เผยปราสาทพิมาย หลวงสร้างเป็นฮินดู ท้องถิ่นแก้เป็นพุทธ

[@narinthongseubsai7263]

น่าสนใจว่าเจ้าเมืองโคราช พิมายคือใคร มาจากเขมรหรือเปล่าครับ หรืออยู่ที่พิมายแล้วเขมรขยายเข้ามา

[@taspien]

สวัสดีครับคุณ narin เจ้าเมืองในที่นี้ หมายถึง ท่านศรีวีเรนทราธิปติวรมัน ใช่ไหมครับ 1. โดยส่วนตัว ผมสงสัยว่า ท่านศรีวีเรนฯ ประทับอยู่ในท้องถิ่นโคราช และอาจสืบรากเหง้าพุทธ มาจากแคว้นศรีจนาศะ 2. พบจารึกบ่งบอกว่า ศรีจนาศะ มีความเจริญอยู่มาถึงรัชสมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ 5 เป็นอย่างน้อย โดยส่วนตัว ผมคิดว่า แคว้นศรีจนาศะอาจเผชิญความเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ ในสมัยพระเจ้าสุริยวรมันที่ 1 3. หากท่านท่านศรีวีเรน สืบตระกูลมาจากแคว้นอื่นๆ (ที่ไม่ใช่ศรีจนาศะ) โอกาสที่ท่านจะนับถือพุทธ สร้างพระไตรโลกยวิชัย ก็ยิ่งเป็นไปได้ยาก

[@thanapongw6486]

พิมาย เป็นผู้สร้าง นครวัด นครธม เก่าแก่กว่า และเป็นฮินดู เป็นศูนย์กลางขอม

[@sermkoongnork1908]

ดีใจที่ได้ทราบว่า​ โคราชเป็นอาณาจักรพุทธมาแต่โบราณ​ และมาก่อนที่พราหมณ์หรือฮินดูจะเข้าครอบครอง​ แต่มีเกล็ดคำหนึ่งที่อยากเรียนถามอาจารย์​ คือจะมีคำหนึ่งที่คนสูงอายุแถวโคราชจะใช้เรียกพระรุ่นหนุ่มหรือพระลูกชายว่า​ บั้ดเจ้า​ เป็นคำเก่าสืบต่อกันมาซึ่งไม่เหมือนที่อื่นๆ​ เลยอยากทราบว่าเป็นไปได้ไหมครับที่จะเพี้ยนมาจากคำว่า​ บาทเจ้่า หรือพระบาทเจ้า​ที่กลายมาเป็นศัพท์สูงในเวลาต่อมา

[@nobitokazuoki673]

@@taspien อีสานใต้ อุบล - อุดร - บุรีรัมย์ - พิมาย -โนนสูง - สูงเนิน - สระบุรี / ปกครองตนเองอยู่ดั่งเดิม / มีหลักฐานอารยธรรมก่อนประวัติศาสตร์มากว่า 4000-6000 ปี แล้วฮะ นั้นที่มา ที่ผมเชื่อว่า อีสานใต้ ไม่ใช่ ไม่ได้มาจากเขมร(ซกขะแมร์-เขมร-กัมพูชา) ชาวส่วย-มอญ-ภูไท พิมาย-เสมา ดั้งเดิมแถวอีสานใต้ ก็ไม่ใช่ เขมรโบราณ / แต่เป็นคนพื้นถิ่น+ลาว+อินเดียใต้ มากกว่า อีสานใต้+นครศรีธรรมราช+ตะวันออก+อินเดียใต้ น่าจะเป็นกลุ่มที่ลงไปอยู่อยุธยายุคก่อนๆ (มีความเป็นไปได้สมัยก่อนลุ่มน้ำเจ้าพระยา น้ำทะเลท่วมขึ้นมา คนอยู่ไม่ได้ หลังน้ำลดจึงกลายเป็นลุ่มเกษตรที่อุดมสมบูรณ์ คนถึงลงไปอยู่เป็นอยุธยา (ลองดูชั้นดิน เกิดอารยธรรมก่อนยุคประวัติศาสตร์ เกิดหลังอีสานใต้แน่ๆ) ส่วนเขมร ไม่มาแถวนี้ เพราะอยู่โตนเลสาบ ไปออกแม่โขง และออกทะเลได้ ไม่มีเหตุที่ซกขะแม์โบราณ จะมาฝั่งนี้ เพราะเขาค้าขายไปโขง ลาว-จีน อีสานเหนือ ง่ายกว่า😁😁

[@vivotrue9663]

พระเจ้ามหิธรวรมัน และพระเจ้าจิตรเสน เกี่ยวข้องกับปราสาทพิมายหรือไม่ ช่วงไหนครับ

[@วัชรินทร์อุนาริเน-ท5ศ]

อันนี้ถูกต้องครับ เริ่มสร้างเป็นฮินดู ถูกเปลี่ยนมาเป็นพุทธมหายาน พุทธจริง ๆ ไม่มีปราสาทหิน

[@taspien]

ครับ

[@ยุทธ์-ธ6ฝ]

