KOŃCÓWKA -Ę

[@PozdrowieniazPolski]

UWAGA! 1. Mówiąc o czasownikach z końcówką -ę, mam oczywiście na myśli TYLKO formy JA! 2. Podane przeze mnie przykłady to najważniejsze sytuacje, w których na końcu jest -ę, ale nie wszystkie. Na przykład nie wspomniałam o słowie "książę" - to rodzaj męski. 3. W języku bywają oczywiście niejednoznaczności i jest to naturalna cecha każdego języka, ale język jako system i my jako użytkownicy umiemy sobie z tym dobrze radzić i mimo tych niejednoznaczności skutecznie się komunikować.

[@polskizmackiem]

Święte słowa, świetny filmik! Mówmy o tym szeroko, bo bardzo wielu uczących się języka polskiego otrzymuje na starcie błędne wskazówki na temat wymowy samogłosek nosowych i potem zupełnie niepotrzebnie strasznie błądzi.

[@PozdrowieniazPolski]

Bardzo Ci dziękuję za słowa wsparcia!

[@Игорь-у2щ7э]

Дякую за інформацію. Коментар для розвитку каналу. 🎉

[@PozdrowieniazPolski]

@@Игорь-у2щ7э Dziękuję!

[@marinakardis4994]

Dziękuję!!!

[@Hvitlys]

Świetnie 👏🏻👏🏻👏🏻 Kiedy Polacy chcą mi pomóc mówić po polsku, zawsze mówią „ę” w końcu, ale to brzmi po prostu nie naturalnie, bo nie mówią tak (ale uważają, że tak jest najbardziej poprawne, więc myślą, że muszą nauczyć mnie tego). Moja pierwsza nauczycielka polskiego na uniwersytecie była specjalista wymowy i zawsze nas nauczyła, że najlepiej to mówić „e” na końcu a nie „ę”. Zawsze to robiłam / robię, nie chcę być pedantyczna ;) Pozdrawiam 🙂

[@PozdrowieniazPolski]

Zgadzam się z Pani obserwacjami!

[@learnpolishwithweronika]

W końcu ktoś o tym mówi!! Mam dość Polaków poprawiających mnie - osobę po studiach z JPJO! Mam dość :D

[@PozdrowieniazPolski]

Proszę ich nagrać z ukrycia i potem im pokazać, że też tak mówią :)

[@VicNoLastName]

Dziękuję! Teraz będę pamiętał, że piję kawę.

[@PozdrowieniazPolski]

A więc życzę Panu smacznej kawy :)

[@VicNoLastName]

@@PozdrowieniazPolski Dziękuję!

[@around_the_world_with_yuli69]

Serdecznie Ci dziękuję, droga Gosiu! Pozdrawiam z Dolnego Śląska! 💞👍✍️🍀

[@PozdrowieniazPolski]

Dziękuję Julio, przesyłam słoneczne (choć zimowe) pozdrowienia z Warszawy :)

[@around_the_world_with_yuli69]

@@PozdrowieniazPolski Dziękuję! :)

[@МаріяКоцюмбас]

Dziękuję za filmik❤

[@PozdrowieniazPolski]

Owocnej nauki!

[@serlopres8217]

Bardzo dziękuję za lekcję.Pozdrawiam p. Małgorzata

[@bournestyle007mozesz5]

''To co jest bardzo poprawne, poprawnym nie jest''. Lubie to :o)

[@OksanaReka]

Ta lekcja jak i wielu innych , jest niesamowita! 🎉❤

[@PozdrowieniazPolski]

Dziękuję!

[@mrDjemKo]

Super. Wszystko zrozumiałe i łatwe do zrozumienia. Proszę nagrać filmik na temat "u i ó" To jest czasem dość skomplikowana sprawa w pisaniu. Dziękuję i pozdrawiam

[@PozdrowieniazPolski]

Dziękuję! Dopiszę ten temat do listy. Pozdrawiam!

[@janser2195]

Bardzo dziekuje p Malgorzata

[@oksanaprokofieva8733]

Dziękuję!

[@PozdrowieniazPolski]

Owocnej nauki, Pani Oksano!

[@ForeverYoung_982]

Bardzo dziękuję za wyjaśnienie, to ułatwiło mi naukę języka polskiego 😉

[@PozdrowieniazPolski]

Cieszę się! :)

[@SYSTEMMU]

Sami sobie utrudniamy i komplikujemy życie.

