Marka Figlerowicza i artykułu w Genome Biology o końcu kształtowaniu genomu w V wieku na terenach obecnej Polski. A także do końcowego wyniku badania dna dynastii piastowskiej.Pozdrawiam z drugiego krańca Pomorza znad ujścia Wisły i grodu założonego w930 roku według najnowszych badań przez Pomorzan właśnie a nie Piastów. Czołem

[@PKowalski2009]

"W tej pracy" i miga przed oczami... :( A ja chciałbym wiedzieć, czy jest dostępne, za ile itp.

[@PKowalski2009]

PS. A jednak znalazłem :)

[@ostoja2004]

Spoko 👍

[@13thsilent]

Dzień dobry Panie Igorze, bardzo ciekawy materiał! Czy podczas swoich badań spotkał się Pan lub Pana gość z haplogrupą L-M20 na terenie Polski? Niedawno otrzymałem z FTDNA wyniki Y700 i okazało się, że należę do tej specyficznej haplogrupy, próbuję ustalić jak moi praszczurowie dotarli do naszego kraju, musiało to nastąpić przed ok. 1100 n.e. Będę wdzięczny za każdą podpowiedź :)

[@Igor_Triglav]

Dzień dobry. Dziękuję za podzielenie się informacją i pytaniem. Ja niestety nie jestem w stanie Panu odpowiedzieć, ale postaram się skierować pytanie do Maurycego.

[@13thsilent]

@@Igor_Triglav Bardzo Panu dziękuję, będę ogromnie wdzięczny! :) W Polsce w FTDNA tylko ja i mężczyzna z okolic Sandomierza mamy tę haplogrupę, w Europie również jest bardzo rzadka, trudno jest więc znaleźć jakiekolwiek informacje pozwalające chociaż w przybliżeniu ustalić jak moi przodkowie mogli dostać się do Polski z terenu Mezopotamii. Każdy trop lub podpowiedź będzie dla mnie niezwykle cenna! :)

[@Matero7]

Pewnie ta haplogrupa przywędrowała razem z cyganami z Indii

[@13thsilent]

@@Matero7 Niestety, wyniki badań ani rozmieszczenie "matchy" nie potwierdzają takiej teorii :) Z terenów północno-zachodnich Indii do Mezopotamii moja "gałąź" przybyła ok. 5000 p.n.e., na tereny południowych Włoch przez Lewant ok. 100 n.e., potem Szwajcaria (ok. 500 n.e.) i w Polsce była już około 1100 n.e.

[@JuraMalopolska]

Polacy często się badają teraz na Myheritage i bardzo ładnie widać bardzo mocną jednorodność Polaków. Europa środkowo-wschodnia plus domieszki Żydowskie, Bałtyckie z Bałkanów i lekko z Finlandi lub innych państw Skandynawskich tak jest w dużym przypadku. Wpiszcie sobie w wyszukiwarkę "moi przodkowie zbadałem się"

[@nomada34]

i bałkańskie

[@jacekjankowski3761]

Po bitwie nad Dołężą jest mnóstwo szczątków, jak tam wyszły rezultaty badań genetycznych?

[@wielet1]

nad Dołężą wyszło wyłącznie R1b i I2a2 (oraz jeden bliżej nie zidentyfikowany R), a więc haplogrupy ze Słowianami mające mało wspólnego, za to bardzo dużo z późniejszymi Celtami i Germanami.

[@michawisniewski2461]

Chyba, że uznać staroeuropejską grupę I2a2, która często towarzyszyła razem ze słowianami ,jako słowiańską.

[@arturmartyka2016]

@@michawisniewski2461 to nie te subklady. Słowianom towarzyszy I2-y3120. Natomiast I2 z Tollensee to częściowe I2-Y3672. Wspólny przodek to L460 żyjący bagatela 20 tysięcy lat temu. To tak jak połączyć R1a i R1b w jedną całość.