ผมกลับไม่คิดว่าเป็นสถาปัตยกรรมแบบฮินดู ผมกลับมองว่าเป็นการสร้างเพื่อถวายต่อพระพรหมในศาสนาพราหมสยาม สถาปัตยกรรมของปราสาทที่มีทั้งอยู่ในกัมพูชา และในไทย มีสัดส่วนทาวสถาปัตยกรรมที่ไม่สอดคล้องกันกับในอินเดีย ปราสาทหินในเอเชียอาคะเณย์ส่วนใหญ่จะมีโครงสร้างเป็นสี่เหลี่ยมจัตุรัส แล้วจะหักมุมตามสัดส่วนที่มีความสัมพันธ์กับโครงสร้างที่ชัดเจน ซึ่งต่างจากอินเดียที่มีสถาปัตยกรรมที่ไม่มีสัดส่วนที่ชัดเจน ศิลปะการแกะสลักมีปะปนกันทั้งลายไทยและรูปนูนต่ำ ซึ่งประมาณว่าถูกแกะหรือปั้นขึ้นมาภายหลัง การพิสูจน์อายุโดยส่วนใหญ่จะยึดตามจารึกหิน ซึ่งจารึกหินเป็นข้อมูลที่นำมาภายหลังจากการสร้างปราสาท ตามบันทึกของพระเจ้าจิตเสน แหล่งขุมเงินในจังหวัดร้อยเอ็ด ซึ่งอาจจะต้องหาข้อมูลเพิ่มเติมเพื่อสนับสนุนทั้งด้านสมมติฐาน และด้านแย้งกับสมมติฐาน ครับ

[@taspien]

ครับ

[@chanchankrit2740]

มีศิวลึงค์ มีโยนี ท่อสมสูตรนี่ฮืนดูใช่เลย

[@tanuphasut6247]

ผมไม่เคยได้ยินนะครับว่าปราสาทหินพิมายถูกสร้างมาเพื่อเป็นพุทธสถานแต่แรก มีแต่ถูกสร้างเป็นศาสนสถานฮินดู ไศวนิกาย ตั้งแต่แรก และถูกเปลี่ยนเป็นพุทธสถาน สมัยชัยวรมันที่ 7 นะครับ ปล. ผมคนพิมายเอง และคนพิมายก็เชื่อกันว่าเป็นฮินดูกันมาก่อน

[@taspien]

ขอบคุณครับคุณ Ta nu เพิ่งได้รับทราบจากคนท้องถิ่นครับ แล้วมีการสันนิษฐานว่าเป็นฮินดูในช่วงรัชสมัยชัยวรมันที่ 6 ด้วยไหมครับ

[@tanuphasut6247]

@@taspien เท่าที่ทราบนะครับแอดเหมือนพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 จะเป็นจุดเริ่มต้นของการนำศาสนาพุทธ​นิกายมหายาน​เข้ามาในอาณาจักรอ่าครับ แสดงว่าถ้างั้นชัยวรมันที่ 6 ก็ยังเป็นฮินดูอยู่ครับ

[@taspien]

ครับ

[@ชายเล็ก-ฦ9ฌ]

ผมก็คนพิมาย ก็ไม่เคยมีใครบอกว่าเป็นพุทธนะ มีแต่บอกว่าฮินดู

[@nobitokazuoki673]

พิมายเป็นศาสนาผียุคก่อนประวัติศาสตร์ เข้มแข็งยิ่งใหญ่ร่วมสมัยกับชาวอีสานใต้มากว่า 4000-6000 ปี(มีหลักฐานชัด) / เป็นฮินดู+ผี มาก่อนตั้งแต่ฟูนัน /เริ่มฮินดู+พุทธ+ผีปนกันตั้งแต่ทวารวดี พิมายเป็นกั้นชน อยู่ระหว่างทั้ง ศรีวิชัย-ฟูนัน+เจนละ+อยุธยา+ทวารวดี.../ พิมายจึงไม่ได้ตกอยู่ใต้อำนาจใครเบ็ดเสร็จ และวิวัฒน์ตัวเองทั้งทางศาสนาและระบอบการปกครองได้เร็วกว่าพวกขอมพระนคร อย่าลืมว่า ทวารวดี ใต้ นครศรีธรรมราช / อีสานใต้ พิมาย+เสมา / กลาง อยุธยา / อีสานเหนือ-ลาวล้านช้าง / เชื่อมตะวันตกขึ้นเหนือ ลพบุรี-สุโขทัย-ล้านนา / กลุ่มนี้มีรากพุทธเดิมและวิวัฒน์ทวนกระแสฮินดู+อิสลาม มาตั้งแต่ต้น / มีความเข้มแข็งมากจากการเป็นศูนย์กลางทางการค้า+จีน การวิวัฒน์ศาสนาเป็นพุทธเถรวาท ลังกาวงศ์ มาจากทางเหนือ(สุโขทัย-ลพบุรี-ล้านนา) ลงมา พิมาย ส่วนทางใต้ เข้ามาทางศรีวิชัย นครศรีธรรมราช ทางกลางมาจากอยุธยา(เปลี่ยนสายมาจากศรีลังกา) ปะทะต้านผลักดัน เจนละ-ขอมพระนคร-จามปา(ฮินดู-อิสลาม -ชวามาลายู-จาม-สายอินเดียใต้) นครรศรีธรรมราช ไม่เอาพวกชาวมาลายู+อีสานใต้ พิมายโคราช นั้นมีเมืองรองที่เข้มแข็ง+ล้านช้างที่มีจีนหนุน+อยุธยา+ภาคกลาง กลุ่มนี้ไม่เอาฮินดู+อิสลาม+อินเดียใต้+ชวามาลายู+จาม กระแสพุทธมหายาน+เถรวาท+ลังกาวงศ์ น่าจะมีมาก่อน พระขัยวรมันที่ 6 แล้ว แต่เริ่มพีคสุดช่วงปลายพระชัยวรมันที่ 6 (สังเกตดู ยุคพระชัย 6 ไม่สร้างปราสาทฮินดูเลย แต่มีพระพุทธรูป ลังกาวงศ์แล้วที่ลพบุรี-สุโขทัย) และ มีภาพสลักพุทธเหนือฮินดูแล้วที่พิมาย - พุทธในยุคก่อนพระนคร ก็เริ่มมาแล้วก่อน ชัยวรที่ 7 กลุ่มล้านนา-ล้านช้าง-สุโขทัย-ลพบุรี-ลงไปอีสานใต้-กลาง-ไปศรีวิชัย เป็นกลุ่มรักสงบ ไม่แย่งชิงดินแดน เพียงเปลี่ยนถ่ายไปมา เคยมีคำสาบานเป็นพี่น้องเครือญาติจะไม่ฆ่าแย่งชิงดินแดน มีวัฒนธรรมตนเองตั้งแต่ต้น ต่างจากกลุ่มเจนละ โดยเฉพาะเจนละน้ำที่มีอิทธิพลฮินดู-อิสลาม-จาม-อินโดชวามาลายู ก่อนจะมีการสถาปนาเมืองพระนคร รัฐใหญ่ ไว้กันชนพวกจามปา-ชวามาลายู-อิสลาม สรุป พุทธมหายาน+ลังกาวงศ์ มาพิมายก่อนนั้น ก่อตัวมาตั้งแต่ก่อนพระชัย 6 +มาพร้อมนครศรีธรรมราช+อยุธยา+สุโขทัย / ทวารวดี ก่อตัวชัดเจน / จน สริยะ 2 มาร์้อพระธาตุ ทำลายพุทธรูปที่สุโขทัย-ลพบุรี พิมาย เป็นฮินดู(พราห์ม+ผี)มาก่อน - เป็นฮินดู-พราห์ม+พุทธมหายาน(ไม่มีพระ)+ผี (คลี่คลายมาตั้งแต่พระชัย 6 -7 แล้ว เพื่อลดแรงต้าน ให้เจ้ารัฐดั้งเดิม+พ่อค้า มากขึ้น ปฏิเสธอิสลาม ขับไล่ชวามาลายู) - พุทธเถรวาท+พราห์ม+ผี (เท่าเทียม) หมดยุคฮินดู-อิสลาม ข้อสังเกต เจ้าชัยวรมัน 6 - กระแส พุทธมหายาน มา เจ้าสุริยะวร 1 - กระแส ฮินดู มา เจ้าชัยวร 7 - กระแส พุทธมหายาน - ลังกา มา เจ้าสุริยะวร 2 - กระแส ฮินดูเข้มขัน มา 😁😁 อีสานใต้ สู้ๆ โคราช สู้ๆ พุทธ สู้ๆ