[@АлексОнил-э7е]

Świetnie👍👍👍

[@rumani6536]

Пани так понятно объясняет, что мне кажется, что я слушаю видео на русском языке.)Pani wyjaśnia tak wyraźnie, że wydaje mi się, że słucham wideo po rosyjsku.)

[@PozdrowieniazPolski]

Cieszę się, że wszystko jest zrozumiałe :)

[@mykechaser]

Zgadzam się !

[@varsoviaklimat2880]

To nieprawda, że wszyscy czy choćby większość Polaków całkowicie zagubiła nosowość "ę" na końcu wyrazu. Pani w swoim wykładzie dba o to, by w celu potwierdzenia tej tezy zawsze wymawiać jak najbardziej otwarte [E] na końcu wyrazów. Ale kiedy mówi Pani szybciej i zapomina Pani o tym "obowiązku", to lekka nosowość wyraźnie "wychodzi na wierzch" także u Pani, i jest słyszalna (np. "tę" w minucie 2:36). Poza tym, wbrew temu co Pani sugeruje, w polszczyźnie istnieje nie tylko 1) jedno fonetycznie otwarte [E] lecz także 2) [e] ścieśnione, oraz 3) [e] przytłumione, skrócone (zbliżone do nosowego). Jeśli ktoś w to nie wierzy, to może sobie zrobić ćwiczenie z wymową "e" np. w wyrazach "Grecja", "miedź" i "się". Pani zwalcza tzw. hiperpoprawność, ale jednocześnie próbuje narzucić nową która jest obecnie w modzie, no właśnie, na przykład likwidację nosowości w końcówce "ę". Zapewniam, że ja z (lekkiej) nosowości w "tę" nie zrezygnuję, bo nie widzę powodu by to zrobić. Zresztą sprawa jest bardziej skomplikowana. Przypominam, że tradycyjnie w niektórych regionach Polski (np. na moim Mazowszu) słaba bądź niemal nieobecna nosowość bywała domeną ludzi gorzej wykształconych. Istnieją tu też różnice regionalne (np. tradycyjnie słabsza nosowość na Śląsku). Polszczyzna jest bogatsza, niż Pani to przedstawia.

[@PozdrowieniazPolski]

Dziękuję za niezwykle ciekawy i wartościowy komentarz! Nie specjalizuję się w fonetyce i fonologii ani w dialektologii i chętnie czytam komentarze osób, które w tym temacie mają większą wiedzę niż ja. Ciągle się uczę! Moja specjalność to między innymi nauczanie języka polskiego jako obcego, glottodydaktyka, metodyka nauczania jpjo, gramatyka funkcjonalna. To prawda, że na potrzeby dydaktyczne pewne rzeczy upraszczam - robię to świadomie. Moja grupa docelowa to przede wszystkim cudzoziemcy pragnący osiągnąć poziom B1 w polszczyźnie. Jestem pewna, że moi bardziej dociekliwi widzowie, którym moje uproszczenia nie wystarczają, sięgną do bardziej wyczerpujących źródeł. Kilka rzeczy jednak chcę sprostować: 1. W nagraniu sama przyznałam się do tego, że czasami, np. w zaimku "tę", wymawiam nosowość. 2. Proszę mi wierzyć, mój brak nosowości nie jest zaplanowany ani zamierzony - po prostu tak mówię. 3. To, co mówię, to nie moja subiektywna opinia, a stanowisko językoznawców Zdaję sobie sprawę, że różni językoznawcy mogą mieć różne zdanie - i ta różnorodność jest ciekawa. 4. Proszę w żadnym wypadku nie rezygnować z nosowości! Lekka nosowość, tak jak powiedziałam w nagraniu, jest jak najbardziej poprawna. 5. Jako językoznawczyni nigdy nie oceniam ludzi przez pryzmat języka, jakiego ludzie używają (mam na myśli np. poprawność językową), a już w żadnym wypadku nie łączę tego z poziomem wykształcenia (a przynajmniej staram się tego nie robić). Pozdrawiam serdecznie i zachęcam wszystkich do dyskusji, bo temat jest niezwykle ciekawy!

