Рет қаралды 50,210
Eng yangi audiokitob va zamonaviy, foydali videolarni birinchilardan bo'lib biz bilan kuzating!
Kanalga obuna bo'lish uchun ssilka: bit.ly/3av8PKH
Bugungi kundagi eng sevimli brendimiz Mak donaldning tarixi haqida so'z olib boramiz.
Makdonald kompaniyasi qanday qilib tashkil topdi, rivojlandi va 104 milliard dollarlik kompaniyaga aylandi? Makdonald ko’pchilik Amerikaliklar va Amerikalik bo’lmagan insonlarning sevimli tez tayyor bo’ladigan ovqatiga aylangan. Jahon miqyosida keng tarqalish bo’yicha ikkinchi o’rinda Makdonald kompaniyasi turadi. Butun dunyo bo’ylab 37200ta nuqtada Makdonald fast fudlari sotiladigan restaranlar mavjud.
Makdonald kompaniyasi qanday qilib ishga tushgan? 1937-yilda Patrik Makdonald “Eydom” nomli ovqatlanish markazi ochadi. U Kalifornidagi Hantington nomli yo’l yoqasida joylashgan bo’lib, Monrovia aeroporti yonida edi. U yerda sotilgan ilk ovqat turlari hottog va xamburgerlar edi. 1940-yilda uning farzandlari Patrik va Richard Makdonaldlar ushbu bizneslarini San Bernardinoga ko’chirishdi. Aka-ukalar bu joyni Makdonald Barbekyulari, deb nomladilar va menyuga yangi 25ta ovqat turini qo’shdilar. Ovqatlarning asosiy qismi barbekyudan iborat edi. Aka-ukalar asosiy foyda xamburgerlardan kelayotganini tushunib yetdi va 1948-yilning oktyabrida restoranni yopishadi. Xuddi shu yilning dekabrida esa yangi restoran ochishadi va bu restoranda bir qatordan yurib, xohlagandek fast fud tayyorlatish imkoni mavjud edi. Ular restoran otini Makdonald deb qo’yishadi. Menyuda chips, milksheyk, chizburger, kofe va salqin ichimliklar ro’yxati keltirilgan edi. 1952-yil aprelda aka-ukalar kattoroq va ko’zga tashlanishi oson bo’lgan binoga muhtoj ekanliklarini tushunib yetishdi. Meston, aka-uka Makdonaldlar va ularning yordamchilar Charlz Fish birgalikda kerakli hisob-kitoblarni yozib chiqishdi. Ular ushbu hisob kitoblarni Makdonaldlar uyi orqasidagi tennis kortiga bo’r bilan yozib chiqishdi. Ular 25 metr balandlikda sariq rangdagi mato ko’tarib qo’yishdi va shuningdek, yo’l yoqasiga kichik belgi qo’yishdi. Belgida oshpazning suratini ko’rish mumkin edi. Restoran tez tayyorlanadigan ovqat markaziga aylantirildi va mijozlar qisqa muddatda kelib ketishlari uchun hamda qolgan mijozlarga bo’sh o’rinlar topilishi uchun yetarli sharoitlar yaratildi.
Burger King va Vayt Kastl kabi kompaniyalar ham Makdonald qo’llagan strategiyaga ergashishdi va restoranlarini fast fud makoniga aylantirishdi. 1953-yilda aka-ukalar biznesni kattalashtirish yo’llarini qidira boshlashdi. Rojer Uilyams va Burdette London General Petroleum kompaniyasining tarqatuvchilari bo’lgan, ular aka-uka Makdonaldlar bilan bir jamoa tuzishgan va katta biznes tashkillashtirishgan. Bu sherikchilik ostida 1953-yil 18-avgustda Kaliforniyadagi Downey shahrida restoran ochildi. Ushbu restoran Makdonald restoranlarining haligacha saqlanib qolgan, eng eski restorani hisoblanadi.
Makdonald kompaniyasi milksheyk tayyorlovchi sakkizta Prins Kastl Multimikser qurilmasiga buyurtma berganidan so’ng, Rey Krok ismli sotuvchi ushbu restoranga qiziqib qoladi. U 1954-yilda restoranga tashrif buyuradi va bu biznes muvaffaqiyat kaliti ekanligini tushunib yetadi. U biznesni global miqyosda kengaytirish bo’yicha taklif kiritadi ammo aka-ukalar o’z-o’ziga xizmat uslubi sovuq o’lkalarda uncha ham muvaffaqiyat topmasa kerak deb o’ylashadi. Krok Kaliforniya va Arizonadan tashqari xohlagan joyda restoran ochish huquqiga ega edi, chunki ular Kaliforniya va Arizonada allaqachon mavjud edi. Krok o’zining birinchi Makdonald restoranini 1955-yil, 15-aprelda Chikago yaqinidagi Des Plaines shahrida ochadi. Restoran sariq, oq, to’q jigarrang, qizil kabi ranglarga bo’yalgan va bu ranglar Yugin Vrayt tomonidan tanlagan. Bu ranglar barcha Makdonald restoranlarida ishlatilgan. Des Plainesda ish boshlaganidan so’ng, Krok biznesiga hamkorlar qidira boshlaydi va tez orada topadi. 1956-yilda Krok aka-uka Makdonaldlar Ovqat Kompaniyasi aksiyalarini Muzqaymoq kompaniyasiga sotganligini bilib qoladi. Krok unga bu haqida xabar berishmaganlari uchun g’azabga to’ladi va 25 ming dollarga o’z aksiyalarini qayta sotib oladi. Bugungi kunda bu pul ikki yuz yigirma besh ming to’rt yuzga to’g’ri keladi. 1958 yilga kelib, MakDonaldning 34 ta shoxobchasi mavjud edi. 1959 yilda Krok yana 68 ta ochib, jami 102 ta savdo shoxobchasini tashkil etdi.1960 yilda "Oltin arklarni izlang" reklama kampaniyasi sotuvga katta hissa qo'shdi va 1961 yilda Krok MakDonald’sni aka-uka McDonald'lardan 2,7 million dollarga sotib oldi.
1963 yilda bolalarga mamnun bo’lishi uchun Ronal Makdonald ismli qizil sochli masxaraboz namoyish etildi. O'sha yili MakDonald’s o'zining millioninchi burgerlarini sotdi. 1965 yilda MakDonald’s oddiy aksiyalarni 22,50 dollarga sotdi. Savdolarning birinchi kuni oxiriga borib narx 30 dollarga ko'tarildi.
MakDonald’sning 60-yillardagi muvaffaqiyati uning yaxshi marketing qobiliyatlari va xaridorlarning talablariga ko’ra o'zgartirilishi mumkin bo'lgan menyulari bilan bog'liq edi.