Małżeństwo a konkubinat w starożytnym Rzymie s1e39

Рет қаралды 3,489

Күн бұрын

Jak funkcjonowały małżeństwa, które były bardziej społecznym zwyczajem niż prawnym wymogiem, i odkryj, jakie role odgrywały konkubinaty, które miały inne, mniej oficjalne znaczenie. Czy konkubiny były tylko dla przyjemności? Jakie prawa przysługiwały dzieciom z konkubinatów? Ile ze znanych wtedy zwyczajów i praw dotyczących małżeństwa przetrwało do naszych czasów? Przyłącz się do nas i zgłęb te fascynujące tematy w najnowszym odcinku!
zapraszamy na pierwsze z dwóch odcinków w tym temacie.
🏛️ ✨ #Historia #Religioznawstwo #antyk #StarożytnyHumor #KulturaGrekówiRzymian #HistoriaKomedii #ŚwiętyAugustyn #PoczucieHumoru #KZbinPodcast #piłat
ks. dr Kamil Żółtaszek
dr Bartosz Kołoczek
przy współpracy Diecezji Bielsko-Żywieckiej
ks. dr Piotr Góra
Świetnie się słucha jakby to był podcast historyków a tymczasem jest czymś więcej bo to historia oraz elementy teologii. jeżeli ktoś lubi Podcast Mroczne Wieki to i u nas znajdzie coś dla siebie.
link do filmu inspirowanego twórczością prof.Krawczuka
• Pamięć Uniwersytetu: W...
wywiad z dr. Kołoczkiem na temat przekładów dzieł antycznych w radiu polskim
www.polskierad...
w radiu o Pliniuszu Starszym z okazji 2000 rocznicy jego urodzin
• Świat z perspektywy Im...

Пікірлер: 36

@SzklankaDobrejRozmowy 5 ай бұрын

genialny kanał - ciekawe tematy - super klimat rozmowy :)

@e-OT_KA 5 ай бұрын

Dziękujemy za wskazanie, że taki powstał! 😊 uwielbiam 😊

@kubaj98 5 ай бұрын

Genialny odcinek! Moja propozycja: procesy o czary w grecko-rzymskim świecie!

@BartoszKooczek-ld1nm 5 ай бұрын

Jak mówił Jurek Kiler „pomyślimy” ;)

@MariaM-sp1sm 5 ай бұрын

Super odcinek, nigdy nie jest nudno.Pozdrawiam

@podcastfilologów 5 ай бұрын

Bardzo serdecznie dziękujemy 😁 i pozdrawiamy weekendowo :)))

@aniakuku 5 ай бұрын

Świetny odcinek! Justynian i Teodora to jedno z ciekawszych małżeństw późnego antyku, podobnie jak Teodozjusz II i Eudokia :)

@BartoszKooczek-ld1nm 5 ай бұрын

Następcy Justyniana: Justyn II i Zofia czy potem Herakliusz i Martyna to też ciekawe pary ;) pozdrawiam :)

@Anna-Kar 5 ай бұрын

Dzięki Bogu, że żyję w dzisiejszych czasach. Ciężko mi sobie wyobrazić siebie, jako niesamodzielną jednostkę bez osobowości prawnej 😂😂😂 Ps. Świetny odcinek... dziękuję ☺️🫶

@AZ14101 5 ай бұрын

co ty bredzisz?

@Anna-Kar 5 ай бұрын

@@AZ14101 jeśli nie rozumiesz to się doucz ... Wiedza nie boli

@rufinomaryjka1764 5 ай бұрын

Panie Doktorze: akcenty łacińskie!, bo czasem "uszy więdną"... Super program; podziwiam znajomość historii prawa rzymskiego, ale wymowę cytatów łacińskich bym radził lepiej przygotować, bo pomimo erudycji traci Pan wtedy. (Może nie wszyscy to "słyszą", ale dla słyszących taką łacinę: po poprawkach staną się owe cytaty "miodem" dla duszy). Podziwiam i składam gratulację za dobór oraz interpretację tematów! R.