[@wielet1]

@@michawisniewski2461 Nie bardzo, u Słowian, w szczególności Południowych częsty jest I2a1, ale I2a2 (ten znad Dołęży) u Słowian jest bardzo rzadki, najwięcej jest go u Czechów całe... 3% (i to zapewne w większości odziedziczony po przedsłowiańskich mieszkańcach obszaru Czech).

[@michawisniewski2461]

@@wielet1 Macie absolutną rację. Zdążyłem już doczytać temat. Dynarskie y-dna to jednak bardziej I-2a1b niż I-2a2

[@arturmartyka2016]

Moim zdaniem groby komorowe to fenomen kulturowy. A nawet jeśli Ci wojownicy byli obcy, to nie byli z daleka. Jednak jest pewna słabość Ciepłego, że nie zbadano autosomalnego DNA. Bo co można z tych haplogrup tylko powiedzieć? Czy to lokalne R1b-U106? Czy importowane? Co z tym L1029? Czasami wystarczy oznaczyć haplogrupę, ale często to nie wystarczy i im bliżej współczesności tym takie oznaczenie, tym bardziej że nie do końca precyzyjne w obu przypadkach nie będzie wystarczyło.

[@verniks]

Witam! Mam pytanie może ktoś wie: Czy na tegoroczny "festiwal Słowian i Wikingów" będzie sprzedaż jakiś karnetów/biletów online? Jeśli tak to kiedy oraz czy trzeba kupić bilety wcześniej bo ilość miejsc jest ograniczona? Próbowałem się skontaktować z centrum Jomsborg ale zerowy odzew

[@brttification]

Znakomita rozmowa, bardzo Panom dziękuję

[@rawimir]

Ciekawym serwisem jest tez My True Ancestry. Porównują DNA z DNA kopalnym. Można się zdziwić, jak daleko i w czasie i w przestrzeni sięga nasza indywidualna historia.

[@PlanetarneUFO]

W 4tery litery se to wsadź = Mój znajomy ze swoją całą rodziną, wzięli te testy, no i co, no i pstro. Wszystkim zakreślili kółko, z Epicentrum na Anglię, ale zakreślającym, całą północno-zachodnią Europę....Wszystko by było OK, gdyby nie fakt, że jego matka jest 100% Indianką z Plemienia BLACK FOOT :}

[@darekbaszczyk5972]

Znakomite!

[@ShrOniCek]

Wygląda na to że te DNA też niewiele odpowiedzą na pytania o początkach różnych kultur, państwowości czy cywilizacji. Patrząc np na Rzeczpospolita gdzie kilka procent była szlachta i to raczej oni definiowali polskość it'd niż reszta ludzi - a przynajmniej tak to sobie wyobrażamy z pozostawionego piśmiennictwa. Równie dobrze tworzycielami kultury na obecnych polskich ziemiach mogla być garstka ludzi którzy skądś przywędrowali np Persowie, Hiszpanie czy Egipcjanie ale w pewnym momencie zawinęli mandżur i zabrali swoją historię gdzieś indziej i tak jak tzw Piastowie wymyślili sobie legendę/historyjkę legitymującą ich pochodzenie tak i Ci ze swoją historią mogli wpasować się gdzieś indziej. Tak jak goci byli na polskich terenach nagle znaleźli się w Hiszpanii - a tam jakoś tej historii jest bardzo dużo do X wieku a u nas jakoś niewiele. Idąc dalej to równie dobrze tubylcy ziem polskich mogli kiedyś wyemigrować np do Egiptu i tam jako ten ułamek procenta ludności mogli zostać uznani za bogów i dać początek calej cywilizacji - z jakiegoś powodu jest sporo egipskich figurek z ewidentnie niebieskimi oczami. Ostatnio oglądałem o amerykańskim znalezisku człowieka o białej/europejskim pochodzenia sprzed kilku tysięcy lat - ale z jakiegoś powodu szczątki zostały oddane Indianom 🤔

[@Matero7]

