Niewidoczny obóz śmierci. Dolnośląskie Tajemnice odc. 136, Opowiada Joanna Lamparska

Niewidoczny obóz. Dolnośląskie Tajemnice odc. 136, Opowiada Joanna Lamparska
Pomysł i scenariusz: JOANNA LAMPARSKA
Kamera i montaż: RADOSŁAW BUGAJSKI
Lektor: GREGOR NIEGOWSKI
Kierownik produkcji: Dariusz Wieczorkowski
Produkcja: Redakcja Nowych Mediów Radio Wrocław
radiowroclaw.tv, [e-mail]
2023
AL Fünfteichen - niemiecki obóz pracy (Arbeitslager; AL), największa z filii KL Groß-Rosen, działający w Fünfteichen (dzisiaj Miłoszyce w gminie Jelcz-Laskowice) od 1 października 1943 roku do 21 stycznia 1945.
Męski obóz pracy powstał 1 X 1943 z inicjatywy koncernu Kruppa jako filia obozu koncentracyjnego Groß-Rosen. Jego zadaniem było dostarczać niewolniczej siły roboczej dla należącej do Kruppa fabryki zbrojeniowej Berthawerk w Markstädt (Laskowice Oławskie). Za więźniów Krupp płacił comiesięcznie SS, której podlegał Gross-Rosen i która utrzymywała w obozie swoich strażników[3]. Obóz wznosili od sierpnia 1943 głównie więźniowie żydowscy z obozu pracy Markstädt (Laskowice Oławskie), a rozbudowę po otwarciu prowadzono siłami własnych więźniów.
Obóz ulokowany został na obszarze 42 ha, przy linii kolejowej, która prowadziła do Wrocławia Głównego. Wzdłuż torów od strony Jelcza stało rzędem 6 bunkrów wartowniczych. Dookoła, w regularnych odstępach, stały na przemian drewniane wieże strażnicze i murowane bunkry wartownicze, w których załoga obozowego SS chowała się w trakcie nalotów. Obóz otoczony był dwoma rzędami płotów z siatki drucianej. Wewnętrzny płot był podłączony pod wysokie napięcie. Od środka ogrodzenie było wzmocnione zasiekami z drutu, a od zewnątrz rozwieszone były na siatce maty maskujące, które zakrywały obóz od środka. Do obozu można było dostać się dwiema bramami: jedną główną i drugą tą, którą więźniowie wychodzili do pracy. Między nimi ustawiono wartownie, a dalej 2 bloki dla esesmanów oraz większy dla komendanta obozu, którym był Otto Stoppel.
Po zakończeniu rozbudowy były w obozie 32 baraki mieszkalne dla więźniów[1]. Każdy barak więzienny miał 40 m długości i 8 m szerokości. Były to parterowe budynki przeznaczone dla 200 więźniów każdy. Pośrodku każdego było miejsce na jadalnię. Po bokach znajdowały się sypialnie dla 100 osób każda. Liczbę więźniów ocenia się na minimum 7 tysięcy, głównie Polaków, ale byli także Żydzi i przedstawiciele innych narodów.
Obozu pod koniec istnienia pilnowało ponad 400 esesmanów i 30 blokowych. Na rewir przeznaczono najpierw 4 bloki a potem dodatkowo 2.
21 stycznia 1945 zwołano w obozie ostatni apel więźniów. Rozdano im po kawałku chleba i kiełbasy[potrzebny przypis]. Trzystu więźniów pozostawiono w szpitalu, a 6 tysięcy więźniów zmuszono do wymarszu do obozu Groß-Rosen. W trakcie tzw. "marszu śmierci" Niemcy zamordowali około tysiąca więźniów, a ogólną liczbę śmiertelnych ofiar obozu szacuje się na 2000.
Arbeitslager Fünfteichen został wyzwolony 23 stycznia 1945 r. około godz. 11 przez grupę zwiadu Armii Radzieckiej. Po ewakuacji grupy chorych byłych więźniów został on zamieniony przez Rosjan na obóz dla niemieckich jeńców wojennych, który funkcjonował do 1948 r. Ze względu na niedostępność jego terenu dla polskich mieszkańców, bliższych informacji na ten temat brak.
Teren obozu obecnie
Dzisiaj niewiele zachowało się z tego obozu. Blok komendantury obozu przy torach zamieniono na mieszkania, pozostałości baraku SS pełnią rolę budynku gospodarczego dla mieszkańców. Resztki żelbetowych bunkrów pozostały w polach, ale są mocno zniszczone. Widoczne jest 6 murowanych piętrowych baraków (ruiny siódmego są trudno dostrzegalne - został on wysadzony niewypałem bomby lotniczej przez miłoszycką młodzież w końcu lat 50.), zrujnowane 2 baseny przeciwpożarowe i ledwo widoczne ruiny kuchni obozowej. W niektórych miejscach widoczne są pozostałości żużlowych dróg obozowych.
Dzisiaj niewiele zachowało się z tego obozu. Blok komendantury obozu przy torach zamieniono na mieszkania, pozostałości baraku SS pełnią rolę budynku gospodarczego dla mieszkańców. Resztki żelbetowych bunkrów pozostały w polach, ale są mocno zniszczone. Widoczne jest 6 murowanych piętrowych baraków (ruiny siódmego są trudno dostrzegalne - został on wysadzony niewypałem bomby lotniczej przez miłoszycką młodzież w końcu lat 50.), zrujnowane 2 baseny przeciwpożarowe i ledwo widoczne ruiny kuchni obozowej. W niektórych miejscach widoczne są pozostałości żużlowych dróg obozowych.

