Рет қаралды 12,318
"Kecha va Kunduz" romani oʻzbek adabiyoti tarixida oʻziga xos oʻringa ega boʻlib, u ilk roman-dilogiya hisoblanadi. Afsuski, "Kunduz" qismi mavjud emas. Roman Chor Rossiyasining yurtimizda olib borgan siyosati, oʻsha davrda avomning maʼnaviy dunyosiga koʻzgu tutgan asarlardan biri. "Kecha va Kunduz"ni oʻqib anglashimiz mumkinki, Chor Rossiyasi xalqning eng savodsiz, maʼlum fikrga boʻlmagan "manqurt" kimsalarga lavozim berib, ular orqali xalqni istaganlaricha idora etganlar . Mana shunday manqurt kimsalardan bir Akbarali mingboshi. Akbarali mingboshi xalqning arzi-dodini tinglab hal qilib berish u yoqda tursin, hatto oʻz muammolarini ham yecholmaydi. Aslida, uni lavozimidan ozod etishmoqchi edi, biroq, nogoh u oʻldirildi. Hukumat esa bunga siyosiy tus berishga initilib, keraksiz " matoh"ga aylangan kishisini podshoh va Rusiya davlatiga sodiqligini taʼkidlab, Zebini salkam turk josusiga aylantirib qoʻyadi. Bir soʻz bilan aytganda, roman murakkab ijtimoiy siyosiy davrda yaratilgan boʻlmasin, u oʻsha davrda yaratilgan koʻplab asarlar singari mafkuraga emas, xalqning maʼnaviy kamolotini taʼminlashga yoʻnaltirilgan asardir.