Te 2 odcinki dały dużo do myślenia, jednak powinna powstać dłuższa seria o DNA rozkładająca temat na czynniki pierwsze... Odcinek po odcinku z dowodami, które naukowcy posiadają na dzień dzisiejszy, aby rozwiać wszelkie wątpliwości.. Samo drzewko rozgałęziania się haplogrup - w ostatnim odcinku ukazane rozgałęzianie się R1a.. daje dużo do myślenia i rozwiewa dość mocno wątpliwości... No i czekamy na tych Piastów... Szczerze to jakoś dziwnie, że tak to utknęło w miejscu.. (i swoją drogą też jest to dla mnie wątpliwe... czy Mieszko faktycznie po takim czasie ma coś wspólnego z badanymi próbkami... )

[@szymonbaranowski8184]

patrząc po doświadczeniach z rosyjskimi liniami to nie wiem czy efekty byłyby miarodajne... z resztą geny elity są mało interesujące, te często mieszały się i Piastowie też szybko się podgermanizowali .....

[@Mlodywolyn]

No był taki jeden Piast Władysław Herman i to jest słabe ogniwo Piastów trzeba by jego żonę zbadać i Sieciecha

[@Kamil-ob9kt]

Świetny odcinek, rozwinięcie wcześniej rozpoczętych tematów. Chciałem zwrócić uwagę na jedną rzecz, z uwagi na geografię, rzeki w szczególności, może być tak że w niektórych miejscach, na niektórych szlakach zmiany ludności były częste i dynamiczne na przykład z powodu handlu a inne tereny miały niewielkie zmiany przez długi czas na przykład rolnicze. Tak więc nie można tym wypadku tak samo patrzeć na całą Polskę w jej dzisiejszych granicach.

[@vikingtrucker5958]

Super kolejny odcinek.

[@dariuszglut7325]

A ja mam takie pytanie: Czy ktoś bierze pod uwagę wpływ niewolnictwa na DNA? Znaczy, atrakcyjna niewolnica (choćby przez inny typ urody)- dużo dzieci uznanych - i dalej leci samo...

[@Lendzian]

W USA 38% męskich afroamerykanów posiada europejskie y-dna, zaś europejskiego mt-dna wśród obu płci jest około 10% . To są dane z książki D. Reicha.

[@jangrot9880]

Podążając za mądrością etapu domniemam, że w dobie wojny banderowców-azowców uważających się za potomków wikingów walczących z dzikimi Słowianami okaże się że Piastowie to germanie. Co ma nas utwierdzić ,że jesteśmy kulturą zachodu za którą mamy walczyć do ostatniego Ukraińca i ostatniego Polaka. Ale ten odcinek uważam za ciekawy, Igor dobrze drążył temat.

[@zubry-xy3wj]

Ale zarazem powinniśmy oddać lepszemu, bardziej czystemu rasowo Zachodowi nasz cały majątek. Żadnych wikingów nigdy nie było na Rusi na większą skalę. Nazwa Rusów powstała od Ruotsi, dosłownie "Brzeżan", czyli mieszanej społeczności fińsko-szwedzkiej z wybrzeży Finlandii, zdominowanej przez kulturę szwedzką (od Starożytności aż do XIX w. bycie Finem było strasznym obciachem, bo uchodzili oni za największych zacofańców). Rusinką w tym rozumieniu jest np. Tove Jansson, autorka książki o Muminkach (n.b. opartej na mitologii, tylko nie wiem, czy skandynawskiej, czy fińskiej). Rurykowicze mieli fińskie korzenie i potwierdziły to badania genetyczne. Natomiast na ich dworach znajdowało pracę jako Waregowie (społeczność najemnych wojowników) trochę Szwedów, co było jednym ze sposobów na uniknięcie klęsk głodu, stale powtarzających się w Szwecji.

[@TheSoqu]

Sa wyniki tych mistycznych badaniach??

[@barbaraviebranz287]

Ja pochodze z Polski. Mam V7a haplogroup. Czy ktos taka ma ?

