การแสดงชุด 'เทวดาเบญจพรรณ'

การแสดงชุด 'เทวดาเบญจพรรณ'
ผู้แสดง - สุรเดช เดชอุดม, สุทธิ สุทธิรักษ์, เกริกชัย ใหญ่ยิ่ง
เทวดาเบญจพรรณ เป็นการแสดงรูปแบบละครรำตลกชุดหนึ่งที่เป็นการแสดงเอกเทศ คือ ไม่ต้องเล่น หรือแสดงร่วมกับการแสดงอื่น ๆ
แต่จะเป็นการแสดงเฉพาะที่มีการดำเนินเรื่องจบอยู่ในชุดของตัวเอง สันนิษฐานว่ามีมาแต่โบราณ เดิมเป็นการแสดงหน้าเครื่อง
หมายถึง แสดงสลับคั่นกับการบรรเลงปี่พาทย์ ซึ่งการแสดงจะมีการผสมผสานของศิลปะการแสดงหลายรูปแบบ เช่น ๑. โขน (พากย์โขน)
๒. เพลงภาษา และ ๓. เพลงหน้าพาทย์ต่าง ๆ บ่งบอกถึงอากัปกิริยาท่าทางในการแสดง โดยเฉพาะเพลงไทยโบราณเพลงหนึ่ง คือ เพลงโนเน
ซึ่งเป็นเพลงประจำตัวเทวดา ทำให้การแสดงชุดนี้มีชื่อเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า ชุด “เทวดาโนเน” หรือชุด “โนเน” โดยสมมติ ผู้แสดงเป็นเทวดา ๑ องค์
และมีลูกคู่ ๒ - ๓ คน หรืออาจจะมากกว่านั้นก็ได้
กรมศิลปากรจัดการแสดงชุดนี้ขึ้นครั้งแรก เมื่อคราวเริ่มจัดตั้งกองการสังคีต โดยแนวคิดของนายยอแสง ภักดีเทวา นาฏศิลปินฝ่ายยักษ์
และเป็นผู้มีความสามารถในการแสดงตลกหลวงกับนายเสรี หวังในธรรม ศิลปินแห่งชาติ ได้ร่วมกันสร้างสรรค์วางแนวคิดและรูปแบบการแสดงชุดนี้ขึ้นใหม่
เพื่อเผยแพร่ให้ประชาชนชม ทั้งยังได้ฝึกหัดถ่ายทอดและร่วมแสดงกับครูอาจารย์ และลูกศิษย์อีกหลายท่านในขณะนั้น ได้แก่ นายเจริญ เวชเกษม
นายประพันธ์ ลมูลวงศ์ และนายประสาท ทองอร่าม เป็นต้น
ภายหลังต่อมา นายเสรี หวังในธรรม ศิลปินแห่งชาติ ได้ปรับปรุงรูปแบบการแสดงให้มีความทันสมัย กระชับ รวดเร็ว แต่ยังคงรักษาจารีต ประเพณีการแสดงตลกหลวงไว้อย่างสมบูรณ์
การแสดงชุดนี้จะเกิดความสนุกสนาน สร้างความตลกขบขันมากน้อยเพียงไร ขึ้นอยู่กับความสำคัญของผู้แสดงตัวเทวดาและลูกคู่ ต้องเป็นผู้มีความรู้ความสามารถในการขับร้องเพลงภาษา
การพูดหรือการเจรจาสำเนียงภาษาชาติต่าง ๆ ที่ปรากฏในการแสดง และการพากย์โขน ผู้แสดงและผู้บรรเลงปี่พาทย์ต้องมีความสัมพันธ์กันอย่างดี และต้องเข้าใจรูปแบบเรื่องราว
เพลงหน้าพาทย์ที่ใช้บรรเลงประกอบการแสดง จึงจะเกิดความสนุกสนานครบถ้วนสมบูรณ์ตามแบบแผน
