ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ର ପତନ ର କାରଣ? Decline Of Mughol Empire|| Bahadur Shah Zafar|| Odia History

ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ଇତିହାସର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଓ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଅଷ୍ଟାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଏହାର ପତନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ହ୍ରାସର ଅନେକ କାରଣ ରହିଛି, କିନ୍ତୁ ସେଥିମଧ୍ୟରୁ କେତେକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ହେଉଛି:
ଦୁର୍ବଳ ଶାସକମାନେ: ମୋଗଲମାନଙ୍କର ଆଦିମ ଯୁଗର ବ୍ୟବସ୍ଥା ନଥିବାରୁ ଜଣେ ଶାସକଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ଅନେକ ସମୟରେ ସିଂହାସନକୁ ନେଇ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା ହେଉଥିଲା। ଏହା ଫଳରେ ଉତ୍ତରାଧିକାର ଯୁଦ୍ଧ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା, ଯାହା ସାମ୍ରାଜ୍ୟକୁ ଦୁର୍ବଳ କରିଦେଇଥିଲା ଏବଂ ଆକ୍ରମଣ ପାଇଁ ଅସୁରକ୍ଷିତ କରିଦେଇଥିଲା।
ଅସହିଷ୍ଣୁ ନୀତି: ଷଷ୍ଠ ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟ ଔରଙ୍ଗଜେବଙ୍କ ନୀତି ହିନ୍ଦୁ ଏବଂ ଶିଖ୍ ସମେତ ତାଙ୍କର ଅନେକ ପ୍ରଜାଙ୍କୁ ବିଚ୍ଛିନ୍ନ କରିଦେଇଥିଲା। ଏହା ଫଳରେ ବିଦ୍ରୋହ ଓ ବିଦ୍ରୋହ ଦେଖାଦେଇଥିଲା, ଯାହା ସାମ୍ରାଜ୍ୟକୁ ଆହୁରି ଦୁର୍ବଳ କରିଦେଇଥିଲା।
ଅର୍ଥନୈତିକ ସମସ୍ୟା: ମୋଗଲ ଅର୍ଥନୀତି କୃଷି ଉପରେ ଆଧାରିତ ଥିଲା, ଏବଂ ଅଷ୍ଟାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ କ୍ରମାଗତ ମରୁଡ଼ି ଏବଂ ଦୁର୍ଭିକ୍ଷର ଶିକାର ହୋଇଥିଲା। ଏହା ଫଳରେ ବ୍ୟାପକ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ଓ ଅଶାନ୍ତି ଦେଖାଦେଇଥିଲା, ଯାହା ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ପାଇଁ ନିଜର ସାମରିକ ଓ ପ୍ରଶାସନିକ କ୍ଷମତା ବଜାୟ ରଖିବା କଷ୍ଟକର ହୋଇପଡ଼ିଥିଲା।
ବିଦେଶୀ ଆକ୍ରମଣ: ବିଦେଶୀ ଆକ୍ରମଣ ଦ୍ୱାରା ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ମଧ୍ୟ ଦୁର୍ବଳ ହୋଇପଡ଼ିଥିଲା, ବିଶେଷ କରି 1739 ମସିହାରେ ପାରସ୍ୟ ଶାସକ ନାଦିର ଶାହଙ୍କ ଦ୍ୱାରା। ଏହି ଆକ୍ରମଣଗୁଡ଼ିକ ସାମ୍ରାଜ୍ୟକୁ ଆହୁରି ଅସ୍ଥିର କରିଦେଇଥିଲା ଏବଂ ପୁନରୁଦ୍ଧାର କରିବା କଷ୍ଟକର ହୋଇପଡ଼ିଥିଲା।
ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ପତନ ଏକ ଜଟିଳ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଥିଲା ଏବଂ ଏଥିପାଇଁ କୌଣସି ଗୋଟିଏ କାରଣକୁ ଦାୟୀ କରାୟାଇ ପାରିବ ନାହିଁ। ତେବେ ଉପରୋକ୍ତ ବିଷୟ ଗୁଡିକ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ପତନରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲା।
ଏହି କାରଣ ଗୁଡିକ ବ୍ୟତୀତ କେତେକ ଐତିହାସିକ ଏହା ମଧ୍ୟ ଯୁକ୍ତି କରନ୍ତି ଯେ ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ଅଷ୍ଟାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀର ପରିବର୍ତ୍ତିତ ଦୁନିଆ ସହିତ ଖାପ ଖୁଆଇବାରେ ଅସମର୍ଥ ଥିଲା। ବ୍ରିଟିଶ ଇଷ୍ଟ ଇଣ୍ଡିଆ କମ୍ପାନୀ ଭଳି ୟୁରୋପୀୟ ଶକ୍ତିର ଉତ୍ଥାନ ମୋଗଲମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ନୂତନ ଆହ୍ୱାନ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା ଏବଂ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ଏହାର ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଉତ୍ତର ଦେବାରେ ଅସମର୍ଥ ହୋଇଥିଲା।
ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ପତନ ଭାରତ ଉପରେ ଗଭୀର ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥିଲା। ଏହି ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ଉପମହାଦେଶକୁ ଏକ ସୂତ୍ରରେ ବାନ୍ଧି ରଖିଥିଲା ଏବଂ ଏହାର ପତନ ଫଳରେ ରାଜନୈତିକ ବିଖଣ୍ଡନ ଓ ଅସ୍ଥିରତା ଦେଖାଦେଇଥିଲା। ଯାହାଫଳରେ ବ୍ରିଟିଶମାନେ ଭାରତରେ ନିଜର ଶାସନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା ପାଇଁ ଏକ ଶତାବ୍ଦୀରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ରାସ୍ତା ତିଆରି କରିଥିଲେ।

[@pujanaik9862]

Bahut bhla teach karanti sir tame ❤️

[@basantarout9538]

Thank you so much sir 🙏 🙏

[@PRAGATILIFESTYLE.]

Thank you so much sir 😊

[@abinashclasses2324]

Most welcome

[@kartikeswarmishra9660]

Thanks a lot

[@saroj1296]

Welcome to British government

[@MovieLover-cy9fn]

Jaa hau aama odishare kintu hindu muslim bhaichara pura top level re achi

[@BiswajitPradhan-sl4gm]

Are nai re bhai seamanka ଜନ ସଂଖ୍ୟା କମ୍ ଅଛି ତ ସେଥି ପାଇଁ ଭାଇ chara top ରେ ଅଛି ଯୋଉ ଦିନ ତାଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ବଢିବ ଭାଇ ତ ସିଏ ହେବେ chara tame hava

[@MovieLover-cy9fn]

@@BiswajitPradhan-sl4gm bhai jaha hau tama pari odia jadi sabu heijante tebe bahut bhala huanta tame e saitan mananku thik janicha hele sabu odia loka janiba darkar tama ghara kouthi

[@BiswajitPradhan-sl4gm]

@@MovieLover-cy9fn tame bhlase janicha boli secular level top re

[@MovieLover-cy9fn]

@@BiswajitPradhan-sl4gm bhai mu kou secular level top re nahi india is a country only for hindus jou mane secularism manu chanti seimanku tamara word thik match kariba

[@durgaprasadsahoo3405]

After watching your vasco da Gama video now i became your subscriber...❤❤❤ Nice content having an impressive voice....

[@abinashclasses2324]

Thanks A lot. I'm glad to know that you liked this video so much.😊✨ Jay Jagannath 🙏🏿

[@GyanaranjanPanda-j9j]

ଧନ୍ୟବାଦ