พันแสงรุ้ง ตอน ไทเขิน เชียงตุง-เชียงใหม่

ไทเขิน มีถิ่นกำเนิดที่เมืองเชียงตุง ประเทศพม่า ไทเขินในประเทศไทยอาศัยอยู่ในหลายพื้นที่โดยเฉพาะภาคเหนือ ชาวไทเขินมีภาษา การแต่งกาย บ้านเรือน และความเชื่อเป็นเอกลักษณ์ของตน เชียงตุง เชียงใหม่ และล้านนามีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกัน เมืองเชียงตุงมาอายุประมาณ 800 ปี เดิมเป็นพื้นที่คนลั๊วะ ต่อมาคนไทเข้าครอบครองเรียกว่า ไทขืนหรือไทเขิน มีที่มาจากแม่น้ำขืน ที่ไหลขึ้นทิศเหนือ ผู้คนแถบนั้นจึงเรียกตนเองว่า ไทขืนนั่นเอง เมืองเชียงตุงมักตกอยู่ภายใต้อิทธิพลของเมืองอื่นเป็นระยะ แม้แต่ช่วงพระเจ้ากาวิละเมืองเชียงใหม่ที่ก็ทำศึกกับเมืองเชียงตุงและกว้านต้อนไทเขินจำนวนมากมาเชียงใหม่ และในยุคสงครามโลกครั้งที่ 2 รัฐบาลไทยยึดเชียงตุงอยู่ 3 ปีใช้ข้ออ้างทางประวัติศาสตร์และชาติพันธ์ประกาศว่าเชียงตุงเป็นเมืองหนึ่งของไทย แต่หลังสงครามโลกอังกฤษให้เอกราชแก่พม่า เชียงตุงถูกรวมกับพม่าภายใต้สนธิสัญญาปางหลวงที่ให้ชนกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆเป็นรัฐอิสระ แต่ข้อตกลงดังกล่าวถูกรัฐบาลทหารพม่ายกเลิกกลายเป็นจ้อขัดแย้งจนถึงทุกวันนี้ เชียงตุงมีระบบเจ้าฟ้าถูกรัฐบาลทหารพม่ายกเลิก หอคำสัญลักษณ์ของเจ้าฟ้าถูกทำลาย เหลือเพียงตำหนักของพระญาติที่เหลือเป็นร่องรอย ทุกวันนี้มีกู่อัฐิเจ้าฟ้าเมืองเชียงตุงปรากฏอยู่ที่เมืองเชียงตุง เครือญาติเจ้าฟ้ากระจัดกระจายไปยังเมืองต่างๆรวมทั้งเองไทย
ดูรายการอื่นได้ที่ tv.trf.or.th

[@pattysmartchoice7462]

เราก็เป็นลูกหลานเขิน บ้านป่าป้องดอยสะเก็ด เชียงใหม่ เราภูมิใจในชาติพันธุ์ของเรามาก ขอบคุณรายการดีๆ พันแสงรุ้งมากๆ

[@samnaolohitdee9830]

หม่อนเราทั้งสองคนชายหญิงมาจากเชียงตุง (ฝั่งแม่) มาตั้งรกรากอยู่ที่ทุ่งเสี้ยว สันป่าตอง หม่อนผู้ชายเป็นนักวาดภาพอยู่ที่คุ้มวัง (วาดภาพฝาผนังให้กับวัดท่าจำปี มากับเจ้าแก้วนวรัฐ ผู้ครองนครเชียงใหม่) หม่อนผู้หญิงเป็นนางรำ ทันเห็นอยู่ได้12ปีก้จากไป ตอนนั้นอายุ106ปี ปี 2544 เราเป็นรุ่นที่4 ที่ยังสืบต่อวัฒนธรรมที่ยังคงเหลืออยู่คือ มีคุ้มนางรำมาจากบรรพบุรุษ และข้าวของเครื่องใช้ยังคงมี บ้านที่เป็นเอกลักษณ์อยู่ .... ส่วนฝั่งทางพ่อของเราเป็นคนอยุธยาแต่บรรพบุรุษมาจากจีนไหหล่ำทั้งสองฝั่ง เราเป็นรุ่นที่4 ยังคงวัฒนธรรมอยู่เช่นกันค่ะ อาจมีเปลี่ยนแปลงบ้างค่ะ ขอบคุณรายการพันแสงรุ้งมากๆค่ะ 🙏🏻😊