[@manakaisa]

เป็นไปได้ใหมครับที่มีคนพื้นเมืองเดิม พูดภาษาตระกูลมอญ-เขมร (แต่ไม่ใช่ทั้งมอญหรือเขมร) นับถือพุทธ อาศัยอยู่ตอนกลางของประเทศไทยปัจจุบัน แต่เนื่องจากอ่อนด้อยกว่าทางด้านวัฒนธรรม จึงรับวัฒนธรรมจากมอญในช่วงทวารวดี และรับวัฒนธรรมเขมรในยุคที่พระนครรุ่งเรื่อง แต่ที่ยังไม่ลืมเลือนคือการนับถือพุทธ ซึ่งเป็นตัวเชื่อมให้อยู่ร่วมกันได้เมื่อคนไทจากภาคเหนือลงมา

[@taspien]

สวัสดีครับคุณ Mana Kaisa ก็เป็นไปได้ แต่เรายังไม่พบหลักฐานบ่งนี้ พบแต่ตำนาน ที่เล่าย้อนไปในสมัยพุทธกาล ทั้งนี้ตำนานลักษณะนี้ พบในพม่าด้วยเช่นกัน

[@ลํานําอีสาน-น6ศ]

วิเคราะห์ จาก ความเข้าใจ และ สิ่งรอบตัวที่เห็นอยู่นะครับ อาจารย์ ....ที่เห็นภาพชัดเจน คือ บ้านที่เราอาศัยอยู่ ในบ้านก็มีห้องพระ มีพระพุทธรูปไว้กราบไหว้(พุทธศาสนา) แต่ใน บริเวร นอกบ้าน ก็จะมี ศาลเจ้า ที่ เป็น (พราห์ม) ผมวิเคราะห์ว่า น่าเกี่ยวกับ อิทธิพลของศาสนา และ ความศรัทธา ส่วนตัว ของผู้ที่สร้าง และ ผู้ที่บูรณะในช่วงหลัง ครับ

[@taspien]

สวัสดีครับคุณ RUECHA เห็นภาพอยู่ครับ

[@chengsocheat919]

So perfect 🙏❤️ . You are the greatest historian , both for Thai history and Khmer history . You are great 👍👍

[@นําพลปู่นุช]

ขอบคุณ อ.ครับ เริ่มมีการ เหมือนเปลี่ยนการเคารพ การซ้อนกันการนับถือ ❤🙏❤☕

[@taspien]

ครับ

[@นําพลปู่นุช]

อ.ทุกๆท่าน สุขภาพแข็งแรงครับ

[@taspien]

ขอบคุณครับคุณนำพล

[@chairatm2305]

ขอบคุณครับ อาจารย์ (ปราสาทหินพิมายผมไปเที่ยวมาหลายครั้งแล้ว ชอบมากเลยครับ)

[@taspien]

ยินดีครับคุณ Chairat

[@เรื่องจริงมีหนึ่งเดียว]

ไศวนิกายแตกต่างกับไวษณพนิกายคนละขั้วครับ อธิบายว่าไศวนิกายเป็นบรรพชนของพุทธ ส่วนไวษณพนิกายเป็นระบอบทาส(วรรณะ) ชัยวรมันเป็นชาวอินเดียใต้คติไวษณพนิกายที่ลมล้างไศานิกายเพราะขัดแย้งกันเรื่องปล่อยทาสให้เป็นไทยตามแบบพุทธครับ คนไศวนิกายเป็นชนชั้นระดับจ้าว เมื่อหมดจ้าวผู้คนจึงยกพุทธเข้าไปแทน

[@taspien]