[@grawa1072]

Dzięki za przekazywanie i odkrywanie nowych miejsc .

[@kamilmaurycy]

Łapka w leciała 👍👍 Pozdrawiam 👋👋😃

[@ewanowok2304]

Nie bójcie się zglaszajcie wszystko. Nie wolno o tym zapomnieć nigdy

[@lechitka1484]

To jest przeszłość, ale przeszłość się powtarza, dlatego ani się ważyć zapominać o nauce z przeszłości, bo dostaniemy korepetycje MOCNIEJ

[@wojciechsokoowski5530]

Pani Joanno jak zwykle pięknie opowiedziane, a dla chłopaków za super pomnik i dążenie do odkrywania tych tajemnic szacunek 👍

[@aneta8920]

Dziękuję Pani. Takie rzeczy trzeba mówić ludziom.

[@dariuszklos8939]

Włos się jerzy na głowie i ciarki przechodzą po plecach jakie katusze przechodzili ludzie w obozach . Chwała ludziom - pasjonatom którzy dbają i nie pozwalają nam o tej jakże krwawej historii zapomnieć na i często na nowo jej tajniki odkrywają . Oczywiście podziękowania dla Ciebie Joasiu i całej ekipy że pokazujecie takie historie i ludzi którzy nią się pasjonują s dzięki nim możemy poszerzyć często nie znane nam historie👍👍👍

[@romualdulanowski8485]

A na banderowskiej ukrainie faszyzm rasizm rozwija się w najlepsze i prawie nikt tego nie widzi

[@nashirdwa2290]

@@romualdulanowski8485 a w Polsce to nacjonalizmu nie ma,prawda?

[@ericahase3063]

O Wolyn sie upominaja a swojefo pod nosem nie. widza !!!

[@ericahase3063]

Wolyn , Wolyn ! A pod nosem nie widziec ? Ludzie !

[@ryzszardpapiez7773]

p

[@piotrwisla8082]

Świetnie ta pani opowiada. Można ją słuchać godzinami. Osobiście nazwałem tą Panią WolSzanskA w spódnicy. Super materiały historyczne.

[@zbigniew.8261]

Pozdrawiam serdecznie panią Joannę 👋

[@mariusz5005]

Dziwne że, do dzisiaj nie powstała nawet żadna oficjalna tablica informująca o obozie i ich ofiarach, tylko pasjonaci "zwiadowcy" zadbali o pamięć. Duży szacunek dla Pani jak i dla chłopaków.

[@monaliza121]

A kto ma to zrobić?

[@mariaannad.1252]

Trudne tematy, z którymi MUSIMY się mierzyć. Pani Lemparska ma rację. Dziękuję tum młodym, bardzo zaangażowanym ludziom z "Lokalnej Grupy" za ich pracę. To jest bezcenne. Dziękuję też za program. Pozdrawiam z Berlina

[@joannadarc6861]

Dziękuję, że Pani o tych ludziach pamięta!🙏♥️👍

[@magdalenao4229]

To niedopuszczalne, że w nikt tych szczątków nie usunął z tych pól i nie pochował. Tym ludziom należy się pamięć.

