Рет қаралды 92,149
ХАН КЕНЕНІҢ БАСЫ ЖОҚ ДЕНЕСІ ҚАЙДА ЖЕРЛЕНГЕН? АҒЫБАЙ БАТЫРҒА ЖОЛ. АТА ҚАЗАҚ, АНА ҚАЗАҚ БЕЙІТІ. ӘКЕМ. ТОРҒАЙ ҚАЛАСЫ.
Неге екенін білмеймін биылғы жаңа жылды қарсы алуға айрықша ықыласым болмады. Телефонды қолыма алып, жылдағындай ешкімді құттықтаған да жоқпын. Алайда ет жақын адамдарым өздері қоңырау шалды. Соның ішінде сонау Тайатқаннан спутниктік телефонмен, әкемдей болып кеткен, әкеммен аттас келген Хамит ата қоңырау шалды. Ол: Менің батам емес, Ақжолтай Ағыбай батырдың ақжолтай киесі деп түсін" деп бастап, ақ тілегін жолдады. Жаңа жылдың басы сонау Ағыбай батыр кесенесінен жолданған ақ батамен басталғанына қатты толқып, үлкен кісіге өзім бірінші болып қоңырау шалмағаныма қысылып та қалдым.
- Көңіл-күйің жоқ қой, балам!- деді ата.
- Биылғы жылдың халыққа оңай соқпайтының сеземін,- дедім.
-Қай жағынан, балам?
- Қалай ойлайсыз, ел басқарған ағаларым Кенесары хан бабамыздай халқының жолында өзін құрбан ете ме, жоқ қара басының қамы үшін халқын өзге елдің табаныңда таптата ма?
- Не айтып кеттің балам? Кенесары хан қайталанбас дара тұлға ғой...
Өз әкем Хамитбек Мұсабаевтың Кенесары ханға арналған "Ер ғой нағыз енді қайтып тумайтын, қай кезде де орны ойсырап толмайтын",- деген жыр жолдары еске түсті.
- Хамит ата, халық күн көрістің қамымен жүріп, рухани өмірден алшақтап, қарайып барады. Автобуста орын үшін төбелеседі, дүкенде бір тиын үшін қырылады. Қазақ осындай ма еді? Оларды мұндай күйге түсіріп, аздырып-тоздырған кім? Әрине жоқшылық ашындырып жіберген. Мен өз ғасырымнан шошимын. Адамгершілік, сыйластық деген енді болмайтындай. Тек ақшаның ғана маңызы зор. Таңертеңнен қара кешке дейін еститініміз қылмыс, сот туралы. Халықты ешкім ойламайды. Әлем желіге кірсең, ойбайлаған, жаға ұстаған жаңалықтар. Сосын халықтың сөзін сөйлеген болып, ұялмай биліктің сойылын соққан екіжүзді адамдар елді адастырып бітті. Сондай жәдігөй, санасын халқының мүддесі емес, ақша билеген ұсақталған адамдарды көрген сайын еріксіз бахадүр бабалардың рухыңа бас ұрасың... Елді қанағандарды, атақ, абыройын ойлап, халықты мазақ қылған тексізденген ұрпағын сол текті ата-бабаларының аруағы неге өздері-ақ орнына қоймайды екен, ата?
- Қояды балам, аруақ жай жатпайды. Сен одан да осында түсірген видеоларды не істедің, соны айтшы? Сол қажыған қазақтың рухын көтерер видеолар жаса. Алдымен Кенесары ханнан баста. Сонда Ағыбай батырдың болмысы ашылады,- деді
Жаңа жылдан кейін қаһарлы қаңтар оқиғасы басталып, интернет өшті. Сол кезде телефонда сарғайып жатқан видеоларға назар аудара бастадым. Соның нәтижесінде кешегі күні алыптың ізін жарияладым. Онан соң Кенесары хан туралы видеоны осында салмақ болып, алдымен Хамит атаға хабарластым.
- Батырдың басына қорықпай түнеген Дешті Қыпшақ даласының қызының алдында бар деректі жайып салып тұрмын ғой. Ол аз десең төртінші дәлел бар. Оны алайда айта алмаймын, өйткені әлі дәлелденген жоқ. Жақында Ресейдің түсірілім тобы мен ғалымдар келеді. Сонда анық болады. Соларды күтіп алуға дайындалып жатырмын. Айтар ұсынысым да бар. Сен өзің қалай ойлайсың, ұлы тұлғалардан дәлел келтірсем де бойыңда күдік бар ма?
- Еш күдік жоқ. Мен сол далаға барғанда бәрін түсінгендеймін. Ағыбай батыр өкінішпен өмір сүрді ғой. Өзі тарихтағы жалғыз ақжолтай атанған батыр болса, ол қалайша ханның сүйегін өзге елде қалдырсың, қалайша іздемесің, ата? Жолы болып, ханның сүйегін өз еліңе жеткізген болуы мүмкін ғой. Батырдың ешкім бара бермейтін, қияндағы өз ата қоңысына барып тұрақтауы тегін емес. Өзін де, Кенесары ханның сүйегін де патша әскерінен солай сақтағысы келген шығар. Менің түйсігім солай дейді. Айтқандай жаңа әзірде ұсыныс айтам дедіңіз, ол не ұсыныс еді, ата??
- Биыл Кенесары хан мен Ағыбай батырдың туғаныңа 220 жыл толады емес пе?! Өмірінің соңына дейін ханға адалдық танытып, оның айнымас үзеңгілес серігі болған Ағыбай батырды ханнан бөлмей, республика көлемінде қос алыптың мерейтойлары қатар тойланса екен деп ұсыныс айтамын.
- Керемет ұсыныс екен, ата. Егер ханның басы мен сүйегіне ДНК сараптамасы жасалып, ол сәйкес келіп, ғылыми түрде анықталып жатса, олардың бір кесенеде қатар жатқанына қарап, достықтарын өлім де ажырата алмағанына куә болар едік,- дедім мен.
2021 жылдың 30 маусымында Ресей Президенті Владимир Путинмен кездескен Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев Кенесары ханның басын елге қайтару жөнінде сөз қозғаған еді. Сонда В.Путин Ресей тарапынан көмек болатынын жеткізген болатын. Тәуелсіздік алған отыз жылда ханның басы мен денесін тауып, оны біріктіріп қайта жерлемеу - ұлы аруаққа қиянат жасау ғой.
Кенесары ханның 220 жылдығында оның басы мен денесі біріксе, бұл қазақты біріктіретін, оның рухын көтеретін айтулы оқиға болар еді-ау.
Ақнұр ХАМИТБЕКҚЫЗЫ.