Kaos Teorisi ve Kelebek Etkisi nedir?

İsviçre’nin Bern kentindeki saat kulesi biraz geri kalmıştı,
2 dakika kadar..
Bu nedenle Kulenin yakınlarında yaşayan bir adam, işe gitmek için her gün uyandığı saatte uyanamadı;
geç kaldığını farkedince biraz sinirleri bozulmuştu..
Giyinip hazırlanması, kahvesini içmesi normalden biraz uzun sürdü.
Önceki günlere göre 5 dakika daha geç evden ayrıldı
Tam sokağın karşısına geçerken,
bir bankacının arabası da karşıdan geliyordu,
Adam, geç kalmamın da sersemliğiyle, arabanın geldiğini fark edememişti.
Arabanın çarptığı adam öldü…
Şimdi bu kişinin Albert Einstein olduğunu düşünün…
O yıl, yani 1905’te Einstein’ın 4 makalesi yayınlanacaktı ve bu makaleler
modern fiziğin temelini oluşturan makaleler…
GPS, TV ekranları, taşınabilir bilgisayarlar yaratmamızı sağlayan yarı iletkenler gibi yenilikler asla olmayacaktı.
Bir araba kazası bunların hepsini yok edecekti.
Bilgisayar, laptop, cep telefonu. bunlar olmayabilirdi.
Hatta bu video bile.
İşte bu olaylar silsilesine Kaos Teorisini temelini de oluşturan kelebek etkisi diyoruz.
Yüzyıllar boyunca dünyayı anlamak için ISaac Newton’ın klasik fizik yasalarını kullandık.
Bu yasalara göre, eğer bir cismin mevcut durumunu biliyorsak gelecekteki halini de görece tahmin edebiliriz.
Kaos Teorisi işte bu determinist yaklaşımı sorguluyor.
Yani her şey öyle saat gibi tahmin edilebilir değil.
Bu videomuza Kaos Teorisi ve Kelebek Etkisi'nin evreni anlamamıza nasıl yardım edebileceğine bakıyoruz.
BBC Türkçe internet sayfası: www.bbc.co.uk/t...
Facebook: / bbcturkceservisi
Twitter: / bbcturkce
Instagram: / bbcturkce

[@metic4519]

Türkiye olarak çok yakınen bildiğimiz bir kavram bu kelebek etkisi, öyle ki Zimbabve'den atılan mızraktan bile etkilenir durumdayız.

[@sayramoghli4911]

Bence bu yılın yorumu seçilmeli

[@evrimagaci]

Animasyonlar harika; ancak Kaos Teorisi Newton Teorisi ile uyumsuz gibi anlatılmış, halbuki Kaos Teorisi tamamen Newtonyen bir teori. Keza Kaos Teorisi'nin determinizmle çeliştiği iddia edilmiş; ancak kaotik sistemler determinist de olabilir, non-determinist de. Mesela Lorentz'in hesaplamalarındaki o 3 hanenin uzun vadede fark yaratması normal, çünkü sonuçta 0.516127 ile 0.516 sayıları aynı sayılar değiller. Bu, sistemin non-determinist olduğu anlamına gelmiyor, küçük hataların uzun vadede birikerek büyük farklar yaratabileceğine işaret ediyor. Eğer Lorentz'in çalıştığı sistemde düzeltme faktörleri olsaydı (PID kontrolörler gibi), o zaman o ufak farklardan kaynaklanan hatalar eritilerek yok edilebilirdi. Tabii bu video, BBC News'a ait İngilizce videonun birebir çevirisi olduğu için bu düzeltmeleri oraya göndermek gerek ama bunu okuyanlara için not düşmüş olalım.

[@gencmuhendis9029]

Katılıyorum, kaos teorisi ve determinizm birbirleriyle çelişmezler.

[@SerdarAltin]

Her şey hesaplanabilir :)

[@aegalaxys3]

0.516 sayısı hakkında tam da söylemek istediğim şeyi yazmışsın Çağrı. Tam sayı 0 olduğu için, 0.516127 1000 katı oluyor. Eğer 100.516 olarak girilseydi aşırı küçük bir sapma değeri olacaktı. Peki Lorenz nasıl bir hata yapmıştı?

