MAJORIAN. "Ostatni" cesarz Rzymu.

[@kronikahis]

LINK DO GRUPY DYSKUSYJNEJ KANAŁU tutaj dokonuję samosądów nad produkcjami i głosujemy na dogrywkowe bitwy starożytności: facebook.com/groups/1422085495304088/?multi_permalinks=1475217076657596&notif_id=1694079300788025&notif_t=feedback_reaction_generic&ref=notif Witajcie, ten materiał udowadnia dobitnie jakiego jobla mam na punkcie geografii. ERRATA: 1.Wandalowie osiedlili się w Kartaginie w 439 roku. W 442 Rzymianie oficjalnie "zaakceptowali" ten fakt. 2. Wizerunek Genzeryka jest błędny - tak naprawdę jego moneta (półsilikwa) przedstawia zmarłego cesarza zachodniorzymskiego Honoriusza. Dziękuję @MarcinKrn. Co do nowej serii - na razie wśród pewniaków do "Żywotów" wymieniłbym: 1. Jana Husa 2. Juliana Apostatę 3. Joannę D'arc 4. (Jakąś starożytną kobietę, jak już zauważyliście - raz starożytność, raz średniowiecze) Jak nie, to wejdzie tu kochany Rycymer 5. Baldwina IV Trędowatego 6. Rycymera Sugestie: - Mitrydates VI Eupator (on cały czas czeka!) - Belizariusz? - św. Kolumban z HY? - Saladyn? - Tigranes Wielki? Pomóżcie, jestem ciekaw Waszych sugestii. Tak jak elaboratów na konkursowe pytanie. Zgłoszenia zbieram do 8 października 2023.

[@etmanix3730]

Mitrydates z całą pewnością

[@Hause442]

Wyglądasz jakbyś nadużywał alkoholu, wszystko wporzadku u ciebie?

[@Aldersberg1926]

Teodoryk Wielki.

[@kronikahis]

Wyglądam jakby moje przekrwione oczy za długo wpatrywały się w biały ekran monitora xDDD ale wszystko w porządku poza tym.

[@Hause442]

martwie sie o ciebie to nie byl przytyk @@kronikahis

[@tomaszjabonski1081]

Jako Juliusz Cezar odpuściłbym sobie tę jedną wioskę zamieszkiwaną przez nieugiętych Galów.

[@kronikahis]

Z tego co pamiętam, to wioska ta leżała w Armoryce. Czy Asterix i Obelix byli zatem proto-Bagaudami?

[@trueromancat7978]

😆😆😆

[@flutterhuggeruniverse6944]

Dlaczego?! Poznanie przepisu na magiczny napój sprawiłoby nie tylko że rozgromiłby Pompejusza, ale też przyczyniłoby się do zrewolucjonizowania gospodarki w Rzymie. Np. niewolnicy mogliby zostać zastąpieni nadludzko silnymi robotnikami. Korzyści byłoby tyle, że gra byłaby serio warta świeczki 💪

[@tomaszjabonski1081]

@@flutterhuggeruniverse6944 problem jest taki, że Rzym próbował. I przegrał :D

[@khamul4083]

W końcu ta barwna postać doczekała się uwagii na polskiej scenie KZbin! Nie dodam nic więcej niż DZIĘKUJĘ❤!

[@MacKorn75]

Mieliśmy świetny Historyczny Top. A teraz mamy dwa doskonale kanały. Wielki szacun za to co robisz 👍

[@mioszjaroszewicz9146]

Swietny materiał, dobrze że powstają takie popularnonaukowe treści w języku polskim

[@kronikahis]

Dziękuję i życzę miłej niedzieli :)

[@november1199]

Wreszcie się doczekałem :D Wchodziłem regularnie na grupkę na fb, żeby sprawdzać czy są jakieś informacje o postępach, więc dzisiaj wyczekiwałem xD Odpowiedź do konkursu: Gdybym mógł podjąć TYLKO JEDNĄ decyzję to zdecydowanie byłoby to powstrzymanie podboju Brytanii przez Klaudiusza. Co prawda koncepcję zapoczątkował Juliusz Cezar, a potem ponoć także Kaligula, lecz to właśnie Klaudiusz rozpoczął pełnoskalową inwazję i długofalowy podbój. Decyzja oparta wyłącznie na potrzebie prestiżu i legitymizacji własnej pozycji jako cesarza (Kaligula miał identyczne pobudki) szczególnie w sytuacji ułomności fizycznej Klaudiusza. Nie brano pod uwagę żadnego rachunku strategiczno-ekonomicznego. Prowincja była biedna, zacofana, bez żadnej infrastruktury oraz pełna rozproszonych, pomniejszych ludów. Nie było dużych ośrodków miejskich, a bogactwa naturalne obecne faktycznie na wyspie, nijak nie rekompensowały kosztów utrzymania prowincji. Dodatkowo prowincja wcale nie była spokojna i pomijając powszechnie znany bunt Boudiki, cały czas gaszono pomniejsze niepokoje i przede wszystkim utrzymywano spokój na północnych granicach oraz może w abrdzo małym stopniu na wschodnich - piraci z Hiberni (rzymska Irlandia). Daje to obraz nie tylko prowincji biednej, ale i problematycznej. Wszystkie podatki i inne wpływy budżetowe z Brytanii nie były w stanie pokryć nawet wydatków aparatu administracyjno-skarbowego oraz kosztów utrzymywania aż 3 legionów (choć zmieniało się to w czasie). Nie dosyć, że było to ekonomicznie nieopłacalne to jeszcze drenowało Imperium z zasobów ludzkich. Legiony były potrzebne gdzie indziej. Podboje prowadzone przez Wespazjana czy Agryppę może i chwalebne dla dowódców, nie przynosiły żadnych wymiernych korzyści a wytracały tylko wyszkolonych legionistów. Podporządkowanie innych ubogich prowincji na Bałkanach, czy kampanie w Germanii lub na Bliskim Wschodzie miały faktyczny sens i zabezpieczało najbardziej cenne rzymskie prowincje lub szachowało potencjalne zagrożenia w postaci ludów germańskich lub Imperium Partyjskiego. Ludy zamieszkujące Brytanie nigdy nie stanowiły żadnego zagrożenia dla istnienia Imperium i jedyne na co było ich stać to pomniejsze wyprawy piracko-łupieskie o marginalnym znaczeniu. Podsumowując: Imperium mogłoby się mieć znacznie lepiej, gdyby nie musiało utrzymywać tej zapomnianej przez ówczesny świat wyspy. Dla Brytyjczyków podbój rzymski był olbrzymim skokiem cywilizacyjnym i fundamentem ich przyszłej państwowości, lecz z perspektywy przecietnego Rzymianina nie przyniosło mu to na dłuższą metę żadnych korzyści. To tylko taka propozycja. Takich decyzji mogłyby być setki, ale trzeba było się zdecydować na jedną, konkretną, więc czemu nie ta. Pozdrawiam, każdego komu chciało się to czytać xD

[@kronikahis]

Ja przeczytałem. Dziękuję za zgłoszenie :)

[@jolaf8648]

👍👍

[@kronikahis]

Gratuluję, wygrałeś książkę. Czekam na kontakt i wybór: [e-mail]

[@kronikahis]

Halo, wciąż czekam na zgłoszenie po książkę.

[@kachtes]

Nikt bardziej nie zasługiwał na pierwszy odcinek serii, dziękuję za odcinek i powodzenia w dalszej działalności

[@kronikahis]

Zgadzam się, nikt. Mało o Majorianie w sieci. Za mało.

[@arekp00]

Jest nawet cały kanał mu poświecony 😏

[@marcelst4961]

@@arekp00 można prosić nazwe kanału?

