Paralel evrenler? / Prof. Dr. Emre Onur Kahya ile Bilim Ekstra

[@AlahattinUzun]

Bölümler bu kadar kısa olmasa keşke. Hoca da hem anlatmak istiyor hem de zamanın yetişmeyeceğini biliyor. Kısacık bir süreye evreni sıkıştırmaya çalışıyor. Aşırı basınç ve sıcaktan kendi içine çökecek, kara hoca olacak yahu!

[@umitdemir7362]

Bu hocayı seviyorum 👏🏻Beğeniyi bıraktım, eve varınca izlerim

[@BilgininGücüAdına]

Hocam ağzınıza sağlık, bir bilim insanı olarak bize bilimi doğru bir şekilde anlatıyorsunuz, bazı insanları gibi kendi alanınız olmayan her konuda boş yorum yapmıyorsunuz, çok teşekkürler

[@fatmaleylak4133]

Kıymetli bilim insanlarımızdan öğrenmek çok güzel süperrrr

[@atacan3077]

Tesekkürler önemli bilgiler için...

[@cetinsahin1089]

Emeğinize sağlık ❤

[@19AhirZaman19]

Ayrıca yukarıdaki Videoda 6:38 -- 8:16 dakikaları içinde bahsedilen o En Hassas "Kritik Enerji Yoğunluğu" (="Critical Density") Sayısal Değeri hakkında da Dr. Emre Onur Kahya ileriki Özel bir Bölümde bize bu En Önemli Konu hakkında daha da Detaylı Açıklamalar yapabilirse, Harika olur, inşaAllah. yine Ümitle bekliyor olacağız.

[@BB6022]

Tam tahmin ettiğim gibi.. hiç bir şey anlamadım, ama izledim yine de..

[@cosmos8734]

Tesekkurler...

[@adiledgu4505]

Emeği geçenlere ve hocama teşekkür ederim..

[@berkertaskiran]

Bilimde paralel evrenler kavramını konuşmamızın 1 numaralı nedeni olan Many Worlds yorumu ve Hugh Everett'in bir sonraki bölüme kalması üzdü. Bununla başlanması daha uygun olabilirdi. Zira multiverse, paralel evrenler kavramı tam olarak sayılmaz çünkü multiverse'te evrenler paralel değil. Çoklu evrenler ifadesine daha uygun. Evrenlerin kuralları bile alakasız olabilir. Çoğu evren boş olabilir vs. Ancak many worlds ile multiverse'ü birleştiren fikirler var. Bu arada Andre Linde'yi geçmişte dinledim, bu videoda biraz üstünkörü geçilmiş, kendisi şu anda konuştuğumuz haliyle inflation'ı yaratan isim denebilir. Bu fikri o buluyor ve sonra Alan Guth'u arıyor ve müjdeyi veriyor ve sonrasında birlikte geliştiriyorlar.

[@BT-schannel]

Çoklu evrenler ve Parelel evrenelerin farkı önemli bir fark bence de. Sonsuz sayıda çoklu evrenin olduğu bir yapıda Parelel evrenlerin doğal olarak var olması gerektiğini düşünüyorum. Ama sonsuz Parelel evrenlerin çoklu evrenleri zorunlu kilacagina emin degilim. Ama teorik fiziğin zorunlu olarak "diğer evrenler" konusunda ilerlemek zorunda kalacağını ve konunun şimdi anladığımızdan çok daha farklı yerlere varacagina inanıyorum

[@berkertaskiran]

@@BT-schannel Multiverse'teki even sayısı many worlds'ten daha fazla. Many worlds'de sadece bildiğimiz evrenin fizik kuralları var. Ama multiverse de inflation'ın bir sonucu olması yanı sıra (bunu daha makul bir sayıya indiren çözümler de var) antropik ilke konusunda çözüm sunuyor. Evrenin ince ayarlanmış gibi duran özelliklerine açıklama yapıyor. Nasıl oluyor da biz hayata bu kadar uygun bir evrendeyiz sorusunu cevaplıyor. Açıkçası ikisi de yanlış olabilir ama many worlds bana göre daha fazla temele dayanıyor. Bu videodan sonra gittim bir doz Sean Carroll izledim kendime geldim. 😂

[@orhankayacik]

teşekkürler

[@Gzins]

Teşekkürler.

