ขันธ์ ๕ "ขันธ์" คือ อะไร?

[@Wanchai2504]

ผู้ที่สนใจศึกษาธรรมะ ขอเชิญได้ที่ www.dhammahome.com และ ฟังธรรมเฉพาะเสียง อ.สุจินต์ ได้จากทั่วโลก ทุกวัน 24 ชม.กดฟังลิ้งนี้ : www.dhammahome.com/radio ที่ยูทูป [KZbin Channel] : ช่อง มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา ที่ลิงก์นี้ : kzbin.info/door/VfIbAOcRpMRLCU4bPgf1RQ : ช่อง dhammahomelive ที่ลิงก์นี้ : kzbin.infovideos : ช่อง Dhammahome TV ที่ลิงก์นี้ : kzbin.info/door/0th6bYVYT-MlovZPSqMUKQ : ช่อง Dhammahome Podcast ที่ลิงก์นี้ : www.youtube.com/@DhammahomePodcast/videos และ ช่องรายการบ้านธัมมะ ที่ลิงก์นี้ : kzbin.info สำหรับ ผู้ที่สนใจการศึกษาและสนทนาธรรม ในภาคภาษาอังกฤษ ขอเชิญติดตามฟังธรรมและร่วมสนทนา ได้ที่ลิงก์นี้ : groups.io/g/dsg (Dhamma Study Group) และ ฟังบันทึกการสนทนาธรรม ในภาคภาษาอังกฤษได้ที่ลิงก์นี้ :dhammastudygroup.org/dsgAudio.html (ผู้ที่เป็นเวปมาสเตอร์ ของทั้ง ๒ เวปไซต์ ดังกล่าว คือ คุณ Jonathan และ คุณ Sarah Abbot ทั้งสองท่าน เป็นชาวออสเตรเลียและอังกฤษ ที่ศึกษาพระธรรมจากท่านอาจารย์ มานานร่วม ๕๐ ปี แล้ว)

[@ดวงพรคงสกุล]

กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ด้วยความเคารพยิ่งและกราบอนุโมทนาท่านอาจารย์มศพ.ทุกท่านค่ะ

[@บุญเติมวงศ์กองแก้ว]

กราบเท้า​อาจารย์​สุจิ​ณ​ต์​บริหาร​วน​เขตต์​ครับผม​

[@nioysutin6950]

กราบอนุโมทนาในกุศลจิตที่ดีงามคะ

[@ณัฐวุฒิเมธีธรรมกุล]

กราบอนุโมทนาครับ

[@พิศสุดาดื่มโชค]

กราบอนุโมทนาสาธุ สาธุ สาธุในคำสอนเจ้าค่ะ

[@พัทธ์ธีราพลนะรัตน์]

🙏🙏🙏 กราบอนุโมทนาในกุศลจิตที่ดีงามค่ะ

[@ajsjsjsjjs1673]

กราบแทบเท้า บูชาคุณท่าน อาจารย์สุจินต์ด้วยความเคารพยิ่งค่ะ กราบสาธุค่ะ

[@samaporntantriyanont1127]

ขอกราบอนุโมทนา ที่ท่านได้ให้ความกรุณา

[@ปณัฐจิตต์มาสกิตติชัยกุล]

น้อม กราบสาธุ🙏🙏🙏

[@patnareepongpo8959]

กราบ​อนุโมทนา​ค่ะ​

[@พิเชษฐ์พิณพิฆาต]

กราบสาธุครับอาจารย์ 🙏🙏🙏💚

[@มังกรทองขุ่มด้วง]

แจ้งยิ่ง ขอน้อมกราบอนุโมทนาสาธุ สาธุ สาธุ ขอรับ

[@chamrong6182]

กราบเท้าท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตย์และคณะอาจารย์มศพ

[@สันติเกสรินทร์]

น้อมสาธุ ครับ

[@puttavaputtava3660]

กราบขออนุโมทนาค่ะ🙏🙏🙏

[@Pawedwa]

สาธุสาธุ

[@lindaho6452]

กราบอนุโมทนา สาธุที่ได้เข้ามาฟัง

[@YuYu-pq2ns]

กราบอนุโมทนาบุญด้วยครับผม❤❤❤

[@rudiPao-re7bk]