[@aruneevanteeffelen6372]

สนใจอยากจะรู้ ความเป็นมา ของคนไทยเขินว่า เป็นมายังไงถึงได้ มีคนไทยเขิน อยู่ ที่ บ้านทุ่งเสี้ยวบ้านดงก๋ำ และบ้านต้นกอกต้นแขนน้อยแสนหลวง ทั้งที่ตัวเราเองก็เป็นเขินเหมือนกัน ทุกวันนี้เวลาโทรคุยหาญาติรุ่นราวคราวเดียวกันก็จะคุยภาษาเขิน กันอยู่ ช่วยตอบให้หายข้องใจด้วยจ้า

[@thawatchomchaimt.9077]

ใช้คำว่าไทขืนจะถูกต้องกว่าไทเขิน

[@user-kf5sm5wo1f]

ผมอีกคนหนึ่งครับที่เป็นลูกไตยเขืน

[@user-gv6yt3zl2i]

สุดยอดประวัติศาสตร์

[@user-rj8dq2cz1t]

มีโอกาสจะไปเชียงตุง ครับ

[@user-qq7hy5ix4f]

ผมลูกหลาน ไตขืน เจียงฮายคับ

[@user-yf3bg4dt6x]

ผมก็ไทยเขินครับรักเลย

[@pattysmartchoice7462]

พี่ก็คนไทยเขิน พึ่งไปตามรอยบรรพชนที่เขียงตุงมาเมื่อต้นเดือนนี้เอง ขอบคุณรายการพันแสงรุ้งที่ให้ข้อมูลอันมีประโยชน์คะ

[@aruneevanteeffelen6372]

อยากจะตามรอยบรรพชนไปที่เมืองเชียงตุงแนะนำด้วยค่ะว่าควรจะไปยังไง ถ้าได้ไปแล้ว คิดว่าเราคงสื่อสารกันเข้าใจด้วยภาษาเขิน

[@jidapaheangyotha2567]

เสียดายจริงๆคนตระกูลไตหรือไทเราทั้งหมดรวมตัวกันเป็นประเทศไม่ได้ ถ้ารวมกันได้ไทยคงจะใหญ่มากๆเลย

[@tanapatpeemanee1230]

คิดเหมือนกันเลย.... ยื่งใหญ่...ระดับกึ่งมหาอำนาจแน่นอน

[@tkskraisorn7367]

บ้านจ่อแล อำเภอแม่แต๋งก่อเป๋นไทเขินครับ ผมคนก่อเป๋นไทเขิน

[@taveedake]

ดูเชียงตุง ตามอันแน่ออนทัวร์ ของเก่า ประเพณีวัฒนธรรมยังสวยงาม ผู้คนอัธยาสัยใจดีเป็นมิตรยังมีอีกมาก

[@user-kf1se8px5r]

กินดี มีส

[@poomin4336]

อิสลามมาไม่ได้แน่นอนเมืองเชียงตุงน่ะ เพราะเชียงตุงเขานับถือพุทธอย่างมั่นคงครับ

[@user-eg1dj8po3q]

​@@poomin4336อย่าให้มันมาเลย อยู่ที่ไหนวุ่นที่นั่น😅😅😅😅😅

[@rinrinrin5200]

ขึนมีหนาแน่น ที่เชียงตุง และเมืองรอบๆ เช่น เมืองยู้ ม.หลวย เมือง แพรก ม. เลน ม.โก ม.โต๋น ม.สาด ม.แจ๋ม ม.ยอง ม.ยาง เชียงลับ ฯลฯ ภาษาไตขึน มีคำพม่าปน ในขณะที่ลื้อ ลุ่มน้ำโขง-12ปันนามีภาษา จีน ฮ่อ ปน แต่คน ล้านนา ขึ้นและลื้อ พูดเข้าใจกันได้เร็วมาก 25 เมย.2561