[@arekp00]

Maiorianus m.youtube.com/@Maiorianus_Sebastian

[@arekp00]

No dobra, może nie jest to cały kanał poświęcony Majorianowi tylko historii późnego Rzymu ale właściciel kanału jest fanboyem Majoriana i materiału o nim ci nie zabraknie

[@etmanix3730]

Szkoda że nie dałeś cytatu Walentyniana, gdy ten chwalił się, że dobrze postąpił, pozbywając się Aecjusza, ktoś na dworze odpowiedział: „Czy dobrze, czy nie, nie wiem. Ale wiedz, że lewą ręką odciąłeś sobie prawą”

[@darkusmarkus9711]

Aecjuesz ostani złoty Scytyjczyk aż dziw bierze że tak późno Walentynian się zorientował że te armię kupione dla Rzymu przez Aecjusza to ściema by nie otoczyć i pokonać Galię a bardziej Rzym.

[@mariuszcioko4476]

On chociaż miażdżył plemiona germanskie i dzięki niemu cesarstwo wcześniej nie upadło

[@jgnatiususdragneel8491]

Odpowiedź do konkursu: Największym błędem popełnianym od czasów cesarza Walensa było to jak traktowano ludy barbarzyńców, przed wkroczeniem na teren cesarstwa wszystkie ludy były niespójne i dopiero to jak traktowała je administracja rzymska i sama ludność, tworzyły z nich zamknięte zmilitaryzowane grupy, które potem rozsadziły cesarstwo. Odpowiedziom na to mogłoby być rozproszenie ich ludności. Na przykład pod pretekstem oddania lepszych ziem w różnych miejscach, podzielić plemiona na kilka części i potem je jako tako asymilować. I tak samo w wojsku nie tworzyć niepodległych armii tylko mieszać różne ludy i zapewnić stanowiska dowódcze, nawet na niskich poziomach, wyłącznie rzymianom. Jeśli byłyby jakieś problemy na warstwie językowej to można by zapewnić każdemu dowódcy tłumacza, ale chodzi o to żeby żeby żaden barbarzyńca nie miał wojskowej siły sprawczej. Bo potem niepodległe armie na własnym terenie to rzymianie mieli na życzenie.

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź, zgłoszenie przyjęte :)

[@kronikahis]

Gratuluję, wygrałeś książkę. Czekam na kontakt i wybór: [e-mail]

[@mariuszcioko4476]

Należy dodać że armia była później germanska nie przypominała rzymskiej łatwo o bunt

[@August_Aurelian]

​@@mariuszcioko4476W V wieku tak, ale nie za dynastii Walentyńskiej 1:09

[@KumpelKapibary]

Dziś Polsce grozi takie wewnętrzne rozsadzenie przez napływ barbarzyńców z bliskiego wschodu i afryki. Niestety,ale pakt migracyjny to gwóźdź do trumny nie tylko Polski ale i Europy

[@dariusz1752]

Bardzo dziękuję za ten film. Od dzieciństwa schyłek antyku i czasy powolnego upadku Cesarstwa Zachodniorzymskiego to mój bolesny wręcz nałóg... Teraz gdy nasz Zachód powoli gnije i umiera mam to ciągłe poczucie dejavu. Wszystko już bylo a moja fascynacja życia zamienia się od lat na mych oczach w realny i równie bolesny proces. Dziękuję raz jeszcze i pozdrawiam serdecznie.

[@kacperbylica3164]

Odpowiedź na pytanie konkursowe: Wcieliłbym się w Marka Aureliusza i nigdy nie wybrałbym na swojego następcę Kommodusa. Było "pięciu dobrych cesarzy", każdy z nich był adoptowany przez poprzednika na podstawie swych umiejętności i cech. Gdyby ten sposób wybierania kolejnych cesarzy został podtrzymany to może moglibyśmy mówić o większej ilości "dobrych cesarzy". Być może przez to kryzys jaki napotkało Cesarstwo Rzymskie w III wieku został by oddalony w czasie lub był mniejszy albo w ogóle nie wystąpiłby. Ps. Pięknie dziękuję za ten piękny film ❤

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie.

[@mioszjaroszewicz9146]

Kurde na to samo Wpadłem xD Mimo wszystko życzę powodzenia

[@kacperbylica3164]

@@mioszjaroszewicz9146 również życzę powodzenia 😉

[@Przypowiesci_Salomona_26]

@@kacperbylica3164 jak definiujesz; dobro?

[@jacekplacek9288]

Te programy to miod na moje uszy po bezmierze glupoty i szmiry wylewajacej sie z TV polskiej...🥰😍🤩

[@p2achu]

Jeeea! Nie mam czasu dzisiaj odsłuchać, ale już mam dobry humor, że wpadł nowy odcinek 😁

[@idyllicznykartofel]

nowy, wspaniały Aleksander (TM) documentary Wpadłem tylko zostawić komentarz, co by zasięgi podnieść, żeby potem człowiek mógł na spokojnie, po pracy się uraczyć ^^

[@kronikahis]

Słusznie, zapraszam wieczorem.

[@Tsintch7568]

Cała godzina o Majorianie? Quality content finally

[@vesemirbozy1593]

Spokojnie mordo

[@gregoriannrex5351]

Dziękuję za swietny kanal i merytoryczne przygotowanie oraz wgląd w literaturę 👍 dobrze sie ciebie slucha, masz dobrą dykcję i odpowiedni tebr głosu, grafiką tez dobra, sub i kciuki dla ciebie

[@tedmosby8976]

Odpowiedź na pytanie konkursowe: Moim zdaniem klucz do uratowania Cesarstwa na zachodzie leżał na wschodzie. Cesarze ochoczo tam spoglądali snując plany o wojnach perskich, ale zupełnie nie zauważali tego co dzieje się po drugiej stronie Kaukazu. Mam na myśli oczywiście ferment jaki wywołało pojawienie się Hunów. Wyobrażam sobie, że gdyby w podobny sposób zaangażowano się w sprawy plemion gockich, jak angażowano się w Armenię, historia mogłaby potoczyć się innymi koleinami. Armenia była areną starcia o wpływy między Rzymem a Persją. Obszar dzisiejszych Rumunii i Mołdawii mógłby się stać taką areną jeżeli chodzi o Hunów. W II poł. IV w. Hunowie nie byli traktowani jako zagrożenie, jednak popłoch jaki wywołali u Gotów mógł dać do myślenia. Status quo w regionie zaczął się łamać. W tym wypadku cesarz Walens nie powinien godzić się na przyjęcie germańskich uchodźców, ale wysłać legiony poza limes, jako siły ekspedycyjne, które miałyby status quo ante przywrócić. Goci wsparci przez Rzymian mogliby stawić skuteczny opór najeźdźcom i rozbić armię, uniemożliwiając dalszy pochód na zachód. Goci uzyskaliby status Sprzymierzeńców, ale nie w sensie jakim rozumiano to w kolejnych latach, kiedy ludy germański osiedlano w granicach Imperium, przyzwalając na tworzenie państw w państwie, ale tworząc z nich strefę buforową.