อืมม ครับ

[@jiro_1442]

ศรัทธา...และ ความเชื่อ มีผลต่อการปกครองเสมอครับ 💗 ขอบพระคุณสำหรับความรู้ครับ

[@taspien]

ขอบคุณเช่นกันครับ

[@amornratrat]

สนุกค่ะ

[@taspien]

ขอบคุณครับคุณอมรรัตน์

[@nichnana4907]

สนุกมากค่ะ ชอบมากๆค่า อธิบายได้ชัดเจน ดีใจได้ยินเสียงอาจารย์เอ ฉัตรติน ค่ะ คิดถึงอยู่

[@taspien]

จะบอกอาจารย์เอให้ครับ ขอบคุณคุณ Nichnan A

[@nichnana4907]

@@taspien ขอบคุณมากค่ะ

[@ธานินฉิมสุข]

ขอบคุณมากครับอาจารย์ที่ให้ความรู้มาโดยตลอด ติดตามตลอดครับ ขอให้อาจารย์สุขภาพแข็งแรง ร่ำรวยๆครับผม

[@taspien]

เช่นกันครับคุณธานิน

[@eimmybb_five-o7899]

ขอบคุณที่ให้ความรู้นะคร้าบ

[@taspien]

ยินดีครับคุณ Emmy

[@แบกเป้ท่องแดนพุทธภูมิ]

มาแอบเก็บความรู้กับอาจารย์ครับผม...เห็นด้วยครับอาจารย์ เหมือนฮินดูที่อินเดียเปลี่ยนวัดพุทธเป็นวัดฮินดู ต่อมาอิสลามเปลี่นวัดฮินดูเป็นมัสยิด จึงไม่แปลกที่พุทธจะเปลี่ยนปราสาทหินพิมายให้เป็นพุทธ แต่สุดท้ายเราก็ยอมรับว่าแรกเริ่มมันคือฮินดู อย่างไม่ต้องสงสัย

[@taspien]

ขอบคุณครับ เข้าไปดูในช่องแบกเป้ฯ มีข้อมูลน่าสนใจ และถ่ายภาพสวยครับ

[@แบกเป้ท่องแดนพุทธภูมิ]

@@taspien ขอบพระคุณมากครับอาจารย์ (ปล.คห.ผมตะกี้ พิมพ์ผิด จาก "วัดพุทธ" เผลอพิมพ์ว่า"วัดไทย " *แก้ไขแล้ว)

[@พลศุภรักษ์ศิริจันทรานนท์]

ขอบคุณท่านอาจารย์​ ที่ให้แง่คิดในมุมต่างๆ​ ชวนติดตามมากครับ

[@taspien]

ขอบคุณมากครับคุณ พลศุภรักษ์

[@นําพลปู่นุช]

ในอดีต มีความเห็นต่าง ทางการเคารพ แต่อยู่ร่วมกันใด้ ❤🙏❤อหังการ มีน้อย

[@taspien]

ครับ

[@นําพลปู่นุช]

@@taspien อ.แข็งแรงครับ ฝนฟ้ามารักษาสุขภาพด้วย🙏❤☕

[@TAKMANUTD]

❣️❣️🙏ครับอาจารย์

[@taspien]

ยินดีครับ

[@yaazilla]

ดีมากครับ

[@taspien]

ขอบคุณครับคุณ win

[@เกษมประภาพกุล]

ขอบคุณครับ

[@taspien]

ยินดีครับคุณเกษม

[@prapajakjulaarsom1560]

ทริปนี้การตัดต่อถ่ายทำสวยงาม ประกอบคำบรรยายลงตัว

[@taspien]

ขอบคุณมากครับ ท่านพระประจักษ์

[@sensetion5841]

เห็นด้วยกับอาจารย์ครับ

[@taspien]

ขอบคุณครับคุณ Sensetion

[@shaiyunsiriwaon3557]

เยี่ยมครับ

[@taspien]

ขอบคุณครับคุณ Shaiyun

[@kongpantakran]

ขอบคุณมากครับอาจารย์ ผมได้รับประโยชน์จากรายการของอาจารย์มากครับ

[@taspien]

ยินดีครับคุณก้อง

[@xyty1953]

ตัวปราสาท ภายนอกกับภายในนี้ได้นำหิน ไปวิเคราะห์อายุ ว่าตรงกับศิลปะมั้ยอาจารย์

[@taspien]

สวัสดีครับคุณ xyty ปัจจุบัน เรายังไม่สามารถกำหนดอายุจากหินหรือรอยสลักหินได้ครับ ได้แต่จากกระดูกและอิฐที่ผ่านการเผา

[@chawalakwiangwises]

อาจารย์คะ ถ้าต้องเลือกไปชมปราสาทหินพิมายกับสด็อกกธม ควรไปที่ไหนดีกว่าคะ ที่ไหนยิ่งใหญ่กว่า สำคัญกว่า

[@taspien]

พิมายใหญ่กว่าเยอะ และมีพิพิธภัณฑ์ด้วยครับ

[@MrGuy-fc2co]

ทุกสิ่งทุกอย่างมันปรับเปลี่ยนไปตามกาลเวลา​ ยุคสมัย​ อยู่ที่ว่าใครจะเป็นผู้ปกครองเมือง.. ความเชื่อความศรัทธาของศาสนา​ ก็แปรเปลี่ยนไปตามผู้นำ​ ปล.อยากให้อาจารย์​ ไปเดินสำรวจประตูเมืองทั้ง4ทิศ​ ประตูชัย(ทิศใต้)​ประตูหิน(ทิศตะวันตก)​ ประตูผี(ทิศใต้)​ ประตูทางด้านทิศตะวันออกไม่เหลิอให้เห็นแบบทั้ง3ประตู​ และอยากให้ไปชมบาราย​ รอบปราสาทที่กระจายอยู่ ในตัวเมือง​ มีทั้งสระเพลง(ใหญ่ที่สุด)​ สระแก้ว​ สระขวัญ​ สระพุ่ง​ สระโบสถ์​ และทางทิศใต้​ ยังมีกูฏิฤาษีและท่านางสระผม​ และมีบารายอีกแห่งด้วยนะครับ​ อยากให้สำรวจแนวถนนโบราณ​ และวัดโคกที่ตั้งอยุ่ตรงกลางบารายโบราณขนาดใหญ่ทางทิศใต้ของเมืองอีกคลิปนะครับ.. ขอบคุณครับ

