Hegel'le Felsefeye Yeniden Bakmak

Hegel en çok yanlış anlaşılan filozoflardan olmuştur. Hegel'deki mutlak kavramı Tanrı olarak anlaşılmıştır. Oysa Hegel akıl, bilinç, tarih gibi kavramların düşünce sürecinin haricinde, sürecin üstünde aşkınsal kavramlar olmadığını, süreçle birlikte var olan kavramlar olduğunu savunur. Hegel'e gelinceye kadar özne süreçten soyutlanarak ele alınmışken, Hegel özneyi ortaya çıkardığını iddia ettiği sürecin bizzat kendisini inceler. Ona göre özne ancak sürecin içinde var olabilen bir kavramdır. Hegel'de “mutlak” kavramı sürecin bütünü anlamına gelir. Mutlak olan sürecin kendisidir. Yani direkt varlığı değil varoluşu bir süreç olarak işaret eder. Hegel'e göre hakikat, süreçle birlikte hakikattir. Sonuç, süreçle birlikte sonuçtur. Süreç dışında bir hakikat yoktur. Bu açıdan Kant'ı eleştirir ve Kant'ın sürece dahil olmayan, sürecin dışında, sürecin üstünde aşkın bir özneden bahsettiğini söyler. Ve bunu “suya girmeden yüzme öğrenilmez” şeklinde dile getirir. Hegel'e göre özne sürecin içindeyken özne olmaktadır, yani eğer aklı, bilinci yüzmeyi öğrenme yetisine benzetirsek, özne bu yetileri ancak sürecin içinde kazanmaktadır ve süreçle birlikte insan dediğimiz anlam çıkmaktadır. Bu açıdan “tarih” insanlığı ortaya çıkaran sürecin kendisidir. İnsanı tarih var eder. Böyle baktığınızda Hegel'in aslında biyolojik evrime paralel bir kültürel (toplumsal) evrimden bahsettiği düşünülebilir.
.

[@PANDORAFELSEFE]

Hegel'in zor anlaşılmasının ve çok sevilmemesinin nedeni süreç felsefesi yapmasından dolayıdır. İnsan zihni süreçlerle göre değil, süreçler sonucunda ortaya çıkan nihai olgulara (varlıklara) göre düşünmeye alışkındır. İnsan zihnin sürecin kendisini hakikat olarak kavraması ancak felsefe eğitimi ile olabilir. Felsefe eğitimi almamış bir zihin hakikati ve özneyi varlıksal bir olgu gibi düşünme eğilimindedir. İnsan zihni bu şekilde çalışır ve düşünceyi bu şekilde üretir. İnsan bir bakıma varlığın tutsağıdır! Ve bu yüzdendir ki ruh, tanrı gibi kavramları birer varlık gibi algılar. Oysa Hegel ruhtan (tinden), tanrıdan bahsederken aslında akıp giden bir süreçten bahseder. Hegel’de “Tanrı” akıp giden tarihin güçlerini temsil eder, “ruh” ise bu akışın insan bedenindeki girdabıdır. Hegel aslında felsefi kavramlarında hiç bir zaman mistik varlıklara ve mistik bir varoluşa işaret etmemiştir. Maalesef Marx’ta Hegel’i yanlış anlamış ve Hegel’i düzelttiğini iddia eden Marx, 11. tezde felsefenin sonunun geldiğini, artık eylem zamanı olduğunu ilan ederek, insanlık tarihinin biricik kurtarıcısı komünizm fikrinin dogmalaşmasının önünü açmıştır. Eleştirel düşünceden ortaya çıkan Marksizm’in kendisi eleştirel düşünceye kapanmıştır. Felsefe bir işe yaramaz, boşuna zaman kaybı olan, burjuvanın beyin cimlastiği olarak görülüp, aynı dinlerde olduğu gibi ihanet belirtisi sayılmıştır. Böylece dogmalaşan komünizm fikri, Stalin gibi sapkın, cahil diktatörlerin elinde totaliter ideolojiye dönüşüp, milyonlarca insanın sosyalizm adına katledilmesine neden olmuştur. Bu yüzdendir ki artık alternatifi kalmayan kapitalizm bugün doludizgin ilerleyerek, “neoliberalizm” ismini verilen, artık insanların, hayvan çiftliklerinde hayvan üretilmesi gibi üretilmesini hedefleyen devlet ve özel sektör politikalarına dönüşmüştür. Alternatifin olmadığını fütursuzca haykıran kapitalizm, şımarık çocuklar gibi arsızca adalet, eşitlik, hak, hukuk kavramlarını görmezden, duymazdan gelmektedir. İnanç, milliyetçilik, ahlak kisvesi altında insanlığı sürekli çatışmalara sürüklemekte, rekabet ve verimli üretim adına insanları hiç olmadığı kadar yaşama yabancılaştırmakta ve sisteme gönüllü köleler yetiştirmektedir… .

[@j.p.sartre7499]

PANDORA - FELSEFE yazı gerçekten çok verimli Marksizm kendini bir din haline getirdi eleştiriden uzak bundan dolayı belkide kapitalizmin alternatifi yok