[@varsoviaklimat2880]

@@PozdrowieniazPolski Martwi mnie to, co się obecnie dzieje z polszczyzną. Także tą w mediach. Jest prymitywizowana (np. stosowanie drugiej osoby zamiast trzeciej po "Państwo", usilne narzucanie formy "ty"), często nadużywane (lub stosowane niepotrzebnie, albo błędne jako tzw. kalki z języka obcego) są wyrazy obce ("relacje", "arbiter", "korner", "sugerowanie", i masa innych), błędy językowe stają się czymś normalnym bo się je toleruje, także w ustach polityków ("formułowanie rządu"), promuje się najsilniejsze wulgaryzmy (wiemy, o czym mowa), tłumacze pracują często źle, a lektorzy bezmyślnie czytają teksty z błędami (np. w zakresie list dialogowych w filmach). Dla mnie jest niepojęte, że nawet (znany) lektor w nagranych komunikatach nadawanych w warszawskiej komunikacji miejskiej błędnie odczytuje nazwy przystanków (np. "biblioteka narodowa" z akcentem na przedostatnią, zamiast na środkową sylabę wyrazu "bliblioteka"; inny jego błąd to przesadne akcentowanie spółgłosek). Próbuje się dezawuować a nawet likwidować bogactwo odrębności regionalnych. Nie wiem, dlaczego w takim kierunku zmierzamy z naszym (niegdyś?) pięknym językiem.

[@PozdrowieniazPolski]

Zgadzam się ze wszystkim, co Pani napisała! Tak z ciekawości - czym konkretnie w obrębie języka polskiego się Pani zajmuje? Pamiętam swoje praktyki pedagogiczne wiele lat temu w gimnazjum - prowadziłam wtedy lekcję o dewulgaryzacji wulgaryzmów i pokazywałam na przykładzie zaje...isty, że tam w środku jest najwulgarniejszy polski morfem! Dopiero wymazanie na tablicy początku i końca wyrazu uświadomiło uczniom, że faktycznie tak jest. Co do drugiej osoby łączonej z "Państwo", to wydaje mi się, że niektóre źródła poprawnościowe już uznają tę konstrukcję za poprawną w normie użytkowej. Może potrzebujemy takiej formy półoficjalnej? Podobnie jak tę/tą - jeszcze na moich studiach biernikowe "tą" było uznawane za niepoprawne, a już pod koniec za poprawne w normie użytkowej. No cóż, język się zmienia, a uzus to potężna siła, której nie sposób zatrzymać.

[@krzysztofnowak6027]

@@varsoviaklimat2880 biblioteka [wym. bibljot-e-ka, dopuszczalne biblj-o-teka] - Słownik poprawnej polszczyzny PWN, 2004. A więc lektor z tramwaju wybiera zalecaną formę. A co do -ę, to oczywiście z lekką nosowością jest bardziej eleganckie, niż chlapanie "dawaj te butelke" przy budce z piwem albo w reklamach. Szczególnie przed głoskami szczelinowymi wskazana jest lekka nosowość: "Zjawiła się wiosna ". Krystyna Czubówna, jedna z najlepszych polskich lektorek filmów dokumentalnych, w filmach zawsze czyta z lekką nosowością, ale podczas wywiadu, a więc niezbyt formalnej wypowiedzi, jednak w większości odnosawia: kzbin.info/www/bejne/jHTPdoFpicyJd7c

[@alenalinevich6244]

Dziękuję, Małgosiu!

[@PozdrowieniazPolski]

Miłych lekcji, Aleno! :)

[@safwanali931]

🤩🤩🤩 w konku jest. pozdrawiam

[@ginismoja2459]

Może pani zrobić wideo o tę i tą?

[@PozdrowieniazPolski]

Zrobię! Dopiszę ten temat do mojej listy.

[@NikolasPoland]

Super nauczyciel!

[@PozdrowieniazPolski]

Dziękuję, owocnej nauki! :)

[@SlowPolish]

Ja też jestem team "e", jednak wielu uczniów koniecznie chce czytać mocno to "ę" na końcu, bo samogłoski nosowe są według nich fajne. :D

[@PozdrowieniazPolski]

Myślę, że jak wyjdą na ulicę do Polaków, to zaczną mówić, jak oni :)

[@vanvan6755]

Дякую Вам. На цей рік запланував екзамен по B1, але трошки пізніше😊тому будемо дивитися трошки пізніше, зберіг собі👍

[@Масел13]

Добрый день подскажыте как готовитесь к в1?

[@vanvan6755]

@@Масел13 ще нажаль ні))

[@idvmaster]

Dziękuję bardzo, zawsze podoba mi się słuchać wykłady Pani. A propos, co do tych TĄ a TĘ, może Pani to wyjaśnić nareszcie?

