Рет қаралды 5,532
Қарағанды облысы, Ұлытау ауылынан батысқа қарай шамамн 90 шақырым, Дулығалы мешітінен 20 шақырым оңтүстікке қарай орналасқан.
Қойлыбай - атақты бақсы, тәуіп, көріпкел, қобызшы. Қорқыттан кейінгі бақсылардың ірі өкіліне зерттеушілер Қойлыбайды жатқызады. «Бағаналы Қойлыбай - барлық бақсылардың пірі, қорғаушысы, Қорқыттан кейінгі ең биік бақсы осы» деп Ш.Уәлиханов Қойлыбай бақсыға жоғары баға береді. Ел арасында бақсының есімімен бірге «Қойлыбайдың қобызы» деген тіркес сақталған. Ш. Уәлихановтың пікірі бойынша, түсінде Қорқыт атадан бата алған Қойлыбай бақсы шамамен XIV ғасырдың аяқ шенінде өмірге келген. Оның атақты бақсыретінде кеңінен танылған уақыты - XV ғасырдың алғашқы ширегі.
Ел аузындағы аңыздар бойынша Қойлыбай бір үлкен бәйгеге қобызын қосып, жарыс басталатын жерге алдын ала қобызды бір үлкен сексеуілге байлатады. Бәйгеден келе жатқандардың шаңы көрінгенде, Қойлыбай қолына қылышын алып, сарын айтады. Кенет, бәйге аттары кеткен жақтан қатты дауыл тұрып, ысқырған қызыл жел соғады. Көп ұзамай, дауылдың ортасынан аттар көріне бастайды. Ал бәрінің алдында сексеуіл сүйреткен Қойлыбайдың қобызы келе жатады. Осылайша Қойлыбай бас бәйгені жеңіп алады. Мағжан Жұмабаев Ш. Уәлихановтың зерттеулерін негізге ала отырып «Қойлыбайдың қобызы» атты дастанын жазған.
Қойлыбай әулие кесенесі адамдар құрмет тұтып, зиярат ететін қасиетті орын.
-----------------------------------------------------
Koylybay - a famous baqsi(foretellers), clairvoyant, qobyzshy (qobyz(musical instrument) player). According to researchers, Koylybay is one of the largest representatives of baqsi after Korkyt. In turn, Sh. Ualikhanov highly appreciates the ability of Koylybaybaqsi: « Baganaly Koylybay - barlyk baqsilardyn pirі, korgayshusy, Korkyttan keingi en biik baqsi osy» (Baganaly Koylybay is pir (tutelar saint), patron of all baqsi, an outstanding patron after Korkyt). Among the people there is the phrase «Koylybay’s qobyz», associated with baqsi. According to Sh. Ualikhanov, Koylybay baqsi, who received a blessing from Korkyt ata in a dream, was born at the end of the 14th century. He is widely recognized as the famous baqsi in the first quarter of the 15th century.
According to popular legends, at one of the largest baighe(horse races), Koylybay tied his qobyz to saxaul, becoming a participant in the competition. When the dust began to be seen, picking up a sword, Koylybay sings a melody. Suddenly, a strong wind blows, a storm begins. Soon, among the storm horses began to be seen. Ahead of all was the Koylybay’s qobyz, tied to saxaul. Thus, Koylybay becomes the owner of the main prize. Based on Sh. Ualikhanov’s research, Magzhan Zhumabaev wrote the poem «Koylybay’s qobyz».
The Mausoleum of Koylybay auliye is a sacred place of pilgrimage.
-----------------------------------------------------
Находится в 20 км к югу от мечети Дулигалы, в 90 км к западу от села Улытау Карагандинской области.
Койлыбай -знаменитый баксы(шаман), знахарь, ясновидящий, кобызист. По мнению исследователей, Койлыбай является одним из крупнейших представителейбаксы после Коркыта. В свою очередь, Ш.Уалиханов дает высокую оценку способностям Койлыбай баксы: «Баганалы Койлыбай - духовный наставник, покровитель всех баксы, выдающийся баксы после Коркыта». В народе существует фраза «Кобыз Койлыбая», ассоциирующаяся с баксы. По мнению Ш. Уалиханова, Койлыбай баксы, получивший во сне благословение от Коркыт ата, родился в конце XIV века. Он получает широкое признание в роли известного баксы в первой четверти XV века.
Согласно народным преданиям, на одной из крупнейших скачек (байга) Койлыбай привязывает свой кобыз на саксаул, становясь участником соревнований. Когда начала виднеться пыль, взяв в руки меч, Койлыбай напевает мелодию. Внезапно, дует сильный ветер, начинается буря. Вскоре, среди бури стали виднеться скакуны. Впереди всех был кобыз Койлыбая, привязанный на саксаул. Таким образом, Койлыбай становиться обладателем главного приза. На основе исследований Ш. Уалиханова Магжан Жумабаев написал поэму «Кобыз Койлыбая».
Мавзолей Койлыбай аулие является священным местом паломничества.