[@mariuszpuszkiewicz7864]

Dziękuję za kolejne ciekawe video. Czekam z niecierpliwością na kolejne odcinki 👍. P.s. mając dwoje dzieci w wieku szkolnym mogę powiedzieć że mają wręcz przeciwnie charaktery 😮 Pozdrawiam z Kujaw niedaleko Bodzi 😊

[@robertko2164]

Umiłowanie wolnosci to cecha ludów stepowych

[@Sattivasa]

🤣🤣🤣🤣🤣🤣🤣🤣🤣🤣🤣 i skala się skończyła.

[@marcintomaszek1167]

Dowiedziałem się dużo o metodologii badań genetycznych, ale bardzo mało o etnogenezie Słowian...

[@kassilarani2948]

Dziękuję za ciekawy odcinek. Czekam na następne :)

[@xardas2422]

Jakcy Słowainie zamieszkiwali Małopolskę ? jakie były ich wierzenia ?

[@zubry-xy3wj]

We wczesnym Średniowieczu znajdowały się tam dwie chorwackie konfederacje plemienne: Wiślan na zachodzie (ewoluująca w stronę prawdziwego państwa, gdyż Wiślanie to był lud prawników, świetnie jak na owe czasy zorganizowany) i Lędzian na wschodzie, począwszy od okolicy Sandomierza. Głównym sanktuarium wiślańskim była Łysa Góra i stamtąd jest trochę wiadomości o czczonych tam bóstwach. Były one 3, związane ze zjawiskami pogodowymi. Ich imiona znane są w 2 różnych wersjach: są to bliźniacze męskie bóstwa wiatru Świst i Poświst/ Leli i Boda względnie Lel i Polel oraz ich matka Pogoda czyli Łada. Są też informacje o posągu, znalezionym na Łysej Górze w okresie staropolskim. Nie wiadomo, jak wyglądał, ale posągi tych 3 powyższych bóstw znaleziono na Wyspie Rybackiej na Połabiu w Niemczech. Wiadomo, że na jednej z sąsiednich gór czczono Radogosta - boga gościnności (czyli tak naprawdę Swarożyca - boga ognia, w tym domowego, przy którym udzielano gościny), gdyż zachowała się nazwa góry Radostowa. Kultowe znaczenie miał też Diabelski Kamień naprzeciwko. W Górach Świętokrzyskich i okolicy ogólnie zachowało się wiele sanktuariów pogańskich w postaci grodzisk kultowych (ja sam znam poza Łysą Górą co najmniej 3) i chyba całe Pasmo Łysogórsko-Masłowskie było jednym wielkim sanktuarium pod gołym niebem. Chrześcijaństwo zagospodarowało tylko wschodnią jego część. W Wiślicy znaleziono rękojeść z wyobrażeniem żeńskiego bóstwa o 6 twarzach i jest to jedyny znany mi przykład słowiańskiego bóstwa żeńskiego, wyobrażonego w taki sposób. W rzece Warcie w Dąbrówce koło Radomska znaleziono także posąg męski, jednotwarzowy. Świątynia, poświęcona kultowi zmarłych, znajdowała się prawdopodobnie w Stradowie, najlepiej chyba zachowanym mieście wiślańskim i głównym wówczas ośrodku osadniczym Ziemi Wiślickiej. Halą kultową znaleziono w Naszacowicach (Ziemia Sądecka), ale hale to były bardziej uniwersalne budynki, służące w zależności od okoliczności jako mieszkania straży przybocznej (drużyny w sensie ścisłym), czyli tzw. sale mężów, sale tronowe oraz miejsca biesiad, w tym kultowych. Czyli nie służyły jakiemuś konkretnemu bóstwu, a odprawianiu świąt ku czci rozmaitych bóstw. Innym słowem, był to odpowiednik starogreckiego megaronu. To w Szczecinie, przy rozwiniętych już stosunkach społecznych, taki budynek mógł być wyspecjalizowany i służyć wyłącznie jako miejsce bankietów - co wiemy z literatury. Natomiast na przedmieściu lędziańskiego miasta Chodlika (na międzywalu) odkopano kącinę pogańską, co dziś jednak się kwestionuje, uważając ją raczej za radnicę (czyli słowiański ratusz). Co do innych wiadomości o małopolskim politeizmie, to z pewnością zachowały się do dziś albo do niedawna (np. u Kolberga) podania ludowe, z których można się czegoś na ten temat dowiedzieć. Ich odpowiednikiem w kulturze warstw wyższych są legendy herbowe - polecam tu książkę "Herby, legendy, dawne mity" Cetwińskiego i Derwicha. Być może, napotkano też na jakieś ślady wierzeń w czasie wykopalisk, szczególnie w ośrodkach kultowych.