[@ahmetakgul360]

Çift yarık deneyine rakip gelmiş gibi anladım. Aynı yemeği hazırlama olayı.

[@19AhirZaman19]

Tebrikler, hepimiz için çok faydalı ve önemli Harika Bilim Sohbetleri bunlar. O halde, Nobel Ödüllü Fizikçi Roger Penrose tarafından ortaya konulan Evrenimizin en başındaki o En Hassas Entropi Değeri (="10 üzeri 10 üzeri 123") hakkında da Dr. Emre Onur Kahya bize böyle Detaylı Açıklamalar yapabilirse, Harika olur.

[@abdullahorucov5540]

Solvay konfransı belgeseli gelsin ❤❤

[@cakmakmuhammet16]

Teşekkür

[@BT-schannel]

Bu konunun çok önemli olduğunu düşünüyorum. Bu konularda dusunmeyi de fizik açısından çok faydalı buluyorum. Benim kişisel görüşüm her birimizi birak partikül dedigimiz her ne ise bunlarin ikisi dahi ayni evrende degil. Ama tabi goruslerimi gelistirmek için vektör vektör uzaylari vs konularinda onlarca firin ekmek yemem gerekli hocamızın tavsiye edeceği kaynak varsa bu konularda cok memnun olurum 😊

[@perihanaygenyldz7432]

Sevgili reji, videoyu hızlandırmayın lütfen. Aramızda sözelciler de var. Hazmetmek için aralara ihtiyaç oluyor.

[@turtusa]

Takyon hakkında da bir program bekliyoruz

[@adnanylmaz6584]

11:34 Bildiğim bir karadelik var ve enflasyondan dolayı ivmelenerek genişliyor her geçen gün. Adını yazamıyorum ama herkesin malumu.

[@aexexer627]

🤣🤣🤣🤣

[@İsmailcelik16]

Hocam dalga mekaniği, matris mekaniği, birleşim mekaniği üzerine bir video gelir mi 😊

[@meteertugrul]

Soruları soran arkadaşım, lütfen Türkçe sözcükler kullanalım. İkincisi soruların soruluş biçimi yanlış. Ön okuma yapabilirsiniz ya da Fatih Altaylı'nın bilim videolarını izleyip soru sorma tekniğinizi geliştirebilirsiniz.

[@aliefendi-gm3lf]

oktay sinanoğlu bilimsem yönü ve çalışmalarıyla ilgili video bekleriz yeniii

[@gulermehmet4716]

🎉🎉🎉

[@typhoon420]

👏👏👏...

[@Hilal.tr.]

Çift yarık deneyi paralel evrenleri doğrulamaz mı. O nasıl açıklanıyor

[@tekin491]

Vakum enerjisi; tüm kuantum alanların en düşük enerji seviyedeki enerjilerinin toplamı mıdır?

[@aexexer627]

vakum yokluk demektir gibi geldi bana...

[@tekin491]

@@aexexer627 yokluk veya asıl kastettiğin hiçlik sözlükte kelime olarak var olup gerçekte yok.

[@aexexer627]

@@tekin491 cevap yazıyorum kayboluyor...keyfe göre sanırım

[@HavvaDaggul-zr7ji]

👍👌👏

[@PHYSICSSCIENCE-yy6zd]

Selam . Lütfen hocam Fiziğin bilinemeyen problemleri ile ilgili konuşur

[@MY-km8vf]

Evt evet en güzel şeyler bilinmeyenler

[@HüseyinKarayel-g1i]

❤

[@sdal4926]

Bu programda yerine oturmayan seyler var. Hocamiz bilgili ve cok seyi anlatabilir goruluyor ama program yeterince akici degil. ayrica programi sunan arkadas konu ile ilgili yeterli hazirlik yapmali. sorudugu sorular ile hocaya yol acmali. Hic grafik goruntu vb seylerin gosterilmemesi tamamen yanlis. O zaman podcast yapin. Neden video cekiyorsunuz. Hocanin konusmasini dinliyoruz sadece. Ses yeterli goruntuye gerek yok o zaman. Potansiyeli buyuk ama yeterince kullanilamayan bir program su anda.

