نگاهی به تاریخچه نشریه ملانصرالدین

ملانصرالدین نشریه‌ای طنز به زبان آذری بود که در آغاز قرن بیستم میلادی در منطقه قفقاز به چاپ می‌رسید و حلقه‌ای از روشنفکران و ترقی‌خواهان مسلمان، بسیاری از تبار ایرانی، در تحریریه آن گرد هم آمده بودند. چاپ نشریه از سال ۱۹۰۶ در تفلیس آغاز شد. و از همان نخستین شماره‌ها، زبان هزل‌آمیز و عامیانه نشریه، محتوای انتقادی و از همه مهمتر کارتونهای هنرمندانه و ظریف آن، شهرتی به وسعت جهان اسلام برایش رقم زد.
ملانصرالدین با هزلی گزنده، از سویی به شاه ایران و سلطان عثمانی و دیگر مستبدین می‌تاخت و از سوی دیگر با اعیان و اشراف و روحانیت درمی افتاد. گاهی از استعمار روس و بریتانیا انتقاد می‌کرد و گاهی تعصب هم‌کیشان مسلمانش را به ریشخند می‌گرفت. یکی از مضامین اصلی و همیشگی آن وضعیت زنان و انتقاد از تبعیض به آنها در جوامع اسلامی بود. دغدغه‌هایی که با گذشت بیش از یک سده کماکان معاصرند و البته با چنان جسارتی در نشریه به آنها پرداخته می‌شد که حتی امروزه این حد از صراحت بی‌مخاطره نیست.
در آغاز قرن بیستم، ملانصرالدین مکتب روزنامه‌نگاری تازه‌ای به وجود آورد که تا آن زمان در جهان شرق و کشورهای اسلامی سابقه نداشت. سبک نوشتاری نشریه و استفاده از کارتون به عنوان ابزار بیان، تاثیری ماندگار بر مطبوعات و البته ادبیات پس از خودش گذاشت. از آنجا که بخش عمده ای از خوانندگان نشریه در ایران بودند، به تاثیر این نشریه بر انقلاب مشروطه و نشریات مترقی هم‌دوره‌اش وهمچنین به ویژگی‌های هنری کارتونهای نشریه و فرآیند دشوار و زمان‌بر چاپ آنها به شیوه چاپ سنگی هم نظر خواهیم کرد.
برنامه تماشا این مجموعه دو قسمتی را به معرفی این نشریه پیشگام اختصاص داده.

[@rez_tu]

چقدر جالب! ممنونیم که اینگونه اگاه سازی می کنید. 🙏خیلی عالی👍 مبارزه با دین وظیفه همه انسانهاست.

[@gholamghanbarzade8583]

برای سوار شدن بر چهار پایان زین ، و برای سوار شدن بر مردم عوام دین 🙏🌹🙏

[@RRamyar33]

بسیاران سپاس!

[@mohammadnirani8138]

درود بر انسانهای نیک اندیش در تمام قرون واعصار

[@Neto_max]

ملانصرالدین به زبان تورکی آذربایجانی چاپ میشده

[@amirmazaherian9721]

merci . AaaLI bood .

[@AliMaghsoudi-o8u]

خیلی مطالب جالبو مفیدی داشت 👏 ولی برام عجیبه چطور داخل مجله نوشته ترکی یا تورکجه ولی شما آذری خطاب میکنید. وظیفه شما در وحله اول شرح اثره نه تعبیر یا تفسیر (شاید به زعم خودتون).

[@alirezanajaflou2878]

قسمت دومش کجاست؟ پیدا نمی کنم.

[@sararezvani1872]

تنها ملایی که خوبه

[@TheAzadveten]

ملانصر الدین نشریه ای به زبان تورکی بود نه آذری. ما چنین اصطلاحی را برای زبان ترکی در آن تاریخ نداشتیم.