[@mistyk6701]

Bo to są polskie szczątki jakby znależli choć jednego żyda czy banderowca już byłby pomnik, tablica oraz cała hagada zmyślona o mistycznej męczeńskiej śmierci jak to wciskają nam w Muzeum Polin wystawionym za 500 mln zł polskich od polskich podatników bo mistyczni żydzi naród wysrany do wszystkiego doszli cudzymi rękoma cudzym cierpieniem a oni żyją jak w Raju innym gotując Piekło na Ziemi jak w getcie palestyńskim od 70 lat trwa eksterminacja mimo wyroków skazujących Izraelskich nazistów za zbrodnie wojenne.

[@magdaw1844]

Dziękuję Pani Joanno pozdrawiam wszystkich serdecznie -dzielnych chłopaków również

[@kasias.1854]

Dziękuję za całą robotę, jaką wykonało SLGZH i Pani - Pani Joanno dziękujemy za ten film, dziękujemy za pomoc, za mowę o tym co tak długo nie istniało, albo miało nie istnieć.

[@tjustice2904]

Dobra robota proszę Pani, dziękuję.

[@mjr.zapora3968]

Dziękuję za odkrywanie historii

[@papiulek7513]

Dziękuję i pozdrawiam😊

[@dorotaadamska1478]

Niesamowicie ciekawa historia , czekam na dalszy ciąg, pozdrawiam 🙂

[@krzysztofmrowiec3923]

Dziękuję za ten film

[@hanisz15]

W Bolesławcu też była filia obozu GrossRosen przy ul.Staroszkolnej. Jeszcze parę lat temu stały tam baraki i pamiątkowa tablica informacyjna. Tablicę z 4 lata temu zabrano niby do renowacji co mi od samego początku jakoś nie pasowało. W chwili obecnej wszystkie baraki są wyburzone a teren wygląda jak przygotowany do sprzedania komuś. Pozdrawiam

[@czesawmalag3774]

Czuć tam wpływy piątej kolumny!

[@rozalka2898]

Niemcy i żydzi rzadza

[@barbarakrysztofiak9647]

Okropna tragedia 😥😥😥 . I co tu więcej komentować ... 🤔🤔🤔 . Pozdrawiam serdecznie 🤗 całą ekipę twórców i panią Joannę 🤗🤗🤗

[@Mar-exMar-ex]

Pani Joanno zawsze pani ciekawe tematy porusza..Pozdrawiam

[@kayailetisin8339]

Dziekuje i pozdrawiam Pania, Pani Joanno 🤗❤️, bardzo ciekawie.

[@Swierku]

Dziękujemy Asiu 🤩👌

[@martamichalska5783]

Dziękuję Realizatorom za rąbek prawdy, szok to mało

[@violettawegrzynowska6517]

Wychowalam sie w Boleslawiec sl , nigdy o tym nie wiedzialam . Od Roku 1987 mieszkam w USA . Jakie to przykre ze do tej pory znajduja tam ludzkie kosci. Tam powinno byc Muzeum - pamiec . Dziekuje za tak wazny historyczny film . Ogladalam z corkami I Duzo sie dowiedzialysmy 😢

[@konradszymanski627]

Tak zgadza się powinno się uszanować te ofiary i tą ziemię przesiąkniętą nie ludzkim cierpieniem.

[@rozalka2898]

Tak chorej zydowskiej lewackiej władzy nie zależy na żadnych upamietnieniach

[@aurora83111]

Pozdrawiam serdecznie 👋🤩

[@krystynabodzioch985]

Mój brat miał tylko 19 lat i był w tym obozie do końca wojny nigdy nie dowiedzieliśmy się co się z nim stało Rosjanie jak weszli do tego obozu strzelił jak szło na oslep osoba z moich okolic opowiadała mi że brat był w tym czasie pytałam jak się mu udało z tego piekła wydostać ale każdy jak mógł to się ratował ni patrzył na innych pisałam do tego obozu ale odpowiedź była taka że nie ma go w rejestrze więzieniuw

[@mariuszp2983]

Dobry dokument👍

[@jacogast]

Pani jest najlepsza !