[@alpaslansahin2789]

Yorumlara ayet sure vs yazan varmı diye bakmaya geldim

[@aexexer627]

🤣🤣🤣🤣🤣🤣 et fiyatları artınca ayet enflasyonu artar demiş bir filozof...Dr.Zarkoff

[@alpaslansahin2789]

@@aexexer627 😂😂👌

[@HarunUygur-ez1om]

Paralel evren kozmik enflasyonu nasıl tanımlar bunun mümkün olabilmesi için paralelde var olan evrenlerin çekim güçleri daha fazla ve daha yoğun kütleye sahip olmak zorundadır ve nihayetinde birbirleriyle buluşmak zorundalar daha çıkmazı ise ivmenin gerçekleşmesi için ivmeden önceki noktadan daha yakın olmalı ki ivme gerçekleşsin diğer türlü içe çökerdi yani patlamadan sonra geçen zaman ile ivmenin başladığı zamandan daha yakın bir uzaklıkta olmak zorunda paralel evren

[@aexexer627]

boş teori...her yapı kendine mahsustur...birbirinin aynısı olması gerekliliğinin sebebi tam olarak ortaya koyulabilmiş değil.. zaten bu konu kanıtlanabilirliği en az ..hatta imkansız olan bir konu..anca matematik ile doğru varsayılabilir..bu da olası yalan veya palavraya araç olması da olabilir...bundan bile emin olamayız...lakin buna rağmen fikir yürütüp model yaratmak da durumundayız...her olası model aynı anda geçerliliğini koruyabilir de...

[@HarunUygur-ez1om]

@@aexexer627 aslında paralel evrenler karanlık madde ve karanlık enerjiden daha mantıklı ve daha yakın gökteki varlıklar birbiriyle ve diğer uzak göklerle farklı ve uyumlu bir yapısı var karanlık enerji ve karanlık madde bu uyumu ve yapıyı tam anlamıyla anlatamıyor paralel evrenler daha mantıklı ve tutarlı

[@aexexer627]

@@HarunUygur-ez1om karanlık enerji =( bulursak adını ve rengini değiştireceğimiz şey )...maddelerin uyumlu olması gerekmiyor ..onun için devinim içindeler..uyum mu..? uyumsuzluk mu..? belki iki seçenek de mevcut..

[@tekin491]

20:05 10'500 evrenden biri

[@jimdavis139]

Kur'an-ı Kerim Evrenin genişlediğini Edwin Hubble'dan önce söylemişti ayrıca Big bang teorisi çıkmadan önce Kur'an-ı Kerim zaten anlatmıştı.

[@hz.corona]

bu yalanlari size nasil yediriyorlar hayret icindeyim, muhammed bir gezegende yasadiginin bile farkinda degil ne evreni ne genislemesi komik adamlarsiniz, ayetleri ege buke sizin yutacaginiz hale getiriyorlar.

[@İsmailcelik16]

Yapma be 🙂

[@aexexer627]

@@hz.corona kuran'ın network bağlantısı var...habire güncelleniyor...her bir şeyi de yazmış içine...anca bilim kanıtladığında ortaya çıkıyor...eminim ilk yazıldığında yazarın imla hatalarını editleyen de allahtı... okuma yazması yok ama zeka maşallahmış...kesin olan tek şey hayal gücü ve niyeti ..tıpkı taşıdığı kılıç gibi...kafa kesip allahtan haber getirdim diyen başkası da yok sanırım... 🙄🙄🤔🤔

[@aexexer627]

eee.......sırada ne varmış..? başka ne diyor bu konuda..? nedense 1 müslüman görmedim bu konuda bilgi getiren...buluş yapan...allah kitabı gönderirken bir de profesör de yollasaymış... okuma yazması olmayan birine bu emanet edilir mi..? okulda ödevleri hademeden mi alıyoruz...?

[@jimdavis139]

@@aexexer627 Müslümanların sayesinde Avrupa Matematik öğrenip bilimde ilerledi, şuan Avrupa bilimde ileri ise bunu Müslümanlara borçlu

[@aexexer627]

ya bildiğimiz fizik relativ ise..? matematik 100% doğruyu anca kesin bakış açılarının karşılığında faydalı olur...örneğin ışık hızının üstünde zamanın geriye akması gerekirdi...lakin zaman diye birşey yoktur... sadece referans noktalarının birbirine olan konum tarifi vardır... paralel evrenler tabi ki var olmalıdır...tekillik olma olasılığı kadar çoğulluk olasılığı var olmalı...düşünüldüğü gibi aynı model de olmayabilir..farklı faz , döngü kurallarda bile olması mümkün...önce quantum fiziğini tam anlamak , tarif etmek gerek... neyse ....fazlasını söylemek için kendi hipotezimi ,( belki teoriye yakın ) açmam gerek...

