Рет қаралды 3,906
Кунтуғмиш. Ўзбек халқ достони асосида бадиий-мусиқий радиодостон.1-қисм / Kuntug‘mish. O‘zbek xalq dostoni asosida badiiy-musiqiy radiodoston.1-qism
«KUNTUG‘MISH» - o‘zbek xalq dostoni. Nurmon Abdivoy o‘g‘li, Ergash Jumanbulbul o‘g‘li, Egamberdi Ollamurod o‘g‘li, Bekmurod Jo‘raboy o‘g‘li va boshqa baxshilardan yozib olingan. Ergash shoir va Bekmurod baxshi variantlari nashr etilgan (1971, 1975). 12-asrgacha Turkiston kengliklarida yashagan turk-o‘g‘iz qabilalarining turli naql, afsona va tarixiy qo‘shiqlari zaminida, qadimiy o‘g‘iz epik an’analari asosida paydo bo‘lgan. Dostonda no‘g‘aylar podshosi Avliyoyi Qoraxonning o‘g‘li bilan Zangar shahri vazirining qizi Xolbeka orasidagi sevgi hikoya etiladi. «Kuntug‘mish» mukammal kompozitsion birlikka ega. Unda zulm va haqsizlik qoralangan, sevgi, vafo, sadoqat va adolat ulug‘langan. «Kuntug‘mish»ning yozib olingan turli variantlari O‘zbekiston FA Til va adabiyot in-ti folklor arxivida saqlanadi. Doston «Bulbul taronalari» (1972), «O‘zbek xalq ijodi» (1975) kabi to‘plamlarga kiritilgan. H. Zarifov, V. Jirmunskiy, M. Saidov, T. Mirzayev va boshqa tomonidan tadqiq qilingan.
«КУНТУҒМИШ» - ўзбек халқ достони. Нурмон Абдивой ўғли, Эргаш Жуманбулбул ўғли, Эгамберди Олламурод ўғли, Бекмурод Жўрабой ўғли ва бошқа бахшилардан ёзиб олинган. Эргаш шоир ва Бекмурод бахши вариантлари нашр этилган (1971, 1975). 12-асргача Туркистон кенгликларида яшаган турк-ўғиз қабилаларининг турли нақл, афсона ва тарихий қўшиқлари заминида, қадимий ўғиз эпик анъаналари асосида пайдо бўлган. Достонда нўғайлар подшоси Авлиёйи Қорахоннинг ўғли билан Зангар шаҳри вазирининг қизи Холбека орасидаги севги ҳикоя этилади. «Кунтуғмиш» мукаммал композицион бирликка эга. Унда зулм ва ҳақсизлик қораланган, севги, вафо, садоқат ва адолат улуғланган. «Кунтуғмиш»нинг ёзиб олинган турли вариантлари Ўзбекистон ФА Тил ва адабиёт ин-ти фольклор архивида сақланади. Достон «Булбул тароналари» (1972), «Ўзбек халқ ижоди» (1975) каби тўпламларга киритилган. Ҳ. Зарифов, В. Жирмунский, М. Саидов, Т. Мирзаев ва бошқа томонидан тадқиқ қилинган.