Najstarsze miasta na terenach Polski

Рет қаралды 19,792

3 ай бұрын

Jakie jest najstarsze miasto w Polsce? Wbrew pozorom udzielenie jednoznacznej odpowiedzi na to niezwykle proste pytanie wcale takie proste nie jest.
Autor testu: Herbert Gnaś,
Lektor: Edgar Hein
Montaż: Tomasz Sowa
Bibliografia:
1. J. Adamczewski, Kraków od A do Z, Krajowa Agencja Wydawnicza, Kraków 1992.
2. J. Bochiński, J. Zawadzki, Polska. Nowy podział terytorialny. Przewodnik encyklopedyczny, Świat Książki, Warszawa 1999.
3. M. Bogucka, Dawna Polska. Narodziny, rozkwit, upadek, Wydawnictwo Trio, Warszawa 1998.
4. M. Brzostowicz, M. Przybył, J. Wrzesiński (red.), Grody i miasta, Muzeum Archeologiczne w Poznaniu, Poznań-Ląd 2018.
5. M. Cozaś, Materialne dziedzictwo kulturowe powiatu kaliskiego, „Roczniki Studenckie Akademii Wojsk Lądowych”, rocznik 6/2022.
6. A. Czerny, Teoria nazw geograficznych, Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego, Warszawa 2011.
7. Ł. Gackowski, Rok 1934. Jak rozpoczęły się badania w Biskupinie?, www.biskupin.pl, dostęp: 31.05.2023.
8. I. Hildebrandt-Radke, Główne etapy zasiedlenia i rozbudowy grodziska w Bonikowie (Wielkopolska) w świetle badań litologicznych i geochemicznych, „Landform Analysis”, Vol. 16/2011.
9. M. Kara, M. Makohonienko, Wielkopolska krainą grodów - krajobraz kulturowy kolebki państwa polskiego w świetle nowych ustaleń chronologicznych, „Landform Analysis”, Vol. 16/2011.
10. J. Kolendo, Kalisia i Leukaristos - dwa „miasta” w geografii Ptolemeusza i zagadnienie współrzędnych geograficznych w „Wielkiej Germanii”, „Światowit”, nr 8/2009-2010.
11. J. Machnik, Odkrycia w Trzcinicy a epoka brązu w Europie Środkowej, „Karpacka Troja”, dodatek specjalny do „Rzeczpospolitej”, 17.06.2011.
12. P. Madej, P. Valde-Nowak, Kultura mierzanowicka w karpackim dorzeczu Wisły, Muzeum Podkarpackie w Krośnie, Krosno 2020.
13. J. Matusz, Przeszłość i nowoczesność w Trzcinicy, „Karpacka Troja”, dodatek specjalny do „Rzeczpospolitej”, 17.06.2011.
14. M. Miciak, Cmentarzysko wczesnośredniowieczne w Gieczu, stan. 10. Wstępne wyniki badań, „Studia Lednickie”, nr XVI/2017.
15. P. M. Modrzyński, Prawo lubeckie w miastach pruskich (XIII-XVI w.). Stan badań, źródła i perspektywy badawcze, „Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego”, nr XX/2017.
16. M. Pawlicki, Polonia Minor, „Krakowskie Studia Małopolskie”, Vol. 1/1997.
Wielkopolska Piastowska - Szlak Piastowski, Wielkopolska Organizacja Turystyczna, Poznań 2012.
17. H. Samsonowicz, J. Tazbir, T. Łepkowski, T. Nałęcz, Polska. Losy państwa i narodu do 1939, Wydawnictwo Iskry, Warszawa 2003.
18. P. Valde-Nowak, Wskrzeszenie grodu nad Ropą, „Karpacka Troja”, dodatek specjalny do „Rzeczpospolitej”, 17.06.2011.

Пікірлер: 44

@Zmudeusz 2 ай бұрын

Mieszkam w "najstarszej zamieszkanej" wsi w Polsce początkowo obstawiano ze ma 2500Lat a ma 6500 tak wychodzi z badań archeologicznych jest opisane w gazecie krakowskiej. Wies Grojec Obok Oświęcimia. Dziękuję

@rawa5457 2 ай бұрын

😊👍No nie jedyne. W Stryczowicach, bardzo duża osada sprzed 5,5 tyś. lat z palisadą i fosą a w pobliżu artefakty sprzed 6.5 tyś. lat. Znaleziska wskazują na ciągłą obecność ludzi do dzisiaj. Koncepcja miasta kojarzy się z murami, kamienicami itp. Problem w tym, że dawniej budowano z tego co było pod ręką. W Polsce podstawowym budulcem było drewno. Potrafiono tu budować z tego kilkupiętrowe budynki. Po takich budynkach nie zostaje wiele śladów jeśli nie spłonęły. Możliwe, że brak tych śladów świadczy o ciągłości osadniczej. Wyeksploatowane budynki wykorzystywano na inne cele rozbierając wszystko do zera pozyskując materiał i miejsce. Jak leży coś cennego na ziemi bez opieki to zostanie wyzbierane do najmniejszego okrucha. Po Rzymianach zostały ruiny złożone z wielkich bloków, nikt tego na plecach nie wyniósł. A na pewno wszystko co się dało załadować na wóz zostało wykorzystane w pobliżu do budowy nowszych budynków. A prawie milionowa Roma po upadku schudła do 10 000. mieszkańców. Pewnie nikt tego specjalnie nie burzył. Rozpadło się z zaniedbania i zostało przez wieki rozebrane na materiał budowlany. Nabożna cześć do ruin i starożytnych śmietników to względnie młody zwyczaj. Krakowskie zabytkowe mury miejskie rozebrano do ziemi w XIX wieku. Najlepszego!