[@mangekyosharingan315]

Büyüksün kralsın evrim adam

[@mustafaerk7144]

Grafik ve animasyonlar mükemmel. 👏🏼👏🏼👏🏼

[@whitekitkat.]

Aradığım yorum, gerçekten çok iyi grafikler

[@erenbozbel7617]

Keşke yapan insanın ismi paylaşılsa

Bir videoda da bu grafiklerin nasıl yapıldığını anlatsalar ne iyi olurdu.

[@umittasdemir7331]

elinize sağlık BBC`nin yaptığı bu tarz videolar çok hoşuma gidiyor.

[@ErhanCopur-ji8vq]

Kaosun başkenti Türkiye'dir.

[@sekerlersekeri]

Cehennemin başkenti*

[@cemal0571]

vergi cehennemi

[@sekerlersekeri]

@@cemal0571 hayır her anlamda cehennem (toplum,doğal afet,sistem,adalet,ekonomi vb.)

[@selimmis1057]

Vergi cenneti turkey😅

[@arifbagci7882]

Çünkü biz bir ayrıntı değiliz, ondan

[@MultiRawenVR]

Konuyla alakalı çok araştırıp okumuş biri olarak hoş bir video olmuş fakat bu ancak girişin girişi olabilir konu için 🙃

[@zeliha4594]

Peki sizin bilgilerinizden nasıl yararlanabiliriz?

[@Mesttefe2297]

Sonu olmayan ve belirsiz olan herşey niye bu kadar dikkatimi çekiyor 😅

[@Stabil123]

İçerik ve video harika olmuş

[@Daftberk]

5 dakika ne ? Böyle bir konu için en az 15 dakikalık video yapmanız lazımdı. Yinede teşekkürler

[@doga4008]

Kalk sen yap

[@Daftberk]

@@doga4008 gördüğüm en salakça yorum

[@ademozsular3]

Video ve grafikler çok iyi olmuş, ama konu çok yüzeysel olmuş. Emeğinize sağlık yine de 😊

[@mazlumsahin1]

bu video bu ülkeye fazla kalitede

[@erwinrommel402]

Aylin Hanım'ı yine gönderirseniz BBC izlemeyiz bunu bilin.

[@sonercakir3d]

Muhteşem bir video , kalitem arttı resmen

[@AHMETYildiz-bv6gr]

Bbc turkce❤❤❤ 🎉🎉🎉 kolay gelsin❤❤❤ ellerinize sağlık❤

[@bencagatayer]

Çok başarılı

[@ercanozdemir6046]

Güzel bir kısa belgesel

[@Integral77777]

Kelebek etkisi kadar kelebeğin tepkisi de önemli. Dünya yok olmanın eşiğinde, insanoğlu her sene 40 bin çeşit canlının yok olmasına yol açıyor 😔

[@Stabil123]

1 milyon hayırlı olsun

[@alperkesli]

Kraliçe bunu beğendi

[@turkishwagnerian]

@@alperkesli Kadın çoktan öldü 😅

[@Karahan7750]

Her atomun yerini ve hareketini bilen Allahtır o yüzden Allah her şeyi bilir. islam mükemmeldir.

[@icimdebirhis]

Sevgili BBC News Türkçe, 7 ekimden bu yana Filistin'de yaşanan soykırım ve katliam ile ilgili tek bir haber tek bir video yayınlamamanız şaşırtmadı değil. Umarım bu konuya duyarsız kalmayıp herhangi bir paylaşım yaptığınızı görürüz.

[@chalky_white1942]

Einstein olmasa bir başkası olacaktı. Zaten Einstein’ın fikirlerinin çoğunun temeli atılmıştı, Einstein tüm bunları tek bir çatı altında topladı.

[@SeckinGuler-Music]

Bu zaten bilinen bir gerçek. Bilinmeyen şey bu bilgilere ne kadar erken ulaşabileceğimizdir. IQ dediğimiz kavram problem çözme becerisini temsil etmekten ziyade bir bireyin o problemi ne kadar hızlı çözebildiğidir. Einstein gibi insanlar bu yüzden özel.