ปิ่นสาธุอาจาย์สุจินสาธุค่ะ

[@bbx4937]

กราบอาจารย์สุจินต์ 🙏👍👏 มาเก็บเกี่ยวความรู้ ธรรมะของพระพุทธเจ้าเข้าใจยากจริงๆให้ลึกซึ้งมั่นคง ขอให้ซักวันนึงจะไปถึงปัญญานั้นได้, ขนาดแปลภาษาไทยยังเข้าไม่ถึง มาบวกกับบาลีที่แปลไม่ตรงกันอีก ยิ่งยากเข้าไปใหญ่

[@khemsaikhonthong1651]

กราบเท้าบูชาคุณท่าน อาจารย์สุจินต์ ที่เคารพยิ่งค่ะ

[@yawalakdiruscio8671]

กราบขอบพระคุณท่านอาจารย์ สุจินต์ บริหารวนเขตต์คะ อนุโมทนาสาธุคะ

[@sureeratjarutaweesup8176]

กราบสาธุ มาฟังครั้งแรกคะ

[@ณรงค์ศิริวาลย-ค6ร]

กราบขอบพระคุณอาจารย์ที่นำคำสอนของพระตถาคต มาสอนแบบถูกต้อง ❤

[@molee846]

สาธุ ครับ

[@ferry2022]

🙏🙏🙏

[@khaeota]

🌼🙏🙏🙏🌼

[@sbo7674]

ผมถอดความบางส่วนมา (เวลาที่ <a href="#" class="seekto" data-time="1190">19:50</a>) สิ่งที่ปรากฏที่มีจริงๆทั้งหมดเกิดปรากฏเป็นขันธ์เพราะขันธ์คืออะไรขันธ์คือสิ่งที่มีปัจจัยเกิดขึ้นระดับอนิจจังรับไม่ใช่ของใครดับแล้วหมดแล้วไม่เหลือแล้วจะเป็นของใครอยู่ดีๆก็เกิดแล้วก็ดับเหมือนไม่ได้เกิดและดีไหมล่ะสุขเดี๋ยวทุกข์ดีไหมล่ะ.... ผมขอถามผู้ที่ได้ฟ้งธรรมของท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ว่า เข้าใจในคำพูดของท่านหรือไม่เอาแบบชัดๆๆทีละคำที่ละประโยค เช่น ขันธ์คือสิ่งที่มีปัจจัยเกิดขึ้นระดับอนิจจัง ว่ามีความหมายว่าอย่างไร มีที่มาอย่างไร แล้วอยู่ในส่วนไหนของพระสูตรอะไร ในพระไตรปิฎก ผมเชื่อว่า ธรรมะของพระพุทธองค์ มีไว้สอนมนุษย์ที่มีสติป้ญญาปกติธรรมดาทั่วไปไม่ใช่สอนเฉพาะมนุษย์อัจฉริยะเท่านั้น

[@ประนอมวัดมะเริง]

พระพุทธเจ้าเป็นเอกกับทุกๆสิ่ง ท่านรู้สิ่งนี้เกิดสิ่งนี้ดับ สิ่งนี้เหมาะกับสิ่ง คำสอนนี้เหมาะกับคน คนนี้ การเอาความรู้ระดับปริญญาเอกมาสอนเด็กอนุบาลมันก็ไม่ใช่

[@Nopphadolthongwilai]

ถ้าเห็นเกิดดับนี้ก็ระดับวิปัสสนาญาณแหละ​ พูดไปไม่เข้าใจก็ต้องเห็นแจ้งเอง​ ท่านพูดในเชิงพระอภิธรรมที่เรียน​ มา​แต่ใช้ภาษาสอนไม่เหมาะสมกับคนทั่วไปพูดแล้วงงไม่อธิบายให้เคียร์

[@Anuttaa...5566]

เราเข้าใจสิ่งที่ท่านพูดนะ

[@พัลลภาวิทยอุดท]

กราบอนุโมทนาในกุศลจิตของทุกท่านที่ร่วมฟังและสนทนาพระสัทธรรม

[@dfch6191]

ฟังอาจารพูดแล้วไม่เข้าไจ ก็จงเข้าไจไนความไม่เข้าไจ

[@dfch6191]