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu :)

[@kronikahis]

Gratuluję, wygrałeś książkę. Czekam na kontakt i wybór: [e-mail]

[@Sebakowal20]

Świetnie opowiedziana historia! Witam wszystkich ponownie, drodzy państwo szukając jedynego argumentu do przedłużenia żywotu Cesarstwa Rzymskiego wybrałbym powstrzymanie rozwoju kohort pretoriańskich, które nawet wg. Gibbona miał "niepewną wierność".. Po zabójstwie Cezara, w okresie pryncypatu wzmożono wysiłki ochronne cesarzy utworzono gwardie, znika jednakże ona na kolejne 150 lat z kronik i przekazów, niestety po śmierci Marka Aureliusza , do władzy dochodzi Kommodus słaby władcy który uzbraja gwardie w ogromne przywileje a prefekci pretorium wyruszają na pola bitew, wzmacniając pozycje polityczną i zbierają zaufanie swoich żołnierzy. Ta właśnie gwardia przyczynia się do zabójstwa Kommodsua w 192r. n.e. i najazdu Partów, którzy czekali na tego typu przypadki. Wiek żelaza i rdzy trwający przez III wiek naszej ery to katastrofa na tronie Rzymskich Cesarzy których wybierają pretorianie na zasadzie przekupstw i obietnic, dziesiątki cesarzy ginie od miecza osłabiając władze centralną i powodując ciągłe wojny domowe doprowadzające do interwencji mniejszych lub większych ze strony Barbaricum.. Żołnierze którzy są kręgosłupem rozwoju ówczesnej autokracji rzymskiej giną masowo na polach bitew. Nie ma komu doglądać ziemi, żołnierze są ściągani z posterunków do nowych zadań wewnątrz, handel ulega zaburzeniom, skarbiec drenowany jest przez przekupywanie prefektów pretorium, aż w końcu na moście Mulwijskim dochodzi do ich pogromu. Pretorianie postawili na złego konia. Geniusz taktyczny i militarny Konstantyna likwiduje ich fizycznie, a potem także politycznie poprzez likwidację formacji. Niestety o sto lat za późno, kiedy zawartość srebra leciała już tylko w dół, a pobór podatków obowiązywał już wyłącznie w wielkich i średnich miastach, peryferie zaś tracą na znaczeniu. Społeczeństwo widzi jak w ramach uzupełnień masowo następuje barbaryzacja armii rzymskiej, tym samym dochodzi do obojętności ze strony mieszkańców na los armii. Tak oto uzurpacje położyły podwaliny pod kryzys imperium. Konstantyn w końcu zakłada nową stolicę w 323 r.n.e. szukając sposobu na nową politykę imperialną, a na tronach pojawia się dwóch Augustów i dwóch następców. Tym samym dochodzi do podziału skarbca oraz armii. To początek końca, który zbiera żniwo w bitwie pod Adrianopolem w 378roku.

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź, zgłoszenie przyjęte :)

[@mariuszcioko4476]

Germanie przejęli władzę w armii prowadząc do buntów.Kolejna sprawa pozakładali swoje państwa w cesarstwie i mieli własnych królów łatwo było o rebelię

[@Sebakowal20]

Bardzo ciesze sie, że mogłem pomóc podsuwając polski przeklad P.Heathera, Na pytanie konkursowe udzieliłem już odpowiedzi w poprzednim materiale. Nie moge doczekac sie kolejnych odcinków oraz wyniku konkursu, pozdrawiam twórce kanału!

[@kronikahis]

Dziękuję. Myślę, że przyspieszyłeś o parę dni premierę materiału :)

[@kubaswiatek7529]

I dzień przepiękny na widok Kronik historii

[@wernerwernerowy8761]

Wreszcie film o Rzymie

[@kapselini]

Odp. do konkursu: gdybym mógł wcielić się w cesarza Walensa, to nie wyraziłbym zgody na przekroczenia Dunaju przez Gotów w 376r., co zapobiegłoby tragicznej w skutkach obecności tego narodu na ziemiach cesarstwa. Nie doszłoby do klęski pod Adrianapolem i zagłady całej armii rzymskiej jak również późniejszego pustoszenia całych prowincji rzymskich oraz ich odrywania od imperium i zakładania własnych organizmów politycznych.

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu :)

[@bachcomp1]

Super materiał. Dziękuję i pozdrawiam.

[@filip7303]

w moim odczuciu właśnie Majorian jest najbardziej godzien tytułu ostatniego Rzymiana i moim zdaniem był najbliżej przewrócenia dawniej potęgi dla Imperium którego upadek po jego śmierci został przypieczętowany. Możnaby się zastanawiać nad wieloma aspektami które Majorian mógł zrobić lepiej, aby doprowadzić do końca jego restauracje cesarstwa, ale w moim odczuciu jest jedna bezpośrednia decyzja z której konsekwencjami nie mogę się pogodzić - zwolnienie wojska ze służby przed powrotem do Italii. Oczywiście to był ruch bardzo uzasadniony finansowo, który jednak w moim odczuciu był dość ryzykowny w aktualnej sytuacji w Italii i który niestety bezpośrednio doprowadził do jego śmierci. Oczywiście wtedy historia mogłaby się zakończyć chwilę później w zaciszu pałacu, ale niekoniecznie tak musiało być, spisek mógł zostać odpowiednio wykryty i możliwe że dzięki temu rok 476 nie wyróżniałby się w żaden sposób na tle innych lat cesarstwa. Trzeba się tylko zastanowić gdzie my jako Słowianie byśmy się znaleźli przy takim przebiegu zdarzeń

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie :)

[@Aldersberg1926]

To Majorian powinien zostać nazwany ostatnim Rzymianinem.

[@mariuszcioko4476]

Majorian chciał ratować cesarstwo ale mu zaszkodził rycymer

[@biayorzech1128]

Mega ******** odcinek świetna robota

[@kronikahis]

Dziękuję, polecam się - teraz na tapecie dwa odcinki z głównej serii o Rzymie a potem krucjata warneńska :)

[@AndrzejZalewskiYT]

znakomity materiał :) i dziś piękny dzień, bo na sąsiednim kanale o starożytności/średniowieczu wjechał kolejny materiał o diadochach :) powodzenia na studiach!

[@micha8261]

Odpowiedź do konkursu: Ja bym na miejscu Dioklecjana w dobie tetrarchii, czy nawet podziału na wschód i zachód, podzieliłbym Rzym na mniejsze strefy wpływów, co by pozwoliło na skuteczniejsze zarządzanie tak rozległymi terenami. Podział przykładowo na Ces. Rzymskie na terenie Galii, Iberii, Italii, Afryki itd. co by każdy władca, najlepiej wybrany z tutejszych, co by miał obeznanie w realiach danego regionu, zarządzałby z pozycji "Cesarza Rzymskiej Galii". Cesarzowie by oczywiście ze sobą ściśle współpracowali. Z racji, że najwyższy zarządca byłby bliżej centrum wydarzeń, mógłby też sprawniej zwalczać np. korupcje, zajmować się miejscowym handlem czy regionalną administracją. Porządek również byłoby łatwiej zaprowadzić, gdyż człowiek stamtąd znałby potrzeby ludu a i sami mieszkańcy byliby skłonni go wspierać, bo to "swój człowiek". W kwestii wojskowej, zwłaszcza obronnej przed najazdami barbarzyńców pomogłoby rekrutowanie tylko ze swoich okręgów, gdyż ludzie wiedzieliby, że bezpośrednio bronią swoich domów, co by załatwiło problem morale armii. Znajomość okolicy też by rozwiązała problem logistyki wykorzystując najlepsze trakty. W obowiązkach cesarza byłby by tylko albo aż utrzymanie jakości i wysokiego poziomu gotowej w każdej chwili odeprzeć najeźdźcę armii. Jest to dosyć utopijna wizja, ale o to przecież chodzi! Edit: Jakby bogini Fortuna dopomogła i udałoby się znaleźć wśród zwycięzców, to rad byłbym z Fontenoy 841 :)

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu :)

[@adrianmotyl8333]

Świetny materiał.

[@salwek17]

Fajnie że poruszyłeś tego cesarza, szkoda, ze tylko opóźnił upadek Zachodu, zamiast go ocalić. Na szczęście istnieje dodatek do Total war Attila - Age of Majorian, wiec można sie pobawić w "odnowiciela" Rzymu.

[@justynafalkowska4439]

( odpowiedź do konkursu) gdybym mógł się wcielił bym się w Antoninusa Piusa prowadził bym wojny albo przynajmniej utrzymał wojsko w formie i ładzie żeby marek Aureliusz mógł łatwiej prowadzić wojnę z markomanami a nie jak było w historii organizować ją od podstaw .Gdyby wojsko było lepiej utrzymane za dwudziesto letniego panowania Antoninusa Piusa marek Aureliusz mógłby szybciej odnieść zwycięstwo nad markomanami. PS świetny materiał

[@RadzieckiMikser]

z wojskiem czy bez, Kommodus i tak nasrałby i narzygał na dzieło swoich poprzedników

[@BrahmaSiwy]

Piekny film, nie zapomne go az do smierci.

