PET-BT NEDİR? PET-CT NEDEN ÇEKİLİR? POZİTRON EMİSYON TOMOGRAFİSİ NE İŞE YARAR?

pet ve bt nin birleşmesi ile oluşur. pet pozitron emisyon tomografisinin bt ise ise bilgisayarlı tomografinin kısaltmasıdır. pet in ne olduğunu açıklamadan önce bilgisayarlı tomografinin bildiğimiz tomografi ile aynı olduğunu akciğer tomografisi veya beyin tomografisi dendiğinde ki tetkik ile aynı olduğunu söylemek istiyorum. pet bt nin diğer tetkiklerden farkı pet kısmı.pet teki p harfi pozitron yani pozitif elektron demek emisyon ise radyasyon yayılımı anlamına geliyor. yani pozitron emisyonunda radyoaktif parçacıkların yayılımı var. tomografi de bildiğimiz tomografi ancak bu kez bir organın görüntüsünü algılamak için değil radyoaktif maddenin radyasyon yayımını algılamak için.
bunun için F-18 ile işaretlenerek radyoaktif hale getirilen, glikoz benzeri yani vücudumuzun doğal besin kaynağı olan şekere benzeyen flurodeoksiglikoz kullanılır. flurodeoksiglikoz a kısaca FDG denir. mesela pet bt raporlarında fdg tutulumu tespit edilmemiştir gibi ifadeler bu maddeyi kastediyor.
suv ve suv max ne alanlama geliyor bundan bahsedelim. suv standart uptake value yani standart alım değeri demek. bu pet tetkikinde ölçülen alandaki bir pikselin fdg denilen maddeyi ne kadar aldığını ölçmeye yarar. suv max ise bir alanda ölçülen en yüksek suv değeri anlamına geliyor. mesela bir kanser alanını düşünün veya bir lenf bezini bu görüntüde bir piksel değilde onlarca belki yüzlerce piksel bulunur. istenilen alanın ne kadar çok çalıştığını suv max ile ifade ediyoruz. genellikle bu değer için sınır 2,5 dur. ancak kesin bir değer yok. yani suv max 2.5 üzerinde ise burası kanserdir altı ise kanser değildir demek doğru değil. buna birazdan tekrar geleceğim. ama bir alanın ne kadar suv max ı yüksekse o kadar fazla çalışıyor demektir. burası oldukça önemli çünkü fazla çalışmak her zaman kanser demek değil.
akciğer nodüllerinin veya lekelerinin kanser olup olmadığının ayırt edilmesi, akciğer kanserlerinin evrelemesi, tedavi sonrası kanserin tekrar değerlendirilmesi gibi durumlarda kullanılır
özellikle metastaz dinelen ve kanserlerin başladığı organın dışına çıkıp farklı organlara yayılmasını değerlendirmeyi sağlar. pet bt özellikle akciğerin çok sık yayıldığı beyin hariç karsi akciğere, akciğerler arasi lenf bezlerine, kemik, bobrek ustu bezi ve karaciğere olan metastazlari göstermede oldukça üstündür
pet bt nin hem kanser ayrımını yapabilmesi hemde vücudun başka yerlerinde olan metastatik kanser alanları tespit etmesi bize kanserin evrelemesinide sağlar. pet bt ile yapılan kanser evrelemesi ile yapılacak tedavi belirlenir
özellikle beyin normal şartlarda da en fazla şeker kullanan organların başında geldiği için pette fdg yi yüksek oranda tutar bu nedenle beyin tümörlerinin tanısında veya beyine yayılan kanser metastazlarında pet bt kullanılamaz. benzer şekilde özellikle akciğerde sarkoidoz isimli hastalıkta, tüberkülozda yani veremde;hastalığın olduğu alanlarda yüksek oranda tutulum olabilir ve kanser ile karıştırılmasına sebep olabilir.
pet bt nin diğer dezavantaji ise küçük yapıların değerlendirilmesinde yetersiz olması. akciğer dokusu için 8 mm, akciğerler arasında bulunan lenf bezleri için 1 cm den küçük yapılarda pet bt nin etkisi çok düşmektedir.
pet bt ayrıca az çalışan kanserlerin tanısında yeterli sonuç vermeyebilir. özellikle in-sutu adenokarsinom denilen bir çeşit akciğer kanseri tipinde, nöroendokrin-karsinoid tümör tiplerinde pet bt de düşük tutulum izlenebilir ve kanser olmalarına rağmen kanser değilmiş gibi görünebilirler.
pet bt nin diğer bir dezavantajı ise radyasyon dozudur.
hastanın işlem döneminde dikkat etmesi gereken bazı şeyler vardır.
pet bt işleminde kullanılan fdg maddesi bir çeşit şeker olduğu için kandaki şeker düzeyinden etkilenir ve testin yanlış sonuç vermesine sebep olabilir. bu nedenle hastaların 1 gün önceden şekerli yani karbonhidratlı besinlerden fakir beslenmesi istenir. ayrıca işlemden önce en az 6-12 saat açlık gerekiyor. yine kan şekerinin kanda 200 mg/dl den az olması istenir. 200 ün üzerindeki kan şekeri seviyelerinde testin yanlış çıkma ihtimali arttığı için test ertelenebilir. bu duruma özellikle şeker hastalığı olanlarda dikkat etmek ve işlem öncesi sık kontrollerle kan şekerinin 200 ün altında olduğundan emin olmak gerekir. bu nedenle hastaların işlem öncesi ve işlem sırasında olabildiğince hareket etmeden durmaları istenir. yürüme efor gibi hareketleri yapmaları istenmez. yine sakin olmalarını işlem öncesi heyecan anksiyete gibi duygulara girmemeleri istenir eğer böyle bir durum varsa hastalara sakinleştirici ilaçların verilmesi gerekebilir. yine benzer şekilde soğuk havalarda özellikle kahverengi yağ dokuda şeker kullanımı ile ısı artışı oluşturulmaya çalışıldığı için ortamın sıcak olması gerekmektedir. eğer hasta soğukta bekledi ise veya soğuktan geldi ise hastanın ısınması sonrasında işleme başlanması genellikle tercih edilir.
işlem sonrası pet bt çekilen kişilerin banyo yapması istenir. pet çekilen kişilerin özellikle gebe kadınlardan ve çocuklardan uzak durması gereklidir.

[@Xxxxxxx-so4wp]

Hocam teşekkür ederim verdiğiniz bilgiler için PED BT sadece kanser tanısı için mi çekilir genel bi sıkıntı için net görüntü amaçlı uygunmudur teşekkür ederim 👑

[@barankaya78]

hocam şeker hastalığı olan ve tedavisi için ilaç kullanan bir hastaya florodeoksiglikoz verilip mi pet filmi çekilir? veya şeker hastalığı olan birinin pet filmi çekilir mi? pet filminin çekileceği hafta hiç şeker kullanmasa bir faydası olur mu? lütfen cevaplayın