[@fak4792]

Bugün bir aydır gözlemlediğim kozalardan kelebekler çıkmaya başladı ve şimdi de kelebek etkisi videosu karşıma çıktı. Matrix hata mi yapıyor yoksa.

[@ayhankahrman5495]

Aylin yazan hoş geldin

[@tongucyavuzer2130]

eğer hikayemiz albert einstein ile başlıyor ise yani maskulin dominant bir şahsiyete gerek duyuyorsa farklı bir modellemede yapılabilir . bilinmeyen bir insanımsı tür var olsun ve dünyada yaşayan canlıların suretine dönüşebilsin . mavi ten rengi olan bir insan örneğin isterse kedi isterse kelebek istersede şöyle nebileyim zürafa haline fiziksel olarak dönüşebilsin . metamorfoz gibi . kelebek bir tırtıl iken muhteşem kanatlı bir böceğe dönüşüyor . kaos teorisinin albert einstein ile anlatılmaya ihtiyacının olmaması gerekir .bir konu hakkında ciltler dolusu yazı varsa o konu ya anlaşılmamılştır yada bilinmeyenler vardır. temel şeyler çok basittir E= m * c ^2 gibi F = m * a gibidir üç harfle yazılırlar iki satırda anlatılırlar herkesde anlar

[@mertacr]

Eminim ki "kelebek etkisi" en çok sıradan insanları (yani bizi) etkilemek için kullanılıyor.. Bizim ufacık deyip görmezden geldiğimiz şeyler; oturup takip ettiğimiz, okuduğumuz, video ve belgesellerini izlediğimiz şeylere evrilmiyor..

[@nejdatsar7471]

Filistin konusunda haber yapmanızı bekliyoruz

[@S.A1571]

Hamas lideri Katarda dinleniyor.

[@ferhatdal8283]

@@S.A1571Netenyahu’da zaten Gazze’de ön saflarda çarpışıyor dimi ! Bildiği yanıldığına yetmeyen bir model daha …..

[@bayramozerk9043]

@@ferhatdal8283 son cümleniz efsane !

[@terryculver5389]

Nasıl gidiyor

[@zikiryap7464]

Küçük insanların yapmış olduğu hareketler küçük sonuçlara yol açarken, büyük insanların yapmış olduğu küçük hareketler büyük sonuçlara sebebiyet verir. Lakin bir sürü küçük insanın yapmış olduğu hareket, büyük sonuçlara da sebebiyet verir. Buna demokraside diyebiliriz. Veya büyük halk hareketleri. Bir düzen oluştururken, diğeri düzeni bozar.

[@gitsingelenaratsadaolur4819]

T.C ekonomisinin özet anlatımı Kelebek etkisi

[@ahmetemreinan8011]

Biz bilinen şeyleri de yanlış yaptığımız için... bu, şimdilik bize lüks.

[@Sadece_efsane_17]

BBC Türkiye sen de girdin bu işe ha.

[@Yym44]

Her zaman bu bahsedilen şeylerin üzerinde çalışacak birileri olacak ve olmaya devam edecek. Einstein bu kuramları oluşturamadan ölseydi bu videoyu izleyemezdik demek bilimi bir kaç beynin sıkıştırmak demektir. Einstein bulamasaydı mutlaka ama mutlaka bir başkası bunları bulacaktı

[@erdemkarakurt9082]

Burning sun Türkçe gelsin 😢😢

[@ogushanoztruk5437]

anlaşılmadı.

[@dion1329]

Olmaya bilirdi değil de geç gelirdi

[@ozersahin9726]

Mesela R.T.E futbolcu olarak kalsaydı neler olurdu ;

[@turgutozdemir2828]

Adam öldüyse işe gec kaldığıni ve sınırlı olduğunu nereden biliyoruz

[@furkannight988]

THE RUMBLİNG (AOT)

[@user-es7xd9bo7e]

Ülke videosu yapsanıza ne bilim Hindistan'ı falan anlatın harika içerik olur

[@mertdedebas6664]

Bir ortama kel girerse herkes ona bakar. Buna da "kelebak" etkisi denir.