[@user-el4gn7my2j]

อัตลักษณ์ที่หายไปเห็นได้ชัดๆคือ เคียนหัวไม่เป็นแล้ว

[@wattanaccpp3330]

ผมไทเขิน ป่าลานทุ่งต้อมสันป่าตองครับ

[@kamonprasert544]

Panuwat ccpp นี่ไขหา 555 คนบ้านเดียวกันลุนิ

[@nanmaet4903]

ชอบดูรายการนี้ครับ

[@thawatchomchaimt.9077]

ผมก็เชื้อสายไทขึน

[@nutketraccoon9116]

คำว่า "ขืน"คือคำที่ถูกต้องตามประวัติศาสตร์แน่นอน เพราะเมืองนี้มีแม่น้ำสายหนึ่งที่ไหลผิดแผกไปจากแม่น้ำสายอื่นคือ ไหลจากใต้ขึ้นไปทางเหนือ ถือว่าเป็นการ"ขัดขืน"ธรรมชาติ ดังนั้นเมืองที่ตั้งอยู่ที่แม่น้ำนี้จึงเรียกว่าเมือง ขืน คนที่อยู่นี่ก็เรียกว่า คนขืน ไตขืน ว่าดังอั้นฯแต่ไม่รู้ว่าเพราะเหตุใด ภาษาไท(สยาม)กลับเรียกผิดเพี้ยนไปจากเดิม จากที่จะเป็น ขืน กลายเป็น เขิน แทน

[@user-kp8pz8rq7h]

Ok ชัดเจน ครับ ผม ต่อไปจะเอิ้น ... จะเรียกไทขืนนะครับ 😚😁😁😁😁😁

[@jitthipatphankaeo6700]

คนสยามหันเครื่องเขินเเต่บ่าฮู้ว่าจะฮ้องหยังครับเลยใส่จื่อว่าเครื่องเขิน คนเลยติดปากฮ้องเครื่องเขิน จนกลายเป็นว่าฮ้องกลุ่มชาติพันธุ์ว่าไทเขินตวยครับ ถ้าจำบ่ผิด

[@abdeenn3]

เพราะคำว่าขืน ในภาษาไทย ฟังแล้วไม่ไพเราะ รวมทั้งความหมาย เลยพยายามใช้ เขิน แทน

[@nutketraccoon9116]

@@abdeenn3 ขอบคุณสำหรับข้อมูลครับ แต่ในฐานะคนพื้นเมืองที่ศึกษาประวัติศาสตรืท้องถิ่น การมองว่ามันไม่ไพเราะสำหรับคนอื่นโดยเฉพาะภาคกลางนั้น เท่ากับว่าเป็นการไปเปลี่ยนชื่อหรืออะไรก็ตามที่มันมีความหมายในตัวให้เปลี่ยนไป การเปลี่ยนชื่อบ้านนามเมืองในภาคเหนือก็มีมากเช่นกันเพราะปัจจัยทั้งภายในและภายนอกซึ่งมันก็ล้อกับกาลเวลาที่เปลี่ยนไปพอเข้าใจได้ เช่น ชื่อนี้คำเดิมอาจจะเรียกแบบนี้ต่อมาเสียงเพี้ยนจนกลายเป็นอีกแบบ เป็นต้น แต่การบอกว่าชื่อมันไม่เพราะต้องเปลี่ยนให้เพราะ มันแสดงนัยยะว่าคุณเป็นชาติที่ต้องการเหนือกว่าที่เข้ามาเปลี่ยนเพื่อที่ควบคุมหรือกำหนดอะไรสักอย่างในบ้านเมืองนั้น ๆ ก็เป็นธรรมดาของชาติที่มีอำนาจเหนือกว่า

[@user-iz7mv9wn3l]

