Рет қаралды 545
Тәңіршілдікті дін деп атауға бола ма?
Әрине, жоқ. Себебі, тәңіршілдік дін емес ол - түркі халықтарының исламға дейінгі нанымы. Табынудың басты объектісі - Тәңір. Тәңір (көне түркі тілінде - мықты, ер, құдіретті) - көне түркілердің діни наным-сенімдеріндегі тұлғаланбаған, шексіз күйі есебіндегі аспанмен теңестірілген басты Құдай бейнесі. Тәңірмен қатар Жер - Су құдайы да түркілер үшін - табыну объектісі болған. Егер осы айтылған тұжырымды қабыл етсек, онда тәңіршілдікте үш құдай түсінігі бар деген ұғым шығады.
Тәңіршілдік дін санатына жатпайды. Себебі, Тәңір түркілерден күн сайын дұғалар оқып, ғибадатханаға баруды, құлшылық жасауды талап етпейді. Күнделікті құлшылығы мен ғибадатханасы болмаса, қасиетті кітабы мен пайғамбары, пайғамбардың ізбасарлары болған ресми дін адамдары болмаса, діни мереке күндері мен жерлеу рәсімдері болмаса, ол қандай дін болмақ? Тек құдайды еске алып қою ол дін емес, жай ғана наным. Оны дін ретінде таныту - адасушылық. Исламды, Құранды, Мұхаммед пайғамбарды қабыл етпеу - күпірлік.