[@krystynarakowiecki2558]

Jak zawsze łapka w górę. Temat solidnie przygotowany. Chwała Wam za to, że odkłamujecie historię.

[@pitrk2499]

Zapraszam Panią i całą ekipę do też filii obozu zagłady Gross-Rosen może mało znanej w Gruszeczce koło Milicza,otóż tutaj pracowały głównie kobiety z Powstania Warszawskiego przy kopaniu rowów przeciwczołgowych pozostałości po tym obozie są do dziś widoczne w pobliskim lesie

[@RemoLeb]

Niemcy uważają że wszystko jest spoko.

[@cezarycezary5119]

bardzo interesujace. wiecej i jeszcze raz wiecej faktow

[@BJudyta]

Aż dziwne , że nie było tak badań !!!

[@bartekhornik5685]

Ciekawy Odcinek Filmu Pozdrawiam Autora.!!!,

[@ddd32169]

DOBRA ROBOTA !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! A CIEMNY LUD ROBOCZY DALEJ NA NICH ZAPIERDALA !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

[@Aniela459]

Polacy nie potrafią wyciągnąć nauki z historii i nadal jeżdżą do Niemiec i yam

[@ddd32169]

@@Aniela459 👍👍👍👍👍👋👋👋👋

[@1freehead]

Wielki szacunek dla panów. Niesamowity materiał. Gratuluję i dziękuję.

[@ewaziob4699]

W 1942 roku na terenie Ludwikowic Kłodzkich, przy ul. Wiejskiej, założono obóz pracy dla polskich Żydów, prowadzony przez niemiecką organizację "Organizację Schmelt". Około 600 więźniów zatrudnionych było w fabryce amunicji urządzonej na terenie nieczynnej kopalni. W 1944 r. obóz w Ludwikowicach stał się filią KL Gross-Rosen. Powstał też drugi obóz złożony z 50 baraków. Przebywało w nim prawie 1500 więźniów, którzy pracowali w fabryce amunicji w Miłkowie, a prawdopodobnie wykorzystywano ich również przy budowie ogromnego kompleksu podziemnych sztolni w zboczu Gontowej i Włodyki. Do dzisiaj nie jest znany los więźniów z obozu męskiego. Jest domniemanie, że mogli zostać wymordowani i zasypani w którymś z wyrobisk

[@marcinm8554]

Pozdrawiamy. RUCH DOBROBYTU i POKOJU.

[@romualdulanowski8485]

Pozdro

[@FastenerPG]

Odkąd już nie ma History Hiking przestałem oglądać tematy o tej treści ( Pani była na 2 miejscu ) Jestem bardzo zadowolony . To dzięki Wam odwiedziłem Dolny Śląsk . Miałem tylko 7 dni na zamku Książ i okolice . Zamek , mimo że spałem obok zwiedziłem jako ostatni

[@atolia1537]

History Hiking ma się dobrze

[@Roza58]

Pani Joanno proszę przyjechać do Strzelina

[@elgae515]

Dziekuje.

[@lkszkck]

W dzierżoniowskiej filii ,,Sportschule'' właściciel terenu także trzyma zwierzęta, natomiast w bielawskiej ,,Langenbielau'' są urządzone mieszkania i nie każdy mieszkaniec wie gdzie tak naprawdę mieszka. Pozdrawiam serdecznie i zapraszam w moje okolice bo jest tu wiele historycznych ciekawostek ;)

[@Aniela459]

Moje esemesy się blokuje

[@szymonnowak2064]

to chyba najstraszniejsze ale nawet w amerykańskich materiałach library of congress i w jad waszem izraelskim nie ma wielu informacji o Gross Rosen. Jakby nie było tego obozu i setek jego filii w historii wojny. Niemcy zarobili na tej niewolniczej pracy tyle, że bogaci są do dzisiaj. Dziękuję za materiał.

[@termobul]

Jak zwykle materiał przyjemny do oglądania natomiast ostatnie zdanie nie powinno wybrzmieć. To nie my musimy się mierzyć ze swoją przeszłością, a naród niemiecki, który nawet nie do końca jest świadomy tego co robili ich przodkowie i skąd wielu z nich ma swoje majątki.

