Podlasie i gwara podlaska

  Рет қаралды 215,737

Moda na język polski

Moda na język polski

Жыл бұрын

Podlasie. Region magiczny, region różnorodnych kultur i religii. Mieszkający tam Żydzi, Tatarzy, Białorusini, Litwini i Ukraińcy mieli niemały wpływ na język, kulturę i kuchnię tych ziem. Kartacze, sękacze, zguby, buzy. I ten duch puszczy (znany także pod nazwą Księżycówka lub Siwuch). Kraina lasów, żubra, szeptuch. A nawet miejsce, w którym urodził się twórca języka esperanto (że o twórcach disco polo nie wspomnę;)
Wracając do języka. Tu (podobno) można usłyszeć śledzikowanie (słownik tłumaczy to zjawisko jako: używanie gwary białostockiej, powstałej w wyniku wzajemnego oddziaływania kilku wzorców językowych: polskiego, białoruskiego, litewskiego, a w mniejszym zakresie także rosyjskiego, ukraińskiego i jidysz, charakteryzującej się wymawianiem spółgłosek ciszących (ś, ć, ź, dź) tak jak dźwięki obcego pochodzenia (s-i, c-i, z-i, dz-i).
Ale śledzikowanie nie jest najważniejszą cechą gwary podlaskiej. Do tych innych zaliczamy: używanie w roli czasownika posiłkowego słówka "weź" (np. weź otwórz okno); zanik celownika, zamiast którego używa się konstrukcji z przyimkiem "dla" (np. kup dla mnie, daj dla babci, powiedz o tym dla Marka); zanik końcówek w czasownikach w stronie czynnej czasu przeszłego, np. My dawali (My dawaliśmy). Ja pojechał (Ja pojechałem). Dzie wy byli? (Gdzie wy byliście?) oraz długie wymawianie samogłoski akcentowanej z wyraźnym tonem opadającym, tzw. zaciąganie, co wpływa również na kontur melodyczny zdania, stąd gwara ta bywa odbierana jako śpiewna, melodyjna (sam tego nie wymyśliłem - przepisałem z mądrego podręcznika :)

Пікірлер
ROBERT MAKŁOWICZ POLSKA odc. 40  "Podlasie, centrum świata".
31:04
Robert Makłowicz
Рет қаралды 828 М.
Etnobotanika i szeptuchy Podlasia, wywiad z dr Ewą Pirożnikow
23:26
Łukasz Łuczaj - Rośliny Jadalne i Dziki Ogród
Рет қаралды 129 М.
Don't eat centipede 🪱😂
00:19
Nadir Sailov
Рет қаралды 23 МЛН
Cat story: from hate to love! 😻 #cat #cute #kitten
00:40
Stocat
Рет қаралды 10 МЛН
KASZUBY ◀🌎  Skąd się wzięli Kaszubi? - Historia Pomorza / Historia Kaszubów (cz. 1)
35:20
ŚWIAT WCIĄGA - Wojciech Piestrak
Рет қаралды 374 М.
Miłka O. Malzahn: Moda na szeptuchy.
16:45
Miłka O. Malzahn
Рет қаралды 6 М.
Odczarować podlasie
27:59
TVP Info
Рет қаралды 1,8 М.
Kraków i gwara krakowska
21:12
Moda na język polski
Рет қаралды 30 М.
Tyle do odkrycia #12 - Ziołowy Zakątek
14:00
BIA24.PL
Рет қаралды 10 М.
Narew
37:40
Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska
Рет қаралды 207 М.
10 faktów o PODLASIU [TOPOWA DYCHA]
12:40
Topowa Dycha
Рет қаралды 142 М.
Podlasie. The land of open shutters
30:59
Gregor w drodze
Рет қаралды 348 М.
PODLASIE. Kim są polscy TATARZY?
48:30
Podróże Busem Przez Świat
Рет қаралды 299 М.
Don't eat centipede 🪱😂
00:19
Nadir Sailov
Рет қаралды 23 МЛН