Podlasie i gwara podlaska

  Рет қаралды 278,023

Moda na język polski

Moda na język polski

Күн бұрын

Podlasie. Region magiczny, region różnorodnych kultur i religii. Mieszkający tam Żydzi, Tatarzy, Białorusini, Litwini i Ukraińcy mieli niemały wpływ na język, kulturę i kuchnię tych ziem. Kartacze, sękacze, zguby, buzy. I ten duch puszczy (znany także pod nazwą Księżycówka lub Siwuch). Kraina lasów, żubra, szeptuch. A nawet miejsce, w którym urodził się twórca języka esperanto (że o twórcach disco polo nie wspomnę;)
Wracając do języka. Tu (podobno) można usłyszeć śledzikowanie (słownik tłumaczy to zjawisko jako: używanie gwary białostockiej, powstałej w wyniku wzajemnego oddziaływania kilku wzorców językowych: polskiego, białoruskiego, litewskiego, a w mniejszym zakresie także rosyjskiego, ukraińskiego i jidysz, charakteryzującej się wymawianiem spółgłosek ciszących (ś, ć, ź, dź) tak jak dźwięki obcego pochodzenia (s-i, c-i, z-i, dz-i).
Ale śledzikowanie nie jest najważniejszą cechą gwary podlaskiej. Do tych innych zaliczamy: używanie w roli czasownika posiłkowego słówka "weź" (np. weź otwórz okno); zanik celownika, zamiast którego używa się konstrukcji z przyimkiem "dla" (np. kup dla mnie, daj dla babci, powiedz o tym dla Marka); zanik końcówek w czasownikach w stronie czynnej czasu przeszłego, np. My dawali (My dawaliśmy). Ja pojechał (Ja pojechałem). Dzie wy byli? (Gdzie wy byliście?) oraz długie wymawianie samogłoski akcentowanej z wyraźnym tonem opadającym, tzw. zaciąganie, co wpływa również na kontur melodyczny zdania, stąd gwara ta bywa odbierana jako śpiewna, melodyjna (sam tego nie wymyśliłem - przepisałem z mądrego podręcznika :)

Пікірлер
Łemkowie
45:35
Muzeum Ziemi Sądeckiej
Рет қаралды 268 М.
ROBERT MAKŁOWICZ POLSKA odc. 40  "Podlasie, centrum świata".
31:04
Robert Makłowicz
Рет қаралды 857 М.
She made herself an ear of corn from his marmalade candies🌽🌽🌽
00:38
Valja & Maxim Family
Рет қаралды 18 МЛН
Арыстанның айқасы, Тәуіржанның шайқасы!
25:51
QosLike / ҚосЛайк / Косылайық
Рет қаралды 700 М.
99.9% IMPOSSIBLE
00:24
STORROR
Рет қаралды 31 МЛН
Gwara warszawska
20:40
Moda na język polski
Рет қаралды 200 М.
#115 - O szeptuchach, mocach i Podlasiu (gościni: Małgorzata Anna Charyton)
1:23:04
Brzmienie Świata z lotu Drozda
Рет қаралды 43 М.
Jak brzmiał STAROPOLSKI? | Innymi Słowy #5
26:04
Podcast Innymi Słowy
Рет қаралды 1,1 МЛН
PODLASIE. Kim są polscy TATARZY?
48:30
Podróże Busem Przez Świat
Рет қаралды 309 М.
Domy, które leczą. Opowieść o drewnianej architekturze Podlasia
15:05
Stowarzyszenie Dziedzictwo Podlasia
Рет қаралды 314 М.
Prowadziliśmy podwójne życie: polskie i żydowskie | Andrzej  Karpiński
1:54:33
Historia mówiona / Kolekcja Muzeum POLIN
Рет қаралды 6 М.
She made herself an ear of corn from his marmalade candies🌽🌽🌽
00:38
Valja & Maxim Family
Рет қаралды 18 МЛН