@ukaszkwiecinski1781 Ай бұрын

Super filmik!!Dzięki za Waszą pracę,subskrybuję!!

@robertab929 2 ай бұрын

Wymieniłeś gród na Zawodziu z 860 r., ale tylko przelotem. A wg prof. Buko jest to kolebka Piastów. Po grodzie na Zawodziu powstało przed 920 jeszcze kilkadziesiąt grodów w okolicy Kalisza. Było to zaplecze do podbicia drugiej grupy znad Obry (koło dzisiejszego Leszna). Pojedyńczy gród w Gieczu mógł stanowić część kaliskiego zaplecza.

@tomizubi Ай бұрын

Można również wspomnieć o Lubartowie koło Lublina. To znane już w średniowieczu miasto zawsze było ostoją polskości. Duże zmiany zaszły po II w. sw.

@Jalokim88 2 ай бұрын

Doskonale wiemy dlaczego Biskupin został opuszczony. Jego walory obronne stały się jego przekleństwem. Widać ślady ratowania grodu przed podtopieniami do momentu, w którym było już to nieopłacalne. Powody, dla których możemy badać te runiny stały się przyczyną jego zguby.

@canismajoris7659 2 ай бұрын

w 5 wieku przed nasza era klimat ochłodził sie i wzrosła wilgotnośc Podniósł si epoziom jeziora ze wzgledu na mniejsze parowanie i dłuższe i bardziej śnieżne zimy Biskupin zaczeło zalewać i trzeba było go opuscić

@mda9515 2 ай бұрын

Temat Kołobrzegu i Starego Kołobrzegu , tego pierwszego również w XIII wieku na prawie a starszego grodu który konkurował z nową lokalizacją a datowany jest już w XI wieku z pełną funkcjonalnością na wydobywanie soli w okolicach

@tomaszzapaa6756 2 ай бұрын

To jeszcze warto wymienić Stradów i Wiślicę.

@dariuszgluza9755 2 ай бұрын

Zabrakło Chełmna i Torunia. Oba te miasta lokowano w 1233.

@robertab929 2 ай бұрын

Zapomniałeś wymienić Sieradz. Lokacja przed 1247. A Sieradz miał wówczas duże znaczenie, a w 1263 stał się stolicą księstwa.

@tomizubi Ай бұрын

Sieradz to bardzo ładne miasto. Jak ktoś nie był to polecam zobaczyć. Można w jeden dzień dużo zobaczyć.

@probss 2 ай бұрын

Legenda też głosi, że do założenia Olkusza mieli przyczynić się fenicjanie.

@stanislawkordaszewski2071 2 ай бұрын

Olkusz był na szlaku bursztynowym, oraz kopalnie srebra 😂

@krzysztofromanowski2429 2 ай бұрын

Cieszyn.Prawa miejskie 1217. Racibórz 1108 od 1172 stolica księstwa.

@BigPunisher89 2 ай бұрын

Mnóstwo miast dostało oficjalną lokację w 13 wieku. Długo by wymieniać.

@mariuszluczkiewicz1232 2 ай бұрын

Istotnie jest wielkim problemem powiedzieć któr e miasto jest starsze. Nawet w 12:11 rozjechałya się synchtonizacja twkstu isanego do słowa.

@pantodeusz1236 2 ай бұрын

Znalazłby ktoś link do mapy z minuty 7:29 ??

@huj475crew 2 ай бұрын

Siemano znalazłem mapę na stronie imperium Romanum ale link nie chce się wysłać zrób zrzut ekranu i w gogle wklej

@janusztracz5017 2 ай бұрын

Wolin i Truso

@Stanislaw93 2 ай бұрын

Miasto Pultusk - nadanie praw miejskich w 1257 roku. Ale ciaglosc osadnicza jest od czasow Rzymskich - osada handlowa w okresie wplywow rzymskich, na szlaku bursztynowym - czyli, od ponad 1500 lat ciagle tam ktos mieszkal, w zwartej zabudowie, bylo rzemioslo, itd. Ale czy to znaczy, ze miasto ma 1500 lat? Rzecz jasna nie. Za to data oficjalnego nadania praw miejskich, to tez nie jest moim zdaniem wlasciwe datowanie - przeciez nadanie praw miejskich to tylko "papierek", akt prawny - przeciez to nie jest tak, ze miasta nie bylo wczoraj, ale dzisiaj ksiaze mazowiecki wydal akt prawny i dzisiaj, z niczego, wyczarowane zostalo miasto. Mnostwo jest takich miast i miasteczek w Polsce.