[@taspien]

ขอบคุณครับ Mr Guy

[@exman99]

สงสัยว่าพุทธศาสนาในวัฒนธรรมขอม มีพระภิกษุสงฆ์หรือป่าวครับ หรือมีแต่รูปเคารพ กับการทำพิธีบูชาแบบฆราวาสครับ

[@taspien]

สวัสดีครับคุณ exman99 น่าสนใจ ตอบยากครับ แต่ถ้ามี ก็น่าจะนิมนต์มาจากเมืองศรีจานาศะ หรือไม่ก็มาจากภาคกลาง เช่น เมืองละโว้

[@exman99]

ผมคิดว่าปราสาทหินไม่น่าจะใช้ทำสังฆกรรมของพระภิกษุสงฆ์ได้ และการเปลี่ยนความเชื่อของผู้ปกครองตามการเปลี่ยนรัชกาล ถ้ามีพระภิกษุสงฆ์ กับประชาชนที่นับถือ น่าจะเปลี่ยนแปลงยากนะครับ น่าจะมีต่อต้านกันบ้าง เลยคิดว่าไม่น่าจะมีพระภิกษุครับ

[@taspien]

ครับ

[@hellomg4923]

น่าจะใช้พวกโยคีหรือวัชราจารย์มาทำพิธี เหมือนพุทธวัชรยานในทิเบต เนปาล หรือยูนนาน มากกว่า

[@louvorian]

จารึกวัดจงกอ104ปี ก่อนจารึกพิมาย3 ก็มีการกล่าวถึงพระวิมายะแล้วนะครับ

[@taspien]

ใช่ครับ หลายท่านยังสงสัยว่า จารึกวัดจงกอ ถูกเคลื่อนย้ายมาจากพิมายหรือเปล่า

[@louvorian]

หลักฐานที่เป็นจารึกซึ่งการกล่าวถึงพระวิมายะในจารึกวัดจงกอนั้น เป็นช่วงเวลาก่อนการสร้างปราสาทประธานหลังที่เราเห็นอยู่ที่พิมายในปัจจุบัน นั่นก็อาจจะทำให้เราทราบได้ว่าสถานที่แห่งนี้น่าจะเป็นพุทธสถานมาแต่แรกนะครับ ส่วนภาพแกะสลักที่เป็นเรื่องราวทางศาสนาพราหมณ์อาจจะเป็นส่วนประกอบที่ผสมผสานความเชื่อหรือมีหลักธรรมร่วมกับตันตรยานก็ได้นะครับ แต่หลักฐานทางจารึกจากวัดจงกอนี่น่าจะกระจ่างมากแล้ว

[@taspien]

เห็นด้วยครับ อย่างไรก็ดี ผมแบ่งปราสาทพิมายออกเป็น 3 ช่วง ช่วง 1 แรกสร้างเป็นพุทธ พ.ศ.1551 อิงจากจารึกวัดจงกอ แต่ไม่เหลือร่องรอย ช่วง 2 พระเจ้าชัยวรมันที่ี 6 พ.ศ.1624-1650 สร้างเป็นฮินดู(หรือพุทธ?) อิงจากศิลปกรรมภายนอกของพิมาย + ปราสาทพนมวันซึ่งเป็นฮินดู และมีจารึกว่าบูรณะสมัยชัยวรมันที่ 6 ช่วง 3 ปรับเป็นพุทธ พ.ศ.1651 อิงจากศิลปกรรมภายใน + จารึกพิมาย 3

[@WorapatYommana]

คุ้น ๆ ว่าเคยได้ยินเรื่องทำนองนี้เหมือนกันครับ ว่าปราสาทหินน่าจะเป็นเทวสถานในศาสนาฮินดูมาก่อน

[@taspien]

คอมเมนท์คนแรกเลยครับ

[@จักรวาล-ต5พ]

สมัยก่อนไม่ได้แยกศาสนาหรอกลูก มันเกี่ยวข้องกัน รวมอยู่ด้วยกัน เหมือนโลกทับซ้อน ภพหนึ่งร่างมนุษย์ ภพซ้อนร่างซ้อนเป็นร่างอวตาร มันจึงเป็นภพมุมมองคู่ขนานกัน จึงดูเป็นพุทธบ้าง คือมีกายเป็นมนุษย์ปกติ และดูเป็นฮินดู คือมีกายเป็นเทพเจ้ามีหลายกรหลายหน้า สมัยก่อนจึงไม่ได้แยกศาสนากันแบบทุกวันนี้ จะอยู่คู่กันทั้งความเชื่อและพิธีกรรม ทุกอย่างคือภพชาติเกิดแก่เจ็บตาย จากการกำเหนิดจักรวาล กวนเกษียรสมุทธ เกิดโลกทั้งสามและทวีป เกิดเทพเจ้า การลงมาเกิดเป็นพระราม การลงมาเกิดเป็นพระพุทธเจ้า การเวียนว่ายตายเกิด ทั้งหมดทั้งสิ้นทั้งมวล ไม่เคยแยกออกจากกันเลย แล้วแต่ใครจะนับถือภาคใหนของเรื่องราว คนสมัยก่อนอาจไม่รู้จักด้วยซำ้อะไรคือพุทธอะไรฮินดู แต่ที่แน่ๆ มันอยู่คู่กันมาเหมือนทวิภพ

[@taspien]

ขอบคุณครับ

[@kamchaianantasukh7046]

เป็นความคิดที่น่ารับฟัง

[@ไวพจน์พรหมอินทร์]

😊

[@ฉันท์สระใหญ่-ศ2ว]

นักวิชาการ มองข้ามพวกพรามณ์นะครับ? ก่อนพุทธจะรุ่งเรืองคือพราหมณ์ครับ แล้วพรามณ์นับถือพระ พุทธจึงรุ่งเรืองครับ?