[@bahrameme]

تورک؟ منظورت ترکه؟😂😂😂😂😂

[@SouthAzerbaijanisnotiran]

@@bahramemeآره ترکه مجوسی 😊😊😊

[@hooshangrdorafshan8203]

“ یک روز از خواب بر میخیزیم درمی یابیم که هفتصد اخوند مصادر امور مملکت را غصب نموده و بر ما حکومت می‌کنند “ مجله ملا نصرالدین ۱۲۸۵ محمد جعفر قلی زاده “ باری و آری تاریخ اینچنین رخداده شوم ۱۳۵۷ توسط روشنفکری پیشگام ایستاده بر چکاد مدرنیته “ حالیا چشم جهان نگران من و توست” قلی زاده پدیده بهمن ماه ۱۳۵۷ را شاید دقیقا نمیدانسته اما ماهیت تمدن ستیز ،زن ستیز و ذات خونخوار اخوندیسم و کاست بی مروت آنها را بدرستی پیش بینی می‌کند و ۴۵ سال ما ایرانیان و جهانیان خسران این جفا پیشهگان جوانکش را با همه وجود تجربه می‌کنیم ٫ دستمریزاد و دمتون گرم از این برنامه که شبیه آن را کمتر دیده و شنیده ایم

[@jayerkin2829]

Copiar

[@gholamghanbarzade8583]

عزیز هموطن شما که از نوشته ات برمیاد اندیشه نیک داری، لطفاً از ادبیات لات ها واژه دمت گرم استفاده نکن، با همین زبان لاتی اوباشان بی‌شعور مفتخور لمپن به میانداری شارلاتان های بازار دینفروشان از عهد صفویه تا حال حاضر ملت ایران را در خفقان جهالت و خرافه پرستی نگهداشته اند . 🙏🌹

[@aligh999]

ملانصرالدین مسلمان بود و ادبیات و طرز فکرش اسلامی بود ، کسی نیست یقه جر بده و مسخره کنه؟

[@alfinoz6764]

ملانصرالدین ستاره درخشان آسمان ادبیات ترکی آذربایجانی است و نشان می‌دهد که روشنفکران ملی‌گرای آذربایجانی در شمال و جنوب ارس تا چه اندازه مترقی و آگاه بودند. یاشاسین آذربایجان ملتیمین شانلی گئچمیشی.

[@سیدابوالفضلتقوی]

محض اطلعات بگم مردمان بالای رود ارس آذری نیستن اسم آذربایجان رو دزیدن

[@سیدابوالفضلتقوی]

اطلاعت

[@ibrahimpurkazemi]

زبان آذری ؟؟ آذربایجانی هستیم زبانمون ترکی به شیوه آذربایجانی هست . نشریه ی تماما آذربایجانی به زبان ترکی آذربایجانی ملانصرالدین!!! که دغدغه اصلیش زبان ترکی ودین و مدرنیته بوده یک ساعت برنامه راجع به یک مجله ترکی آذربایجانی درست کردی که هیچ جایی به آذربایجانی بودنش اشاره نمیشه مجله ای که نزدیک پانصد جلدش در باکو و هشت جلدش در تبریز وکاملا بزبان ترکی چاپ شده

[@NadirshahAfshar14M]

این نشان از تسلط فاشیسم پارسی در بی بی سی فارسی است .آزری اصطلاح نوع از فاشیسم پارسی است .

[@arash_irani]

بالای رودِ ارس آذربایجان نیست هرچند زبانِ مردمِ آنجا امروزه با زبانِ مردمِ آذربایجان همسان است، اما نه از نظرِ تیره ی نژادی با آذربایجانی ها همسان هستند و نه از نظرِ سرزمینی؛ نامِ سرزمین های تُرک زبانِ بالای رودِ ارس شروان و اَرّان و نخجوان است، از نظرِ نژادی هم آریاییِ ایرانیِ سکایی هستند در صورتی که مردمِ آذربایجان، آریاییِ ایرانیِ ماد میباشند.