[@marksilar4606]

100 % wysyłający do Pragi na targ niewolników niskoprocentowych, trochę to przypomina komtura krzyżackiego, który po opanowaniu ziem Bałtów, rzekł mawiać teraz my są Prusakami ;)

[@michallesz2]

Słowianie powstali w obrębie gór Karpat a plemię Noego powstało w obrębie góry Ararat.

[@Mlodywolyn]

Rewelacja!!! Czekam na jeszcze

[@stanisawchudzik1095]

Tym razem skrytykuję. Pochwalanie lub usprawiedliwianie "racją stanu" fałszu intelektualnego wyniku badań naukowych (archeologicznych) jest słabe.

[@Adam-pg7be]

Super! Dziękuję.

[@woldekkempes5058]

Genetyka genetyką a obserwując ludzi w różnych krajach i w tv dla mnie ludność biała ma 5-6 typów urody i spotyka się ludzi którzy mają identyczny typ urody a pochodzących z różnych krajów zarówno dotyczy to kobiet jak i mężczyzn oczywiście należy zaznaczyć że jest diametralnie inna uroda ludności żyjącej powiedzmy bardziej na północy a inna na południu europy.

[@tomaszkotwis2006]

Pan Maurycy powiedział bardzo ważne zdanie: "mówiąc o etnogenezie Słowian nie mówimy o etnogenezie Polaków" o czym bardzo wielu zapomina. Rzeczpospolita to nie tylko Słowianie, ale także wiele innych grup etnicznych i narodowościowych, w tym Żydzi, Romowie, Ormianie, Niemcy, Białorusini, Ukraińcy, Litwini, Rosjanie. Polska była zawsze krajem, w którym różne grupy etniczne i narodowościowe żyły obok siebie, przyczyniając się do bogactwa kulturowego i społecznego kraju. Jako kraj otwarty na różnorodność, Polska powinna stać na straży praw przed wszelkimi formami dyskryminacji, czy nienawiści. Tylko w ten sposób można zbudować silne, jednoczące i harmonijne społeczeństwo, w którym każdy obywatel ma równe szanse i prawa.

[@dezorientacja2371]

Przede wszystkim nie zapominajmy że I Rzeczpospolita to nie Polska. Polska była kiedyś krajem, w którym różne grupy etniczne i narodowościowe żyły obok siebie.Tradycja pogromów etnicznych dokonywanych na wielu mniejszościach przyczyniała się do bogactwa kulturowego i społecznego kraju. Będąc krajem otwartym na różnorodność mamy spore szanse na powrót tych wspaniałych czasów.

[@ajaxx.7992]

Cóż za brednie.

[@zubry-xy3wj]

Zapomniałeś wspomnieć jeszcze o LGBT 🏳‍🌈😝. Polacy to nie to samo, co obywatele polscy. Niemiecka V kolumna i UPA też składały się z obywateli polskich. Jeszcze o Covidzie i globalnym ociepleniu powinieneś wspomnieć, pośmiać się trochę z foliarzy. A w ogóle to zaproś do siebie jakiegoś Syryjczyka z ISIS i pozwól mu się ubogacać (szczególnie ubogacać Twoją żonę i córkę), nie dając się porwać dyskryminacji ani nienawiści. Daj sobie spokój z tą polityczną poprawnością, lansowaniem multi-kulti i rozmywaniem polskiej tożsamości.