[@taspien]

อืมมม กำลังนึกตาม ขอบคุณครับ

[@ว.วัฒนาลูกหลานทุ่งกุลา]

ถ้าจะพูดถึง พราหมณ์ ต้อง แยกให้ออกระหว่างพราหมณ์ในสมัยก่อนพุทธกาล และพราหมณ์ฮินดูยุคสมัยหลังพุทธกาล มีพัฒนาการมาอย่างไร การแยงพื้นที่กันก็มีมาแต่อินเดียหลังพุทธกาล

[@j.r.836]

ในพุทธ​สถานมักจะปรากฏ​เรื่องราว​ของเทพเจ้า​ฮินดู​ คงเป็นเพราะเรารับอิทธิพล​ฮินดูมาพอสมควร​ ตามความเห็นส่วนตัวของผมนั้น​คือ ชาวพุทธ​เราเอาเรื่องราวของฮินดูมาสร้างความศักดิ์สิทธิ์​ให้กับสถานที่นั้นๆ​ อย่างหนึ่ง​ และ​ อีกอย่างหนึ่งเป็นการอธิบายความว่าบรรดา​เทพเจ้าทั้งหลายเหล่านั้นอยู่ในกามภูมิ​ ยังมี​ รัก​ โลภ​ โกรธ​ หลง​ อยู่ ดังนั้นสิ่งสำคัญ​ที่สุดคือ​ โลกุตรธรรม​ ในที่นี้คือ​ องค์​พระประธาน​ในอาคารประธาน​ (ปัจจุบัน​คือพระอุโบสถ)​ ยกตัวอย่าง​ วัดพระ​แก้ว​ฯ​ ภาพจิตรกรรมฝาผนัง​ก็เป็นเรื่องรามเกียรติ์​ (ฮินดู)​ เพื่อความสอดคล้อง​กับการเป็นสมมุติ​เทพของกษัตริย์​ และจากนั้นก็จะเป็นพระอุโบสถ​ ที่รายล้อมไปด้วยศาลาราย​ 12​ หลัง​(สัญลักษณ์​ของปฏิจจสมุปบาท)​ และ​ โลกุตรธรรม​ คือพระแก้วมรกต​ เป็นองค์​ประธาน​อยู่​ภายใน​ ความเห็นของผม​ก็ยังเชื่อว่า​ พิมาย​ เป็นพุทธ​สถาน(มหายาน)​มาตั้งแต่แรกสร้างแล้วครับ​ อาจารย์​

[@taspien]

ขอบคุณครับคุณ J.R. โดยส่วนตัว เห็นคล้ายกันครับ

[@duangkaejanikorn6394]

❤(ปราสาทพิมาย/สร้างก่อน/ปราสาทนครวัด)❤ ปราสาทพิมาย สร้างในคติ(ฮินดู) ศาสนาพราหมณ์/ลัทธิ(นิกายไศวะ) มีการบูชาพระศิวะ (เหล็กไหลต่างดาว) ส่วน ปราสาท(นครวัด) สร้างในคติ(ฮินดู) ศาสนาพราหมณ์/ลัทธิ(นิกายไวษะณนพ) มีการบูชา (พระนารายณ์/ ) เป็นต้น (หว้า)

[@koklb1968]

.....ความคิดของผม คิดเอาเองว่า ที่นั่น เป็นเมืองที่อยู่ตรงกลางของสองเมืองใหญ่ เวลาที่เมืองไหนมีอำนาจมากกว่าก็จะมีผลต่อสิ่งก่อสร้างในเมืองนั้น อำนาจ เป็นตัวพลักดันสิ่งต่างๆให้เลื่อนไหวไปตามกาลเวลา สร้างทับ แก้ไข เปลี่ยนแปลง ไปตลอดเวลาครับ

[@taspien]

ขอบคุณครับคุณ KOHKLB

[@ประวัติศาสตร์หลังเที่ยงคืน]

สมัยสอบ ก็ต้องตอบตามอาจารย์สอนครับ แต่พอมาลงพื้นที่จริง แค่เจอท่อน้ำด้านนอก ก็จบข่าวแล้วครับ ว่ามันฮินดูมาก่อนแล้วค่อยเปลี่ยนเป็นพุทธ (แต่จะสมัยไหน หรือจากใคร เดี๋ยวค่อยมาว่ากันอีกทีครับ)

[@taspien]

ใช่ครับ

[@pridawibulswas803]

ต้องแก้คำอธิบาย. ขอม. ว่า. เขมรโบราณ. ในพจนานุกรม รถ. หน้า 181 ด้วย.

[@taspien]

เห็นด้วยว่าให้ใช้ขอม

[@ฉันท์สระใหญ่-ศ2ว]

ปราสาท สร้างโดยกษัตริย์หลายพระองค์ครับ. โดยพรามณ์เป็นกลุ่มที่สร้างครับ? พิธีกรรมยุคนั้นเป็นพราหมณ์ทั้งหมดครับที่ทำพิธีกรรมทั้งหมด?