การแสดงชุดเทวดาเบญจพรรณในวันนี้ นาฏศิลปินสำนักการสังคีต ได้รับการถ่ายทอดกระบวนการแสดงจากนายประสาท ทองอร่าม ในโครงการสืบทอดองค์ความรู้ด้านการแสดงตลกตามแบบแผนของกรมศิลปากร
เมื่อวันที่ ๒๐ - ๒๑ สิงหาคม ๒๕๖๑ ณ โรงละครแห่งชาติ
---------------------------------------
รายนามผู้บรรเลง - ขับร้อง ประกอบการแสดง
หัวหน้าวง - สุรศักดิ์ กิ่งไทร
ปี่ - สุราช ใหญ่สูงเนิน
ระนาดเอก - กรรธวัช แก้วอ่อน
ระนาดทุ้ม - ติณณภพ ถนอมธรรม
ฆ้องวงใหญ่ - โสรัฐ ม่วงท้วม
เครื่องหนัง - ปิยะ แสวงทรัพย์, สุภร อิ่มวงค์
ฉิ่ง - ชินธิป พูลลาภ
ขับร้อง - กิตติคุณ อยู่เจริญ, สุภางค์พักตร์ แก้วกระหนก,
กานต์สินี สังเวียนทอง, วันเพ็ญ จิตตรง, นันทิยา สหัสรังษี
รายนามฝ่ายอำนวยการ
กำกับการแสดง - ปกรณ์ พรพิสุทธิ์
อำนวยการฝึกซ้อมการแสดง - พงษ์พิศ จารุจินดา, วันทนีย์ ม่วงบุญ, ปกรณ์ พรพิสุทธิ์
ผู้ช่วยฝึกซ้อมการแสดง - กษมา ทองอร่าม, เอกภชิต วงศ์สิปปกร, สุรเดช เดชอุดม,
สุทธิ สุทธิรักษ์, เกริกชัย ใหญ่ยิ่ง, ไอศูรย์ ทิพย์ประชาบาล
อำนวยการฝึกซ้อม - สมชาย ทับพร ศิลปินแห่งชาติ, ปี๊บ คงลายทอง ศิลปินแห่งชาติ
บุญช่วย แสงอนันต์, ไชยยะ ทางมีศรี, เสรี สินธุชัยภาคเสรี, อุทัย ปานประยูร
ควบคุมเครื่องแต่งกาย - น้ำทิพย์ ศิริมงคล
พิธีกร - รัฐศาสตร์ จั่นเจริญ, เณศรา นาคทรรพ
เทคนิคแสง สี เสียง - กลุ่มโรงละครแห่งชาติ
จัดทำสูจิบัตร - กลุ่มวิจัยและพัฒนาการสังคีต
บริหารงานทั่วไป - พัชรินทร์ เหลืองเอี่ยม
ควบคุมงานโรงละครแห่งชาติ - วิรัน ทองสุขแก้ง
ควบคุมงานวิชาการ - อัมไพวรรณ เดชะชาติ
ควบคุมงานนาฏศิลป์ - สิริวรรณ อาจมังกร
ควบคุมงานดุริยางค์ไทย - เลอเกียรติ มหาวินิจฉัยมนตรี
ควบคุมงานดุริยางค์สากล - ธนู รักษาราษฎร์
ที่ปรึกษาด้านการแสดง - บุญตา เขียนทองกุล, วันทนีย์ ม่วงบุญ, ปกรณ์ พรพิสุทธิ์
อำนวยการแสดง - ลสิต อิศรางกูร ณ อยุธยา
--------------------------------------
สำนักการสังคีต กรมศิลปากร
ขอเชิญชม
“เสาร์สนุก”
โครงการจัดการแสดง “นาฏศิลป์และดนตรี”
วันเสาร์ที่ ๔ พฤศจิกายน ๒๕๖๖
เวลา ๑๔.๐๐ น.
ณ หอสมุดดนตรีพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๙
----------------------------------------