[@krzysztofr.r2521]

Problem tych wszystkich miejsc kaźni polega na tym że po 45 roku przywieziono tu wagonami ludność polską a po 47 ukraińców którzy nie mieli pojęcia co tu było i co tu się działo!!!Brali materiały budowlane i wyposażenie do swoich domów i tak rozgrabili to do zera!!! Proszę prześledzić historię obozu macierzystego Gross Rosen w Rogoźnicy.Po zajęciu go przez sowietów zrobili sobie z niego obóz przejściowy dla wszystkich żołnierzy którzy przeszli na stronę niemców oraz wszystkich jeńców.Pod koniec 1947 roku opóścili obóz.Baraki i kasyno podpalili.Tak,to nie Niemcy zniszczyli ten obiekt (Niemcy wysadzili tylko krematoria!!!)Ludność okoliczna brała co chciała jak sowieci odeszli: meble,talerze porcelanowe ,całe okna i drzwi wymontowywali.W1986 kupiłem za dwa wina kufel i widelec ze swastyką od pijaczka co go wyszabrował z obozu.Mam je do dzisiaj.

[@tadeusz9723]

Zawieź to do szwabow na licytację dobrze zapłacą!

[@marekgusciora49]

znajac ich to gdzies jest dokumentacja tego obozu,niemiaszki lubia dokumentacje

[@katarzynagraczyk7633]

Niesamowicie ciekawe są Pani filmy, o mnóstwie przekazywanych przez Panią informacji nie mamy bladego pojęcia , nie znany historii własnego kraju- dziękuję🧡

[@dorotarotter3676]

Dobra robota , dziękujemy!

[@robertzakowski2221]

Droga pani Joanno to jest tragedia że do tej pory państwo Polskie nie zadbało o pamięć tych którzy tam zginęli dziękuję za materiał pozdrawiam serdecznie panią i radio Wrocław Robert 👍👍👍👍🖐️🖐️🖐️

[@krystynarakowiecki2558]

Pytanie, czy to było jeszcze państwo polskie.

[@StarozytnaPolskaSowianie]

Mam pytanie do Pani Joanny, moze zobaczy mój komentarz. Czy zachowała się jakaś lista więzniów? Szukam dalszych losów mojego pradziadka. Wiem ze zabili go Niemcy i zginął w Gross Rosen, moze był w tej filii. Jeśli ktoś coś to byłbym bardzo wdzięczny.

[@gwlprzezlas]

Witam. A co się dzieje z Pana kanałem?

[@karolinabajka4844]

Na co czekamy ? Sxukajmy tych kosci nie depczmy po nich ,xlozmy je do jednej ogromnej mogily .Nie depczmy swojej historii .Szczatki tych ludzi nafal czekaja na godny pochowek .wydajmy te fakty na swiat ,ktory nie zna naszej prawdy albo nie chca znac

[@rozastolarczyk3836]

Takich miejsc jest więcej - moim mieście teren po dawnym podobozie to teraz - sad - nie ma śladu, choć jeszcze w latach 60 - tych były widoczne ślady po barakach. Dziś nikt nie wie co tam było. Najciekawsze jest to, ze więźniowie codziennie chodzili do lasu - nie prowadzili wyrębu i nic nie budowali.

[@karolinabajka4844]

Historia jest nasza tozsamoscia ,ktora starali cd .nam ja zatrzec .Co widac wszedzie poczawszy od szkól po ksiazki klamliwych autorow itd ..Prawda lezy a arcyfaktach ,koronnych swiadkach i zapisach ich szerokich wypowiedzi

[@monikaremington1367]

Wroclaw, Księże Małe - zakład chemiczny - wzdluz mur ( obok trasy tramwajowej) . Przechodziłam obok tego muru i tej fabryki wiele razu. I raz jak czekałam na kogoś obok muru dojrzałam mala tabliczkę: " tu w czasie wojny mieścił się oboz pracy przymusowej dla Polaków" - wytwarzane tam było mydlo. Ciarki mnie przeszły..... Rodzice mojego taty byli przymusowo wywiezieni do niemiec na roboty. Oboje po powrocie ( ucieczce) chorując na raka zmarli mając ok.45 lat najpierw ojciec, potem może po roku, 2 matka. Mój tata został osierocony mając 14 lat . B.inteligentny - musiał iść do magazynu odzieżowego do pracy w zastępstwie swojej mamy, a potem zmuszano go do picia alkoholu tam i stał się alkoholikiem...... Niemcy zapłaciły za wieloletnie wykorzystywanie = ... 5 euro. Mam kwit. 5 euro.......