[@danielrenowski9977]

Myśleć kim się chce być,to nic nie znaczy dlatego prowadzone są badania kim z punktu genetycznego jest dana osoba.Polak nie oznacza Rodu Ludów np Słowian takich Ludów mamy więcej jak Celtowie,Germanie itd,oczywiście procentowo Północna część Polski różni się od Centralnej i Południowej.Mówimy Polska lecz Rodów mamy więcej...

[@szymonbaranowski8184]

widzę że google nie pozwala nawet naprowadzić na jakieś inne źródło w takim razie jedynie zapraszam osoby z wynikami DNA na genos historia na telegra...

[@tucznik3572]

Mi na badaniach wyszło 1,5 promila, ale nie wiem do jakiej haplogrupy mnie to kwalifikuje.

[@mickeyoneil2214]

"AA"..😂

[@Kocur_z_ur]

Brawo!

[@lordicon3638]

Panie Igorze a jak jest z tymi Mitycznymi Sarmatami ?Dziekuje za Pana kanał zródło rzetelnej i pieknie zapodanej wiedzy .

[@dariuszkwietnioczub]

Super material, dzieki. Przeglad kultur-jestem jak najbardziej na tak. Dan Davies na youtube w bardzo ciekawy sposob przedatwil skrotowo kultury, prosze o rozwiniecie tematu i ukazanie z perspektywy naszego regionu-stanowisk oraz znalezisk.

[@thomasp.4649]

Dziękuję za nowe informacje i ciekawe odcinki ! ✌ Jo jest jak jest --> genowy cocktail .😉

[@JuraMalopolska]

Najgorsze w tym wszystkim jest to że Słowianie poza może Serbami i Rosjanami ewentualnie Słowakami, nie szanują samych siebie. W Polsce z czym często się spotykam panuje przekonanie że Słowianin to dziki wschód najlepiej Ruski jakiś stataryzowany biały człowiek ale o mentalności Azjaty co jest bzdurą! Na Ukrainie słyszałem o częstym przyznawaniu się do Sarmatów i Scytów a nie od korzeni słowiańskich sic! To wszystko przykryte jest często turbo-chrześcijaństwem a przecież popatrzmy na chrześcijańskich Germanów oni chlubią się kulturą rodzimowierców, Litwini czyli bardzo blisko spokrewnieni ze Słowianami Bałtowie...też ją mocno zaznaczają. Dlaczego na zachodzie są tylko dwa filmy mówiące o Słowianach jeden z lat chyba 70tych angielski powstały na kanwie wielkości ZSRR i drugi Niemiecki opowiadający w zasadzie jedynie o Połabskich Słowianach i jedyny nowy ! Bo my sami nie promujemy swoich przodków oczywiście! A zauważam na zachodzie na razie tylko w warstwie prywatnej typu jakieś blogi czy wlogi zainteresowanie babą jagę perunem itd. To że nasi przodkowie nie mieli wysokiej kultury materialnej nie świadczy ze nie mieli innych bardzo dobrych przymiotów!

[@piotrwiara1564]

Rosjanie nie szanują nikogo a zwłaszcza samych siebie, a Serbowie najbardziej nie nawidzą innych Słowian Chorwaci i Bośniacy. Poza tym w sedno :)

[@zubry-xy3wj]