@podcastfilologów 5 ай бұрын

Ja to w kilku momentach wyczułem, ale alternatywą było krzyknięcie STOP, urwanie myśli i nagrywanie całego fragmentu od początku. W pierwszych odcinkach tak robiliśmy, ale teraz są dłuższe i ks Piotr by nas za to pozabijał :) poza tym przyznaję, że czytałem cytaty z własnych notatek, tak nagryzmolonych że najbardziej starałem się nie przekręcić słów. Zresztą chyba i tak przekręciłem i sam siebie poprawiałem. Na prawie rzymskim to ja się tak średnio znam. Skończyłem historię i filologię klasyczną na UJ z wyróżnieniem i to w tej dziedzinie realizuję się zawodowo na uczelni ;) Pozdrawiam

@JaKorsarz 5 ай бұрын

Ciekawy temat.

@janpiwowarczyk2858 Ай бұрын

W pogańskiej rzeczywistości?!? Czyli tutaj są najprawdopodobniej pomieszane wątki. Chrześcijaństwo czerpało z prawa rzymskiego. Kolejne pomieszanie pojęć jeśli chodzi o cura morum maiorum, czyli sprawdzanie czy ludzie żyją według zwyczajów przodków. Nie było aż takiego (przynajmniej jak tu jest podawane) rozrozninienia na strefę prywatną i publiczną. Był nawet specjalny cenzor który sprawdzał obyczaje przodków.

@arturos25 4 ай бұрын

Nie wiem, czy prawo cesarza Augusta, wydziedziczające częściowo bezdzietnych, było rzeczywiście takie okrutne, skoro można było sobie zawsze adoptować dziecko, gdy się nie mogło go mieć w sposób naturalny. Była to praktyka bardzo rozpowszechniona w starożytnym Rzymie. Sam August był przecież synem adoptowanym.

@podcastfilologów 4 ай бұрын

Zapewne podobnie jak dzisiaj nie każdy chciał adoptować, a że nie było też domów dziecka, nie każdy chciał też oddać swoje dziecko (zazwyczaj już odchowane) innej rodzinie. Adopcje dzieci nieznanych były prawdopodobnie stosunkowo rzadkie. Współcześnie istnieją nieporównywalnie większe możliwości adopcji a jednak wielu ludzi się na to nie decyduje

@arturos25 4 ай бұрын

@@podcastfilologów , w tamtych czasach było mnóstwo sierot, w wyniku np. niskiej świadomości higienicznej i częstych wojen. Prawdopodobnie naprościej było adoptować sierotę po krewnym; wtedy powszechna była mentalność rodowa, myślenie w kategoriach większej rodziny. No, jak ktoś się nie chciał decydować na adopcję, to mu cesarz jechał po spadku po tatusiu. Ale wtedy to było NA JEGO WŁASNE ŻYCZENIE. Prawo Augusta miało wyraźnie za zadanie przemówić do rozumu przez kieszeń bananowej wiecznej młodzieży, której już wtedy sporo było zwłaszcza w wyższych sferach.

@arturos25 4 ай бұрын

W starożytnym Rzymie (i w Europie w tak w sumie do XIX w.) aktorki to po prostu nie były takie osoby, jak dziś. Dziś, żeby być aktorem, trzeba się wykształcić i coś umieć. Kiedyś aktorzy były osoby poszukujące lekkiego chleba, z tupetem, bezczelnością i bez skrupułów, bliższe jarmarcznym kuglarzom, a i granica między aktorką i prostytutką była nieostra. W dodatku kiedyś ludzie byli słabiej wykształceni, czyli mieli większy, niż dziś problem z odróżnieniem osoby grającej od granej postaci. Dlatego jeśli ktoś się wygłupiał na scenie, uważano, że nie ma honoru, bo sam siebie ośmiesza. Z tego, co wiem, zakaz małżeństw z ludźmi tej profesji brał się stąd, że w tamtym czasie zaczął się kult celebrytów scenicznych i zaczęto ich uważać, choć żyli dalej jak margines społeczny, za ludzi co najmniej równych zwykłym obywatelom, albo i z wyższych sfer. Dziś to raczej jest tak, że żeby stać się osobą publiczną, trzeba często po prostu promować antywzorce, więc sztucznie utrzymuje się negatywne zachowania w środowisku aktorskim.