[@hakankurnaz5814]

Zaman diye bir şey yoktur diyorsun . Tanımını yaptığın şeye zaten zaman deniyor kardeşim. Birazcık çorba etmişsin 😂

[@aexexer627]

@@hakankurnaz5814 kastettiğim o değil...herşeyin bir adı var bu o anlamda değilin karşılığı..isim aynı , kavram farklı..teşekkürler yorumumu incelediğin ve cevap yazdığın için...

[@hakankurnaz5814]

@@aexexer627 anladım. Haklısın o şekilde doğru tabiki.👍

[@aexexer627]

@@hakankurnaz5814 👍👍👍👍👍👍🙏🙏

[@berkertaskiran]

Öncelikle gerçek fizikle ilgili bilgi edinmeyle başlaman gerekiyor. Sorgulaman güzel ama sorduğun ya da ifade ettiğin şeylerin önemli bir kısmının zaten cevabı var. Onun öncesinde de kendini düzgün ifade etmeyi öğrenmen gerekiyor. Her cümleyi ... ile yazarak ya da hiçbir dil kuralına uymayarak teori değil hipotez dahi ortaya atamazsın. En başta matematik ile fizik ayrımını yapmak gerekiyor. Matematik bir dildir ve gerçek, bildiğimiz evrende olmayan şeyleri de ifade edebilir ve eder. Matematiksel olarak bir teori ortaya atıp bunu belli delillerle savunabilirsin. Bu noktada fiziğe geçmiş olursun. Fizik noktasında da teorin, ya da hipotez diyelim, çünkü bir fikrin teori olması için zaten belli delillere ihtiyacı var, deneylerle ispatlanmalı ya da yanlışlanmalıdır. Ortaya attığın fikir başta yanlışlanabilir olmalıdır yoksa fikrin bilimsel olmaz, bilimsellik = yanlışlanabilirlik. Deneyler sonucu fikrin destekleniyorsa yanlışlanana kadar fikrin geçerli olabilir, ta ki daha iyi bir alternatif ortaya çıkana ve o daha güçlü delillerle desteklenene kadar. Fizikte durum her zaman böyledir ve ötesi yoktur. Fizikte tüm teoriler yanlışlanabilirdir. Fizikte kanun yoktur. Matematikte kanun vardır. Çünkü fizik mutlak değildir. Tüm fizik kurallarını dahi bulduğunu sansan bir bakarsın simülasyonda yaşadığımız ortaya çıkar, her şeyin yanlış olduğunu öğrenirsin. Ondan sonra da spesifik fikirlerine ya da karalamalarına gelirsek, evrende, evren kanunlarının, evrenin her yerinde aynı olmayabileceği veya zamanla değişebileceği fikri zaten var ama bunu destekleyen herhangi bir şey yok. Yakın zamanda karanlık enerjinin zamanla değişebileceğine dair bir çalışma çıktı ama bu ikisi çok da aynı şey değil çünkü karanlık enerjinin sabit olması Einstein'ın yanlış bir fikrinden esinlenilerek sürdürülen bir varsayım. Işık hızının üstü diye bir şey yok. Işık hızı var. Ve kütleli hiçbir şey ışık hızına ulaşamaz. Işık hızının üstünde zaman geriye akar mıydı, evet, genel göreliliğe göre bunu diyebiliriz ama genel görelilik de bir matematiksel framework gibi bir şey bu bağlamda. Yani onun ne dediğinin değil, gerçekte olanın önemi var. Görelilik kapalı zaman eğrilerini ya da solucan deliklerini de teoride mümkün kılıyor ama genel görelilikte bunun için negatif enerjiye ihtiyacın var, bu da fiziksel bir imkansızlık. Tekillik ifadesi de yine genel göreliliğin çöktüğü bir durumun ifadesi aslında. Tekillik = genel görelilik bu noktada çöküyor. Daha iyi bir teori olsaydı kara delikleri tekillik olarak adlandırmazdık. Zamanın olmadığı "bulk evren" teorileri var, ya da hipotezleri. Ancak zaman, bana göre ve çoğu fizikçiye göre temel (fundemental) olmasa, ve ortaya çıkan (emergent) olsa da, zamanın olmadığı fikirler pek ayağı yere basan fikirler değil. Zaman, entropi ve zamanın oku kavramlarıyla evrende oldukça sağlam bir yere sahip. Ancak mesela, önce uzayın, sonra zamanın oluştuğu gibi fikirler var. Yanlış hatırlamıyorsam Hawking'in ölmeden önce son çalıştığı "No-Boundary Proposal" bunlardan biri. Son olarak bazı şeyleri daha basitte anlamak gerekiyor. Çünkü bildiğimiz her şey 4 temel kuvvetten ortaya çıkıyor ve bu kuvvetlerin de temelinde kuantum mekaniği var. Bu videoda bahsi geçen "Many Worlds Interpretation" da QM'in saf hali. Ancak kimse paralel evrenler olsun diye bir çaba içerisinde değil. Tıpkı multiverse arayışında olmayışımız gibi ve bunun inflation (şişme) sonucu olması gibi. Ama tüm bunlar ya da bazıları gerçeği yanlış yorumlayışımız ya da eksik yorumlayışımızın sonuçları olabilir. Ortada gözlemler var ama her şeyi sonsuz detayda gözlemleyemediğimiz için sadece elimizdeki kısıtlı veriye bir şeyleri uydurmaya çalışıyoruz ve bunda elbette insan oluşumuzdan kaynaklı önyargılar (bias) da olacak. Arzulayabileceğimiz tek şey gitgide daha az yanlış olmak olacak. Çünkü bilim/fizik hep yanlışları azaltmak üzerinedir ve bu bazen de doğru olmasını istediğimiz şeyleri yanlışlayarak olur.