[@taspien]

พราหมณ์มีบทบาทสำคัญครับ

[@srtfanclub3724]

อยากทราบว่าปราสาทหินพนมวัน ที่โคราชเป็นปราสาทขอมที่มีการใช้งานในสมัยอยุธยาหรือไม่ครับอาจารย์ เห็นมีรอยพระพุทธบาทและมีพระพุทธรูปเหมือนคล้ายอยุธยาด้วยครับ

[@taspien]

สวัสดีครับคุณ SRT Fanclub ไม่แน่ใจครับ ผมต้องดูที่ชั้นดิน เพราะดูจากโบราณวัตถุ บางทีก็เพิ่งยกเข้าไปวางบูชาในสมัยรัตนโกสินทร์ก็มีอยู่บ่อยๆ ไว้ถ้ามีโอกาส ผมจะลองดูรายงานชั้นดินนะครับ หรือถ้าใครทราบ ใครมีข้อมูล ก็ช่วยบอกด้วย

[@srtfanclub3724]

@@taspien ขอบพระคุณมากๆเลยครับอาจารย์ หรืออาจมีการย้ายมาในช่วงปลายอยุธยาไหมครับ

[@taspien]

เป็นไปได้ครับ เราตั้งข้อสงสัยได้ 2 ช่วง 1. สงสัยว่าเป็นสมัยต้นอยุธยา กล่าวคือ เราอ้างอิงกับพงศาวดารฯ ฉบับปลีกส่วนที่ว่า ในคราวที่เจ้าสามพระยายกทัพไปตีพิมายนั้น ที่เมืองพิมายก็มีชุมชนอาศัยอยู่แล้ว ดังนั้น ถ้าที่พิมายมีผู้คนอยู่ ที่พนมวันก็ควรต้องมีลุ้น 2. สงสัยว่าเป็นสมัยปลายอยุธยา กล่าวคือ เราอ้างอิงกับหลักฐานที่เมืองโคราช พบคูน้ำ กำแพงเมือง และวัดสมัยพระนารายณ์ + พงศาวดารฯก็กล่าวรับกัน ดังนั้น ถ้าโคราชมีผู้คนอยู่ ที่พนมวันก็ควรต้องมีลุ้น

[@srtfanclub3724]

@@taspien ขอบพระคุณมากๆครับอาจารย์ พนมวันนี่น่าจะเป็นขอบขัณฑสีมาเป็นชุมชนเป็นคนอยุธยาเลยไหมครับมีเจ้าเมืองนครราชสีมาเป็นเจ้าเมือง ที่สมัยปลายพระนารายณ์ ต้นพระเพทราชาที่พยายมราช สังข์หนีมาที่โคราชนี่จะประมาณที่ใดครับอาจารย์สูงเนิน หรือตัวเมืองโคราชเลยหรืออาจจะเป็นพิมาย

[@nuttapongkuntontong7290]

ปราสาทหินพิมายหันหน้าปราสาทไปทางวัดปรัมบานัน อินโดนีเซีย ทั้งสองแห่งอาจจะมีความเกี่ยวข้องกัน

[@taspien]

ครับ?

[@krachangbhanthumnawin356]

ขอความกรุณา ระมัดระวัง คำ " ฮินดู" ซึ่งเกิดหลัง "พราหมณ์" เป็นพันปี โปรดใช้ "พราหมณ์" เถิด ยุคขอม ฮินดู ยังไม่เกิดครับ ท่านสูงส่งในทุกๆด้าน ไม่ควรตายน้ำตื้น เลย

[@taspien]

สวัสดีครับ ฮินดู เกิดมาจากพราหมณ์ และถูกพัฒนาจนเป็นศาสนาที่มีระบบและระเบียบชัดเจนในช่วงสมัยคุปตะ พศว.9+ ต่อมาส่งต่อมายังอินเดียใต้ และบ้านเมืองอุษาคเนย์ครับ

[@framehotep]

รูปอัษฎางคประดิษฐ์ในปราสาทพิมาย อ.พิชญา สุ่มจินดาบอกว่า เป็นรูปของ ชัยวรมันที่ 6 ที่เคารพ กมรเตงคชตวิมายะ

[@taspien]

ขอบคุณครับคุณ Frame ส่วนตัว ผมไม่แน่ใจ เพราะในจารึกพิมาย 3 ไม่เอ่ยนามถึงพระเจ้าชัยวรมันที่ 6 เลย ดังนั้น จึงพูดลำบาก

[@parakornes]

ผมคิดว่าเป็นพุทธผสม ข้างในมีพระพุทธรูปแต่ด้านนอกเป็นศิลปะฮินดู

[@taspien]

ครับ

[@จิราวรรณชาวนา-ศ5ท]

ขอบคุณมากเลยค่ะอาจารย์น่าจะใช่อย่างอาจารย์ฉัตรตินสันนิฐานว่าเคยเป็นเทวาลัยของศาสนาฮินดูแต่ต่อมาน่าจะเปลี่ยนมานับถือศาสนาพุทธในตอนหลังนะคะตามความเห็นดิฉันว่าน่าจะเป็นไปได้นะคะ

[@taspien]

ขอบคุณครับคุณจิราวรรณ

[@googleok1084]

อาจารย์ตรงเสาโคปุระมีอักษรจารึกไว้อยู่หากคนสังเกตดีๆจะเห็น อักษรนี้จารึกว่ายังไงคับ

[@taspien]

สวัสดีครับคุณ Google ok จารึกที่กรอบประตู โคปุระด้านหน้าปราสาทฯ ก็คือจารึกปราสาทพิมาย 3 ที่ผมเล่าในคลิปนี้ครับ จารึกเล่าว่า ท่านศรีวีเรนฯ สร้างพระไตรโลกยวิชัย สร้างอาศรม ขุดสระน้ำ ถวายข้าพระฯ และอยู่ร่วมรัชสมัยพระเจ้าธรณินฯ ครับ

[@ฉันท์สระใหญ่-ศ2ว]

ก่อนจะะเป็น กรุงธนบุรี การนับถือศาสนาพุทธฯยังไม่มากเหมือนปัจจุบันครับ. พิธีกรรมต่างไปขึ้นอยู่กับพวก..นับถือพรามณ์มากกว่าครับ พรามณ์คือกลุ่มที่สร้างมหานครแห่งนี้ครับ?