[@ayhancicek6550]

Saçma bir teori saat geç kalmasaydı. Aynı saatte evde çıksaydı. Yine araç çarpabilir di.

[@Karahan7750]

Kelebek etkisi saçma bir teori çünkü sonucun ne olduğunu bilemezsin einstein olmazsa modern teknoloji yinede olurdu

[@canonest]

konu çok sığ anlatılmış, dw documentary tarzında bir program serisi çıkar bu konudan

[@serdaryil]

Love death robots grafikleri

[@muhittinsahin1699]

Kelebek etkisini yanlış bir şekilde anlatıyorsunuz. Nikola Teslanin yaşadığı ayrımcılığın etkisi , kelebek etkisi ile açıklanamaz.

[@Davidofopen]

insan beyni kıyamete kadar evreni anlamaya yetecek mi (bu da belirsiz) esenle :))

[@bars7475]

BBC sen Evrim Ağacı değilsin, güzel anlatamamışsın

[@BhccSerkan]

Bununla ilgili ayet var zaten 1.500 sene önce yazılmış bi bakın derim

[@orhanyavuzyigit1365]

🗺️

[@k.v.6500]

Takla atmanın anlamı yok. Kaos değil bir düzen var. Ve bu düzenin sahibi ve tasarlayıcısı var.

[@Ekselans-ug2us]

Düzen nerede var

[@k.v.6500]

@@Ekselans-ug2us düzen mi istiyorsun en basitinden, at ağzına bir lokma gerisine karışmadan çalışsın muazzam sistemler bütünü

[@Ekselans-ug2us]

@@k.v.6500 o lokmayı yiyebileceğinin garantisi var mı her an başına bir şey gelebilir. Düzen müzen yok kendinizi kandırmayın

[@k.v.6500]

@@Ekselans-ug2us haklısın ikna oldum

[@youtubekullancs7590]

​@@Ekselans-ug2us video doğru izleyin. Kaos düzensizlik demek değil diyor. 3:30 ileriki cümlelerde düzen olduğundan bahsediyor.

[@Kmyk32]

Mandalina etkisi bitti kebelek etkisi mi çıktı bide

[@hisoftwaring]

Şimdi bbc’nin neden böyle bir video hazırladığını düşünme zamanı. Sadece bilgi vermek için olmazan hele ki ingiliz kanalı bu videoyu türkiyede yayımlamışsa.

[@nolmustv5123]

Saçma sapan bir içerik olmuş.

[@gertvil]

Abartmışınız biraz…

[@yusuftalha3534]

Yani siz bilimden hiç anlamıyorsunuz, kelebek etkisini dahi safsatalarla anlatıyorsunuz. Lütfen Türkiye departmanınızı tekrar gözden geçirin.

[@Ekselans-ug2us]

Neresi saçma

[@yusuftalha3534]

@@Ekselans-ug2us hocam bilimin ilerleyişinde kişiler mühimdir fakat ortak bir literatür olmasının sebebi de insan faktörünü minimize etmektir. Eğer Einstein olmasaydı belki bu şekilde gelişmezdi olaylar fakat onun da beslendiği kaynaklar ortada olmaya devam eder başka birisi çıkardı. Küçük olayların büyük olayları etkilemesini verilebilecek en kötü örnekle ortaya sunmuşlar. Bir büyük olayın tek sebebi başka tekil bir olay değildir. Kümülatif ilerler her şey.

[@rahantr1]

journal'a paper yazmamışlar, ortalama bir izleyicinin zevkle izleyebileceği bir video hazırlamışlar. bazı kısımlar popüler bilime kaysa da safsata denilebilecek bir argüman yok. boşa akademik duyar kasma talha dayıcım.

[@Osiaoxxx]

hic birsey asla bilinemez D:

[@hakanerman8948]

Aylin seni hic gozum tutmadi. Sende ciyan bakisi var