Tak naprawdę prawdą jest w przypadku Ukrainy (oraz Południowej Rosji) i przyznawanie się do Scytów i Sarmatów (Ariów), i do Słowian. Z ich punktu widzenia to były FAZY ich kultury. Ogólnie było tak, że pierwotnie Zachodnia Ukraina to były tereny słowiańskie, kontynuacja kulturowa ziem polskich, czyli kultura łużycka, a także kontynuacja jeśli chodzi o typ fizyczny. Natomiast dalej na wschód żyła indoeuropejska ludność stepowa, której odłamami byli Scytowie i Sarmaci, różniąca się trochę wyglądem i dość znacznie - językiem. Miała ona bezpośredni kontakt z wielkimi cywilizacjami i stworzyła kulturę "półcywilizowaną", bardzo atrakcyjną, a także była dawcami elit dla całej Europy i kawała Azji (stąd te wiadomości o sarmackich przodkach polskiej szlachty). Później Zachodnia Ukraina uległa scytyzacji (także językowej) jako tzw. Neurowie. W późniejszych czasach narastały konflikty między koczowniczymi Ariami i Ariami osiadłymi, powodujące coraz większą wrogość. W jej wyniku nie tylko doszło do reslawizacji całej Zachodniej Ukrainy, ale zeslawizowała się również rolnicza ludność aryjska w całej strefie kontaktu ze Słowianami. Natomiast koczownicy przyjęli język turecki, czyli tak naprawdę huński, przypuszczalnie utożsamiając się rozpowszechnianą przez Hunów ideologię "bicza Bożego", która uczyniła z tamtejszych mieszkańców już na zawsze ludzi kłopotliwych i konfliktowych. Jednak jeszcze przed najazdem mongolskim koczownicy znad Morza Czarnego nie różnili się wyglądem od Rusinów.

[@ВиталийМельник-й5ы]

В нас найпоширеніша теорія про те, що територія України є прабатьківщиною слов'ян, а українці є їхніми прямими нащадками. Степ і його жителі становив загрозу для осілих слов'н, тому в історичній пам'яті українців існує неприязнь до кочовиків.

[@khiara69]

fascynujące

[@MaKro-d1b]

A czy naukowcy jakoś łączą: genetykę, wykopaliska i lingwistykę w badaniu historii i chronologii migracji? Te całe R1a1 z kulturą na przykład pucharów lejkowatych i fonologią języków praindoeuropejskch? No aż się prosi żeby wyniki conajmniej tych trzech gałęzi nauki nałożyć na siebie i opublikować wyniki! Ktoś? Coś? Jakiś międzywydziałowy doktorant może się zechce za taki temat wziąć? 😂 Nobel myślę będzie pewny 😂

[@Lendzian]

No właśnie turbogermańscy historycy, archeologowie i językoznawcy dyskredytują genetykę, bo burzy nim ona dotychczasowy miły i opierający się na niemieckich grantach czas.

[@zubry-xy3wj]

@@Lendzian , ale obecnie już przechodzą do manipulowania i fałszowania, bo nie da się po prostu zakwestionować wyników badań.

[@rawimir]

W gruncie rzeczy, wystarczy popatrzeć jak kształtowały się inne etnosy, żeby dojść do wniosku, że jesteśmy mieszanką, i że język i kultura nie podąża za genami. Czarny Brazylijczyk jest takim samym Indoeuropejczykiem, jak Niemiec, czy Polak.

[@zubry-xy3wj]

Właśnie z badań genetycznych wynika, że Polacy, mimo swojego otwartego położenia, są słabo wymieszani.

[@michachudzikowski1334]

Będzie pożywka jeśli Mieszko okaże się Gotem. Pytanie jakie powstanie, to czy pozostałe elity gockie mogły utrzymać się dalej na wysokiej pozycji wśród napływowych Słowian przez kilka wieków. Ogrom depozytów srebra pokazuje, że start do rywalizacji mieli.

[@szymonbaranowski8184]

Na naszych aktualnych terenach jest taka możliwość jednak generalnie Słowianie mieli z Gotami kosę gdyby było inaczej to by Goci dalej pozostali w jednym miejscu historycznie to pierwsze wzmianki o walkach Słowian były właśnie o Bozie i wojnach przeciw Gotom i ich wcześniejszej okupacji a potem wyzwoleniu przez Hunów

[@michachudzikowski1334]

@@szymonbaranowski8184 nie ma wiecznych wojen ani wiecznych sojuszy. Rządzą aktualne potrzeby takich bytów politycznych. Co było za czasów Boza, mogło się zdeaktualizowac.