[@taspien]

พราหมณ์ มีบทบาทมาก ในการสร้างปราสาทพิมาย ขอบคุณครับคุณ ฉันท์ สระใหญ่

[@PaengXayyasak]

tonemark(x`)❤

[@taspien]

ครับ

[@kaepatpatchy346]

เมืองเสมานี่เป็นพุทธแท้เลยใช่มั๊ยคะอาจารย์ น่าสนใจว่าสามารถส่งผ่านอิทธิพลมาถึงปราสาทหินพิมายจนเปลี่ยนศาสนสถานฮินดูให้กลายเป็นพุทธสถานได้

[@taspien]

สวัสดีครับคุณ Kaepat 1. โดยส่วนตัว ผมสงสัยว่า อาจสืบรากเหง้าพุทธมาจากศรีจนาศะ 2. เทียบกับแคว้นอื่นๆ ถือว่าที่โคราชแข้มแข็ง ที่สามารถสืบทอดพุทธมาได้ถึงช่วงปี พ.ศ.1650

[@natthapongthooltham532]

เสียดายเหลือเกินเสียดายจริงๆที่ไทยเสียเสียมราช,พระตะบอง,ศรีโสภนให้แก่ฝรั่งเศษเพื่อแรกกับจันทรบุรีตราดไม่งั้นเราคงได้ครอบครองนครวัตนครธมที่เมืองเสียมราชเป็นแน่แท้

[@taspien]

อืมม

[@Darkworld-vt1pm]

พระอาทิตย์ พุทธ เทพสามตา สักกะเทวะราชา พระโพธิ์สัตว์ อวโลกิเตศวรย์ พระศรีอารย์

[@taspien]

ครับ

[@somnuekphabfai977]

ทำไงได้หล่ะปัจจุบันมันก็ของไทย

[@taspien]

ครับ ที่จริง อารยธรรมขอม ถือเป็นมรดกของผู้คนหลายท้องถิ่น ทั้งกัมพูชา อีสาน และภาคกลาง แต่ปัจจุบันกลายเป็นดร่าม่าไป คือ แต่ละฝ่ายจะยืนยันว่า 1. เป็นของฉันคนเดียว 2. อีกฝ่ายนิสัยไม่ดี

[@เอกชัยคชสาร-ส3ฃ]

ถ้าอินดูกับมุสลิมเป็นหนังสือข้างหน้ากับข้างหลังที่มีคนแยกออกมาครับ #แค่สมมุติครับความดีถ้าอยู่รวมกันจะเป็นความโชคดี

[@taspien]

ครับ

[@Darkworld-vt1pm]

คือ สักกะ นาฏราชย์

[@taspien]

ครับ

[@chanchankrit2740]

ตอนสร้างเป็นฮินดูแน่นอน

[@มนตรีพรหมมา]

เป็นฮินดูก็ถูกแล้ว พุทธดัดแปลงทีหลัง จะงงกันไปทำไม

[@copcop5053]

พุทธและฮินดูไม่เคยแยกออกจากกัน โดยเฉพาะระบอบกษัตริย์โบราณ แม้แต่พระเจ้าพิมพิสาร แม้แต่จะเลื่อมใสพระพุทธศาสนาเพียงใด แต่พิธีกรรมในรั้วในวังต่างๆล้วนกระทำตามหลักการฮินดูทั้งนั้น

[@taspien]

ครับ

[@areeseedum5789]

น่าจะไปถามหลวงพ่อแดงที่วัดภูม่านฟ้านะครับ อย่าดูถูกนะท่านนักวิชาการ

[@xyty1953]

ทำข้างในเหมือนแค้นศาสนาพราหมณ์อะไรประมาณนั้น

[@taspien]

ครับ การแสดงความเหนือกว่าทำนองนี้ เป็นอะไรที่เกิดขึ้นในหลายท้องถิ่น ในช่วงเวลา พศว.15-18

[@พีทคณะยิ้มหวาม]

โคปุระด้านนอกคือวังข้างในคือวัดฮินดู

[@taspien]

สวัสดีครับคุณพีท ปกติวัง มักอยู่นอกศาสนสถาน เป็นอาคารเครื่องไม้ แบ่งเป็นส่วนพระที่นั่งกับส่วนพระมณเทียร+บรรทมครับ

[@somchokeyaiyoungya8154]

เหมือนว่าละโว้มีรากเหง้ามาจากทวารวดีที่พุทธเด่นแล้วมีการแผ่ฮินดูเข้ามา

[@taspien]

ครับ

[@จํานงค์นาเมืองรักษ์-ถ3ฝ]

สมัยพระพุทธเจ้าก็มีอยู่แล้วขอมไม่มีจริงสร้างประวัติศาสตร์ข่มกันพระพุทธเจ้าตรัสรู้ที่เมืองเสมาดูดีๆเอาเมืองสาเกษเป็นศูนย์กลางแล้วจะรู้ของจริงไทยหรืออินเดียสิ่งปลูกสร้างมันของกัปก่อน

[@taspien]

ครับ

[@da2442]

ดูประวัติอาจารย์ไพศาลแสนไชยเคยนิมิตรข้างบนบอกมาว่าอันปราสาทหินพิมายเป็นของคนไทยสร้างมาแต่โบร่ำโบราณผสมผสานกัน

[@taspien]

ครับ