@zadennikt 2 ай бұрын

Czumu akapity nie ma w wideo choć na Blogu są ?

@CiekawostkiHistoryczneVideo 2 ай бұрын

Tutaj wolna ręka montażysty, ale faktycznie popracujemy nad tym przy następnym nagraniu.

@KrzysztofZwarycz-py3ej Ай бұрын

Dlaczego nie wymieniłeś Nysy która była lokowana 1223 roku?

@adamsommer7708 2 ай бұрын

Geograf Bawarski wspomina o słowiańskich plemionach na Śląsku w 845 roku. Takich jak Dziadoszan, Opolan i Goleszycow, każdy kto zwiedzal województwo śląskie nie może pominąć miasta Racibórz.

@AndrzejSerafin-jf1dd 2 ай бұрын

Czy ci Dziadoszanie budowali MIASTA? Jakieś grody na pewno, ale czy jakiś gród otrzymywał od razu.prawa miejskie? Należy chyba nad pojęciem ,,miasto,, i kiedy osada staje się miastem Mieszkam w m.Bielawa na DŚl.W Polsce po Łodzi drugi ośr przemysłu bawełnianego,ale do 1927 była wsią.Pierwsze wzmianki w 12 w.

@grzechgrzes 2 ай бұрын

Czytając i słuchają o prahistorii Ziem Polskich, zawsze mię zastanawia. Czemu w przypadku znalezisk w Polsce, wszyscy piszą i mówią o jakich kulturach żyjących obok siebie. Czemu nie mówi się o jakich kulturach w przypadku, Sumeru, Egiptu, Grecji a nawet Niemiec. Tam się mówi o starożytnych Sumerach, Egipcjan, Germanach a nawet o Izraelitach chociaż wiadomo że ludem które zamieszkiwał wcześniej Izrael, byli Kannanejczycy. Czy takie słowa jak pra Polacy czy pra Słowianie parzą w usta tych wszystkich naukowców.

@jakubdrgas4794 2 ай бұрын

Głównie z uwagi na brak źródeł historycznych. Na tamtych terenach też mamy do czynienia z kulturami archeologicznymi, ale w okresach "niepiśmiennych".

@rudolfolma2783 2 ай бұрын

Grzesiu, co to znaczy -- pra słowianie? OLMA von Sankt Gallen

@longinp8677 2 ай бұрын

halo halo a gród na wzgórzu zyndrama!!

@SebastianAlbrecht-uu4df 2 ай бұрын

Zimnica

@marcinchrzanowski2402 2 ай бұрын

Sopot xD

@marcinramows6629 2 ай бұрын

A Toruń Chełmno? 1233 rok. Troszkę mało wiedzy

@AndrzejSerafin-jf1dd 2 ай бұрын

A na D Śl Złotoryja .prawa od Bolesława Wysokiego w 1212

@BigPunisher89 2 ай бұрын

Lokacja Włocławka w 1255 roku, natomiast początek grodu to 5 wiek, więc końcówka czasów rzymskich. Długo można by wymieniać. W 13 wieku mnóstwo miast dostało oficjalną lokację, ale tak naprawdę wiele z nich jest znacznie starsze.

@ZenonDojnikowski 19 күн бұрын

Same bzdury, polecam historię starożytną, a nie szkolną.

@maciekszymanski8340 2 ай бұрын

Do XIII wieku nie można mówić o miastach na terenie Polski, a jedynie o osadach i grodach. Niektóre z nich pełniły funkcje miejskie, nierolnicze, lecz ni zabudową ani zaludnieniem typowych, późno-średniowiecznych miast nie przypominały. Zresztą do rewolucji przemysłowej XIX wieku mało które ówczesne miasto przekraczało 1000 mieszkańców. A jeśli miały więcej niż 10 000 były uważane za bardzo duże. A teraz zagadka i ciekawostka: W Polsce jest obecnie 1013 miejscowości posiadających prawa miejskie. Jedno z tych miast posiada cechę szczególną, która się nie mieści w głowie - nie ma w nim ani jednego kościoła. Zgadnijcie które to miasto.

@anglik666 2 ай бұрын

Poznań Mieszko pierwszy i Chrobry nawet nie wymieniony, no i najstarsza kadedra w Polsce, Żal za program

@adamp7511 2 ай бұрын

Chyba Gniezno

@CZARCISYNJAREMA 2 ай бұрын

Biskupin zalewała woda bo wycieli wszystkie drzewa w okolicy dlatego sie przenieśli. Gdyby to był najazd to by były ślady spalenia osady , groty strzał a nawet nie pochowane szkielety