[@PozdrowieniazPolski]

Cieszę się, że moje lekcje się Panu podobają. Filmik na temat tę/tą nagram w tym tygodniu. Pozdrawiam!

[@janser2195]

Dziekuje za filmiki. Mam egzamin 6 lutego .Pozdrawiam

[@PozdrowieniazPolski]

Powodzenia na egzaminie!

[@janser2195]

@@PozdrowieniazPolski Dziekujie .Do zabaczenia 6 lutego w instytycie jezykowym w Warszawie.

[@janser2195]

SERHII SHMORH

[@СветланаГончар-л3ц]

Dziękuję

[@liudmila1724]

❤👍

[@serlopres8217]

Spotykamy się na egzaminie 6 lutego w instytucie językowym w Warszawie Pozdrawiam.

[@Масел13]

Добрый день подскажыте как готовились к екзамину в1

[@around_the_world_with_yuli69]

@@Масел13 Добрый день, Вы сейчас находитесь в самом сердце экзамена. Если Вы с тетрадкой и ручкой докладно, шаг за шагом обработаете материалы изложенные Пани Малгожатой на этом канале, то Вы обязательно приобретёте солидный уровень знаний на сто процентов. К тому же, Пани Малгожата рекомендует очень много литературы именно в этом направлении, и сама написала учебное пособие. Очень рекомендую! Хотя каждый сам себе режиссер... :) Каждый сам выбирает себе нужную тактику подготовки к экзамену В1. Желаю Вам хорошей подготовки к экзамену и успешного экзамена. ✍️🙂

[@svitlananemtseva]

Dzień dobry! Nie rozumiem różnicy w wyrazach "ugotować zupę" i "przygotuj informacje". Nie mamy ogonku w drugim wyrazu. Dziękuję za odpowiedź.

[@PozdrowieniazPolski]

Świetne pytanie! Informacje to liczba mnoga, dlatego nie ma ogonka. Chyba że ktoś o ogonku zapomniał, to wtedy informację - ale to już liczba pojedyncza. A więc przygotuj jedną informację (z ogonkiem). Przygotuj dwie informacje (bez ogonka).

[@svitlananemtseva]

Serdecznie dziękuję! @@PozdrowieniazPolski

[@ТатьянаКот-ц5ш]

👍👍👍👍

[@agana1407]

Ten filmik powinni obejrzeć też Polacy, bo bardzo często popełniają tu błędy, wymawiają albo pełne "ę" albo "em" . W piśmie natomiast notorycznie młodzież pisze "e" zamiast ę.

[@PozdrowieniazPolski]

I to jest ciekawe: jest potrzeba zapisywania zgodnie z tym, co się słyszy i potrzeba mówienia zgodnie z tym, co się widzi.

[@agana1407]

@@PozdrowieniazPolski myślę, że kiedyś w końcu jakaś reforma ortografii to uprości

[@PozdrowieniazPolski]

Wydaje mi się, że nie za naszego życia :)

[@TheViktorresh]

Jednocześnie słucham audio i czytam tekst ( w moim wypadku to Biblia Warszawska) i pomalutku widzę gdzie używa się ogonku a gdzie nie. I tak uczę się.

[@PozdrowieniazPolski]

Świetnie! To bardzo dobra metoda! Owocnej nauki!

[@TheViktorresh]

@@PozdrowieniazPolski Dziękuję ślicznie, Pani Nauczycielko!

[@АняЗмеул-н9р]

Dziękuję za filmik! Czy z końcówką Ą tę same zasady?

[@PozdrowieniazPolski]

Nie, końcówkę -ą na końcu wyrazu zawsze wymawiamy z nosowością.

[@ЛидияПахомова-п4л]

Jak mogę zapisać się na kursy języka polskiego

[@PozdrowieniazPolski]

Polecam Pani tę szkołę językową (ja nie mam wolnych terminów): www.instytutjezykowy.pl/pl/

[@by_sonja4na]

Dzięki 🇺🇦 bende pamiętać : to co dużo poprawnie - poprawnie nie jest

[@PozdrowieniazPolski]

Nie zawsze, ale w przypadku -ę na końcu wyrazu ta zasada się sprawdza.

[@panisz4968]

Proszę Pani, a będzie o 'ą' ? Super zrobiła Pani o 'ę'

[@PozdrowieniazPolski]

Dziękuję! Końcówka -ą nie sprawia tyle problemów, co końcówka -ę, ale dopiszę ten temat do listy.

