เกษตรพึ่งตน : เผาถ่านด้วยเตาถังตั้ง (S1)

เกษตรพึ่งตน EP117 : เผาถ่านด้วยเตาถังตั้ง (S1)
เตาเผาถ่านถังตั้ง "S1" เป็น เตาเผาที่มีประสิทธิภาพสูงโดยอาศัยความร้อนไล่ความชื้นในเนื้อไม้ที่มีอยู่ใน
เตาเพื่อทำให้ไม้กลายเป็นถ่านหรือเรียกว่า กระบวนการคาร์บอนไนเซชั่น โครงสร้างปิดของถังทำให้ควบคุมปริมาณอากาศได้ จึงไม่มีการลุกติดไฟของเนื้อไม้ จึงได้ถ่านที่มีคุณภาพมีขี้เถ้าน้อย
เตารุ่นนี้เน้นการเผาไม้ให้ได้ถ่านเป็นหลัก ทำเตาง่าย เผาง่าย ใช้เวลาน้อย และเคลื่อนย้ายเตาได้สะดวก
ส่วนประกอบของเตา
1. ตัวเตาเป็นถังเหล็ก 200 ที่มีท่อรับความร้อนที่ก้น
2. ฝาเตามีท่อติดตังไว้ด้านบน ช่วยระบายอากาศ ควัน และเป็นปล่องไฟ
3. ตะแกรงเหล็ก ช่วยรับน้ำหนักไม้/ถ่าน ที่รองรับหยดน้ำในเตาและห้องระบายลม
ขั้นตอนการเตรียมเผาถ่าน
1. เตรียมไม้ นำไม้แห้งขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางไม่เกิน4นิ้วมาตัดเป็นท่อนยาว10-30 ซม.
2. เตรียมเตา ใช้ก้อนอิฐ ดิน ทำเป็นฐานรองเตาสูงประมาณ 30 ซม.ทำเป็นรูปตัวU และวางเตาบนฐานให้ปลายท่อทางเข้าความร้อนสูงจากพื้นประมาณ 10 ซม.
3.ใส่ตะแกรงลงในเตา แล้วใส่ไม้ในเตาโดยแบ่งเป็น3ส่วนตามข้อของถังชั้นล่างสุดใส่ไม้ท่อนเล็ก ช่วงกลางใส่ไม้ท่อนใหญ่ ช่วงบนใส่ไม้ท่อนเล็กและไม้ขนาดกลาง หากไม้มีขนาดเท่าๆกันใส่ลงได้ทั้งหมดในคราวเดียว จนท่อนไม้เต็ม นำฝามาปิดแล้วล็อกฝาให้แน่น
ขั้นตอนการเผาถ่าน
1.นำไม้ฟืนวางเรียงช่องปล่องไฟหน้าเตา เริ่มจุดไฟหน้าเตา ให้ความร้อนและเปลวไฟเข้าในปล่องท่อ เติมไม้เชื้อเพลิงต่อเนื่องอย่าให้ไฟดับ และให้มีเปลวไฟตลอดเวลา แล้วสังเกตุควันจากปล่องด้านบน
2. การสังเกตุควันในระยะต่างๆ
2.1 ช่วงควันเบา เป็นระยะสะสมความร้อน จะมีควันออกมาแบบเบาๆ เรื่อยๆ เอื่อยๆสลับกับควันแรง จนควันออกมาต่อเนื่อง ควันมีทั้งสีใส สีขาวและสีขุ่น
2.2 ช่วงควันบุ๋ย ลักษณะควันเป็นลำพุ่งออกมาเป็นสีขาวขุ่นเต็มปลายท่อ เป็นระยะสะสมความร้อนจนไฟในเตาเริ่มติด ให้หยุดเติมเชื้อเพลิงหน้าเตา
2.3 ช่วงควันบ้า เป็นช่วงไม้ในเตาคายแก๊สในเนื้อไม้ออกมาเผาตัวเอง เตาเนื่องจากปริมาณอากาศในเตามีจำกัดจึงพ่นควันสีขาวขุ่น สีขาวปนเหลืองออกมาอย่างรุนแรงต่อเนื่อง
2.4 ช่วงควันบาง เมื่อไม้ในเตาคายแก๊สและเผาตัวเองอย่างต่อเนื่องจนแก๊สใกล้หมด ควันที่ออกมาจะพุ่งออกมาอย่างแรง ช่วงปลายท่อเริ่มเป็นควันใสแต่สูงขึ้นไฟเป็นควันขาว รอจนช่วงปลายท่อเป็นควันบางใสเต็มทั้งท่อโดยไม่มีควันขาวปน แสดงว่าไม้ในเตาเป็นถ่านทั้งหมดแล้ว
3. ปิดเตาโดยใช้ดินเหนียวอุดช่องทางเข้าไฟด้านล่างให้มิด รอให้ควันที่ปลายท่อด้านบนเบาบางลง แล้วใช้ผ้าห่อดินเหนียวชุบน้ำหมาดๆ นำไปปิดปลายท่อด้านบนให้สนิท อาจมีควันออกมาทางขอบฝาถังเพราะแรงดันในเตาเมื่อความดันน้อยลงควันจะหายไปเตาจะปิดสนิทด้วยตัวเอง
4. รอให้เตาเย็น ใช้เวลาประมาณ 2-3 ชั่วโมง นำถ่านออกจากเตา เก็บถ่านไว้ใช้งาน
เตาเผาถ่านถัง200ลิตร(แบบตั้ง) รุ่น S1 ทำจากวัสดุที่หาได้ในท้องถิ่น ทำง่าย ประหยัด เผาง่าย ได้ถ่านเร็ว
คุ้มค่า คุ้มเวลา และพึ่งตนเองได้