[@hamidrezanasirpour]

ش

[@Alphaman211]

ایرانیان در مقابل یک انتخاب هر ایرانی ای باید بین دو گزینه یکی را انتخاب کند. یک گزینه، قرآن, اسلام, شیعه, عرفان و روضه خوانی هستش. گزینه ی دیگر، دموکراسی, سکولاریزم, سوشالیزم, حکومت قانون اساسی، با یک رییس جمهور و کابینه‌اش. . گزینه اسلام ۱۴۰۰ سال است که امتحان پس داده. بخصوص از سال ۱۳۵۷ تا کنون. اسلام همین چیزی است که جمهوری اسلامی، مجاهدین، طالبان، القاعده و داعش میگویند. محتوا و زیربنا یکی است، فقط ظاهرشان و تقدم و تأخرشان فرق میکند. این گزینه چیزی جز شکنجه, تجاوزهای جنسی, اعدام, قتل و غارت و فلاکت برای ایران نیاورده. بی دلیل نباید توی آسمان ها دنبال اسلامی گشت که وجود ندارد. در صدر اسلام به کسانی که سیستم ریاست جمهوری و دموکراسی میخواستند، لقب خوارج دادند. خوارج، یعنی از دین خارج شده‌ گان. علی سر ۴۰۰۰ تایشان را در یک روز برید و گفت "چشم فتنه را در آوردم". اسلام به دموکراسی میگوید "چشم فتنه". در فرهنگ بیمار ایران، این قاتل دموکراسی خواهان, و قاتل کسانی که به قیامت ایمان ندارند، یکی از "۱۴ معصوم" است. محمد و بقیه امامان و امام زاده ها هم همه معتقد و مومن به نظام ولایت فقیه بوده‌اند. مثل خمینی، خامنه‌ای و رجوی. فرق رجوی با بقیه شان این است که ایشان ادعای ولایتش را پشت زن سالاری پنهان کرده است، که بگوید چیز جدیدی است. جمهوری دموکراتیک اسلامی اش هم فقط یک شعار فریبنده است. در محتوا میخواهد دموکراسی را زیر هژمونی و کنترل اسلام بکشد و سوارش شود. و هر وقت موجودیت اسلامی اش در خطر بیافتد سر دموکراسی را ببرد. و مردم را دوباره شکنجه و سرکوب کنند. مثل همان کاری که در عراق کردند. در گزینه قرآن، انفال، یعنی نفت و گاز و مس و طلا و بقیه معادن و جنگل ها و مراتع و دریاها، مال خدا و رسول است و مردم مالکش نیستند. گزینه دیگر، دموکراسی و سکولاریزم و سوشالیزم وحکومت قانون اساسی است. چهارده قرن است که دموکراسی از ایران رفته و برای ایران تجربه جدیدی خواهد بود. نمیشود گفت یک کمی از این و یک کمی از آن. تا گزینه اسلام فعال است، خون دموکراسی را میمکد و سوارش میشود و میبردش به راهی که خودش دوست دارد. در گزینه دموکراسی، به اسلام نباید اجازه ی دخالت در امور کشوری داده شود. جدایی دین از سیاست به تنهائی کافی نیستش. جدایی باید در همه زمینه‌ها باشد. هر کسی هم که دوست دارد نماز بخواند توی خانه اش یا تو مسجد بخواند. خمینی می‌گفت: "سلطنت مطلقه ولی فقیه". در گزینه ی دموکراتیک، سلطنت مال دموکراسی، سکولاریزم، سوشالیزم، قانون اساسی، اکثریت مردم، مجلس، رییس جمهور منتخب مردم و اعضای کابینه اش است. انفال هم مال مردم است و دولت منتخب فقط اداره اش میکند. این دو گزینه نمی‌توانند با یکدیگر زندگی کنند. اگر گزینه ی قرآن پیروز شود، ته مانده ایران هم پودر و نابود خواهد شد. اگر گزینه دموکراسی پیروز شود، راه باز سازی و رشد و ترقی ایران باز خواهد شد. و این تازه اول کار مثبت و سازندگی خواهد بود. هر ایرانی ای، در این سالهای فوق‌العاده خطرناک، باید آگاهانه و بدون التقاط، یکی از این دو گزینه را انتخاب کند. و متناسب با انتخابش، موضع گیری کرده، و در حد توانش با حفظ اتحاد، مبارزه کند. اگر گزینه قرآن را انتخاب میکنید، خودتان را برای پاسخگویی به مردم و پاسخگویی در "روز قضاوت" آماده کنید. اگر گزینه یه دموکراسی یه بدون التقاط را انتخاب کرده اید، یا میکنید، درود بر شما. اگر این متن را می‌پسندید لطفاً برای دوستان و آشنا هایتان هم بفرستید.