Рет қаралды 130,414
สวัสดีครับ ยินดีต้อนรับทุกท่านเข้าสู่ช่อง Zimzim DIY
สำหรับวันนี้ ผมจะมา อธิบายหลักการทำงานของลำโพง ง่ายๆ ว่ามันทำงานอย่างๆไร
อธิบายแบบง่ายๆ สไตล์ช่อง ZimZim
ลำโพง ถ้าพูดให้เข้าใจง่ายๆก็คือ อุปกรณ์ อุปกรณ์ หนึ่งที่แปลง สัญญาณไฟฟ้า เป็น เสียงที่เราได้ยิน
ถ้าจะพูด ถึงหลักการทำงานของมัน บางคนก็บอกว่า มันคล้ายๆกับ มอเตอร์ ยังไงยังงั้น
งั้นเดี๋ยว ก่อนที่จะไป ดูหลักการทำงาน ของลำโพง
มาเข้าใจ ลักษณะการเกิดเสียงกันก่อนนะครับ
การเกิดเสียง หรือ คลื่นเสียง ก็คือการเปลี่ยน ความดันของอากาศ ให้มีการเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้น เราจะผลักจะดึง อนุภาคในระดับโมเลกุลของอากาศไปมา เนื่องจาก อากาศมันยืดหยุ่นได้ พอมันหยืดหยุ่นสักพัก คลื่นเสียง มันก็ กลับ คืนสูสภาพเดิม
เราก็เลยสามารถ สร้างเสียงเหล่านี้ได้จาก การสั่นสะเทือนของวัตถุ อะไรบางอย่าง
ถ้าให้ยกตัวอย่าง ก็อย่างเช่น
การ เคาะโต๊ะ เคาะเก้าอี้ เคาะกาละมัง เราก็จะอาศัย อากาศเป็นตัวกลาง ที่จะคลื่นย้าย แรงสั่นสะเทือนพวกนี้ไปยังหู ของเรา
ลักษณะการทำงานงานก็คล้ายๆ กับการ ผลัก โดมิโน่ ให้ล้ม
แต่อย่างบนนอกโลก มันไม่มีอากาศ มันเป็นสูญญากาศ มันก็จะไม่มีตัวกลางที่จะทำให้เกิดเสียง
ลำโพงก็ เป็นอุปกรณ์หนึ่งที่สร้างเสียง ขึ้นมา จากความถี่ในระดับบ 20Hz จนไปถึง 20,000 hz ซึ่งเป็นช่วงความถี่ที่มนุษย์เรารับรู้ได้ ที่มนุษย์ได้ยินได้ พอดิบพอดีนะครับ
เพราะฉะนั้น อย่างน้อยๆ กรวยของ ดอกลำโพง มันก็เป็นตัวผลักอากาศชั้นดีเลยละครับ ถือว่าดอกลำโพงเป็น อีกหนึ่งอุปกรณ์สุดยอดสิ่งประดิษฐ ที่มนุษย์ได้คิดค้นขึ้น
เดี๋ยวให้เพื่อนๆ จำลักษณะการเกิด เสียงไว้แค่นี้ก่อนนะครับ
เราจะมาดูว่า อะไรทำให้ กรวยลำโพง ขยับได้
ก่อนอื่น ผมให้เพื่อนๆ จินตนาการเอาไว้ก่อนว่า
ในลำโพงของเรา จะมีแม่เหล็กเกิดขึ้นอยู่ 2 รูปแบบ
แบบแรกก็คือ ตัวที่เป็นแม่เหล็ก ถาวร
แม่เหล็กถาวร ก็คือแม่เหล็กที่มีคุณสมบัติเป็นแม่เหล็กตลอดไป ชั่วกาลนานเทอญ
ยกเว้น ถ้าไม่โดนไฟเผาไฟรนด้วยความร้อน หรือมีการกระแทกอย่างรุนแรง
สนามแม่เหล็กก็จะยังคงอยู่
ซึ่งปกติที่เราคุ้นเคย เราก็จะเห็นแม่เหล็กถาวร เป็นแท่งๆ แบบนี้ใช่ไหมคับ แต่ในลำโพงแม่เหล็กมันจะเป็นวงกลม มีรูตรงกลาง
มีขั้วเหนือขั้วใต้เหมือนกันเดี๋ยะเลยครับ
ถ้าเอา วัตถุที่เป็นเหล็ก มาใกล้ๆ มันก็จะดูดติดในทันที เพราะมันเป็นแม่เหล็ก
หรือ เอาเข็มทิศมาวัด ก็จะเห็นทิศทางของสนามแม่เหล็ก เช่นกัน
และแบบที่ 2 ก็คือ แม่เหล็กที่สร้างด้วยกระแสไฟฟ้า แม่เหล็กที่สร้างด้วยกระแสไฟฟ้า
ก็คือ ใช้ขดลวดมาพันเป็นเป็นวงๆ แล้วก็ป้อนกระแสไฟฟ้า เข้าไป ก็จะเกิดสนามแม่เหล็ก เกิดขึ้น
สนามแม่เหล็กที่สร้างด้วยกระแสไฟฟ้า มันจะแตกต่างจากแม่เหล็กถาวร ตรงที่ ขั้ว เหนือขั้วใต้ มันจะเปลี่ยนทิศทางได้
โดยการเปลี่ยน ทิศทางของกระแสที่เข้ามา