[@nietypowepasty5642]

Odpowiedź na pytanie konkursowe: jednym z największych błędów był brak stałej, konsekwentnej presji na ziemie germańskie a potem powolnego podboju ich ziem co doprowadziło później do powstania silnych królestw germańskich np. Alemanów czy Kwadów oraz Markomanów. Już wyprawy odwetowe Germanika pokazały, że podbój Germanii nie był czymś niemożliwym a Rzym miał wystarczające środki na realizację długotrwałej wojny. Powolne podbijanie tych ziem połączone z polityką dziel i rządź mogłoby pozwolić na rozszerzenie ziem Imperium Romanum, dostarczenie dużej ilości niewolników których można byłoby rozproszyć na obszarze całego Imperium co ożywiłoby niektóre prowincje Imperium pod względem ekonomicznym oraz eliminację problemu germańskiego.

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu :)

[@leszekmazur8371]

Dobry temat magisterki, ciekawa postać :)

[@music_1926]

Mega fajny kanał, świetna robota z Majoranem. Czekam na Rycymera i Aecjusza :)

[@kronikahis]

Dziękuję. Aecjusz już się osobnej biografii nie doczeka, bo dość spory kawał "Bitwy na Polach Katalaunijskich" jest o nim :( Rycymer zaś jest pewniakiem w wydłużajacej się kolejce żywotów: Jan Hus-Julian Apostata-Joanna D'Arc-Rycymer-Maciej Korwin...

[@wenancjuszwolter6681]

Fajny temat, jak zwykle ciekawie opowiedziany. Trzymam kciuki za kanał :)

[@kubacski8454]

Dobra robota 👍

[@mioszjaroszewicz9146]

Gdybym mógł wcielić się w któregokolwiek cesarza starożytnego Rzymu, chyba wybrałbym Marka Aureliusza bądź Kommodusa. Uważam że to właśnie od rządów tego drugiego imperium zaczęły trawić liczne choroby które prawie 300 lat później doprowadziły do upadku jego zachodniej części. W przypadku wcielenia się w Marka Aureliusza znalazłbym godnego następcę wśród swoich doradców (tak jak zrobiło to wielu jego poprzedników począwszy od Nerwy) i może przy okazji postarałbym się poprowadzić ekspansję przeciw Markomanom jak najdalej na północy wschód, żeby legiony doszły do terenów dzisiejszej Polski. Ciekawą opcją byłoby też wcielenie się w Klaudiusza i Augusta, choć to już bardziej w celach fantazjawania. W przypadku bycia tym pierwszym na pewno zadbałbym o to żeby zrobić porządną ilość kopi słownika języka etruskiego i zabiłbym Agrypinę

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź, zgłoszenie przyjęte :)

[@mioszjaroszewicz9146]

@@kronikahis Dziękuję

[@patrockholen8194]

Czekam na historię Rzymu

[@00700A]

Cytując klasyk ,, to se jeszcze poczeka ''

[@Andi030592]

Nie wiem czy wypada tak polecac u kogos na kanale ale bardzo fajny material ma Michal Kuzniar na swoim kanale "Mroczne Wieki" o poczatkach Rzymu, od zalozenia gdzies do Mariusza jak dobrze pamietam.

[@DariusTheGod]

Ma już wiele odcinków na kanale

[@kronikahis]

Wypada polecać. Tu chodzi o promocję wiedzy, a nie mojej osoby xD

[@Andi030592]

@@kronikahis Czasem u niego na kanale w komentarzach polecalem Twoj wiec pozwolilem sobie tu dodac o jego kanale. Forma inna, Michal nadrabia swoja dykcja i sposobem narracji, u Ciebie podobaja mi sie bardzo animacje, w kazdym razie na obu kanalach wszystko merytorycznie i z podanym poparciem zrodlowym, dwa moje ulubione polskojezyczne kanaly o tematyce historycznej to Twoj i Michala. Edit: a mysle ze w sumie tak wysokojakosciowego materialu w tej tematyce na yt nie ma tak duzo zebyscie musieli uznawac sie za konkurencje, mysle ze spokojnie z pozytkiem dla widza mozecie koegzystowac i dostarczac nam wiedzy.

[@leszekmazur8371]

Dziękuję, poproszę o ekonomiczny odcinek o przejściu do feudalizmu :)

[@MrInqui]

Mam przeczucie, że odcinki o Husie to będzie prawdziwa petarda. Jaram się jak... no dobra, to chyba nie na miejscu :)

[@kronikahis]

Mimo, że jeszcze kilka miesięcy do Husa, ja już czuję ciężar tej produkcji ze względu na znajomość tematu :(

[@Streetsam]

Super.

[@loudbassqrp5562]

Super pomysł 💪😁 teraz ciekawe jaką postać wybierzesz 😁

[@kronikahis]

Tak jak mówię na końcu - Jan Hus, a potem J. Apostata.

[@TheMichael750]

to może kolejny będzie Pyrrus? takiego drugiego karierowicza ciężko znaleść xD Odpowiedź: zawsze zastanawiałem się co by było gdyby Rzymianie lepiej rozwiązali kwestie Brytanii,została ona podbita z względów propagandowych przez Klaudiusza a nie przynosiła wielu profitów a koszty utrzymania tam wojsk były duże bo ludność opierała się Romanizacji,może gdyby Neron wycofał się z Brytanii a wojska i oszczędzone pieniądze użył do zabezpieczania granic Germanii lub nawet jej podboju sprawa imperium potoczyłaby się inaczej? opcja nr 2: w kwestii Brytanii(choć nie wiem czy nie naginam zasad ale trudno ) Neron podbija resztę Brytanii a także sąsiędnią Irlandię(nie pamiętam nazwy łacińskiej wyspy) poddaje ją brutalnej romanizacji być może eksterminacji ludności (którą chyba planował potem Septymiusz Sewer) i tym samym wyspy zostają ujarzmione na amen.

[@kronikahis]

Hibernia, Irlandia to Hibernia :) Dziękujęza zgłoszenie do konkursu - następny będzie Jan Hus, a potem J. Apostata. Pyrrusa mam cały czas z tyłu głowy.

[@piotrmaniawski930]

Do konkursu: Jako Dioklecjan stanąłbym na głowie jak zabezpieczyć system tetrarchii, który wydawał się niegłupi. Ale jak zmusić augusta do zachowania kadencyjności? Zebrałbym jakieś mądre głowy i rozważył propozycje prawne czy systemowe. Chociaż być może było to niewykonalne.

[@kronikahis]

Dziękuję za zgłoszenie do konkursu :)

[@HerodotHistoria]

Odp. na pytanie konkursowe: Gdybym mógł, wcieliłbym się w Teodozjusza Wielkiego. Jako Teodozjusz nie podzieliłbym Imperium na Wschód i Zachód. Podczas ataków Hunów, Imperium Romanum było by śilniejsze a dodatkowo Bizancjum jak wiadomo posiadało bardzo efektywny spichlerz - Egipt (nie nacieszyli się nim za długo) jednak po zajęciu Kartaginy przez Wandalów Cesarstwo Zachodniorzymskie takowego spichlerza nie posiadało. Jeśli chodzi o tego kto by potem rządził to myślę że na swojego następcę wybrałbym Flawiusza Honoriusza ponieważ Arkadiusz (starszy brat) był marionetką

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie :)

[@folwark7858]

Do Konkursu: Moim zdaniem kryzys III wieku był przyczyną następnych wydarzeń. Najważniejszym wydarzeniem które ostatecznie pogrążyło cesarstwo była śmierć Gordiana III. A dokładniej mord który wykonał na nim Filip Arab. Jeżeli Tymezyteusz by nie zginał to Filip Arab nie przejął by tronu. Gordian III wygrał by wojnę z Persją a z racji na jego wiek który w momencie śmierci wynosił 20 lat mogli byśmy się spodziewać przy dobrych wiatrach 30 lat stabilizacji bez buntów co pół roku wschodnie prowincje nie zostały by tak spustoszone przez Persie. Nie zostało by utworzone Cesarstwo Palmyry które było przez 10 lat cierniem w boku dla następnych cesarzy. Cesarstwo było by stabilniejsze jednak cięzko jest stwierdzić ile by jeszcze przetrwało według mnie dało by to kolejne 100-200 lat. Co też należy zaznaczyć cesarstwo możliwe że by się nie podzieliło.