บิดามารดาที่แท้จริงของจิตคือสตืและปัญญา รูปเวทนา สัญญา สังขาร วิณญาญ คือสิ่งอาศัยของจิต

[@paullee297]

🌹🙏🙏🙏🌹

[@thongchaithiwattanon6925]

ทุกอย่างในโลกนี้มีอะไรบ้างที่ไม่เป็นธรรมะ ทุกอย่างในโลกนี้และในอนันตจักรวาลนอกจักรวาลนี้ ก็เป็นธรรมะทั้งนั้น

[@kornrakpradit5012]

ขันธ์๕ก็เช่นกัน​ ทั้งมีและไม่มี​

[@kornrakpradit5012]

ทุกอย่างมีและทุกอย่างไม่มี

[@somboonkawila2261]

ขอแสดงความเห็น จากการได้ฟังคลิปนี้ และสะดุดอยู่ตรงคำที่กล่าวถึงเรื่องขันธ์5ว่าขันธ์คืออะไร ตลอดช่วงเวลาในคลิป ที่ท่านอาจารย์สุจินต์ และคณะของท่าน ได้กล่าวในคลิป กระผมได้ฟัง และพยายามจะจับสาระ ว่าขันธ์คืออะไรกันแน่ โดยหวังว่า ท่านและคณะ จะปูพื้นฐานความรู้ ให้แก่ผู้คนในที่ประชุมนี้ โดยส่วนตัวแล้วขอสรุปว่า กระผมจับสาระในเรื่องขันธ์ ไม่ได้เลย เพราะคณะของท่าน ไม่ได้เกริ่นไม่ได้ปูทางไว้ จะมีแต่คำถาม ที่ถามในที่ประชุมไปเรื่อยๆตลอดช่วงเวลาดังกล่าว ก็เป็นช่วงเวลาที่น่าเสียดายอยู่ครับ ที่ผู้ร่วมประชุม ไม่ได้องค์ความรู้จากคำนี้แม้แต่น้อย ที่นี้ก็ขอวกเข้าเรื่อง ขันธ์ 5เลยว่า เรื่องนี้ปรากฏอยู่ในหนังสืออริยสัจจากพระโอษฐ์ , หนังสือปรมัตถะสภาวธรรม และหนังสือปฏิจจสมุปบาทจากพระโอษฐ์ โดยพระอรรถาจารย์หลวงพ่อพุทธทาส ซึ่งได้แสดงไว้โดยละเอียด และแจ่มแจ้งอย่างมาก ในเรื่องขันธ์ 5 นี้ กระผมเลยขออนุญาตสรุปว่า เนื้อความเรื่องขันธ์ 5 ที่เกริ่นเกริ่นมา จากท่านอาจารย์สุจินต์ก็ดี หรือจากคณะของท่านก็ดี ยังไม่สอดคล้องหรือสอดรับ กับที่ตรัสโดยพระพุทธองค์ และที่ปรากฏในหนังสือ 3 เล่มดังกล่าวข้างต้น ต้องขออภัยที่กล่าวเช่นนั้นเพราะรู้สึกอย่างนั้นจริงๆ กระผมขอสรุปคร่าวๆ ในเบื้องต้น เกี่ยวกับขันธ์ 5 เมื่อเทียบกับหนังสือ 3 เล่มดังกล่าว อย่างนี้ว่า 1)ขันธ์ 5 ไม่ได้เกิดตลอดเวลา แต่เกิดดับเป็นครั้งๆไป ตามแต่ละปัจจัยหรือเหตุการณ์1 ในชีวิตประจำวัน 2)ขันธ์ 5 ไม่ได้เกิดขึ้น ขณะนอนหลับ หรือสลบไสลหรือตาย😅 เนื่องด้วยไม่มีการผัสสะ ที่ชัดแจ้งของอายตนะในกับอายตนะนอก 3) ขันธ์5 ไม่ได้เกิดพร้อมกัน ทั้ง 5ขันธ์ แต่ทยอยการเกิดดับตั้งแต่ขันธ์ที่ 1 ไปขันธ์ที่ 2 ขันธ์ที่ 3 จนครบ 5 ขันธ์ในเหตุการณ์หนึ่ง หรือครั้งหนึ่งๆ 4) พระพุทธองค์แสดงธรรมไว้ว่า 4.1รูปขันธ์ มาจากการประชุม คุมกันของธาตุ 4 โดยมีวิญญาณหรือธาตุรู้เข้าอาศัยแล้ว 4.2 เวทนาขันธ์,สัญญาขันธ์,สังขารขันธ์ เกิดจากเหตุปัจจัย คือผัสสะ ,วิญญาณขันธ์ กำหนดจากการทำหน้าที่ของนามรูป 5) ขันธ์ 5 มีความสัมพันธ์กับความเป็นธาตุความเป็นอายตนะ ในฐานะเป็นเหตุปัจจัย นำไปสู่การเกิด-ดับของ ขันธ์ 5ในชีวิตประจำวัน มีค่าเท่ากับการเกิดภพเกิดชาติขึ้นในกระแสปฏิจจสมุปบาท 6) ขันธ์ 5 ในสภาวะธรรมที่เกิดขึ้น มีทั้งขันธ์ 5 ธรรมดา และขันธ์ 5 ที่ เจือความยึดมั่นถือมั่นและเป็นทุกข์ .........ฯลฯ............

