жрт орт биология. Ткандар

жртга даярдык. ортга даярдануу биология. Ткандар.
Максаты: Ткань деген эмне экендигин тушунуу менен бирге алардын кандай топтордон тураарын, тузулушун жана аткарган кызматын терен ачып тушундуруу,булчун тканынын озгочолугун жана нейрон, глияклеткаларынын кызматын теренирээк тушундуруу
Ткань: тузулушу, аткарган кызматы, пайда болушу жагынан окшош болгон клеткалардын жана клетка аралык заттын жыйындысын айтабыз.
Ткань 4 топко болунот:
1. Эпителий (грекче:эпи-усту)
2. Тутумдаштыргыч
3. Булчун
4. Нерв
Эпителий тканы денени жана ички органдарды каптап турат. Кан тамырлар болбойт. Эпителий тканы 2 катмардан турат:
1. Бир катмардуу М: ичеги бойроктун
2. Коп катмардуу М: теринин
Эпителий тканы организмди сыртынан каптап тургандыктан сырткы чойро менен зат алмашуу процесси тынбай журуп турат. Кандай мисал келтирсе болот?
Бул ткандын клеткалары бири-бири менен ото тыгыз жайгашкандыктан клетка аралык зат жок ошондуктан, организимге зыяндуу заттар жана микробдор кире албайт жана астындагы (клеткалар) ткандарды ар кандай урунуулардан сактап турат.
Тутумдаштыргыч ткандар-организимдеги бардык клеткаларды, ткандарды бири-бири менен бекем байланыштырып турат. Бул ткандарда тескерисинче кан тамырлар жыш жайланышкан, клетка аралык суюктуктар коп дагы клеткалар аз жайгашкан. Бул ткань ар бир органды сыртынан каптап ажыратып турат. Бир нече турлордок турат.
1. Борпон тутумдаштыргыч
2. Тыгыз тутумдаштыргыч-ак коллагендик, чоюлма
3. Май тканы
4. Скелет тканы- соок,кемирчек
5. Суюк тутумдаштыргыч-кан, лимфа
Булчун ткандары- адамдын салмагынын 40 % тузот. Бул ткань -булчун талчалардан тузулот. Аткарган функциясына жана тузулушуно жараша булчун ткандары 3 турго болунот.
1. Скелет-булчун талчаларынын узундугу 1-12см, таргыл булчундар
2. Журок -таргыл тилкелери бар, талчалар жабышкан
3. Жылма -таргыл тилкелкр жок, ийик сымал клеткалардан турат.узундугу 0.5мм ички органдардынкерегелерин, кан тамырдын керегелеринде жайгашат.
Нерв тканы нейрондордон жана жандооч клеткалардан турат. М:адамдын мээсинде 25млн нейрон болот
Нейрон-дене жана бир нече урчуктардан турат. Ар бир нейрондор денесинин формасы боюнча 3ко болунот
1. Тегерек
2. Суйру
3. Жылдыз сымал
Нейрондун негизги милдети : туюнуу(сезуу) жана аны откоруу. Туюнуу нерв талчалары аркылуу коп органдардынфункцияларын бириктирип жонго салат. Нерв клеткалардын тегерегинде жандооч клеткалар жайгашкан. Алар-глия деп аталып, нейрондорго О2 жана азык заттарды жеткирип турат. Алар ошондой эле таяныч, коргоо,обочолотуу кызматын да аткарышат.

[@vajzhbnanzb150]

Абдан жакшы экен сиздерге чон рахмат чын журоктон ыраазычылыгымды билдирем

[@user-ky6vz8xy1n]

👍👍👍👍👍 сонун сонун

[@perizatbaktybekova]

Сонун аявай жакшы түшүндүм рахмат😊

[@uuljanabdyshova4873]

👍

[@user-eo4re5vn7h]

Соонун тушундум, аябай чоон рахмааат 🥰

[@user-gi7xc3nc4s]

👏👍

[@sq_pohuist861]

👍🏻👍🏻👍🏻👍🏻👍🏻

[@user-sv3su8hu8e]

👍👍👍

[@user-sv3su8hu8e]

эн сонун

[@user-sv3su8hu8e]

ийгилик сизге

[@n_a_a7749]

Сонун

[@user-yj9jl7ht1e]

Тушунбой калдым кандайча колдун устунон кан жок

[@user-ly8qn8ev6u]

Ким медте окуп атат

[@elmiradanyarbekyzy2538]

Буюрса окуйбуз иншааллах