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie :)

[@auster2333]

Wątpię czy Gordian III mógłby realnie utrzymac się dłużej. Kraj był zbyt niestabilny i pewnie prędzej czy później albo zostałby marionetką, albo ktoś by go obalił.

[@lukderk]

Mój ulubiony cesarz IR po Marku Aureliuszu i Aurelianie, ale warto poruszyć ciekawy problem dłuższej przyszłości istnienia późnego cesarstwa, upatrując w szansie centralizacji lub decentralizacji imperium (podzielonej na części z satelickimi sojusznikami i zromaniozowanymi dynastiami secesyjnych prowincji ex-uzurpatorów ala Postumus z Imperium Galliarum) w ramach panującej jednej monarchii (podział jak za dynastii walentyniańskiej/teodozjańskiej, zaczętej od Karusa) lub systemu tetrarchii Dioklecjana, co mogłoby by uratować lub odmienić tragiczne losy historii cesarstwa i antyku, dodatkowo temat o władcach i wodzach starożytności w popkulturze jak przekładowo seria o Aecjuszu Teodora Parnickiego (polskiego późnego Waltera Scotta).

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu :)

[@lukderk]

@@kronikahis ale będzie taki filmik o tej tematyce, bo to ciekawa rozkmina?

[@siemienek5284]

Na przestrzeni wieków życia Imperium Romanum podjęto dużo złych decyzji gospodarczych, administracyjnych itd. Jednak szansą na uratowanie części zachodniej było nie dzielenie Imperium na dwie części, które osobno były uzależnione od dostaw zboża z Egiptu i Afryki północnej, a część zachodnia załamała się po utracie jej na rzecz Wandalów. Jedną decyzją trudno by było coś zmienić, ale na pewno oprócz cofnięcia podziału imperium, trzeba było nie psuć monety, która wielokrotnie była w historii cesarstwa była "wzbogacana" miedzią, ale było to naturalnym procesem w sytuacji kiedy cesarzem mógł zostać każdy kto miał poparcie wojska w tym gwardii pretoriańskiej, która stała się tak na prawdę instytucją, która decydowała o wyborze cesarza, często poprzez zapłatę, którą to przebijali co nóż inni kandydaci, a nowi cesarze byli mordowani przez gwardię dlatego że nowy pretendent obiecał więcej zapłacić. W skrócie głównym problemem który toczył Cesarstwo był system władzy, który tak jak u nas monarchia elekcyjna był podatny na korupcję i niesprawny, dlatego albo oddanie władzy senatowi przy czym najlepszym momentem na to był początek władzy Oktawiana albo rządy Marka Aureliusza, albo wprowadzenie typowo dziedziczności tronu. W przypadku ustandaryzowanej sukcesji nie było by aż tyle zamachów stanu, przewrotów pałacowych dokonanych przez pretorian, czy wojen domowych ale też nie było by potrzeby do rozdawnictwa pieniędzy na rzecz "dłużników" cesarza potęgując hiperinflacje. Dzięki tym decyzją była by szansa na kooperację wszystkich organów państwa aby zabezpieczyć jego granicę przed barbarzyńcami, którzy to byli młotem przybijającym dawno wbity już gwóźdź do trumny.

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu :)

[@paulkellerman2603]

Panie Aleksandrze. Wróciła fryzura i wrócił Rzym. Tak trzymać. Ja chciałbym być cesarzem Konstantynem Wielkim, aby ocalić jego pierworodnego syna Kryspusa przed intrygami jego nikczemnej macochy Fausty. Młodzieniec zapowiadał się na naprawdę znakomitego władcę i uwielbianego dowódcę wojskowego. Całkiem możliwe, że kontynuowałby dzieło Konstantyna Wielkiego i nie doszłoby do wyniszczających Cesarstwo wojen domowych między pozostałymi potomkami Konstantyna. Legalizacja chrześcijaństwa w państwie i rozwój kolonatu, który z czasem przeszedł w feudalizm to dobre początki średniowiecza (w znaczeniu pozytywnym, ponieważ mit złego średniowiecza to wymysł lewaków). Rzym na Zachodzie mógłby nadal istnieć przez następne stulecia (tak jak Bizancjum na Wschodzie) zamiast Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego. Cesarzami nadal byliby Rzymianie zamiast Szwabów. To byłaby korzyść również dla Polski. Lepszy daleki Rzym niż bliskie Niemcy.

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu :)

[@panzagoba6533]

Jako cesarz Honoriusz nie skazał na śmierć Flawiusza Stilicho, tylko wspierał jego działania względem Gotów

[@kronikahis]

Dziękuję za zgłoszenie do konkursu :)

[@mikoajmiscicki3774]

Odpowiedz na pytanie konkursowe: jedna decyzja? to trudne nawet jeśli efekt nie musi być natychmiastowy czy pewny, ALE: anulowałbym decyzję o ewakuacji Brytanii a nawet ją odwrócił. To w Brytanii, która jest o wiele łatwiejsza do obrony przed barbarzyńcami, urządziłbym centrum imperium. pozwoliłoby to wykorzystać marynarkę wojenną, która przecież już uratowała Rzym w I Wojnie Punickiej, do nękania barbarzyńców i utrzymywania komunikacji z ośrodkami na kontynencie. Skoro Anglikom udało się stworzyć wielkie imperium mieszkając w Brytanii i wykorzystując walki między kontynentalnymi mocarstwami, to tym bardziej dałoby się utrzymać starożytny Rzym :-) przynajmniej do pojawienia się barbarzyńców którzy byliby sprawnymi żeglarzami, hehehe

[@kronikahis]

Dziękuje za bardzo nietypowe zgłoszenie do konkursu :D

[@mikoajmiscicki3774]

To ja dziękuję - za doskonały materiał i za pomysłowy konkurs!

[@szat11]

Ostatnia decyzją która przesądziła o upadku Zachodu to opóźnienie inwazji połączonych armii Antemiusza na Afrykę i w następstwie tragiczna bitwa pod przylądkiem Bon.

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu :)

[@konradkurzydem9027]

Oczywiste. Wcieliłbym się w Marka Aureliusza i nie łamał zasady panującej przez cały Złoty Wiek - Nie namaszczałbym syna na Cesarza tylko postępował jak poprzednicy, usynawiając i przygotowując godnego następcę spośród utalentowanych obywateli

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu :)

[@betonowybeton2826]

A propos konkursu. Moim zdaniem uratowanie dominującej pozycji Cesarstwa Rzymskiego nie jest wykonalne, gdy chcemy ograniczyć nasze zmiany do tylko jednej decyzji prawnej czy wojskowej po rozpoczęciu trzeciego wieku naszej ery. Aby ustawić na odpowiedni tor historię największego kraju antycznej Europy, rozpocząłbym walkę ze szczególnie groźnym dla gospodarki państwa zjawiskiem upadku małych i średnich gospodarstw rolnych, które przez skrajnie długą służbę wojskową traciły możliwość dobrego użytkowania swojej ziemi. Sprawiało to, że i tak już osłabione rozrostem włości latyfundystów, obsadzających je tanimi w utrzymaniu niewolnikami, nie mogły dłużej zapewnić bytu rodzinom właścicieli. Sprzedawane bogatym napędzały tylko proces, któremu dorównuje wyłącznie działanie szlachty I Rzeczypospolitej, tj. oligarchizacja fundamentalnego elementu struktury kraju, niegospodarność kontrolowanych ziem i bezsensowne unikanie zastosowanie wydajniejszych dróg gospodarownia. Poza tym dawni mieszkańcy wsi obciążali miasta. Myślę, że najpierw uwolniłbym wszystkich niewolników przez zakazanie procederu, aby latyfundyści nie mogli dłużej produkować taniego zboża. Jako druga poszłaby reforma armii, gdzie obniżyłbym wymaganą długość służby obywateli i uzupełnił legiony członkami kilku plemion barbarzyńskich, co zmusi ich do nauki łaciny. Wspomoże to asymilację. Trzeci krok stanowi proste zarezerwowanie stanowisk dowódczych czy urzędniczych dla rodzimych obywateli, bo historycznie Rzymianie mieli ogromne problemy ze zbuntowanymi armiami barbarzyńców.