[@พิศมัยปาทะชัย]

ระบบการไหลของธาตุ 4 ต้องอาศัยขัน ขันธ์ 5 เริ่มจาก 1 ถึงขันธ์ 5 ก็ต้องใช้เวลาเป็นหลายสิบหลายร้อยล้านปี การสุ่มตรวจเช่นนี้มีเรื่อยๆ เดือนเกิดเป็นจิตวิญญาณ ที่พวกเราเรียกว่าวิญญาณขันธ์ รอให้ความสำคัญกับวิญญาณขันธ์มาก เพราะว่าเราคิดว่าสิ่งนี้คือเรา แท้จริงแล้ว มันคือการส่งต่อ การส่งต่อ ภาษาวิทยาศาสตร์เรียก reproduction

[@อัครชัยพุ่มรัตนา]

ขอให้ฟังต่อไป เพราะท่านยังเข้าใจน้อย และเข้าใจผิด ผมว่าท่านควรฟังหลายฯรอบ และถ้าไม่เข้าใจควรถามผู้ที่รู้จริง ท่านจะเข้าใจมากขึ้น โดยเข้าใจที่ละคำก่อนและฟังมากฯ แต่ท่านควรไม่หยุดฟัง

[@Nopphadolthongwilai]

วิญญาณเป็นธาตุรู้​ รู้แจ้งในอารมณ์นั้นๆ​ตามทวารนั้นๆ​รู้ได้หมด​ตัวมันเองก็รู้ได้จิตรู้จิตจิตโกรธก็รู้ มีโลภะก็รู้​ เวทนาธาตุที่เสวยอารมณ์​ เพราะปัจจัย​ เช่นเสวยทุกข์​เสวยสุขให้จิตนั้นรับรู้​ สัญญาคือธาตุจำในทวารนั้นๆ​ และหมายรู้ในทวารนั้นๆ​ สังขารสิ่งที่ประกอบกับจิตปรุงแต่ง​จิต​ เกิดพร้อมกับจิต​ ดับพร้อมกัน​รู้อารมณ์เดียวกัน​ มีวัตถุที่เกิดเดียวกัน​ ความคิดไม่ใช่ขันธ์5 ความคิดคือ​ จินตะในภาษาบาลี​ คือการแสดงออกของขันธ์5 ทางมโนทวาร​ แสดงทางวาจา​ เรียกวจีทวาร​ ทางกายเรียกกายทวารขันธ์​แปลว่า ​กอง​ หมวด​ หมู่​ ขันธ์5คือ​ การจำแนก​แจกแจง แยกรูปนามมาแล้ว5กอง​ ให้เห็นว่าคน​สัตว์ตัวตนมันไม่มี​ ไม่ยึด5กองว่าเป็นตัวเรา​ ว่าของเรา​ รูปไม่ใช่เรา​ รูปไม่เป็นเรา​ รูปไม่มีในเรา​เราไม่มีในรูป​ เวทนาถึงวิญญาณก็แบบเดียวกัน​ มันเกิดทำงานพร้อมกันในนาม​ เร็วกว่ารูป51เท่า​ มันเกิดดับ​ ตลอดเวลา​ รูปนาม​เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย​ เว้นแต่เหตุ​มิได้มี​หรือมันจะไม่มี แต่ท่านพูดคนทั่วไปจะเข้าได้ไงมันเป็นปัญญาระดับวิปัสสนาญาณ​ แต่เอามาสอน​ การสอนชัดเจน​ แต่ที่คุณกล่าวมันคือในหมวดปิยรูป​สาตรูป​ เช่น​ รูป​ จักษุ​ จักษุวิณญาณ​ จักษุสัมผัส​ จักษุสัมผัสชาเวทนา​ รูปตัณหา​ รูปสัญญา​ รูปสัญเจตนา​ รูปวิตก​ รูปวิจาร​ อีก5ทวารก็ลักษณะเดียวกัน