[@arturmartyka2016]

niekoniecznie musi chodzić o utrzymanie się dalej. Jeśli faktycznie Piastowie są pochodzenia gockiego (czemu ja jestem daleki bo wypłynęły wyniki tylko ostatnich piastów mazowieckich) to po paruset latach od zajęcia tych terenów przez Słowian nie mieli żadnej świadomości gockiego pochodzenia i jeśli stali się w jakiś sposób elitą plemienną, to było raczej niezwiązane z ich gockim pochodzeniem. Pamiętajmy że to epoka niepiśmienna. Nawet dzisiaj jak kogoś spytasz o przodków to zazwyczaj zna maksymalnie do pradziadka.

[@michachudzikowski1334]

@@arturmartyka2016 może nieprecyzyjnie napisałem. Mieszko nie musiał wiedzieć nic o Gotach. Chodzi mi o zachowanie elitarnego statusu jego rodu a nie identyfikacji. Powiedzmy na zasadzie jak rod Radziwiłłów. Są Hiszpanami, ale wciąż arystokracją.

[@arturmartyka2016]

@@michachudzikowski1334 ja zrozumiałem. Ale mówię, że wcale nie musieli być gocką elitą.

[@teresawright7389]

Pracujecie dla obcych interesow ? ---- Byc moze dla genow chazarskich !!

[@szymonbaranowski8184]

Wiking to kategoria etniczna, to co działo się w zmierzchu ery Wikingów nie jest reprezentatywne dla ogólnego obrazu Wikingowie byli wiadomego pochodzenia wiadomego kultu i obyczajów Nie róbmy tu czarnej Kleopatry i Żółtego Karola Wielkiego, bo to niehistoryczne Chąśnicy nie są też reprezentatywni dla typowej kultury słowiańskiej. Tak jak Polak z Chicago pijący coca colę i żrący burgera a nie oranżadę i kotleta nie jest reprezentatywny dla Polski

[@jerrybucko5916]

Czep ty się cudzej żony a nie Polaka z Chicago 😀

[@TomaszJKosinski]

wikingowie to nie etnos, a zajęcie, czyli piraci, w skład których wchodzili Skandynawowie, Słowianie i Bałtowie

[@zubry-xy3wj]

Wiking to nie kategoria etniczna tak naprawdę, tylko kultura masowa (i to głównie anglosaska, Skandynawowie są rozsądniejsi) to tak przedstawia. "Wiking" to jest germański odpowiednik bardzo podobnego słowa "wiciędz", oznaczającego po prostu żołnierza/ woja, dorabiającego sobie rozbojem. Stąd nasze słowo "zwycięstwo".

[@pawmal1988]

Gościu nie wiem gdzie mieszkasz, ale w Polsce jest już coś cola.

[@Pracaupodstaw]

@triglav2002 No i jak krew w piach te twoje banialuki. aldrajch.blogspot.com/2023/07/wasnie-upad-autochtonizm-najnowsze-dane.html

[@zubry-xy3wj]

Przecież za "słowiańskie DNA" uznawane są te geny, które powstały we wczesnym Średniowieczu. Wcześniej ich po prostu NIE BYŁO - i to także na Ukrainie, skąd rzekomo Słowianie pochodzą (do dziś nie ma tam ich wiele). Ale to nie znaczy, że nie było Słowian tylko dlatego, że naukowcy roboczo użyli wobec nieistniejących jeszcze genów określenia "słowiańskie". Tak samo haplogrupa "celtycka" to pojęcie jedynie robocze. To jest haplogrupa ZACHODNIOEUROPEJSKA. Celtowie powstali w Alpach i nie mieli dawniej nic wspólnego z terenami nadatlantyckimi. Raczej z Morzem Śródziemnym i Niziną Węgierską.