@podcastfilologów 4 ай бұрын

Współcześnie, żeby być aktorem, nawet wielkim, też nie trzeba mieć koniecznie wykształcenia aktorskiego ;) np taki Harrison Ford albo Rowan Atkinson i odwrotnie, byli w Rzymie aktorzy jak Roscjusz, bardzo bogaci, cenieni i dobrze wykształceni w swoim fachu (niekoniecznie w szkole teatralnej, ale czy np praktykowanie u boku Plauta czy Eurypidesa to kiepska szkoła?). Nie trzeba było się też wygłupiać. Aktorzy tragiczni też zaliczali się do stereotypu. W teatrze rzymskim grali poza tym głównie mężczyźni a nie kobiety-prostytutki (chyba że w mimie), więc to chyba nie tu leży problem. Ostatni uwaga chyba jest najbliższa źródeł tego stereotypu. Morał z tego chyba taki, że jeśli współcześni aktorzy i inni celebryci chcą być szanowani, powinni zachowywać się tak, żeby na ten szacunek w oczach społeczeństwa zasługiwać :) Dziękuję za cenny komentarz, BK

@arturos25 4 ай бұрын

@@podcastfilologów , ja bym Stanów Zjednoczonych nie traktował jako współczesny wzorzec, mimo, że tak się je lansuje. Wokół Hollywood jest ogromne zadęcie propagandowe, bo de facto nie jest to ośrodek przemysłu filmowego, tylko ośrodek przemysłu PROPAGANDOWEGO, DZIAŁAJĄCEGO POPRZEZ FILM. Ponadto USA, z tego co wiem, pewne wykształcenie aktorskie zdobywa się "z automatu" szkołach średnich. Przy takiej liczbie obywateli, mają z czego wybierać. W dodatku akurat w USA bardzo mocno promuje się antykulturę i antywartości (pod każdym względem). Czy to ważne, co umiesz? Dostaniesz rolę bohatera, zwiększy się budżet filmu, dołoży efektów specjalnych i będziesz półbogiem... W Polsce i innych krajach aktualnie mamy też lansowanie pod pretekstem aktorstwa pustych celebrytów bez umiejętności, wykorzystując to, że w telewizji bardziej decydują znajomości, niż wykształcenie i warsztat (wykorzystano to, że w filmie była zwyczajowo "szczelina" dla amatorów, zresztą słusznie, ale zrobiono z niej zły użytek). Jednak prawdziwi aktorzy nie należą do tego samego środowiska, co owi celebryci. Jeszcze przed wojną w Polsce jak oficer (np. późniejszy gen. Fieldorf "Nil") chciał się ożenić z aktorką, to musiała ona porzucić zawód. W okresie powojennym w Polsce aktorzy chcieli być po prostu normalnymi ludźmi, a nie jakimiś wykluczanymi dziwadłami bez zasad i u nas demoralizację w tym środowisku wprowadzano SZTUCZNIE I NA SIŁĘ. Zajmował się tym niejaki Wajda. Po jego śmierci jakoś dziwnie nagle środowisko aktorskie przestało być "postępowe"; zostały tylko pojedyncze osoby. Tak, oczywiście, i w Rzymie mogli być naprawdę wielcy aktorzy, ale nie było ich raczej wielu w stosunku do reszty. A poza tym, ówcześni ludzie patrzyli na innych bardzo silnie środowiskowo/ stanowo. Samo przestawanie z człowiekiem zhańbionym (np. przez należenie do tego samego środowiska zawodowego) hańbiło. Jednak skoro prawo Augusta mówiło o zakazie małżeństw z aktorkami, to jakieś tam aktorki musiały być. Małżeństwo obywatelki rzymskiej z aktorem musiało być tym bardziej wątpliwe, bo DEGRADOWAŁO (zostać w odbiorze przynajmniej części społeczeństwa żoną wykluczonego pajaca...). Nie wiem, czy w ogóle był już wtedy taki ścisły podział na specjalności aktorskie.

@arturos25 4 ай бұрын

@@podcastfilologów , cenzura na YT mi, niestety, schowała odpowiedź. Żeby ją zobaczyć, trzeba zmienić tryb sortowania na "Od najnowszych".