[@gagagaggagaga9659]

Tchenk You. Super. Ładnie i ciekawie. Pozdrawiam.

[@PrzemekBadi]

Pani Joanno prosze o wiecej filmow :) najlepiej codziennie :)))

[@beatak1434]

To nie jedyne miejsce o którym zbrodniarze chcą zapomnieć i zatrzeć ślady.Udaje im się tylko dlatego że mają tu sieć pomocników którzy im w tym pomagają.Pozdrawiam serdecznie wszystkich którzy chcą upamiętnia zdarzeń i ludzi którym się to należy. Dziękuję

[@rozastolarczyk3836]

Z takimi tematami zmierzyć się nie chcemy - wciąż pokutuje przeświadczenie, ze to "poniemieckie", ale też najczęściej w niwelowaniu takich miejsc brali udział mieszkańcy - być może nieświadomi tego co robią, ale teraz przyznać się do tego jest bardzo trudno.

[@pawelpuchala2777]

W moich okolicach są niby dwa bunkry, ale jakoś dziwnie zabetonowane, Nikt się tym nie inetesuje, a warto to coś dla was, pracuje w lasach i zauważyłem, pytałem leśników nie wiedzą co to jest

[@przemysawlesny5241]

Bardzo dziękuję

[@elzbietarakusz2421]

Dziękuję Pani za każdy reportaż.

[@krzysztofkedzierski8984]

Straszne, ale to już historia pamiętamy. Dziękuję za film.

[@wiesawnwk.1537]

Dziękuję Pani za informacje o tym robili niemieccy ludobójcy w czasie ll wojny światowej.

[@Matthias_SZL]

Potrzeba wrogów, aby rządzić ciemnym narodem 😂

[@karolinabajka4844]

Czy powielamy te prawde ? Czy historia prxydaje nam Polakom rad ,wskazowek chyba nie na naszych oczach jak bumerang wraca

[@beataperkiewicz8395]

Mój dziadek był w Gross- Rosen

[@StarozytnaPolskaSowianie]

a mój pradziadek i dziadka brat, szukam wiecej informacji na ten temat

[@TheFranekMaly]

Jest Pani ponad podziałami

[@tvwhitewolves]

Dzień dobry .Bardzo ciekawy film- jak zwykle oczywiście. Ostatnio natrafilem na filie Gross- Rosen środku lasu, niedaleko miejscowości Gruszeczka na Dolnym Śląsku.Pozdrawiam . kzbin.info/www/bejne/e5Szooyja7SpnM0

[@klaudiamarkiewicz3199]

Bardzo ciekawy cykl reportarzy. Dzięki pasjonatom historii szerszy krąg widzów moze zdobywać wiedzę o ll wojnie światowej. - Szkoda,ze tak wiele miejsc męczeństwa niszczeje i jakby kompletnie nie obchodziło to lokalnych władz... Wstydzcie się włodarze!

[@mistyk6701]

Od wieków w Polsce obowiązuje zasada że nasze władze wspierają obce interesy i inne nacje a swoich tylko mają do dojenia, roboty i na wojnę. Poza tym Polacy zawsze musie się sami wspierać, składać sie na swoich rodaków i fundować im pomoc oraz utrzymywali ze zbiórek zabytki, cmentarze i pomniki miejsc tragicznych za to polsce politycy lekką ręką do dziś fundują Muzea Polin, remonty cmentarzy, pomników i Bożnic żydowskich z naszych podatków a w Jerozolimie żydzi podnoszą podatki na Kościół Katolicki do 400 % i zakazują nosić krzyż na szyi bo to ich kraj i ich zasady.

[@Ariel_39]

Jak zawsze super materiał 👍

[@ewagrabska1608]

Ciekawe, dlaczego, skoro hołdujemy historii i martyrologii, nikt z przedstawicieli państwa polskiego nie zainteresował się, ani nie zajął tym miejscem?

[@rozalka2898]

Władza ma to głęboko w de...

[@waldekwaldi7802]

Super p Joanno szkoda że pani nie wspomniała że tam trzymano obrońców Waszego Wrocławia

[@JohnSmith-uu3gg]

Gross Rosen - 800kcal dziennie. Tyle dostawali wiezniowie.