[@SysavathMany]

ถ้ามีคำถามว่า พระธรรมของพระพุทธองค์มีกี่ข้อ คำตอบ มีสี่หมื่นแปดพัน ธรรมมะขันธ์ นั้นก็หมายความว่า ขันธ์ก็คือ(ข้อ) -ขัน์ห้า ก็มีห้าข้อ มีอะไรบ้าง ก็คืออาจารย์อธิบายไว้นั้นแหละครับ

[@rutaiyaicheun7042]

ที่ฟังนะคะ ขันธ์ของอาจารย์(ผู้หญิง)ที่พูดคือสิ่งต้องอิงอาศัยในการเกิด และเป็นการเกิดขึ้นและดับไปเป็นอนัตตาค่ะ และในการอิงอาศัยในการเกิดนั้นไม่มีตัวเราค่ะ เข้าใจยากอยู่นะคะ แต่ถ้าเข้าใจอย่างลึกซึ้งแล้วจะเข้าใจธรรมะลำดับต่อไปค่ะ ส่วนอาจารย์ผู้ชายเป็นผู้สรุปคำว่าขันธ์ได้ชัดเจนมากค่ะ ธรรมมะต้องอาศัยเข้าใจจึงจะปฏิบัติได้ถูกต้อง อาจารย์ผู้หญิงที่ถามเยอะเพื่อให้รู้ว่าเราไม่เข้าใจจริง ๆในขันธ์ 5 เพราะเป็นเรื่องที่เข้าใจยากที่จะรู้ว่าขันธ์ 5 ไม่ใช่เรา เราต้องเข้าใจมันอย่างลึกซึ้ง ไม่งั้นเราจะติดอยู่ในวัฏสงสารต่อไปไม่มีสิ้นสุด ไม่เสียเวลาในการฟังเลยค่ะ

[@dfch6191]

คำว่ามีขันหรือไม่มีขัน มันก็ขันพูดกับขันนั้นแหละ

[@รัชฎาภรณ์แก่นมี-จ3ธ]

ท่านรู้ของท่านจริงกรือท่าน

[@มาลินีสิทธิโชติ]

ขันธ์ แปลว่าความว่างเปล่า หมายถึงความไม่มีอยู่ เมื่อ เอา5 มาบวก แปลว่ากองพลทั้ง5 รวมกันกลายเป็น ความไม่มีอยู่จริงของกองพลทั้ง5อย่าง คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ

[@Nopphadolthongwilai]

ขันธ์​แปล​กอง​ หมวด​ หมู่​ ขันธ์5คือ​ แยกรูปนามมาแล้ว5กอง​ ให้เห็นว่าคน​สัตว์ตัวตนมันไม่มี​ ไม่ยึด5กองว่าเป็นตัวเรา​ รูปไม่ใช่เรา​ รูปไม่เป็นเรา​ รูปไม่มีในเรา​เราไม่มีในรูป​ เวทนาถึงวิญญาณก็แบบเดียวกัน

[@Nopphadolthongwilai]

เห็นคิดว่าตัวเรา​ ตัวตน​ คน​ สัตว์​ มีอยู่คือความคิด​ ทิฏฐิกิเลส​ อาศัยความคิดนั้นถือครองอยู่

[@kornrakpradit5012]

เดี๋ยวนี้ก็มีและไม่มี​

[@บํารุงปัญญาคม-ฆ2ฐ]