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu :)

[@filipbudzik]

Wcieliłbym się w Arkadiusza i wmówił Honoriuszowi, że jego kurczak i Imperium Romanum to ta sama idea wyrażona w dwóch postaciach, żeby młodszy braciszek przestał mieć wywalone w sprawy imperium

[@lukaszrg5129]

dobra robota ;) będzie kontynuacja ?

[@kronikahis]

Tak, w "Rycymerze" za jakiś dłuższy czas.

[@przemysawnosal4882]

Odpowiedź na pytanie konkursowe: Żeby odwrócić upadek cesarstwa, cofnąłbym się do samych jego początków i jako cesarz Oktawian nie zaniechałbym ekspansji na ziemie Germanów, a cierpliwie i metodycznie ponawiał ataki, aż zdusiłbym problem germański w zarodku.

[@kronikahis]

Dziękuję za zgłoszenie do konkursu :)

[@siofekk123]

Można prosić o odcinek na temat wojska, jak było zorganizowane? Znęcali sie nad młodymi rekrutami, tzw "fala"?

[@00700A]

Odp na pytanie : Dioklecjan - Nie patrzeć na kapuste tylko wrócić i naprawić wszystko .

[@kronikahis]

Dziękuję za zgłoszenie do konkursu.

[@Seb.eu589]

Znaczącym błędem czasów końca imperium było, że następcami Teodozjusza Wielkiego zostali jego 2 synowie Arkadiusz i Honoriusz, dwie miernoty na tronach ( i nie pomaga tu że mieli niezłych doradców, jak np. Stylicho). Ale który ojciec nie dba o swoje dzieci? To przypadek podobny do Marka Aureliusza i Commodusa, który również nie zasługiwał na tytuł.

[@sanchopancho9268]

👍👍👍

[@bartomiejwozniak2131]

Bomba! Ale Olek nałóż coś na twarz jak robisz takie bliskie ujęcia, bo jesteś cały czerwony

[@kronikahis]

Wiem, poprawię to. Mam jeszcze za mało doświadczenia w posługiwaniu się kamerą.

[@Kik0zTV]

Odpowiedź do konkursu: Wcieliłbym się w Oktawiana Augusta. Może i zaprzestanie podbojów, skupienie się na garnizonach i rozbudowa cesarstwa, co doprowadziło do Pax Romana. Może patrząc krótkowzrocznie takie czyny były dobre, to nie przewidział, że stacjonujące w garnizonach wojsko pobiera gigantyczne opłaty, a brak podbojów nie powiększy skarbca. I właśnie to od Oktawiana zaczął się powolny upadek Cesarstwa "Zachodniorzymskiego". Dlatego ja na miejscu Augusta spróbowałbym ponownie uderzyć na Germanów. Może i porażka w Lesie Teutoburskim było druzgocące, ale spowodowane to było zdradą germańskiego wodza. Gdyby nie to, to prawdopodobnie Germanowie byliby wchłonięci do Cesarstwa i ja dalej bym kontynuował podboje tych terenów. Na pewno były bardziej dochodowe, niż takie biedne Wyspy Brytyjskie, czy patrzeć na wschód w kierunku Królestwa Partów, którzy byli za mocni. Systematyczne powiększanie skarbca Cesarstwa przesunęłoby - ba! - może i nawet zapobiegłoby upadku Cesarstwa Zachodniorzymskiego i nie doprowadziłoby do superinflacji, która dawała w kość każdemu przyszłemu Cesarzowi.

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu :)

[@Amorion33]

W odpowiedzi na Pytanie ze wstępu, na nagordzie mi nie zależy, bo też wybiegnę trochę w czasie, imperium od wymarcia męskiej linii dynastii konstantyńskiej było nie do uratowania, okej można było by coś zmienić np w bitwie pod Adrianopolem, ale to by nic nie dało jak mawiał Pudzian , migracje ludów trwały by dalej przez czynniki na które cesarstwo nie miało wpływu, wiec wdarcie się barbarzyńców to była tylko kwestia czasu. Oczywiście bardzo upraszczam bo osłabienie limesu np. przez uzurpacje Magnecjusza z 350-353 na zachodzie i w związku z tym niepotrzebne rozlanie krwi Rzymskich żołnierzy jak to opisywał Amian Marcelin dołożyło cegiełkę do ekonomicznego upadku prowincji galijskich, problem na chwile powstrzymał Julian II, ale to była kropla w morzu potrzeb, bo prawdziwą kropkę nad cesarstwem na zachodzie położyły podboje Justyniana I, cesarstwa nie dało się uratować, ale dało się je odtworzyć w sposób trwalszy. Więc jak miałbym się wcielać w jakiegoś cesarza rzymskiego to kontynuował bym politykę Anastazjusza (491-518) jako Justyn I i Justynian względem gotów, politykę podtrzymywania fikcje jedności cesarstwa i "zbrojnego pokoju" stopniowo odzyskując realne wpływy w itali, zwłaszcza że cesarz z Konstantynopola cieszył się sporym mirem w itali.. Hisoria pokazała nam że te barbarzyńskie królestwa same wpadaly w kryzysy które Justynian wykorzystał źle. Druga sprawa, po tych niepotrzebnych podbojach Justyniana powinno się reaktywować cesarstwo na zachodzie a nie robić z tych ziem kolejne prowincje. Problem próbował ogarnąć Maurycjusz ustanawiając egzarachty ("Krolestwa "podlegające pod konstantynopol) w Rawennie i Kartaginie, ale były one dosyć słabe, a kto wie może jesli justynian zrobiłby to samo wcześniej miały by czas by się wzmocnić przed najazdami Longobardów. I chyba co najważniejsze, wydarzenie które przekreśliło wszelkie możliwości na reaktywowane cesarstwa na zachodzie to bunt Fokasa i wyniszczająca wojna z Persją Sasanidnów, a w następstwie najazdy Arabskie. W 602 roku zagrzebano możliwość istnienia cesarstwa zachodzniorzymskiego doszczętnie, Bizancjum nie miało środków by do tego dążyć. Swoją drogą za jakiś czas wrzucę na kanał mój pierwszy film/ podcast o Anastazjuszu właśnie, tam będzie znacznie bardziej rozwinięte to co mam na myśli. Materiał jak zwykle z klasą

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź, zgłoszenie przyjęte :)

[@hikill2345]

Może jakiś odcinek o upadku cesarstwa zachodnio rzymskiego ?

[@xengar1234]

👍👍👍

[@johnnyarchon9709]

"Jeszcze nie wszystko stracone",zacytował Majorian,i wpadł Rycymer ze świtą i zaszlachtował Majoriana. 😅

[@leszekmazur8371]

Bardzo dobry materiał. Upadek Imperium.