[@serhatdeligoz2514]

Hocam, seni cok seviyorum ama konu inanilmaz sapmis. Bir de surekli islak gorunuyorsun ya yanlis gomlek secimi ya yanlis sac stili :)

[@foreversmyrnian]

Prof. Dr. Emre Onur Kahya

[@volkannazllar4108]

Üstat kusura bakmayın ama fizik öğrencilerine yani temel fiziği tamamen kavramış insanlara anlatır gibi anlatıyorsunuz, popüler bilimle ilgilenen insanlara daha çok grafik, daha çok çizmi ve daha çok anaoloji kullanarak anlatmanız önemli. Ha böyle de anlatabilirsiniz sizin tercihiniz ama hakemli dergide yayınlanacak makaleye dönüşür iş, geniş kitleye ulaşmanız mümkün değil, şayet böyle bir talebiniz varsa, selamlarımla.

[@kaptan92.]

Yani biz simdi 21 dk boyunca varsayim mi dinledik

[@FDDLR]

İkinci yorum

[@taxgun1991]

Evren düzse dünyada düzdür 😂

[@selvaben8804]

ilk yorum

[@hz.corona]

ilk yoruma ilk yorum

[@helbistan]

Paralel evren var mı? Yok! Tesekkür ederim.

[@emre42960]

20 dakikadan çıkarttığın şey bu mu?

[@helbistan]

@@emre42960 21 dakikadan

[@emre42960]

@@helbistan bir de bunu çıkarttın sadece. videoyu izlemeden de çıkartabilirsin bunu.

[@helbistan]

@@emre42960 doğru ,ama ben izleyerek çıkartmayı tercih ettim

[@emre42960]

@@helbistan o zaman çok az şey çıkartmışsın

[@ahmeteminserdaroglu6699]

Bi bok anlamadm

[@vacationandtaste]

Hoca akademisyenlere anlatmıyosun daha basit anlatmaya çalış

[@dr.ozitron2095]

Allah yarattı diye de bir teori var.

[@hz.corona]

bilimsel olarak o teori degil uydurma yada masal, bir iddianin teori olaabilmesi icin bilimsel bilgi, calisma ve bulgulara dayanmasi gerekir.

[@dr.ozitron2095]

@@hz.corona Teori kelimesinin etimolojik kökenine indirme beni :)

[@sermetuns1485]

Sen yukarıdaki adamın anlattığı masallara inan​@@hz.corona

[@exob0b]

​@@dr.ozitron2095 teori=kan itlanmamis saniyon 2024 bitecek komedisiniz 😂

[@dr.ozitron2095]

@@exob0b son gülen iyi güler yalnız :P

[@serhattepekaya5093]

Emeği geçenlere ve hocama teşekkür ederim.