เพราะฉะนั้น ถ้าเราป้อนกระแสสลับ ก็จะทำให้ ขดลวด บางที มันก็เป็น ขั้วเหนือ บางทีมันก็เป็นขั้วใต้ สลับกันไปมาตามสัญญาณ
ส่วนในลำโพง ขดลวดตรงนี้มันก็คือ วอยซ์คอย วอยซ์คอยของลำโพง ก็คือใช้ขดลวดขนาดเล็กๆๆ มาพันรอบแกนเป็นพันๆรอบ
แล้วก็ติดตั้ง ไว้กึ่งกลาง ของสนามแม่เหล็ก อยู่ระหว่าง ขั้วเหนือ และ ขั้วใต้ ของแม่เหล็กถาวร
ตามธรรมชาติ แม่เหล็กขั้วเดียวกันจะผลักกัน แม่เหล็กต่างขั้วกันจะดึงดูดเข้าหากัน
ในลำโพงก็เช่นกันครับ วอยคอย์ จะ สร้างสนามแม่เหล็ก มาชนกับแม่เหล็ก ถาวร
ให้เพื่อนๆ จินตนาการกว่า
เมื่อ สัญญาณเสียง ของลำโพงไหลเข้ามาตามสายลำโพง
มันก็จะ มี บวก มี ลบ เพราะว่า สัญญาณเสียงมันเป็นไฟฟ้า กระแสสลับ ชนิดหนึ่ง
จังหวะที่มันเป็น บวก มันกระสร้าง สนามแม่เหล็กที่เป็นขั้ว N เกิดขึ้น เมื่อ N เจอ N เป็นขั้วเดียวกันมันก็ ก็จะดัน ตัวเองขึ้น
จังหวะที่มันเป็น S มันก็จะดึง ตัวเองลงมาเพราะมันต่างขั้วกัน
เราก็เอา วอยซ์คอย ติดกับกรวยลำโพง มันก็มีแรงผลักอากาศ แรงขึ้น
ในส่วนของคลื่นเสียง
เสียงแหลมจะเป็นคลื่น ตามแนวยาว สั่นแบบไว เพราะฉะนั้น วอยซ์ ยจะไม่ขยับมาก แต่ ขยับไว
ส่วน เสียงต่ำจะเป็น คลื่น สั่นช้า กว่า เพราะฉะนั้น วอยซ์ จะขยับเข้าออกลึกกว่า แต่ ขยับ ช้า เพราะฉะนั้นแม่เหล็ก ดอก ซับ ก็จะหนากว่า โดยปริยาย
แต่ในลำโพงเขาจะ ไม่จัดวางแม่เหล็กแบบนี้นะครับ เขาจัดวาง อีกรูปแบบหนึ่ง นั้นก็คือ จะมี แผ่น
เพลทส่วนกลาง หรือชาวบ้านเรียกว่า ทีโยค กับ แผ่นเพลทด้านบน หรือ ที่ชาวบ้านเรียกว่า แหวน แผ่นเพลทกลางจะมีแกนกลางยยาวออกมา จะวางด้านล่าง ของแม่เหล็ก
ทำให้ บริเวณแกนกลางกลายเป็นขั้ว S โดยปริยาย เพราะมันถูกดูดติดกันอยู่
ถ้าเอาเข็มทิศมาวัด ด้านบนก็จะเป็นขั้ว N แกน
ด้านล่างจะเป็นขั้ว S
ส่วน ขั้ว N ของแม่เหล็ก เราจะวาง แผ่นเพลทไว้ด้านบน โดยมันจะ เส้นรอบวงแคบว่า แม่เหล็ก เพราะฉะนั้นความเข้มข้น ที่มากที่สุด ก็จะอยู่บริเวณ แผ่น เพลทบน และแกนกลาง
แผ่นเพลทบน ทำให้เราสามารถควบคุมสนามแม่เหล็ก ได้กระชับขึ้น ตรงบริเวณจุดนี้
เราก็จะเห็นผู้ผลิต เอาจุดศูนย์กลางของวอยซคอยไว้ตรงกลาง ของแผ่นเพลทบน ตรงนี้ เพื่อให้รับ ความเข้มของสนามแม่เหล็กแรงสุด
และเมื่อเราปล่อย กระแสไฟฟ้า เข้ามาผ่านวอยซ์
สนามแม่เหล็ก จะตั้งฉาก กับ กระแสไฟฟ้า เกิดแรง ลอเรนซ์
แรงลอเรนซ์ก็คือ แรงกระทำต่ออนุภาคที่มีประจุไฟฟ้า ที่มันเคลื่อนที่ไปมาบริเวณสนามแม่เหล็ก
ดังนั้น ขดลวด มีมีกระแสไฟฟ้า มันก็จะ มีการเด้งขึ้น เด้งลง ตามจังหวะ ตามสัญญาณเสียงที่มันผ่านเข้ามา
เป็นบวก ก็ดันขึ้น เป็นลบ ก็ดันลง
และเมื่อยึดวอย์เข้ากับ สไปร์เดอร์ มันก็จะอยู่ศูนย์กลางพอดี
และเมื่อใส่กรวยมันก็จะผลักอากาศได้มากขึ้น
และเมื่อเราใส่ขอบ เซอรราวด์ มันก็สามารถยืดหยุ่นได้มากกว่าเดิม
และหลักการทำงาน ของลำโพง ทั้งหมด คร่าวๆที่ผมพอสรุปได้และเข้าใจ ก็จะประมาณนี้ครับ
ขอบคุณทุกท่านที่ติดตามรับชมครับ