การที่ไทยเรียกเขินซึ่งมาจาก เครื่องเขินของพี่น้องไตขืนแถววัดนันทาราม....โซนนี้เรียกว่าชุมชนวัวลายครับ จะอยู่แถวๆถนนวัวลายครับ (ถนนวัวลายมีวัดชื่อดังของเชียงใหม่คือวัดศรีสุพรรณครับเป็นวัดที่มีโอบสถเงินอันโด่งดังครับ) แถวๆรอบวัด สมัยก่อนบรรพบุรุษจะเป็นไตขืนรอบวัดเลยครับ (โดยถนนวัวลาย มีวัดหมื่นสาร บรรพบุรษก็เป็นไตขืน ------- ### ความรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับชุมชนวัวลาย ...(ส่วนใหญ่เป็นพี่น้องไทเขิน=ไตขืน)ให้เข้าไปดู youtube รายการเช้านี้ที่ภาคเหนือ เทศกาลเครื่องเงินเครื่องเขินเชียงใหม่

[@chaimetmethipansakun8188]

🤩

[@wutnumnim4066]

ชอบรายการนี้ครับผม

[@user-gt6kz7ys7y]

หอคําในอนาคตสร้างขึ้นมาใหม่ได้ ไม่นานหรอกครับ

[@kamonprasert544]

ผมลูกหลานเขิน บ้านป่าสัก สันป่าตอง ครับ

[@user-pm7ov7lp7h]

Kamon Prasert เราก็ไทเขินค่ะ อยู่เชียงตุง ดีใจมากเลยค่ะที่คนเขินอยู่ในไทยยังไม่ลืม คนเขินเชียงตุง

[@cactiic7896]

เช่นกั๋นคับลูกหลานเขิน ,,เขิน สันกลางเหนือ สันกำแปง เจียงใหม่คับผม,,,,

[@user-gt6kz7ys7y]

เราลูกหลานไต ล้านนา สิบสองปันนา เชียงตุง เจ้าเราคนเดียวกันไม่ได้ลืมกันครับ

[@kamonprasert544]

อาย อาย มันลืมกันไม่ได้ เพราะเรา เชียงใหม่ เชียงตุง พี่น้องกัน ผมคิดของผม แบบนั้นจริงๆ

[@user-ye3kx4dy9m]

พ่อเราเป็นลื้อ พูดจาคล้ายขึนมาก แทบไม่ต่างกันเลย

[@tggg2080]

ชาวไตขึนแตกออกมาจากชาวโยนกและชาวไตลื้อรวมตัวกันเมื่อสมัยพระยาเจ้ามังรายพากันขึ้นไปอยู่เชียงตุงจนทุกวันนี้

[@chaisitinspire5968]

ตามหลักต้องเรียกไตยขืนหรือไทยขืนครับ ไม่ใช่ไทเขินหรือไตเขิน เวลาพูดคุยกับคนไทยผมจะแนะนำให้เรียกไตยขืนตลอด...ถ้าแปลตามภาษาอักษรไตยขืนมาเป็นอักษรไทยก็จะเป็นไทยขืน ถ้าเป็นไปได้อย่าเรียกไทเขินครับ ผมคนไตยขืน ให้เรียกตามเสียงและชื่อจริงๆดีกว่า ขอบคุณครับ🙏

[@user-kp8pz8rq7h]

Ok ชัดเจน ครับ ผม ต่อไปจะเอิ้น ... จะเรียกไทขืนนะครับ 😚😁😁😁😁😁

[@ruangphas0623]

เฮาเรียกไทเขิน​ เป็น​ ไตยขึน​ เจ้า

[@user-wc4gl2vy9k]

เคยไปร่วมงานวัดฟ้าเวียงอินทร์บ้านหลักแต่งวันชาติไทใหญ่และพิธีใหญ่อัญเชิญพระบรมรูปหล่อสมเด็จพระนเรศวรขึ้นสู่ที่ประทับบนวัดฟ้าเวียงอินทร์(หลวงพ่อกอไผ่จากวัดสระมณฑลในจังหวัดพระนครศรีอยุธยาและคณะสงฆ์วัดบางนมโคอยุธยา(วัดท่าตอนเชียงรายเชียงใหม่เคยพาไปทอดกฐินที่ไทใหญ่)​

[@user-qw1jr1ux6p]