[@piotrkornacki5857]

kawal roboty

[@czaxssl927]

Moją decyzją było by żeby nie walczyć z galami a dołączyć ich pokojowo na planie federacji, może wtedy dali by przepis na Eliksir magiczny Panoramixa xD

[@kacperwilk8806]

Odpowiedź na pytanie z konkursu. Gdybym miał podjąć jedną decyzję jako dowolny cesarz rzymski to jako Oktawian August zadbałbym o rozpoczęcie tworzenia tradycji dynastycznych. Największym wrogiem Rzymian są jak wiadomo inni Rzymianie, a cezaryzm będący podstawą idei władzy princepsów a potem dominusów, pozwalał każdemu charyzmatycznemu wodzowi roszczenie wobec ich diademu. Należało skonstruować klarowne prawo dziedziczenia i obłożyć je kultem jak Maryję w Częstochowie, oraz zadbać bardziej o organizację rodu i program kształcenia następców. Czy i jakie dako by to efekty, Jowisz jeden wie ale to chyba najbardziej fundamentalny aspekt rzymskiej państwowości, który można by próbować zmienić decyzją cesarza, a który mógłby uchronić państwo przed upwdkiem.

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie :)

[@stop365]

Co do pytania konkursowego to powiem tak Cesarstwo pomimo swojej świetności było skazane na upadek od początku czy jakaś decyzja by to zmieniła? Moim zdaniem nie, mętalność w tamtych czasach była zupełnie inna, cesarz który mógl by coś zmnienić szybko by odszedł do zaświatów gdyż były grupy które zmian nie chciały a miały ogromne wpływy, jeżli jednak musze wskazać jakaś dezycje to powiem że była by to zmniejszenie ekspansji cesarstwa i jego wzmocnienie na mniejszym terytorium może wtedy nie były by narażone na wewnętrzna niestabilnośc i przetrwało by w mniejszczej formie np. od morza tyreńskiego po Konstantynapol (Bizancjium)

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie :)

[@kamilfranuszczyk9677]

Nie wiem w kturego cesarza bym się wcielił ale zatdzymał bym ekspansję na lini renu i dunaju ewentułalnie po drugiej stronie rzeki pozostawić kilka ufortyfikowanych przyczułkuw .takie granice łatwiej bronić i umocnić nie podbijał bym brytani bo po co i pod żadnym pozorem nie pozwolił bym na podzielenie cesarstwa.o ulegnięciu presji wedruwki luduw i wpuszczeniu barbarzyńcuw do imperium nie wspominając .

[@Aldersberg1926]

Sprawa jest prosta, jako Teodozjusz Wielki nigdy nie dokonałbym podziału Imperium na dwie części. W takim przypadku Rzym miałby przynajmniej zapewnione dostawy zboża i silniejszą armię, przez co barbarzyńcy nie byliby aż takim zagrożeniem dla Cesarstwa.

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu :)

[@member_mb7366]

💣👍

[@Przypowiesci_Salomona_26]

4:44 zabroniłbym czcić obrazy i rzeźby, stworzenie i Ziemię (wraz z jej elementami).

[@karolchmielewski1341]

Może decentralizacja w późnym okresie pomogła by odnowić cesarstwo. Ewentualnie upadek byłby spowolniony

[@4.44na1]

gdybym był cesarzem zachodniorzymskim to ,żeby zachamować jego upadek podioł bym następujące decyzje 1. zaprzestał dewaluacji po to ,żeby zmniejszyć inflacje 2. utworzył trybunał stanu po to ,by karać skorumpowanych urzędników i spiskowców 3. pensje dla urzędników by zmniejszyć korupcję i zwiększyć lojalność 4. wcześniej zlikwidować urząd prefekta pretorianów i samych pretorianów 5. utworzyć tajną policję i organy kontrolujące ważniejszych urzędników 6. komisarzy politycznych w armi , by zapanować nad ambitnymi dowudcami wojskowymi po to by nie mogli przejąć władzy 7. nie pozwolić barbarzńskim ludą na osiedlenie w granicach cesarstwa 8. nie nadawał obywatelstwa wszystkim barbarzńcom w granicach państwa tylko tym zromanizowanym 9. utworzył instytucję na kształt rządu to wrzystko ps mam dysleksje i dyzgrafię

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu.

[@adrianpietrzykowski1963]

skorumpowanie urzędnicy robią zamach

[@wilcekyo]

UNI EUROPEJSKIEJ SIE TO NIE PODOBA MULTI KULTI GURĄ ;-)

[@pawekokot1157]

Ja uważam, że na Bizancjum jednak powinno mówić się Wschodnie Cesarstwo Rzymskie. Określenie Bizancjum było efektem antygreckiej propagandy głównie ze strony Niemców i Włochów. Konstantynopol został założony przez cesarza Konstantyna a np taki Akwizgran albo Norymberga nie, więc HRE nie miało nic wspólnego ze starożytnym cesarstwem. Warto dodać, że ostatnim cesarzem wschodnim, który mówił po łacinie był Herakliusz, później kazał zamienić łacinę na grekę jako język urzędowy.

[@jakubjedrychowski3713]

Jako Klaudiusz zadbałbym o to żeby Agrypina Młodsza z synem Neronem nigdy nie wrócili do Rzymu

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu :)

[@atomowywybuch2011]

Jako Cesarz Walens, poczekałbym na armie Cesarza Gracjana pod Adrianopolem.

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź, zgłoszenie przyjęte :)

[@antonkwanton5620]

apropos pytania: zabiłbym rycymera

[@kronikahis]

Dziękuję za zgłoszenie.

[@kamilhya835]

Jako Marek Aureliusz nie przekazał bym tronu Komodusowi.

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu :)

[@arturwysoczanski2943]

Odpowiedź na pytanie: wcieliłbym się w Marka Aurelisza i mniej filozofował o końcu podbojów tylko podbił kraje slowiańskie w tym w szczególności ziemie otaczające Vistule.

[@kronikahis]

Dziękuję za zgłoszenie do konkursu :)

[@januszdrugi-zi3sh]

Odpowiedzi na pytanie konkursowe:Jako Walens poczekałbym na wsparcie Gracjana i nie dopuścil do klęski pod adrianopolem z rąk Gotów, co opóźniło by wędrówkę barbarzyńców wgłąb cesarstwa, ustabilizowało władzę na wschodzie i uchroniło armię rzymską przed znacznym osłabieniem.

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu :)

[@MrInqui]

Urwis z tego Rycymera. Ale Majora Jana szkoda :(

[@RazzorMr]

Jako Cesarz Gajusz Juliusz Cezar Augustus Germanicus ,,Kaligula" Uczyniłbym swojego konia wyścigowego Incitatusa konsulem ;)

[@kronikahis]

OUTSTANDING MOVE. Dziękuję za wypowiedź, zgłoszenie przyjęte :)

[@HarryUrazman]

Jaki jest cel infantylizowania materiału tymi dymkami? Mnie to kompletnie wybija z imersji. Wpis konkursowy: Jako Oktawian August zwróciłbym władzę senatowi.

[@kronikahis]

Dziękuje za zgłoszenie. Powód jest prosty. Nie lubię zadęcia w materiałach popularnonaukowych.

[@mioszjaroszewicz9146]

Pytam czysto z ciekawości, jaki skutek miałoby twoim zdaniem oddanie władzy senatowi i to akurat za jednego z najlepszych cesarzy?

[@paulkellerman2603]

@@mioszjaroszewicz9146 Senat już wcześniej stracił znaczenie, a prawdziwa władza trafiła w ręce dowódców wojskowych. To był skutek zmian demograficznych i gospodarczych. Powrót do przeszłości był już niemożliwy.

