Tarihsel-Nesnel Eylem Olarak Bilinç: Vygotsky Bilinç Kuramı - Siyaveş Azeri

Tarihsel-Nesnel Eylem Olarak Bilinç, Vygotskyçi Bilinç Kuramı: Zihinsel görüngüler ve bilinç, geleneksel felsefe ve psikolojinin bakışının tersine, gösterge düzenekleri ve dilde köklenip gelişir. Göstergesel düzenekler ve bunların başında dil insan etkileşim ve eyleşmesinin nesnel alanına ait olduklarından, bilincin nesnelliğin (dışarıdanlık) bir parçası olarak tasarlanabilir. Öte yandan gösterge bilinçlerin eyleşmesi ve etkileşmelerinin ürünüdür. Bu nedenle eylem göstergenin varlığını önceler. Eylem toplumsal bir görüngü olduğundan nesneldir (dışarıda cereyan eder). Eylem insan gereksinimlerinin ve arzularının toplumda toplumsal gereksinimler olarak üretimi ve yeniden üretimi biçiminde nesnelleştirilmesidir. İnsan bilinci dilsel eylem dolayımıyla ortak-bilme ve ortak-bilinç biçiminde ortaya çıkar. Ortak-bilme olarak bilinç kavramı öznelliği (özbilinç) bir koyut veya varsayım değil varlığı tanıtlanabilir bir süreç olarak vurgular. Böyle bakıldığında özbilinç ve benlik nesnel, dolayımlayan ve dolayımlanan ama aynı ölçüde öznel eylem olarak ortaya çıkar. Bu bakışta benlik (dirimsel duyu organlarının ve dolayımsız algı alanının sınırlamalarından) kurtulmuş bilinçtir. Bu anlamda zihnin nesnelliğin öznel imgesi olduğu söylenebilir.
Siyaveş Azeri
1995’te ODTÜ Felsefe Bölümü’nü bitirdi. 1999’da Dimitri Nikulin yönetiminde Mihail Bahtin ve öznellik sorunu konusundaki teziyle New School for Social Research’ten yüksek lisans derecesi aldı. 2007’de, David Raynor yönetiminde, “The Riddle of Subjectivity: The Humean Notion of the Self” (Öznellik Bilmecesi: Hume’un Benlik Kavramı) başlıklı tez çaşılmasıyla Kanada’da, University of Ottawa Felsefe Bölümü’nden doktora derecesi aldı. 2008-2010 yılları arasında University of Ottawa’da felsefe okutmanı olarak görev yaptı. Halen Koç Üniversitesi Felsefe Bölümü’nde yardımcı doçent olan Azeri, Filozofia ve Science and Society gibi çeşitli hakemli uluslararası dergilerde ve yurtdışında yayımlanan kitaplarda yazılar yayımladı ve bilimsel konferanslarda bildiriler sundu. Azeri, Bahtin’in Bir Eylem Felsefesine Doğru adlı yapıtı dahil Türkçe’ye çeşitli kitaplar ve makaleler de çevirdi.
.

[@chahuncoller]

kadın dinleyiciye yazık oldu. zekanın kararlılığını farketmiş. konuşmacının farketmemesi normal ama; o yönde bir yaklaşımı yok.