[@panisz4968]

@@PozdrowieniazPolski dziękuję! Pani się fonetyką (chyba tak się do nazywa) nie zajmuje, tak? Trudno wytłumaczyć obcokrajowcowi jak wymówić ą i ę :/

[@PozdrowieniazPolski]

@@panisz4968 Nie jestem specjalistką od fonetyki, specjalizuję się w gramatyce, ale fonetyka to nieodłączny element języka polskiego, więc muszę ją dobrze znać, żeby móc uczyć języka polskiego.

[@vitroznovsky9482]

Prostě všude,kde je ve slovenštině koncovka -em,tak je to v polštině -ę+téměř všude jinde ,kromě 3.osoby jednotného čísla ženského rodu

[@nikitakhliestov3578]

Dla ludzi ze wschodu pomocniczą może być taka heurystyka: ę jest powiązane z ю,я. Naprzykład, końcówka ся to cząsteczka się.

[@mainstream4you4tube]

Nie tylko! Jeszcze na przykład ukraińskie "у" - рука /ręka etc.

[@hugodellarciprete9413]

Fajne wideo. Ale dużo Polaków mówi mocną nosowością

[@PozdrowieniazPolski]

Warto "podsłuchiwać" Polaków i skonfrontować to z tym, co Polacy mówią, gdy zapytamy ich wprost. Jestem pewna, że większość osób na co dzień mówi [kawe], ale jak ich Pan zapyta, jak wymawia się "kawę", to powiedzą [kawę], czyli z mocną nosowością. Gdy ja "podsłuchuję" ludzi, to rzadko słyszę nosowość. Często też w internecie, na filmikach, w telewizji ludzie chcą wypaść dobrze i przesadzają z nosowością.

[@polskizmackiem]

@@PozdrowieniazPolski Otóż to!

[@varsoviaklimat2880]

@@PozdrowieniazPolski To ciekawe, bo ja nosowość (owszem lekką, ale jednak) słyszę najczęściej, a otwarte "e" jakie Pani promuje, to najbardziej u małych dzieci.

[@PozdrowieniazPolski]

@@varsoviaklimat2880 To prawda, to jest bardzo ciekawe, zgadzam się, ta różnorodność wymowy Polaków. Słyszymy e, słyszymy lekkie ę, słyszymy mocne ę. W swoim filmiku wyraźnie powiedziałam, że zarówno e, jak i lekkie ę jest poprawne, natomiast mocne ę jest niewskazane - jestem pewna, że w tym punkcie się zgadzamy.

[@___-he4vs]

Dzięki. Ale było by bardzo miło gdyby Pani zrobiła podobny kontent kzbin.info/aero/PLD6SPjEPomaustGSgYNsn3V62BTQeH85X&si=WiOWffkjvwHYgb0n

[@mysticbigmac8782]

Według mnie, inteligentny język byłby logiczny i niezbyt skomplikowany i zdecydowanie nie potrzebuje rodzajów słów

[@danielmnet]

Są na KZbin polacy którzy wymawiają z pełną nowością. Brzmi dziwnie.

[@PozdrowieniazPolski]

Nagrywając, ludzie często chcą dobrze wypaść i przesadzają z nosowością.

[@varsoviaklimat2880]

@@PozdrowieniazPolski Tak jak Pani przesadza z beznosowością.

[@rafsgsgs8178]

Prosze pani mowi pawoli

[@PozdrowieniazPolski]

To są lekcje dla osób na poziomie około B1, dlatego mówię w naturalnym tempie.

[@anastasiia8865]

Это печально, в век технологий смотреть лекции на листочках. Сделайте красивые презентации.

[@PozdrowieniazPolski]

Ależ Pani Anastazjo, te karteczki to mój znak rozpoznawczy! Gdybym z nich zrezygnowała, moi najwierniejsi widzowie by stąd uciekli! :)

[@igorszczytynski2025]

А меня полностью всё устраивает. Супер! Но, если есть желание попечалиться, то не стоит себя сдерживать... )))

[@izwitebska3120]

именно листочки добавляют душевности. я - за karteczki !

[@around_the_world_with_yuli69]

Od razu widać, że Pani się nie zna dobrze na kanale „Pozdrowienia z Polski". Pozdrawiam.

[@around_the_world_with_yuli69]

@@PozdrowieniazPolski Gosiu, kochana tak trzymać! Życzę Ci wszystkiego dobrego moja droga! Super kanał! ❤️❤️❤️

[@НілаСаричева]

Dziękuję