นัยะ/นยฺยะ การศึกษา ทางการแพทย์ อยู่ที่ พระแม่ยายได้สาทะยาย _แต่กาล เช่น นั้น (อุบาส์ก ควร ได้ "รพธมฺ" ในกาลดูเล ผู้ ที่ได้ รับ "อเราคา"อะเราคา/อโรคา/อะโรคา " ชนี้แลสาธุ) (รพป๊นาย/ป๊นายฺ ""กลวม นั้น พระภาษา รพยาธมฺมิก๊ราช เมตฺรตยฺเยาฯ(ญ)"น ร วา ระ " "ดูฐาน/พินิจ/ อนึ่ง จึง ได้ ว่า ห้าม มิให้ ตักน้ำ ในคลองหนอง บึง ก่อน พลบค่ำ ชนี้แลสาธ"

[@peeraponsaeng9538]

ขันธ์คืออะไรคะ ธรรมคืออะไรคะ

[@กรกฤตวงศ์จิรสกุล]

โฆษณาเยอะไปมั้ย

[@สมฤษดิ์ฉิมป้อง]

นางแค่อ่านแล้วจำจากตำรา .ไม่ใช่รู้จากการปฏิบัติธรรมะ...

[@reuangsitnapaselarak-td5fq]

ฟังให้เข้าใจก่อนจะพิมพ์ครับทำความรู้จักอาจารย์ให้มากกว่านี้ความคิดเห็นจะเปลี่ยนไป

[@สมฤษดิ์ฉิมป้อง]

@@reuangsitnapaselarak-td5fq คุณรู้ไหมเมื่อก่อนนางเป็นคริสต์

[@somkitchunsathianpan6857]

ฟังให้เข้าใจก่อนครับ เหมือนมีแผนที่ถ้ายังไม่เข้าใจในแผนที่นั้น จะไปได้ตรงจุดหมายได้หรือ ครับ

[@สมฤษดิ์ฉิมป้อง]

@@reuangsitnapaselarak-td5fq เมื่อก่อนเขาเป็นคริสต์ครับ

[@สมฤษดิ์ฉิมป้อง]

@@somkitchunsathianpan6857 อะไรคือแผนที่.?เกี่ยวข้องกับธรรมะอย่างไร.? ขยายความให้ผู้มี ปัญญาน้อยอย่างผม ไห้เข้าใจด้วยนะครับ คิดว่าเป็นวิทยาทานแก่ผม.

[@DechasoundIndy]

ถามเพื่ออวดความฉลาดในคำพูด ไม่ใช่ความรู้อะไร ยายสุจินต์

[@sitthirat]

กราบอนุโมทนาครับ

[@chaisrinakata7607]

กราบอนุโมทนาสาธุค่ะ

[@ศิริพรจันทโพธิ์-ท9ง]

กราบอนุโมทนาค่ะ🙏🙏🙏

[@phairanpy707]

ผู้ที่เข้าใจเรื่องใดเรื่องหนึ่งอย่างถ่องแท้ย่อมสามารถอธิบายให้คนอื่นเข้าใจได้โดยง่าย

[@วันเพ็ญตีระกิจวัฒนา-ถ7ช]

กราบอนุโมทนาค่ะ

[@ชนันต์แดงประไพ]

กราบอนุโมทนาครับ

[@พงศ์ศักดิ์ตันงาม-ผ4ต]

กราบอนุโมทนาครับ

[@สุนทราคงใจดี]

กราบอนุโมทนาค่ะ

[@wiratwiwattrinon6050]

กราบอนุโมทนาครับ

[@somchiwannamchinnamarn1688]

สนุกและได้สาระมากๆครับพิธีกรก็อารมณ์ดีสร้างบรรยากาศการบรรยายให้น่าฟังสบายๆ

[@จริยาเจียมวิจิตร]

กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์ด้วยความเคารพยิ่ง

[@sirichaisaengpech6938]

กราบอนุโมทนาและกราบขอบพระคุณท่านอาจารย์ครับ❤

[@อมตอมโร]

เพราะเป็นดินน้ำลมไฟมหๅภูตรูป๔ใช่ไหมคะ

[@suphap.patterns]

ขันคือสิ่งที่เกิดขึ้นตั้งอยู่แล้วก็ดับไปใช่มั้ยค่ะ

[@ทิวาพรชูดํา-ษ2ศ]

ตัวแห่งทุกข์..มั่ยละท่านพี่