[@idyllicznykartofel]

Odpowiadając na pytanie konkursowe, a zarazem, szczerze mając nadzieję, że nikogo nie dubluję, bo przyznam, że nie przeczytałem wszystkich innych komentarzy, wcieliłybym się w swojego imiennika Claudiusa i zaniechał próby wyrobienia sobie (nomen omen) imienia i poważania w wojsku, poprzez podbój Brytanii. Co by mi przyświecało, przy podjęciu takiej decyzji? Ano, stosunkowo pragmatyczna kalkulacja. Zakładając, że miałbym świadomość dziejów późniejszych, w tym tę ekonomiczną, jaką obecnie mamy, doszedłbym do przekonania, że z racji problematycznego (to jest bardzo wysuniętego), peryferyjnego położenia, a dodatkowo przedstawiając nikłą wartość gospodarczą, może nieco powiększoną możliwością pozyskania cyny (która można było i tak pozyskać znacznie łatwiej w sposób handlowy, za wino, oliwki lub oliwę), ledwie pirackiej skali zagrożenia militarnego, oraz będąc przy wiedzy, o ilości uzurpatorów, którzy w kolejnych wiekach by stamtąd napłynęli, co wielokrotnie osłabiało i dodatkowo nadwyrężyło zasoby cesarstwa, przez kilka stuleci. Jeszcze to ostatnie odrobinę doprecyzowując, że ze względu na konieczność stacjonowania tam, przez większość czasu, przynajmniej 3 legionów i licznego aparatu administracyjnego, konstrukcję i utrzymanie nie tylko dwóch linii fortyfikacji, ale i dziesiątków fortów. Podsumowując i biorąc to wszystko pod rozwagę, wychodzi na to, że summa summarum, to właśnie Brytania mogła być najbardziej nietrafiona inwestycja cesarzy, jakkolwiek koszt ten był rozłożony był na dłuższy czas i ciężko było go w sposób łatwy uchwycić. Już w znacznej mierze abstrahując nawet od tego, że Rzymianie nie przywiązywali do rachunku finansowego aż tak dużej wagi, jak to czynią współczesne korporacje i zbudowane na ich podobieństwo państwa. No, ale nawet dla nich, te koszty zachowania prestiżu i popularności, stały się na początku V wieku oczywiste i decyzje, jakkolwiek godzące w honor, ale konieczne dla przeżycia dogorywającej pozostałości cesarstwa na zachodzie, musiały zostać podjęte.

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu :)

[@kronikahis]

Gratuluję, wygrałeś książkę. Czekam na kontakt: [e-mail].

[@idyllicznykartofel]

@@kronikahis jeszcze raz, wielkie dzięki ❤️

[@etmanix3730]

Ten konkurs to ten co pod zeszłym filmem?

[@kronikahis]

Pod zeszłym postem.

[@nikelaos5792]

No super, fajne... Ale... Kiedy wrócimy do Mariusza i Sulli? Chcę się wreszcie dowiedzieć o kulisach pierwszego historycznego "marszu na Rzym". Zamiast tego skaczemy jak ten koleś z serialu Zagubiony w Czasie. Daję 👍 warunkowo. Mam nadzieję że już doktorat zabezpieczony i że teraz wracasz do regularnej publikacji materiałów?

[@kronikahis]

Praca na uczelni i studia doktoranckie przez swoją nieprzewidywalność nie dają mi możliwości zapewnienia Was o regularności publikacji :( Jedyne co mogę powiedzieć, to to że następnym materiałem będzie właśnie "marsz na Rzym Sulli" i wybuch pierwszej wojny domowej w Republice Rzymskiej :)

[@nikelaos5792]

​@@kronikahis😃

[@leszekmazur8371]

Mapka 00:55 przypomina tą z RTW1, bez modów nie zagrasz ;)

[@nieznam6893]

Zawsze sobie dumałem jakby wyglądała Europa gdyby Rzym nadal istniał dziś. Czy uniknęlibyśmy 2 wojen światowych i innych nieszczęść na tym kontynencie? Czy technologia była jeszcze bardziej posunięta naprzód? Wyobrazić sobie zjednoczoną Europę pod panowaniem jednego Cesarstwa które z łatwością bez trudu mogłoby zorganizować krucjaty, które powstrzymałoby parcie islamu. To jest to co mogłoby się stać ale ehh ludzka zachłanność, głupota i chciwość zniweczyło tan wielki sen.

[@krukw4216]

Europa byłaby jak Chiny. Każdy podział Chin powoduje pojawienie się wielu watażków, ale każdy z nich dąży do mandatu niebios. W Europie było trochę inaczej, tradycja cesarska zniknęła a kolejni władcy stopniowo zamiast przejąć tradycje Rzymu chcieli władać swoim własnym państwem. Europejczycy gdyby Rzym przetrwał dzisiaj pewnie byliby silnym zjednoczonym państwem, ale ilość wojen w historii aż tak by się nie zmieniła. Kolejne dynastie lub władze upadalyby z hukiem, ale po nich przychodziliby kolejni wodzowie dążący do zjednoczenia. Wojny światowe? Niby jak, mówimy o zmianę tak wczesnej że nie wydarzyłoby się absolutnie nic z rzeczy które znamy. Islam zapewne też by nie powstał albo istniałby jako mniejsza religia na półwyspie Arabskim. Choć mógłby też przejąć rolę głównej Religi cesarstwa. Ale to nie wynika z potegi rzymskich krucjat. Tylko z zupełnie innej sytuacji geopolitycznej.

[@henrykzbiorczk]

Prawie dobrze. Prawie.

[@kronikahis]

A czego brakuje? :)

[@jakubkozowski5830]

Planujesz wrzucać materiały na spotifaja?

[@kronikahis]

Na razie nie mam takich planów.

[@longinzaczek5857]

Prawidłowa odpowiedź w konkursie jest nudna - Nie było możliwe zmienienie przeznaczenia Imperium żadna decyzją żadnego cesarza, bo upadek był spowodowany procesami ekonomicznymi, których nie dało się zahamować. Upadek był już nieunikniony przed Pierwszą Wojną Punicką.

[@krukw4216]

Okej, co do jednej decyzji. Troche zakładam, że mam swoją wiedze obecną. Więc, rozkazałbym zbudować flotę, zgodnie z mniej wiecej rozumianymi przezemnie planami karawel i poslalbym flotę kolonizacyjną do Ameryki. Nawet gdyby cesarstwo w rzymie upadło, w Ameryce północnej nie byloby zagrożenia, więc cywilizacja rzymska moglaby rozwijac sie w spokoju. Swoją drogą to mogloby doprowadzić do ciekawego rozwiązania, gdyby nadal rzym upadł, a ludzie zapomnieli o tej kolonii. Druga rzecz, to mogloby doprowadzić również do przetrwania imperium. Z uwagi na fakt, że Rzymianie, poprzez kolonizację mieliby dalej czynniki które napędzają rozwój. Pęd po potęgę w Rzymie zaniknął po wstrzymaniu ekspansji. A tak wciąż byloby co zdobywać.

[@kronikahis]

Dziękuję za zgłoszenie do konkursu, przypomniało mi o setkach godzin spędzonych w Cywilizacji :)

[@grzegorzmaculewicz7402]

Przepraszam, ale po co w ogóle ochraniać rzymskie imperium przed upadkiem? Jeszcze rozumiem w I wieku albo powiedzmy w III, ale w V? Czy świat stał się gorszy po zdetronizowaniu Romulusa? Czy Rzym tak naprawdę w ogóle chciał przetrwać? Poza tym upadek zachodniego cesarstwa to faktyczny początek obecnej Europy. Tylko mnie nie linczujcie :)

[@kronikahis]

To też jest ciekawe podejście, na pewno nie będę za nie bił ;D Dziękuję za zgłoszenie.

[@michanowakowski7191]

Hm, ciekawe pytanie. Myślę, że chętnie wcieliłbym się w rolę Oktawiana Augusta i posiadając obecną wiedzę historyczną zrobiłbym wszystko co w mej mocy, aby powstarzymać Warusa przed wyruszeniem w Germanię. 3 legiony na Renie to mimo wszystko ogromna siła. Co prawda drobne bandy nadal mogą dokonywać rajdów, jednak silnie ufortyfikowane garnizony zaopatrywane z zewnątrz wciąż są w stanie utrzymać terytoria jako takie. 3 wybite legiony Warusa mogłyby w przyszłości dokonać o wiele więcej, będąc żywymi. Same koszty wystawienia legionu są astronomiczne, więc unikniecie ich, choć w perspektywie historycznej mogą wydawać się nieprzesadnie interesujące, w chwilach krytycznych z pewnością byłyby przydatne.

[@kronikahis]

Dziękuję za wypowiedź i zgłoszenie do konkursu :)