ที่มาที่ไปของอักรษรภาษาไตขืนของพวกเรา->ต้องเข้าไปดู Clip ของน้องใหม่ เชียงตุง(Ep.8) เรื่อง ตามรอยอดีต/ประวัติย่อๆ วัดป่าแดง อย่าลืมไปศึกษาดูนะครับ

[@lufeeqqq]

ไท/ไตเขีน

[@sengphethkeopraseuth5646]

ໄລ່ຄືນໃນຫລາຍພັນປີຜ່ານມາທຸກໆໄທຫລືໄຕ ລ້ວນແມ່ນຄົນລາວທັງນັ້ນ

[@arkanayleelasattayakul2934]

คุณกิตติพศคีย์วิศัลย์okus34ชอบดูพันแสงรุ้งในวันอาทิตย์เวลา16:30น.ด้วยครับ

[@user-ut7yg2wk3o]

ไม่ต้องเขิน หายใจเข้าลึก ๆ

[@lileelek7435]

คนเขิน อู้ยองตวยกะ เห็นแม่อุ๊ยกับป้ออุ๊ยตี่ได้เครื่องเขินเป็นของแต่งงาน เห็นแม่อุ๊ยอู้ยอง

[@nattysmile829]

เป็นลื้อ เหมือนลื้อเมืองยองนั่นแหละ

[@jitthipatphankaeo6700]

ยองคือลื้อกลุ่มหนึ่ง ขืนก็คือลื้อกลุ่มหนึ่งครับ

[@aphiwathkittikamolphan7326]

น่าจะแม่น ชาติพันธุ์คือไตลื้อ ถ้าไปอยู่ตางเมืองใด เปิ่นจะฮ้องเอิ้น เอาชื่อบ้านเมืองนั้นๆมารวมเข้าไว้ตวย

[@user-gv6yt3zl2i]

อย่าให้ภาษาในใบลานสูญหายไปนะครับ

[@oppoooppoo9546]

🟡ขอบคุณที่ได้นำเสนอสารคดีครับ👸🤵‍♀️🙎

[@boonsakkiatchai7925]

ขืนเราบ่ว่าอยุ่ที่ไหนจงรักในวัฒนธรรมขืนเสมอสืบทอดให้ลูกหลานเราต่อไปเน้อ สสดี

[@hong7731sweangram]

ไม่ยอมขึ้นกับไทย...แต่ไปหลงกลพม่า....

[@aphiwathkittikamolphan7326]

ไม่ใช่ไม่ยอมขึ้นครับ สายเลือด ความสัมพันธ์พวกเขาผูกพันธ์ใกล้ชิดกับคนไทยล้านนา ประเทศไทย แต่ด้วยเหตุผลทางการเมือง ระหว่างประเทศไทย-พม่า(อังกฤษ) ไทย(รัชกาลที่5)จึงยอมเสียสละดินแดนประเทศไทยต่างๆ(เชียงตุง-รัฐฉาน)ฯให้อังกฤษ รวมไปถึง ฝั่งตะวันออก ก้อยกให้ ฝรั่งเศสไปฯ ต้องค้นดูข้อมูลในยูทูปด้วยครับ รายละเอียด

[@user-gp7sl9uv1r]

ทำไงได้เมื่อก่อนแต่ละเมืองอยากเป็นอิสระแต่เมื่อหลงกลพม่าแล้วกลับลำไม่ทันแล้ว..เสียดายเวลาย้อนไม่ได้แล้ว

[@user-yf3bg4dt6x]

ผมก็ไทยเขินครับรักเลย

[@puiphreawphan8335]

ขอขอบคุณพันแสงรุ้งดำเนินรายการอันทรงมีคุณค่านี้ตลอตไปขอชื่นชมทีมงานทุกท่านขอบคุณครับ

[@taikham5521]

ไทขืนไทลื้อมีคำพุดภาษาอักษรเหมือนกันหมดบางครั้งผมพุดลื้อเขากลับทักว่ามืงเปนไตขืนหะ

[@aphiwathkittikamolphan7326]

ชาติพันธุ์คือไตลื้อ ถ้าไปอยู่ตางเมืองใด เปิ่นจะฮ้องเอิ้น เอาชื่อบ้านเมืองนั้นๆมารวมเข้าไว้ตวย