[@FastenerPG]

Idealny obóz dla modelek - teraz są nawet takie diety ; )

[@mijamoog7157]

i tak właśnie dbamy o własną historię...wyciąć,zakopać,zapomnieć....

[@karolinabajka4844]

Niemieckich obozow smierci w Polsce nie zatrze tej prawdy nikt ,prawda zawsze bedzie prawda

[@Kolarstwo_Szosowe_I_MTB]

Wielka szkoda, że tylko takim pasjonatom zależy na tym aby nasza historia nie została zapomniana. Politykom polskojęzycznym na tym wcale nie zależy. A nawet napisze że mają to głęboko w czterech literach. Jak tak dalej pójdzie to będziemy przepraszać Niemców i Żydów za II wojnę światową.

[@teresaszmigielska4601]

Jaka to byla Polska że dopiero teraz się o tym.piszee.

[@monaliza121]

Może powinniście zgłosić to miejsce prezydentowi co uzbraja wojnę u sąsiadów Niech zrobi porządek dla zabitych i zapomnianych u siebie

[@agneszkahupp2506]

Wiecej takich filmow to nasza zamazana historia Polski zjednej strony niemcy a z drugiej rosja i tak zwana chora polityka a my zwykli ludzie chcemy prawdy o tamtych jak koszmarnych czasach pozdrawiam cieplutko

[@abc5456]

Czemu nie pokazaliście jak wyglądają baraki od środka?

[@Motomanek]

13:14 TIELSCH-ALTWASSER to porcelana wałbrzyska po Polsku nazywała się PORCELANA WAŁBRZYCH

[@emilkaem7879]

Straszne że nic z tym nie robią

[@roberttumidalski4713]

🌹

[@izolda4563]

Chcą podporządkować sobie l LUDZKOŚĆ na niewolników. Będą manewrować STRACHEM.

[@tenzkomentarza]

Pomyśleć, że na szczątkach ludzi rośnie teraz zboże..

[@sabasonia8431]

W Warszawie istnial, założony w 1943 r. obóz koncentracyjny KL Warschaw. Zamordowano ok 300 tys. ludzi

[@kingabios3276]

Czasem dopada mnie ból, i z pewnością wielu z nich cierpiało zimno głodno i chłodo i do robty. Jezusie naród wiedzie prym w świecie ludzie maja do nich respekt. No więc Putin idzie ich śladem? Przerazające

[@teresaszmigielska4601]

Słyszałam że na terenach. wykopywano dużo biżuterii ze srebra.

[@doriskob9347]

witam

[@ricardomatuszewski2835]

ciekawe filmy

[@karolinabajka4844]

To przeklety teren .W uszach potrafie slyszec te jeki skowyt a przed oczami mam obraz tych meczarni ludziej

[@dorotalutka587]

😥😭serce pęka.

[@piotrwojcik1736]

Polecał bym wracać do Izraela i nie robić afery, zawsze będziecie winni tacy jesteście.

[@MCPOLI-KADEWU83]

Zapraszam Do Kudowy Zdrój

[@b.k.2804]

A na pisarze sprawdzaliscie jak wygląda teren? Pod Gdańskiem był oboz karny też w zasadzie niewiele widać,ale lidar doskonale odsłonił układ kompleksu

[@b.k.2804]

Na pisarze miało być nie pisarze🙂

[@b.k.2804]

Na lidarze poprawiacz pieprzony

[@mateuszskuza9655]

Mój dziadek przebywał w tym obozie. Mam nawet zdjęcie zachowane z jednego z baraków na którym on jest. Chwała bohaterom. Cześć ich pamięci

[@sylwiadykier7982]

Super byloby miec napisy po angielsku

[@i.m.history]

Właśnie dlatego należy pamiętać o tych ludziach i ich cierpieniu, bo to im się należy, chociaż tyle i aż, i pamiętać, że robili to niemcy i austriacy a na wschodzie ukraińcy, nie można o tym zapomnieć.

[@1.8tgornik84]

👍👍👍👍👍👍🇵🇱🇵🇱🇵🇱🇵🇱🇵🇱🇵🇱

[@parabelumsq2lkt960]

👍👍👍

[@atolia1537]

Dlaczego nie uczyli tego w szkole?

[@vendetta7428]

Celowo nie uczą historii. Dla własnych celów podłych.