@arturos25 4 ай бұрын

@@podcastfilologów , jeszcze przypomniała mi się jedna rzecz. W tamtych czasach, z tego, co wiem, była duża różnica między bardziej wyrafinowaną mentalnością grecką i militarną mentalnością rzymską. W Grecji np. królowie występowali na scenach (próbował to wprowadzić w Rzymie Neron, ale przesadził, ośmieszył się i był to jeden z powodów niechęci do niego, co próbował naprawić w najgorszy możliwy sposób, robiąc z chrześcijan kozły ofiarne). Kult artystów scenicznych był raczej nie skutkiem procesów podobnych do współczesnego celebrytyzmu, a efektem upowszechniania się mentalności greckiej wśród Rzymian. Prawo cesarskie miało więc w istocie chronić czystość tożsamości rzymskiej, rzymskich wartości etnicznych.

@gosiachaaban2484 5 ай бұрын

Co do obrony dzieci, chodzi tu chyba raczej o to, że leki na usunięcie uderzały w ojca rodziny. On miał prawo decydować o tym, czy uznaje swoje dziecko czy nie, ale kto inny tego nie mal prawa zrobić.

@podcastfilologów 5 ай бұрын

Dokładnie coś takiego powiedziałem. Pozdrawiam :) BK

@gosiachaaban2484 5 ай бұрын

@@podcastfilologów zgoda, może tylko nie wybrzmiało to tak bardzo, bo wcześniej była mowa o tym, że dzieci były w Rzymie bardzo ważne. A jednak chodzi raczej o dzieci uznane przez ojca rodziny. To dopiero chrześcijanie ratujący dzieci ze śmietników itd, najpierw wyśmiewani - pewnie tak jak dziś dzialacze prolife, stopniowo wpływają na zmianę podejścia do dzieci. Pozdrawiam i ja :)

@barbarakiebowicz4837 5 ай бұрын

A jesli ma sie rozwod cywilny,a slub zostal koscielny czy dalej jest sie żona tego mezczyzny,a mezczyzna mezem kobiety ? Bo moj maz stwierdzil,ze juz nas nic nie łączy i juz nie jestem jego zona i on ma prawo żyć z inna jak sie to ma do tego wszystkiego i mąż mnie nie kocha,bo kocha inna

@qwertyasdfgh9176 5 ай бұрын

Małżeństwo katolickie ważnie zawarte i dopełnione rozwiązuje tylko śmierć przynajmniej jednego małżonka. W takim wypadku można sprawdzić czy małżeństwo zostało ważnie zawarte - mogą to być braki formalne, np. brak właściwego kapłana potwierdzającego małżeństwo lub przyczyn związanych ze stronami - zatajenie istotnych informacji, ukryte choroby itp. Przyczyny te muszą wystąpić w momencie zawierania ślubu. Sprawami takimi zajmuje się sąd biskupi. Z punktu widzenia Kościoła ludzie po rozwodzie wciąż są związani węzłem małżeńskim. Historia pokazuje, że czasami do siebie wracają - wspólnota Sychar skupia takie osoby i historie.

@barbarakiebowicz4837 5 ай бұрын

@@qwertyasdfgh9176 A i bym zapomniala,ze w Belgi w jakimś kosciele ze to ksiadz mu powiedzial,ze ten nasz slub koscielny jest nie wazny,bo nastapil całkowity rozklad wspolzycia🙈🙈🙈😡

@AZ14101 5 ай бұрын

@@barbarakiebowicz4837 jesteś zepsuta i głupia jak pęk słomy, jaka moc może mieć wypowiedź zwykłego księdza który dodatkowo wypowiada się jakby był nie wierzący

@qwertyasdfgh9176 5 ай бұрын

To musiało mu się coś pomylić. Proszę zapytać jakiegokolwiek księdza lub przeczytać w Kodeksie Prawa Kanonicznego o małżeństwie. W wypadku ustania pożycia małżeńskiego można powiedzieć, że małżeństwo jest chore, bo brakuje jego istotnych elementów, ale to go nie rozwiązuje. Choroby można leczyć.